PERSONEN- EN FAMILIERECHT
Algemene info.................................................................................................................................... 13
Opbouw ......................................................................................................................................... 13
1. Personenrecht ................................................................................................................. 13
2. Familierecht ..................................................................................................................... 13
Didactisch team ............................................................................................................................. 13
Vragen ........................................................................................................................................... 13
Doceerwijze ................................................................................................................................... 13
Cursusmateriaal ............................................................................................................................ 14
Oefeningen P&F ............................................................................................................................. 14
Examen ......................................................................................................................................... 14
Inleiding ............................................................................................................................................ 16
Ontwikkelingen, actuele tendensen P&F .......................................................................................... 16
Bronnen P&F .................................................................................................................................. 18
1. Nationaal ......................................................................................................................... 18
1.1. Oud BW – Boek I en Boek III: bekijk structuur! ............................................................. 18
1.2. Gerechtelijk Wetboek................................................................................................ 19
1.3. Specifieke wetten én decreten ................................................................................... 19
1.4. Gw: toetsing aan art. 10-11, 22 en 22bis Gw. .............................................................. 19
2. Internationaal .................................................................................................................. 19
2.1. Verdragen................................................................................................................. 19
2.2. Unierecht ................................................................................................................. 19
2.3. EVRM ....................................................................................................................... 20
2.4. IVRK ......................................................................................................................... 20
3. Rechtspraak ..................................................................................................................... 20
4. Rechtsleer ....................................................................................................................... 20
Deel 1: Afstamming & adoptie............................................................................................................. 20
Hoofdstuk 1: (oorspronkelijke) afstamming ...................................................................................... 20
1. Inleiding, begrip, historiek ................................................................................................. 20
1.1. Inleiding ................................................................................................................... 20
1.2. Begrip ...................................................................................................................... 21
1.3. Historiek .................................................................................................................. 24
2. Afstamming moederszijde ................................................................................................ 30
2.1. Geboorteakte ........................................................................................................... 30
2.1.1. Art. 44, 2° + art. 312, §1 OBW ................................................................................. 30
, 2.1.2. Betwisting (art. 312, §2 OBW) ................................................................................ 31
2.2. Erkenning ................................................................................................................. 32
2.2.1. Art. 313 OBW ........................................................................................................ 33
2.2.2. Betwisting (art. 330 OBW) ...................................................................................... 33
2.3. Gerechtelijke vaststelling (art. 314 OBW).................................................................... 33
3. Afstamming vaderszijde .................................................................................................... 34
3.1. Vermoeden vaderschap ............................................................................................ 34
3.1.1. Art. 315 OBW = vaderschapsregel .......................................................................... 34
3.1.2. Betwisting vaderschap echtgenoot (art. 318 OBW).................................................. 35
1) Wie kan betwisten? ................................................................................................... 36
2) Ontvankelijkheid ....................................................................................................... 36
3) Termijnen (art. 318, §2 OBW) ..................................................................................... 37
3.2. Erkenning ................................................................................................................. 39
3.2.1. Toepassingsgebied ............................................................................................... 40
3.2.2. Procedure ............................................................................................................ 40
1) Aangifte erkenning: art. 327/1, §1 en 327/2 OBW ......................................................... 40
2) ABS ondertekent aangifte erkenning (art. 327/1, §2 en §3 OBW) ................................... 40
3) Opmaak van erkenningsakte ..................................................................................... 40
3.2.3. Tijdstip erkenning (art. 328, §3 OBW) ...................................................................... 40
3.2.4. Mededeling aan echtgenoot/echtgenote erkenner (art. 319bis OBW) ....................... 41
3.2.5. Voorwaarden ........................................................................................................ 41
3.2.6. Frauduleuze erkenningen: wet 19 september 2017 ................................................. 41
3.2.7. Toestemmingsvereiste: art. 319 → art. 329bis OBW ................................................ 43
3.3. Betwisting ................................................................................................................ 44
3.3.1. Wie betwisten? (art. 330, §1, 1ste lid OBW) .............................................................. 44
3.3.2. Ontvankelijkheid................................................................................................... 45
3.3.3. Termijnen (Art. 330, §1, 4e lid OBW) ........................................................................ 45
3.3.4. Gegrondheid ........................................................................................................ 45
3.3.5. Gevolg succesvolle betwisting ............................................................................... 45
3.4. Gerechtelijke vaststelling/onderzoek naar het vaderschap .......................................... 46
3.4.1. Wie kan dat instellen? (art. 332ter OBW) ................................................................ 47
3.4.2. Termijn (art. 331ter OBW) ...................................................................................... 47
3.4.3. Bewijs: afstamming .............................................................................................. 48
3.4.4. Voorwaarde (art. 322 → art. 332quinquies OBW) .................................................... 48
3.4.5. ‘Gedwongen vaderschap’ – toets aan belang van kind bij vordering door moeder (art.
332quinquies OBW) ............................................................................................................. 49
, 4. Afstamming na medisch begeleide voortplanting (MBV) en afstamming van meemoederszijde
52
4.1. Afstamming .............................................................................................................. 54
4.2. Afstamming meemoeder ........................................................................................... 57
4.2.1. Vermoeden van meemoederschap (art. 325/2 OBW)............................................... 58
4.2.2. Meemoederlijke erkenning (art. 325/4-325/6 OBW) ................................................. 58
4.2.3. Gerechtelijke vaststelling meemoederschap (art. 325/8-325/10 OBW)..................... 58
4.3. Afstammingsinformatie ............................................................................................. 59
4.4. Rechtsgevolgen ........................................................................................................ 61
Hoofdstuk 2: adoptie ...................................................................................................................... 61
1. Begrip .............................................................................................................................. 62
2. Bronnen ........................................................................................................................... 62
2.1. Nationale bronnen .................................................................................................... 62
2.1.1. Federaal............................................................................................................... 62
2.1.2. Gemeenschappen ................................................................................................ 62
2.2. Internationale bronnen.............................................................................................. 62
3. Soorten ............................................................................................................................ 62
4. Cijfers binnenlands .......................................................................................................... 63
5. Voorwaarden ................................................................................................................... 63
5.1. Hoedanigheid adoptanten ......................................................................................... 63
5.1.1. Eenouderadoptie (art. 343, §1, a) OBW) .................................................................. 63
5.1.2. Twee-ouderadoptie (art. 343, §1, a) en b) OBW) ...................................................... 64
5.1.3. Stiefouder of partneradoptie (art. 343, §1, b) OBW) ................................................. 64
5.1.4. Adoptie door voormalige partner (art. 343, §1, b/1) OBW) ........................................ 65
5.2. Grondvoorwaarden ................................................................................................... 65
5.3. Leeftijdsvoorwaarden ............................................................................................... 67
5.3.1. Geadopteerde ...................................................................................................... 67
5.3.2. Adoptant .............................................................................................................. 67
5.4. Geschiktheid ............................................................................................................ 68
5.5. Toestemming (!) ........................................................................................................ 68
5.5.1. Adoptie minderjarige ............................................................................................. 68
5.5.2. Adoptie meerderjarige........................................................................................... 68
5.5.3. Hoe toestemmen? (art. 348-8 OBW) ...................................................................... 68
5.5.4. Intrekking (art. 348-8 OBW) ................................................................................... 69
5.5.5. Weigering? ........................................................................................................... 69
1) Geadopteerde .......................................................................................................... 69
2) Echtgenoot of partner geadopteerde/adoptant ........................................................... 69
, 3) Juridische ouder(s) van het kind ................................................................................. 69
5.6. Gevolgen vanaf indienen verzoekschrift (art. 349-1 OBW) ............................................ 69
6. Einde ............................................................................................................................... 71
Deel 2: Identiteit van de persoon: naam en geslacht ............................................................................ 71
Hoofdstuk 1: naam(recht) ............................................................................................................... 71
1. Begrip .............................................................................................................................. 71
1.1. Identificatie persoon ................................................................................................. 71
1.2. Twee delen ............................................................................................................... 72
1.3. Ouders kiezen........................................................................................................... 72
2. Voornaam ........................................................................................................................ 72
2.1. Aard ......................................................................................................................... 72
2.2. Kenmerken ............................................................................................................... 73
2.2.1. Levenloze kinderen (art. 58-59 OBW) ..................................................................... 73
2.2.2. Vastheid van naam (art. 370/1 OBW) ...................................................................... 74
3. Familienaam .................................................................................................................... 74
3.1. Vaststelling .............................................................................................................. 74
3.1.1. Voor 2014 (art. 335 OBW) ...................................................................................... 74
3.1.2. Evolutie in andere Europese landen ....................................................................... 75
3.2. Wijziging ................................................................................................................... 79
3.2.1. Beginsel: vastheid van naam (art. 370/1 OBW) ........................................................ 79
3.2.2. Verandering naam ................................................................................................ 80
3.2.3. Huwelijk? ............................................................................................................. 80
3.2.4. Procedure tot naamsverandering (art. 370/3-370/9 OBW) ....................................... 80
1) Algemene procedure ................................................................................................. 80
2) ‘One shot’ naamsverandering (art. 370/8/1 OBW) ....................................................... 81
4. Voornaam ........................................................................................................................ 83
4.1. Vaststelling .............................................................................................................. 83
4.2. Wijziging ................................................................................................................... 84
4.2.1. Adoptie (art. 349-2 OBW)....................................................................................... 84
4.2.2. Procedure tot voornaamwijziging ........................................................................... 84
1) Algemeen (art. 370/3 e.v. OBW) ................................................................................. 84
2) Trans personen (art. 370/3, §4 OBW) .......................................................................... 85
Hoofdstuk 2: geslacht ..................................................................................................................... 86
1. Verandering geslachtsregistratie ....................................................................................... 88
1.1. Algemeen ................................................................................................................. 88
1.2. Voorwaarden ............................................................................................................ 90
1.2.1. Meerderjarige (of ontvoogde minderjarige) ............................................................. 90
, 1.2.2. (Niet-ontvoogde) minderjarigen (art. 135/1, §10 OBW) ............................................ 90
1.3. Procedure (art. 135/1, §3-§9 OBW) ............................................................................. 90
1.4. Afstamming (art. 135/2 OBW) .................................................................................... 91
1.4.1. Kinderen geboren vóór aanpassing registratie geslacht ........................................... 92
1.4.2. Kinderen geboren na aanpassing registratie geslacht .............................................. 92
Deel 3: Het minderjarige kind en ouderlijke rechten en plichten ............................................................ 93
Hoofdstuk 1: handelingsonbekwaamheid ........................................................................................ 93
1. Volledige handelingsonbekwaamheid ................................................................................ 97
1.1. Machtigingsvereiste .................................................................................................. 97
1.2. Sancties ................................................................................................................... 98
1.2.1. Relatieve nietigheid (art. 5.42 BW) ......................................................................... 98
1.2.2. Enkel in te roepen in het voordeel van de minderjarige (art. 5.58, 2 e lid BW) .............. 99
2. Beperkte handelingsonbekwaamheid ................................................................................ 99
2.1. Bijstand .................................................................................................................... 99
2.2. Instemming .............................................................................................................. 99
2.3. Verzet ...................................................................................................................... 99
Hoofdstuk 2: ouderlijke rechten en plichten ................................................................................... 100
1. Ouderlijk gezag ............................................................................................................... 100
1.1. Evolutie .................................................................................................................. 100
1.2. Toepassingsgebied ................................................................................................. 101
1.3. Bestanddelen ......................................................................................................... 101
1.3.1. Recht op persoonlijk contact (art. 374, §1, 4 e lid OBW) .......................................... 101
1.3.2. Gezag over de persoon (art. 373-375 OBW) .......................................................... 102
1) Verblijfsrecht .......................................................................................................... 102
2) Zorgrecht................................................................................................................ 102
3) Het recht om belangrijke beslissingen te nemen ....................................................... 102
4) Beperkingen op deze 3 rechten ................................................................................ 102
(1) Evolutief: recht op zelfstandige uitoefening door minderjarige van bepaalde
persoonlijkheids- en grondrechten ........................................................................... 102
(2) Doelgebonden: belang van het kind ................................................................. 103
1.3.3. Beheer van de goederen (art. 376-379 en 384-387 OBW) ....................................... 104
1.3.4. Minderjarige vertegenwoordigen bij rechtshandelingen (art. 376-379 en 384-387 OBW)
105
1.4. Titularis bij ouderlijk gezag ....................................................................................... 105
1.5. Uitoefening ouderlijk gezag ...................................................................................... 107
1.5.1. Gezag over persoon + beheer over goederen ........................................................ 107
1) Basissysteem ......................................................................................................... 108
, 2) Uitzonderingssystemen ........................................................................................... 108
(1) Uitsluitende uitoefening ouderlijk gezag door één ouder (art. 374, §1, 2 e lid OBW)
109
(2) Gecombineerde systemen à la carte (art. 373, 4e lid OBW en art. 374, §1, 3e lid
OBW) ..................................................................................................................... 109
1.6. Verblijfsregeling ...................................................................................................... 110
1.6.1. Overeenkomst ouders......................................................................................... 110
1) Inhoud ................................................................................................................... 110
2) Geen vormvereisten ................................................................................................ 110
3) Niet-gehomologeerd ............................................................................................... 110
4) Homologatie door rechtbank ................................................................................... 111
1.6.2. Geen overeenkomst ouders ................................................................................ 111
1.7. Procedurele aspecten ............................................................................................. 113
1.7.1. Bevoegdheid ...................................................................................................... 113
1.7.2. Rechtspleging: bijzondere regels (art. 1253bis e.v. Ger.W.).................................... 113
1.7.3. Hoorrecht minderjarige kinderen ......................................................................... 114
1.7.4. Niet-naleving van verblijfs- of contactregeling ...................................................... 114
1) Burgerrechtelijk ...................................................................................................... 114
2) Strafrechtelijk ......................................................................................................... 115
3) Jeugdbescherming .................................................................................................. 115
2. Ouderlijke verplichtingen ................................................................................................ 115
2.1. Verplichting tot levensonderhoud en opvoeding (art. 203-203quater OBW) ................ 115
2.1.1. Wie? .................................................................................................................. 115
2.1.2. Inhoud verplichting ............................................................................................. 116
2.1.3. Tot wanneer? ...................................................................................................... 117
2.1.4. Aandeel elk van de ouders ................................................................................... 118
1) Aandeel van elke ouder volgens de inkomensverhouding .......................................... 118
2) Kosten kind ............................................................................................................ 118
(1) Gewone kosten .............................................................................................. 119
(2) Buitengewone kosten ...................................................................................... 119
2.1.5. Verplichte vermeldingen (art. 1321 Ger.W.) .......................................................... 120
2.1.6. Herziening onderhoudsbijdrage ........................................................................... 121
2.1.7. Kindrekening (art. 203bis, §4 OBW) ...................................................................... 121
2.1.8. Niet-nakoming .................................................................................................... 121
1) Bekomen van veroordeling tot betaling van onderhoudsgeld ..................................... 121
2) Als er al een veroordeling is (van de familierechtbank of overeenkomst dat
gehomologeerd is) .......................................................................................................... 122
, (1) Ontvangstmachtiging en beslag: art. 203ter OBW en art. 1412 Ger.W. ................ 122
(2) DAVO: wet 21 februari 2003 ............................................................................. 122
(3) Jeugdbeschermingsmaatregelen en strafsancties: art. 391bis en 360bis Sw. ...... 122
2.2. Plicht tot respect (art. 371 OBW – wederkerig) .......................................................... 122
Hoofdstuk 3: voogdij en (pleegvoogdij) ........................................................................................... 122
1. Wat? .............................................................................................................................. 122
2. Wanneer? ...................................................................................................................... 122
2.1. Ontstaan (art. 389, 1ste lid OBW) ............................................................................... 122
2.2. Einde ..................................................................................................................... 123
3. Organisatie .................................................................................................................... 123
4. Aanwijzing voogd op 3 mogelijke wijzen ........................................................................... 123
4.1. Door ouders (art. 392 OBW) ..................................................................................... 123
4.2. Door vrederechter (art. 393 OBW) ............................................................................ 123
4.3. Door OCMW (art. 396 OBW en 63 tot 68 OCMW-wet) ................................................ 124
5. Toeziende voogd............................................................................................................. 124
5.1. Taken ..................................................................................................................... 124
5.2. Aanwijzing: vrederechter (art. 402 OBW) ................................................................... 124
6. Werking van de voogdij ................................................................................................... 124
6.1. Zorg voor de persoon en de opvoeding van de pupil (art. 405, §1 OBW) ....................... 124
6.2. Beheer goederen en vertegenwoordiging .................................................................. 124
6.3. Kosten opvoeding en levensonderhoud .................................................................... 125
6.4. Vergoeding voogd? .................................................................................................. 125
7. Verantwoording bij vrederechter via regelmatige verslagen ............................................... 125
Hoofdstuk 4: recht op persoonlijk contact...................................................................................... 125
1. Ouders (art. 374, §1, 4e lid OBW) ...................................................................................... 125
2. Grootouders, broers en zussen, andere personen (art. 375bis OBW) ................................. 126
2.1. Grootouders ........................................................................................................... 126
2.2. Broers en zussen (Wet 20 mei 2021) ......................................................................... 127
2.3. Andere personen .................................................................................................... 127
Deel 4: Tweerelaties: huwelijk en samenwoning ................................................................................ 127
Hoofdstuk 1: inleiding ................................................................................................................... 127
1. Geïnstitutionaliseerde samenleefvormen ........................................................................ 128
2. Niet-geïnstitutionaliseerde samenleefvormen .................................................................. 128
3. Raad van Europa ............................................................................................................ 128
4. EVRM en huwelijk koppels zelfde geslacht ....................................................................... 128
Hoofdstuk 2: aangaan van een huwelijk ......................................................................................... 129
1. Huwelijk: begrip ............................................................................................................. 129
, 2. Grondvoorwaarden en vormvereisten .............................................................................. 129
2.1. Grondvoorwaarden ................................................................................................. 129
2.1.1. Geslacht (art. 143 OBW) ...................................................................................... 129
2.1.2. In leven .............................................................................................................. 130
2.1.3. Leeftijd (art. 144-145 en 148 OBW)....................................................................... 130
2.1.4. Ongehuwd en niet wettelijk samenwonend met 3e (art. 147 OBW) ......................... 130
2.1.5. Toestemming (art. 146 OBW) ............................................................................... 131
2.1.6. Huwelijksbeletselen ........................................................................................... 134
1) Met verwanten en aanverwanten ............................................................................. 134
2) Bij adoptie .............................................................................................................. 135
(1) Volle adoptie .................................................................................................. 135
(2) Gewone adoptie ............................................................................................. 135
2.2. Vormvereisten ........................................................................................................ 135
3. Nietigverklaring huwelijk ................................................................................................. 136
3.1. Relatieve nietigheid ................................................................................................. 137
3.2. Absolute nietigheid ................................................................................................. 137
Hoofdstuk 3: gevolgen van het huwelijk: primair huwelijksstelsel .................................................... 138
1. Inleiding ......................................................................................................................... 138
2. Handelingsbekwaamheid gehuwden (art. 212, 3e lid OBW)................................................ 138
3. Persoonlijke huwelijksverplichtingen (art. 213 OBW) ........................................................ 139
3.1. Samenwoningsplicht .............................................................................................. 139
3.2. Getrouwheid .......................................................................................................... 140
3.3. Bijstand .................................................................................................................. 141
4. Hulp- en bijdrageplicht ................................................................................................... 141
4.1. Hulpverplichting (art. 213 OBW) ............................................................................... 141
4.2. Verplichting tot bijdrage in lasten van huwelijk (art. 221 OBW) ................................... 141
5. Vrijheid van beroep (art. 216 OBW) .................................................................................. 144
6. Bankrekeningen en kluizen (art. 218 OBW) ....................................................................... 144
7. Inning en besteding inkomsten (art. 217 OBW) ................................................................. 145
8. Bescherming gezinswoning (art. 215 en 224 OBW) ............................................................ 145
8.1. Voorwerp bescherming ........................................................................................... 146
8.1.1. Gezinswoning ..................................................................................................... 146
8.1.2. Huisraad ............................................................................................................ 147
8.2. De bescherming ..................................................................................................... 147
8.2.1. Gezinswoning waarop één of beide echtgenoten zakelijk recht hebben (§1) .......... 147
8.2.2. Gehuurde gezinswoning (§2) ................................................................................ 148
1) Federale regels ....................................................................................................... 148
, 2) Vlaamse regels ....................................................................................................... 148
8.3. Sancties ................................................................................................................. 149
9. Bescherming gezinsbelang tegen schenkingen en persoonlijke zekerheden (art. 224 OBW) 149
10. Hoofdelijkheid huishoudelijke schulden (art. 222 OBW) .................................................... 149
11. Dringende maatregelen (art. 223 OBW) ............................................................................ 150
11.1. Voorwaarden .......................................................................................................... 150
11.2. Mogelijke maatregelen ............................................................................................ 150
11.2.1. Maatregelen m.b.t. de goederen .......................................................................... 151
11.2.2. Maatregelen m.b.t. de persoon ............................................................................ 151
11.2.3. Onderhoudsgeld of ontvangstmachtiging ............................................................. 151
11.2.4. Maatregelen m.b.t. kinderen opleggen of aanpassen ............................................ 151
11.3. Geldingsduur .......................................................................................................... 151
Hoofdstuk 4: echtscheiding .......................................................................................................... 152
1. Echtscheiding onherstelbare ontwrichting (EOO) ............................................................. 152
1.1. Begrip .................................................................................................................... 153
1.1.1. Bewijs met alle wettelijke middelen ..................................................................... 153
1) Bewijs door geschrift ............................................................................................... 153
2) Bewijs door getuigen ............................................................................................... 154
3) Overige bewijsmiddelen .......................................................................................... 154
1.1.2. Bewijs door feitelijke scheiding van bepaalde duur ............................................... 154
1.1.3. Bewijs door herhaalde aanvraag .......................................................................... 155
1.2. Procedure .............................................................................................................. 155
1.3. Voorlopige maatregelen .......................................................................................... 156
1.3.1. Tijdens de procedure tot EOO .............................................................................. 156
1.3.2. Mogelijke maatregelen ........................................................................................ 157
1) Maatregelen m.b.t. goederen ................................................................................... 157
2) Maatregelen m.b.t. persoon echtgenoten ................................................................. 157
3) Maatregelen m.b.t. kinderen .................................................................................... 157
1.3.3. Aard en geldingsduur .......................................................................................... 158
1.3.4. Illustratie: Gent 8 november 2018, 2018/FA/414 ................................................... 158
1.4. Gevolgen ................................................................................................................ 159
1.4.1. Algemeen ........................................................................................................... 159
1) Vanaf wanneer? (art. 1278 Ger.W.) ........................................................................... 159
2) Echtgenoten ........................................................................................................... 159
3) Kinderen................................................................................................................. 160
1.4.2. Onderhoudsuitkering .......................................................................................... 160
1) Contractuele onderhoudsuitkering (art. 301, §1 OBW) .............................................. 160
, 2) Recht op onderhoudsuitkering: beginsel en uitzonderingen ....................................... 161
(1) Beginsel (zie art. 301, §2, 1ste lid OBW).............................................................. 161
(2) Uitzonderingen ............................................................................................... 162
Zware fout (art. 301, §2, 2e lid OBW) ..................................................................... 162
Partnergeweld (art. 301, §2, 3e lid OBW)................................................................ 162
Eenzijdige beslissing om in staat van behoefte te verkeren (art. 301, §5 OBW) ......... 162
3) Bedrag van onderhoudsuitkering ............................................................................. 163
4) Duurtijd .................................................................................................................. 164
5) Modaliteiten ........................................................................................................... 165
Rente ................................................................................................................. 165
Kapitaal.............................................................................................................. 165
6) Wijziging (art. 301, §7 OBW) ..................................................................................... 165
7) Beëindiging (art. 301, §10 OBW) ............................................................................... 166
8) Niet-nakoming ........................................................................................................ 166
2. Echtscheiding onderlinge toestemming (EOT) .................................................................. 166
2.1. Voorafgaande overeenkomsten ............................................................................... 166
2.1.1. Regelingsakte (art. 1287 Ger.W.).......................................................................... 166
2.1.2. Familierechtelijke overeenkomst (art. 1288 Ger.W.) .............................................. 167
1) Gezag over de persoon en het beheer van de goederen van de kinderen en het recht op
persoonlijk contact ......................................................................................................... 167
2) Bijdrage levensonderhoud kinderen ......................................................................... 167
3) Bijdrage levensonderhoud echtgenoten ................................................................... 167
2.2. Procedure (art. 1287-1304 Ger.W.)........................................................................... 167
2.3. Gevolgen (art. 1304 Ger.W.) ..................................................................................... 168
Hoofdstuk 5: wettelijke samenwoning en feitelijke samenwoning .................................................... 170
1. Wettelijke samenwoning ................................................................................................. 170
1.1. Inleiding ................................................................................................................. 170
1.2. Aangaan van de wettelijke samenwoning ................................................................. 170
1.2.1. Wie? (grondvoorwaarden) ................................................................................... 170
1.2.2. Hoe? (vormvoorwaarden) .................................................................................... 172
1.3. Gevolgen van de wettelijke samenwoning ................................................................ 172
1.3.1. Primair samenwoningsstelsel (PF) ....................................................................... 172
1.3.2. Secundair samenwoningsvermogensrecht (FVR) .................................................. 173
1.4. Beëindiging van de wettelijke samenwoning (art. 1476, §2 OBW)................................ 173
1.5. Evaluatie ................................................................................................................ 175
2. Feitelijke samenwoning .................................................................................................. 175
2.1. Algemeen ............................................................................................................... 175
Algemene info.................................................................................................................................... 13
Opbouw ......................................................................................................................................... 13
1. Personenrecht ................................................................................................................. 13
2. Familierecht ..................................................................................................................... 13
Didactisch team ............................................................................................................................. 13
Vragen ........................................................................................................................................... 13
Doceerwijze ................................................................................................................................... 13
Cursusmateriaal ............................................................................................................................ 14
Oefeningen P&F ............................................................................................................................. 14
Examen ......................................................................................................................................... 14
Inleiding ............................................................................................................................................ 16
Ontwikkelingen, actuele tendensen P&F .......................................................................................... 16
Bronnen P&F .................................................................................................................................. 18
1. Nationaal ......................................................................................................................... 18
1.1. Oud BW – Boek I en Boek III: bekijk structuur! ............................................................. 18
1.2. Gerechtelijk Wetboek................................................................................................ 19
1.3. Specifieke wetten én decreten ................................................................................... 19
1.4. Gw: toetsing aan art. 10-11, 22 en 22bis Gw. .............................................................. 19
2. Internationaal .................................................................................................................. 19
2.1. Verdragen................................................................................................................. 19
2.2. Unierecht ................................................................................................................. 19
2.3. EVRM ....................................................................................................................... 20
2.4. IVRK ......................................................................................................................... 20
3. Rechtspraak ..................................................................................................................... 20
4. Rechtsleer ....................................................................................................................... 20
Deel 1: Afstamming & adoptie............................................................................................................. 20
Hoofdstuk 1: (oorspronkelijke) afstamming ...................................................................................... 20
1. Inleiding, begrip, historiek ................................................................................................. 20
1.1. Inleiding ................................................................................................................... 20
1.2. Begrip ...................................................................................................................... 21
1.3. Historiek .................................................................................................................. 24
2. Afstamming moederszijde ................................................................................................ 30
2.1. Geboorteakte ........................................................................................................... 30
2.1.1. Art. 44, 2° + art. 312, §1 OBW ................................................................................. 30
, 2.1.2. Betwisting (art. 312, §2 OBW) ................................................................................ 31
2.2. Erkenning ................................................................................................................. 32
2.2.1. Art. 313 OBW ........................................................................................................ 33
2.2.2. Betwisting (art. 330 OBW) ...................................................................................... 33
2.3. Gerechtelijke vaststelling (art. 314 OBW).................................................................... 33
3. Afstamming vaderszijde .................................................................................................... 34
3.1. Vermoeden vaderschap ............................................................................................ 34
3.1.1. Art. 315 OBW = vaderschapsregel .......................................................................... 34
3.1.2. Betwisting vaderschap echtgenoot (art. 318 OBW).................................................. 35
1) Wie kan betwisten? ................................................................................................... 36
2) Ontvankelijkheid ....................................................................................................... 36
3) Termijnen (art. 318, §2 OBW) ..................................................................................... 37
3.2. Erkenning ................................................................................................................. 39
3.2.1. Toepassingsgebied ............................................................................................... 40
3.2.2. Procedure ............................................................................................................ 40
1) Aangifte erkenning: art. 327/1, §1 en 327/2 OBW ......................................................... 40
2) ABS ondertekent aangifte erkenning (art. 327/1, §2 en §3 OBW) ................................... 40
3) Opmaak van erkenningsakte ..................................................................................... 40
3.2.3. Tijdstip erkenning (art. 328, §3 OBW) ...................................................................... 40
3.2.4. Mededeling aan echtgenoot/echtgenote erkenner (art. 319bis OBW) ....................... 41
3.2.5. Voorwaarden ........................................................................................................ 41
3.2.6. Frauduleuze erkenningen: wet 19 september 2017 ................................................. 41
3.2.7. Toestemmingsvereiste: art. 319 → art. 329bis OBW ................................................ 43
3.3. Betwisting ................................................................................................................ 44
3.3.1. Wie betwisten? (art. 330, §1, 1ste lid OBW) .............................................................. 44
3.3.2. Ontvankelijkheid................................................................................................... 45
3.3.3. Termijnen (Art. 330, §1, 4e lid OBW) ........................................................................ 45
3.3.4. Gegrondheid ........................................................................................................ 45
3.3.5. Gevolg succesvolle betwisting ............................................................................... 45
3.4. Gerechtelijke vaststelling/onderzoek naar het vaderschap .......................................... 46
3.4.1. Wie kan dat instellen? (art. 332ter OBW) ................................................................ 47
3.4.2. Termijn (art. 331ter OBW) ...................................................................................... 47
3.4.3. Bewijs: afstamming .............................................................................................. 48
3.4.4. Voorwaarde (art. 322 → art. 332quinquies OBW) .................................................... 48
3.4.5. ‘Gedwongen vaderschap’ – toets aan belang van kind bij vordering door moeder (art.
332quinquies OBW) ............................................................................................................. 49
, 4. Afstamming na medisch begeleide voortplanting (MBV) en afstamming van meemoederszijde
52
4.1. Afstamming .............................................................................................................. 54
4.2. Afstamming meemoeder ........................................................................................... 57
4.2.1. Vermoeden van meemoederschap (art. 325/2 OBW)............................................... 58
4.2.2. Meemoederlijke erkenning (art. 325/4-325/6 OBW) ................................................. 58
4.2.3. Gerechtelijke vaststelling meemoederschap (art. 325/8-325/10 OBW)..................... 58
4.3. Afstammingsinformatie ............................................................................................. 59
4.4. Rechtsgevolgen ........................................................................................................ 61
Hoofdstuk 2: adoptie ...................................................................................................................... 61
1. Begrip .............................................................................................................................. 62
2. Bronnen ........................................................................................................................... 62
2.1. Nationale bronnen .................................................................................................... 62
2.1.1. Federaal............................................................................................................... 62
2.1.2. Gemeenschappen ................................................................................................ 62
2.2. Internationale bronnen.............................................................................................. 62
3. Soorten ............................................................................................................................ 62
4. Cijfers binnenlands .......................................................................................................... 63
5. Voorwaarden ................................................................................................................... 63
5.1. Hoedanigheid adoptanten ......................................................................................... 63
5.1.1. Eenouderadoptie (art. 343, §1, a) OBW) .................................................................. 63
5.1.2. Twee-ouderadoptie (art. 343, §1, a) en b) OBW) ...................................................... 64
5.1.3. Stiefouder of partneradoptie (art. 343, §1, b) OBW) ................................................. 64
5.1.4. Adoptie door voormalige partner (art. 343, §1, b/1) OBW) ........................................ 65
5.2. Grondvoorwaarden ................................................................................................... 65
5.3. Leeftijdsvoorwaarden ............................................................................................... 67
5.3.1. Geadopteerde ...................................................................................................... 67
5.3.2. Adoptant .............................................................................................................. 67
5.4. Geschiktheid ............................................................................................................ 68
5.5. Toestemming (!) ........................................................................................................ 68
5.5.1. Adoptie minderjarige ............................................................................................. 68
5.5.2. Adoptie meerderjarige........................................................................................... 68
5.5.3. Hoe toestemmen? (art. 348-8 OBW) ...................................................................... 68
5.5.4. Intrekking (art. 348-8 OBW) ................................................................................... 69
5.5.5. Weigering? ........................................................................................................... 69
1) Geadopteerde .......................................................................................................... 69
2) Echtgenoot of partner geadopteerde/adoptant ........................................................... 69
, 3) Juridische ouder(s) van het kind ................................................................................. 69
5.6. Gevolgen vanaf indienen verzoekschrift (art. 349-1 OBW) ............................................ 69
6. Einde ............................................................................................................................... 71
Deel 2: Identiteit van de persoon: naam en geslacht ............................................................................ 71
Hoofdstuk 1: naam(recht) ............................................................................................................... 71
1. Begrip .............................................................................................................................. 71
1.1. Identificatie persoon ................................................................................................. 71
1.2. Twee delen ............................................................................................................... 72
1.3. Ouders kiezen........................................................................................................... 72
2. Voornaam ........................................................................................................................ 72
2.1. Aard ......................................................................................................................... 72
2.2. Kenmerken ............................................................................................................... 73
2.2.1. Levenloze kinderen (art. 58-59 OBW) ..................................................................... 73
2.2.2. Vastheid van naam (art. 370/1 OBW) ...................................................................... 74
3. Familienaam .................................................................................................................... 74
3.1. Vaststelling .............................................................................................................. 74
3.1.1. Voor 2014 (art. 335 OBW) ...................................................................................... 74
3.1.2. Evolutie in andere Europese landen ....................................................................... 75
3.2. Wijziging ................................................................................................................... 79
3.2.1. Beginsel: vastheid van naam (art. 370/1 OBW) ........................................................ 79
3.2.2. Verandering naam ................................................................................................ 80
3.2.3. Huwelijk? ............................................................................................................. 80
3.2.4. Procedure tot naamsverandering (art. 370/3-370/9 OBW) ....................................... 80
1) Algemene procedure ................................................................................................. 80
2) ‘One shot’ naamsverandering (art. 370/8/1 OBW) ....................................................... 81
4. Voornaam ........................................................................................................................ 83
4.1. Vaststelling .............................................................................................................. 83
4.2. Wijziging ................................................................................................................... 84
4.2.1. Adoptie (art. 349-2 OBW)....................................................................................... 84
4.2.2. Procedure tot voornaamwijziging ........................................................................... 84
1) Algemeen (art. 370/3 e.v. OBW) ................................................................................. 84
2) Trans personen (art. 370/3, §4 OBW) .......................................................................... 85
Hoofdstuk 2: geslacht ..................................................................................................................... 86
1. Verandering geslachtsregistratie ....................................................................................... 88
1.1. Algemeen ................................................................................................................. 88
1.2. Voorwaarden ............................................................................................................ 90
1.2.1. Meerderjarige (of ontvoogde minderjarige) ............................................................. 90
, 1.2.2. (Niet-ontvoogde) minderjarigen (art. 135/1, §10 OBW) ............................................ 90
1.3. Procedure (art. 135/1, §3-§9 OBW) ............................................................................. 90
1.4. Afstamming (art. 135/2 OBW) .................................................................................... 91
1.4.1. Kinderen geboren vóór aanpassing registratie geslacht ........................................... 92
1.4.2. Kinderen geboren na aanpassing registratie geslacht .............................................. 92
Deel 3: Het minderjarige kind en ouderlijke rechten en plichten ............................................................ 93
Hoofdstuk 1: handelingsonbekwaamheid ........................................................................................ 93
1. Volledige handelingsonbekwaamheid ................................................................................ 97
1.1. Machtigingsvereiste .................................................................................................. 97
1.2. Sancties ................................................................................................................... 98
1.2.1. Relatieve nietigheid (art. 5.42 BW) ......................................................................... 98
1.2.2. Enkel in te roepen in het voordeel van de minderjarige (art. 5.58, 2 e lid BW) .............. 99
2. Beperkte handelingsonbekwaamheid ................................................................................ 99
2.1. Bijstand .................................................................................................................... 99
2.2. Instemming .............................................................................................................. 99
2.3. Verzet ...................................................................................................................... 99
Hoofdstuk 2: ouderlijke rechten en plichten ................................................................................... 100
1. Ouderlijk gezag ............................................................................................................... 100
1.1. Evolutie .................................................................................................................. 100
1.2. Toepassingsgebied ................................................................................................. 101
1.3. Bestanddelen ......................................................................................................... 101
1.3.1. Recht op persoonlijk contact (art. 374, §1, 4 e lid OBW) .......................................... 101
1.3.2. Gezag over de persoon (art. 373-375 OBW) .......................................................... 102
1) Verblijfsrecht .......................................................................................................... 102
2) Zorgrecht................................................................................................................ 102
3) Het recht om belangrijke beslissingen te nemen ....................................................... 102
4) Beperkingen op deze 3 rechten ................................................................................ 102
(1) Evolutief: recht op zelfstandige uitoefening door minderjarige van bepaalde
persoonlijkheids- en grondrechten ........................................................................... 102
(2) Doelgebonden: belang van het kind ................................................................. 103
1.3.3. Beheer van de goederen (art. 376-379 en 384-387 OBW) ....................................... 104
1.3.4. Minderjarige vertegenwoordigen bij rechtshandelingen (art. 376-379 en 384-387 OBW)
105
1.4. Titularis bij ouderlijk gezag ....................................................................................... 105
1.5. Uitoefening ouderlijk gezag ...................................................................................... 107
1.5.1. Gezag over persoon + beheer over goederen ........................................................ 107
1) Basissysteem ......................................................................................................... 108
, 2) Uitzonderingssystemen ........................................................................................... 108
(1) Uitsluitende uitoefening ouderlijk gezag door één ouder (art. 374, §1, 2 e lid OBW)
109
(2) Gecombineerde systemen à la carte (art. 373, 4e lid OBW en art. 374, §1, 3e lid
OBW) ..................................................................................................................... 109
1.6. Verblijfsregeling ...................................................................................................... 110
1.6.1. Overeenkomst ouders......................................................................................... 110
1) Inhoud ................................................................................................................... 110
2) Geen vormvereisten ................................................................................................ 110
3) Niet-gehomologeerd ............................................................................................... 110
4) Homologatie door rechtbank ................................................................................... 111
1.6.2. Geen overeenkomst ouders ................................................................................ 111
1.7. Procedurele aspecten ............................................................................................. 113
1.7.1. Bevoegdheid ...................................................................................................... 113
1.7.2. Rechtspleging: bijzondere regels (art. 1253bis e.v. Ger.W.).................................... 113
1.7.3. Hoorrecht minderjarige kinderen ......................................................................... 114
1.7.4. Niet-naleving van verblijfs- of contactregeling ...................................................... 114
1) Burgerrechtelijk ...................................................................................................... 114
2) Strafrechtelijk ......................................................................................................... 115
3) Jeugdbescherming .................................................................................................. 115
2. Ouderlijke verplichtingen ................................................................................................ 115
2.1. Verplichting tot levensonderhoud en opvoeding (art. 203-203quater OBW) ................ 115
2.1.1. Wie? .................................................................................................................. 115
2.1.2. Inhoud verplichting ............................................................................................. 116
2.1.3. Tot wanneer? ...................................................................................................... 117
2.1.4. Aandeel elk van de ouders ................................................................................... 118
1) Aandeel van elke ouder volgens de inkomensverhouding .......................................... 118
2) Kosten kind ............................................................................................................ 118
(1) Gewone kosten .............................................................................................. 119
(2) Buitengewone kosten ...................................................................................... 119
2.1.5. Verplichte vermeldingen (art. 1321 Ger.W.) .......................................................... 120
2.1.6. Herziening onderhoudsbijdrage ........................................................................... 121
2.1.7. Kindrekening (art. 203bis, §4 OBW) ...................................................................... 121
2.1.8. Niet-nakoming .................................................................................................... 121
1) Bekomen van veroordeling tot betaling van onderhoudsgeld ..................................... 121
2) Als er al een veroordeling is (van de familierechtbank of overeenkomst dat
gehomologeerd is) .......................................................................................................... 122
, (1) Ontvangstmachtiging en beslag: art. 203ter OBW en art. 1412 Ger.W. ................ 122
(2) DAVO: wet 21 februari 2003 ............................................................................. 122
(3) Jeugdbeschermingsmaatregelen en strafsancties: art. 391bis en 360bis Sw. ...... 122
2.2. Plicht tot respect (art. 371 OBW – wederkerig) .......................................................... 122
Hoofdstuk 3: voogdij en (pleegvoogdij) ........................................................................................... 122
1. Wat? .............................................................................................................................. 122
2. Wanneer? ...................................................................................................................... 122
2.1. Ontstaan (art. 389, 1ste lid OBW) ............................................................................... 122
2.2. Einde ..................................................................................................................... 123
3. Organisatie .................................................................................................................... 123
4. Aanwijzing voogd op 3 mogelijke wijzen ........................................................................... 123
4.1. Door ouders (art. 392 OBW) ..................................................................................... 123
4.2. Door vrederechter (art. 393 OBW) ............................................................................ 123
4.3. Door OCMW (art. 396 OBW en 63 tot 68 OCMW-wet) ................................................ 124
5. Toeziende voogd............................................................................................................. 124
5.1. Taken ..................................................................................................................... 124
5.2. Aanwijzing: vrederechter (art. 402 OBW) ................................................................... 124
6. Werking van de voogdij ................................................................................................... 124
6.1. Zorg voor de persoon en de opvoeding van de pupil (art. 405, §1 OBW) ....................... 124
6.2. Beheer goederen en vertegenwoordiging .................................................................. 124
6.3. Kosten opvoeding en levensonderhoud .................................................................... 125
6.4. Vergoeding voogd? .................................................................................................. 125
7. Verantwoording bij vrederechter via regelmatige verslagen ............................................... 125
Hoofdstuk 4: recht op persoonlijk contact...................................................................................... 125
1. Ouders (art. 374, §1, 4e lid OBW) ...................................................................................... 125
2. Grootouders, broers en zussen, andere personen (art. 375bis OBW) ................................. 126
2.1. Grootouders ........................................................................................................... 126
2.2. Broers en zussen (Wet 20 mei 2021) ......................................................................... 127
2.3. Andere personen .................................................................................................... 127
Deel 4: Tweerelaties: huwelijk en samenwoning ................................................................................ 127
Hoofdstuk 1: inleiding ................................................................................................................... 127
1. Geïnstitutionaliseerde samenleefvormen ........................................................................ 128
2. Niet-geïnstitutionaliseerde samenleefvormen .................................................................. 128
3. Raad van Europa ............................................................................................................ 128
4. EVRM en huwelijk koppels zelfde geslacht ....................................................................... 128
Hoofdstuk 2: aangaan van een huwelijk ......................................................................................... 129
1. Huwelijk: begrip ............................................................................................................. 129
, 2. Grondvoorwaarden en vormvereisten .............................................................................. 129
2.1. Grondvoorwaarden ................................................................................................. 129
2.1.1. Geslacht (art. 143 OBW) ...................................................................................... 129
2.1.2. In leven .............................................................................................................. 130
2.1.3. Leeftijd (art. 144-145 en 148 OBW)....................................................................... 130
2.1.4. Ongehuwd en niet wettelijk samenwonend met 3e (art. 147 OBW) ......................... 130
2.1.5. Toestemming (art. 146 OBW) ............................................................................... 131
2.1.6. Huwelijksbeletselen ........................................................................................... 134
1) Met verwanten en aanverwanten ............................................................................. 134
2) Bij adoptie .............................................................................................................. 135
(1) Volle adoptie .................................................................................................. 135
(2) Gewone adoptie ............................................................................................. 135
2.2. Vormvereisten ........................................................................................................ 135
3. Nietigverklaring huwelijk ................................................................................................. 136
3.1. Relatieve nietigheid ................................................................................................. 137
3.2. Absolute nietigheid ................................................................................................. 137
Hoofdstuk 3: gevolgen van het huwelijk: primair huwelijksstelsel .................................................... 138
1. Inleiding ......................................................................................................................... 138
2. Handelingsbekwaamheid gehuwden (art. 212, 3e lid OBW)................................................ 138
3. Persoonlijke huwelijksverplichtingen (art. 213 OBW) ........................................................ 139
3.1. Samenwoningsplicht .............................................................................................. 139
3.2. Getrouwheid .......................................................................................................... 140
3.3. Bijstand .................................................................................................................. 141
4. Hulp- en bijdrageplicht ................................................................................................... 141
4.1. Hulpverplichting (art. 213 OBW) ............................................................................... 141
4.2. Verplichting tot bijdrage in lasten van huwelijk (art. 221 OBW) ................................... 141
5. Vrijheid van beroep (art. 216 OBW) .................................................................................. 144
6. Bankrekeningen en kluizen (art. 218 OBW) ....................................................................... 144
7. Inning en besteding inkomsten (art. 217 OBW) ................................................................. 145
8. Bescherming gezinswoning (art. 215 en 224 OBW) ............................................................ 145
8.1. Voorwerp bescherming ........................................................................................... 146
8.1.1. Gezinswoning ..................................................................................................... 146
8.1.2. Huisraad ............................................................................................................ 147
8.2. De bescherming ..................................................................................................... 147
8.2.1. Gezinswoning waarop één of beide echtgenoten zakelijk recht hebben (§1) .......... 147
8.2.2. Gehuurde gezinswoning (§2) ................................................................................ 148
1) Federale regels ....................................................................................................... 148
, 2) Vlaamse regels ....................................................................................................... 148
8.3. Sancties ................................................................................................................. 149
9. Bescherming gezinsbelang tegen schenkingen en persoonlijke zekerheden (art. 224 OBW) 149
10. Hoofdelijkheid huishoudelijke schulden (art. 222 OBW) .................................................... 149
11. Dringende maatregelen (art. 223 OBW) ............................................................................ 150
11.1. Voorwaarden .......................................................................................................... 150
11.2. Mogelijke maatregelen ............................................................................................ 150
11.2.1. Maatregelen m.b.t. de goederen .......................................................................... 151
11.2.2. Maatregelen m.b.t. de persoon ............................................................................ 151
11.2.3. Onderhoudsgeld of ontvangstmachtiging ............................................................. 151
11.2.4. Maatregelen m.b.t. kinderen opleggen of aanpassen ............................................ 151
11.3. Geldingsduur .......................................................................................................... 151
Hoofdstuk 4: echtscheiding .......................................................................................................... 152
1. Echtscheiding onherstelbare ontwrichting (EOO) ............................................................. 152
1.1. Begrip .................................................................................................................... 153
1.1.1. Bewijs met alle wettelijke middelen ..................................................................... 153
1) Bewijs door geschrift ............................................................................................... 153
2) Bewijs door getuigen ............................................................................................... 154
3) Overige bewijsmiddelen .......................................................................................... 154
1.1.2. Bewijs door feitelijke scheiding van bepaalde duur ............................................... 154
1.1.3. Bewijs door herhaalde aanvraag .......................................................................... 155
1.2. Procedure .............................................................................................................. 155
1.3. Voorlopige maatregelen .......................................................................................... 156
1.3.1. Tijdens de procedure tot EOO .............................................................................. 156
1.3.2. Mogelijke maatregelen ........................................................................................ 157
1) Maatregelen m.b.t. goederen ................................................................................... 157
2) Maatregelen m.b.t. persoon echtgenoten ................................................................. 157
3) Maatregelen m.b.t. kinderen .................................................................................... 157
1.3.3. Aard en geldingsduur .......................................................................................... 158
1.3.4. Illustratie: Gent 8 november 2018, 2018/FA/414 ................................................... 158
1.4. Gevolgen ................................................................................................................ 159
1.4.1. Algemeen ........................................................................................................... 159
1) Vanaf wanneer? (art. 1278 Ger.W.) ........................................................................... 159
2) Echtgenoten ........................................................................................................... 159
3) Kinderen................................................................................................................. 160
1.4.2. Onderhoudsuitkering .......................................................................................... 160
1) Contractuele onderhoudsuitkering (art. 301, §1 OBW) .............................................. 160
, 2) Recht op onderhoudsuitkering: beginsel en uitzonderingen ....................................... 161
(1) Beginsel (zie art. 301, §2, 1ste lid OBW).............................................................. 161
(2) Uitzonderingen ............................................................................................... 162
Zware fout (art. 301, §2, 2e lid OBW) ..................................................................... 162
Partnergeweld (art. 301, §2, 3e lid OBW)................................................................ 162
Eenzijdige beslissing om in staat van behoefte te verkeren (art. 301, §5 OBW) ......... 162
3) Bedrag van onderhoudsuitkering ............................................................................. 163
4) Duurtijd .................................................................................................................. 164
5) Modaliteiten ........................................................................................................... 165
Rente ................................................................................................................. 165
Kapitaal.............................................................................................................. 165
6) Wijziging (art. 301, §7 OBW) ..................................................................................... 165
7) Beëindiging (art. 301, §10 OBW) ............................................................................... 166
8) Niet-nakoming ........................................................................................................ 166
2. Echtscheiding onderlinge toestemming (EOT) .................................................................. 166
2.1. Voorafgaande overeenkomsten ............................................................................... 166
2.1.1. Regelingsakte (art. 1287 Ger.W.).......................................................................... 166
2.1.2. Familierechtelijke overeenkomst (art. 1288 Ger.W.) .............................................. 167
1) Gezag over de persoon en het beheer van de goederen van de kinderen en het recht op
persoonlijk contact ......................................................................................................... 167
2) Bijdrage levensonderhoud kinderen ......................................................................... 167
3) Bijdrage levensonderhoud echtgenoten ................................................................... 167
2.2. Procedure (art. 1287-1304 Ger.W.)........................................................................... 167
2.3. Gevolgen (art. 1304 Ger.W.) ..................................................................................... 168
Hoofdstuk 5: wettelijke samenwoning en feitelijke samenwoning .................................................... 170
1. Wettelijke samenwoning ................................................................................................. 170
1.1. Inleiding ................................................................................................................. 170
1.2. Aangaan van de wettelijke samenwoning ................................................................. 170
1.2.1. Wie? (grondvoorwaarden) ................................................................................... 170
1.2.2. Hoe? (vormvoorwaarden) .................................................................................... 172
1.3. Gevolgen van de wettelijke samenwoning ................................................................ 172
1.3.1. Primair samenwoningsstelsel (PF) ....................................................................... 172
1.3.2. Secundair samenwoningsvermogensrecht (FVR) .................................................. 173
1.4. Beëindiging van de wettelijke samenwoning (art. 1476, §2 OBW)................................ 173
1.5. Evaluatie ................................................................................................................ 175
2. Feitelijke samenwoning .................................................................................................. 175
2.1. Algemeen ............................................................................................................... 175