Samenvatting 'Second language learning theories'

Second language learning theories
Rosamond Mitchell & Florence Myles (1998)

Samenvatting

1 Second language learning: key concepts and issues

1.1 Introduction
 Second language learning: het leren van een willekeurige taal op een willekeurig niveau,
nadat een eerste taal is verworven.
 Second language: iedere taal die anders is dan de moedertaal van de leerder. Deze taal kan
in feite ook een derde, vierde, etc. taal zijn.

1.2 What makes for a good theory?
Redenen om SLL beter te begrijpen:
 Kennis van SLL kan ons helpen om de aard van taal, menselijk leren, interculturele
communicatie en dus de menselijke geest zelf beter te begrijpen.
 Meer inzicht in het SLL-leerproces en de successen als de falen van SLL zullen studenten en
docenten erg veel helpen.
Theorie: een min of meer abstracte set van claims over eenheden die significant zijn voor het
fenomeen dat onderzocht wordt. De theorie omvat ook de relaties tussen deze eenheden en de
processen die de eenheden tot stand brengen. Een theorie is dus niet slechts een beschrijving, maar
een verklaring. Een goede theorie komt tot stand door een proces van systematisch onderzoek,
waarin de claims van de theorie worden afgezet tegen een bepaalde vorm van bewijs of data, bv.
d.m.v. een experiment. Het proces van theorieontwikkeling is ook reflexief: nieuwe ontwikkelingen in
de theorie leiden tot de noodzaak om nieuwe informatie te verwerven en nieuwe fenomenen te
onderzoeken. Een aantal punten die men verwacht terug te zien in een theorie:
 Duidelijke en expliciete stellingen t.o.v. het standpunt dat de theorie hoort in te nemen en de
claims die hij maakt.
 Systematische procedures om de theorie al dan niet te bevestigen d.m.v. dataverzameling en
interpretatie.
 Niet slechts beschrijvingen van fenomenen, maar pogingen om uit te leggen waarom ze zo
zijn en voorstellen van mechanismes die ze kunnen veranderen.
 Verbintenissen met andere theorieën in het veld en serieuze pogingen om ten minste
sommige fenomenen die overlappend zijn voor rekening te nemen in een publieke discussie.

1.3 Views on the nature of language

1.3.1 Levels of language
Traditioneel zien linguïsten taal als een complex communicatiesysteem dat moet worden
geanalyseerd op een aantal niveaus:
 fonologie
 syntaxis
 morfologie
 (lexicale) semantiek
 pragmatiek
 discourse.
Over de indeling en integratie van deze niveaus bestaat echter enige discussie. In de verschillende
perspectieven van SLL staat syntaxis vaak centraal in het taalleren. Andere niveaus krijgen meer
variabele aandacht.

, 1.3.2 Competence and performance
Chomsky pleitte dat de theoretische taalkunde competence (onderliggende principes en regels van
taal) moest onderzoeken i.p.v. performance (eigenlijke uitingen die mensen hebben geproduceerd).
Deze visie heeft veel SLL-theorieën beïnvloed. Echter, er zijn een aantal moeilijkheden bij het
onderzoeken van competence:
 Taalperformance wordt gezien als een imperfecte reflectie van competence, vanwege
verwerkingscomplicaties, bv. versprekingen.
 In principe kan de infiniete creativiteit van het onderliggende systeem nooit goed worden
gereflecteerd in een finiete set data.
Het onderzoeken van competence zou dus alleen indirect onder gecontroleerde condities, bv. d.m.v.
een grammaticality judgement test kunnen worden onderzocht.
Ook zijn er taalkundigen (bv. Firth) die het onderscheid tussen competence en performance een
overbodige nuance vinden. Taalkundigen kunnen volgens hen taal alleen maar in gebruik
onderzoeken en daarom zou er geen tegenstelling zijn tussen taal als systeem en geobserveerde
voorbeelden van taalgedrag. Er is slechts een verschil in perspectief.
Natuurlijk kan het abstracte taalsysteem niet direct worden afgelezen uit een paar voorbeelden
tekst. Echter, de komst van corpus linguistics (grote verzamelingen taaluitingen die d.m.v. software
kunnen worden geanalyseerd) biedt nieuwe mogelijkheden om de relatie tussen data en theorie te
onderzoeken.
Deze verschillende visies op de relatie tussen competence en performance zijn sterk gerelateerd aan
de manier waarop het taalleerproces zelf wordt gezien. Het gaat hier in het bijzonder om welk
taalgebruik (spreken of schrijven) kan bijdragen aan taalleren (grammaticale of lexicale competentie
in een taal ontwikkelen).

1.4 the language learning process

1.4.1 Nature and nurture
In hoeverre wordt het menselijk leren afgeleid uit aangeboren aanleg (dus enige vorm van genetische
voorprogrammering) en in hoeverre wordt het afgeleid uit sociale en culturele ervaringen die ons
beïnvloeden als we opgroeien?
 Skinner: vanuit een behaviouristische visie waarin gedrag uit de omgeving wordt gekopieerd
en onthouden, wordt ook taal wordt aangeleerd (nurture) door het imiteren van de taal van
verzorgers.
 Chomsky: menselijke taal is te complex om aangeleerd te worden. Daarom is er een
aangeboren (nature) vermogen (universele grammatica) dat helpt natuurlijke taal op
bepaalde manieren te organiseren.
De meeste kindertaalspecialisten gaan uit van de aanname van Chomsky, hoewel deze niet alle
aspecten van taalontwikkeling kan verklaren. Ook omgevingsfactoren spelen soms dus een rol.
Als men inderdaad een universele grammatica heeft, dan zou het mogelijk zijn om zo veel mogelijk
talen te leren als men wil (mits tijd, juiste omstandigheden en motivatie aanwezig zijn). Aan de
andere kant zijn de omgevingsfactoren van een T2 heel anders dan die van een T2.

1.4.2 Modularity
In hoeverre is het brein modulair? Is het één flexibel organisme met één algemene set van
procedures om te leren en informatie op te slaan of is het een bundel van modules met verschillende
mechanismes voor verschillende soorten kennis?
 Piaget: er is geen speciaal mechanisme voor T1-verwerving.
 Chomsky: de structuur van taal is te onderscheidend om in algemene cognitieve betekenis te
worden geleerd. De universele grammatica kent dus zijn eigen onderscheidende mechanisme
voor leren.