Datum: 10-03-2020
Vooraf
VPO Tegenlicht interessante afleveringen over DATA: ‘De grote dataroof
Gastlezing Kees Stam – onderzoeker RDM kenniscentrum en stadshavens, monitoring en
lerende gebiedsontwikkeling
Monitoring en evaluatie in gebiedsontwikkeling
Waarom zijn wij met data bezig?
- Gebiedsontwikkeling in transitie! De gebiedsontwikkeling is in verandering, waardoor wij
steeds meer data betrekken bij gebiedsontwikkeling.
- Ondernemers en gebruikers (lokale initiatieven) kregen kansen om zelf aan de slag te gaan in
hun eigen woongebied.
Integraal (voor de crisis) vs. Organisch (tijdens de crisis)
Geïntegreerde stedelijke Organische stedelijke
ontwikkeling ontwikkeling
Ineens/onmiddellijk Benadering Geleidelijk
Groot Schaal van ontwikkeling Klein
Projectmanagement Type beheer Procesmanagement
Blauwdruk Type plan Strategisch
Grote ontwikkelaars Type ontwikkelaar Kleine ontwikkelaars en
individuen
Actief en risicogevoelig Rol lokale gemeente Facilitatief: belangen
bemiddelen
Opeenvolgend Ontwikkeling en beheer gemengd
Een nieuw referentiekader
- Integraal = slagkracht (voor de crisis)
- Organisch = openheid (tijdens de crisis)
- Nu op zoek naar een nieuw referentiekader dat deze twee elementen combineert voor na de
crisis
- Heeft te maken met toenemende complexiteit en burgerparticipatie
- Komen samen in de nieuwe Omgevingswet juridische druk
Gebiedsontwikkeling als leerproces
- Complexiteit: geen in beton gegoten plannen, maar ambities en flexibele kaders om te kunnen
reageren op maatschappelijke veranderingen
- Burgerparticipatie: gezamenlijk proces van professionals en lokale actoren om van elkaar en
met elkaar te leren
- Maakt het proces meer resilient: minder gevoelig voor crises en meer adaptief op een
veranderende behoefte
- Monitoring en evaluatie, een actieve lokale gemeenschap en een open houding
Monitoring en evaluatie = data
- Monitoring en evaluatie: enerzijds handelen en anderzijds kijken wat het oplevert
- Biedt inzicht in de effectiviteit van acties, interventies en strategieën
- Biedt de essentiële informatie die nodig is om bij te sturen als dat nodig is
- Zijn we nog op weg, en zijn we nog op de goede weg?
, Goed voorbeeld: Havenstad Amsterdam, Merwevierhavens (M4H) Rotterdam
Leren in M4H
- M4H is een proeftuin om te experimenteren met vernieuwende vormen van
gebiedsontwikkeling
- Enorme ontwerpopgaven door maatschappelijke veranderingen (vb. mobiliteit)
- Gemeente en Havenbedrijf experimenteren met nieuwe rollen, nieuwe samenwerkingen en
nieuwe verdienmodellen
- In potentie leidt de gebiedsontwikkeling van M4H tot meer fundamentele veranderingen
Een monitor voor M4H
- Bedoeld om de voortgang van de gebiedsontwikkeling te laten zien aan opdrachtgevers en
geïnteresseerden
- Dekt de volle breedte van de gebiedsontwikkeling
- De doelstellingen voor het Makers District zijn het uitgangspunt (moeten het uitgangspunt van
de monitor zijn)
Hoe hebben we dat aangepakt?
- Vertaling van doelstellingen naar thema’s
o Vijf doelstellingen:
1) innovatieve bedrijvigheid
2) brede werkgelegenheid
3) open innovatiemilieu
4) stedelijk woonmilieu
5) proeftuin en etalage
- Per thema gezocht naar data om indicatoren mee te ontwerpen: wat willen we weten, en wat
kunnen we meten?
- In de eerste uitvoering ligt de focus op bedrijvigheid en werkgelegenheid
- Focus op maakindustrie welke bedrijven vallen hier wel en niet onder