ZWANGERSCHAP 1: ANATOMIE
Inhoudsopgave:
Zwangerschap 1: Anatomie en fysiologie van de voortplantingsorganen … 2
Zwangerschap 1: Anatomie en fysiologie: Ademhalingsstelsel … 12
Zwangerschap 1: Cardiovasculairstelsel … 25
Zwangerschap 1: Foetale ontwikkeling … 44
Zwangerschap 1: Functionele verschijnselen … 49
Zwangerschap 1: Hormonale veranderingen … 55
1
,Zwangerschap 1: Anatomie en fysiologie van de
voortplantingsorganen
Genitaal stelsel = betrekking tot de geslachtsorganen
● Multicellulaire organismen hebben een beperkte levensduur waardoor
reproductie noodzakelijk is ter voortbestaan van de soort.
● Menselijke voortplanting = geslachtelijke voortplanting.
- Gameten = voortplantingscellen
- Gonaden = voortplantingsorganen
● Versmelting van de gameten OF
bevruchting OF fertilisatie → levert
een nieuwe cel = zygote.
Stappenplan:
1. Celgroei
2. Celmigratie
3. Celdeling
4. Celdifferentiatie
=> nieuw, multicellulair lid van de soort
Anatomie & fysiologie van de mannelijke voortplantingsorganen
● Testis = teelbal
- Gelegen onder de symfyse (=schaambeen)
- Buiten de buikholte
- In de scrotum (=balzak)
- Ovoid (=eivormig), wit en glad.
* Warm bad, koorts, infecties … hoge temperaturen in het lichaam
kunnen een verminderend effect hebben op de zaadhoeveelheid.
● Tunica albuginea = omhulsel/witte mantel van de teelbal
- Het bestaat uit 200-300 lobjes die allemaal met hun zijde naar 1 punt
zijn gericht.
● Tubuli seminiferi = hoefijzervormige zaadbuisjes
- Buisjes liggen naast elkaar gelegen en monden uit in de rete testis
(=netwerk van de zaadbuisjes)
- Goede, rijpe spermatiden verplaatsen zich naar de rete testis.
3 soorten cellen (door elkaar) aanwezig:
1. Zaadcellen: alle ontwikkelingsvormen
2. Cellen van Leydig: productie testosteron
* testosteron wordt ook in de bijnieren geproduceerd
3. Cellen van Sertoli: steuncellen, structuur en steun + vormgeven
* Sertoli Ziekte: mannen die deze ziekte bezitten kunnen nooit een
vrouw zwanger maken.
2
,● Spermatogense = mannelijke gametogenese is een continu postpubertair
proces
- start rond de pubertijd
Fasen:
1. Mitotische deling: Hierbij delen spermatogoniale stamcellen zich om meer
spermatogonia te vormen.
2. Meiotische deling: Deze cellen ontwikkelen zich tot spermatocyten, die
vervolgens twee opeenvolgende meiotische delingen ondergaan om
spermatiden te vormen.
3. Spermiogenese: In deze fase ondergaan de spermatiden verschillende
morfologische veranderingen om uiteindelijk volwassen zaadcellen te
worden.
- Zaadcel ontwikkelt zich pas na de
spermatozoa.
- Hele proces = 70 dagen
*Zaadstaal
- Morfologie = ideale vorm: liefst 4%
van de gehele capaciteit.
- Beweeglijkheid, zaadcellen kunnen 4
bestemmingen hebben 1 rechtstreeks
naar het doel, 2 met omwegen bereikt
die zijn doel, 3 blijft bij de start en vertrekt niet, 4 vertrekt niet. Liefst
40% moet weg 1 en 2 bevatten.
- Zaadcellen kunnen 100 uur of 4/5 dagen overleven in de baarmoeder.
- Moet warm gehouden worden anders vermindert de kwaliteit.
● Indaling penis
- Start rond maand 2
- THV lieskanaal rond maand 3
- Indaling richting de scrotum (=balzak) rond maand 7
* Bij de geboorte: 5/1000 niet ingedaald
● Epididymis = bijbal
- Bovenop testis
- In de scrotum
- 12-15 ductuli efferentes (=zaadkanaaltjes vanuit de testis) vanuit de
rete testis
- Ductus epididymis (=zaadleiders): 5 meter, gekronkeld, verzameling
van spermatozoa.
* Fructose levert energie
- Efferent = als een zenuw of een bloedvat dat van een ander
lichaamsonderdeel (structuur of orgaan) leidt.
- ? buis van 5 meter die 1 massa vormt waar de zaadcellen worden
opgeslagen. Geen ejaculatie? Dan worden de zaadcellen na een tijd
opgeruimd door de witte bloedcellen.
● Ductus deferens = zaadleiders/spermakanaal
3
, - Van epididymis door lieskanaal, langs blaas over ureter (=urineleider)
- Embryologie: ductus van Wollf (voorlopers van de mannelijke
inwendige geslachtsorganen + betrokken bij het nierstelsel)
● Vesiculae seminales = zaadblaasjes
- Productie van zaadvocht die energie geven aan de zaadcellen
- Levert fructose → energie
● Prostaat = voorstanderklier
- Onder de blaas
- Tussen symfyse (=schaambeen) en rectum (=laatste gedeelte vd dikke
darm)
- Rectale palpatie: het aanraken van de prostaat en het laatste deel van
de endeldarm via de anus.
- Vorm van een kastanje
- 40 lobjes = klierweefsel
- 15 afvoerbuisjes
* Als de prostaat wordt weggehaald, ga je
ejaculeren via de blaas. Als je als jonge
man nog een vrouw wil zwanger maken,
gaan ze via de urine sperma verzamelen.
- De ductus deferens verbindt de bijbal met
de urethra (=urinebuis). Achter de prostaat
komt de zaadleider samen met de afvoer
van zaadblaasjes.
- Zaadleiders lopen naar beneden en
monden uit in het afwateringskanaal ten
hoogte van de blaas.
● Penis
- Paringsorgaan
- Urinelozing
Zwellichamen:
- 2 corpora cavernosa: overlangs tot een
geheel vergroeid zwellichaam
- 1 corpus spongiosum: onderaan gelegen,
in de goot van bovenliggend zwellichaam,
centraal loopt de urethra er doorheen
- Sponsachtige structuren met stevige
vezels en zeer goed gevasculariseerd
- Glans: top van de penis die gevormd wordt
door een verdikking van het corpus
spongiosum dat als een kopje over de
uiteinden van de corpora cavernosa heen zit.
4
Inhoudsopgave:
Zwangerschap 1: Anatomie en fysiologie van de voortplantingsorganen … 2
Zwangerschap 1: Anatomie en fysiologie: Ademhalingsstelsel … 12
Zwangerschap 1: Cardiovasculairstelsel … 25
Zwangerschap 1: Foetale ontwikkeling … 44
Zwangerschap 1: Functionele verschijnselen … 49
Zwangerschap 1: Hormonale veranderingen … 55
1
,Zwangerschap 1: Anatomie en fysiologie van de
voortplantingsorganen
Genitaal stelsel = betrekking tot de geslachtsorganen
● Multicellulaire organismen hebben een beperkte levensduur waardoor
reproductie noodzakelijk is ter voortbestaan van de soort.
● Menselijke voortplanting = geslachtelijke voortplanting.
- Gameten = voortplantingscellen
- Gonaden = voortplantingsorganen
● Versmelting van de gameten OF
bevruchting OF fertilisatie → levert
een nieuwe cel = zygote.
Stappenplan:
1. Celgroei
2. Celmigratie
3. Celdeling
4. Celdifferentiatie
=> nieuw, multicellulair lid van de soort
Anatomie & fysiologie van de mannelijke voortplantingsorganen
● Testis = teelbal
- Gelegen onder de symfyse (=schaambeen)
- Buiten de buikholte
- In de scrotum (=balzak)
- Ovoid (=eivormig), wit en glad.
* Warm bad, koorts, infecties … hoge temperaturen in het lichaam
kunnen een verminderend effect hebben op de zaadhoeveelheid.
● Tunica albuginea = omhulsel/witte mantel van de teelbal
- Het bestaat uit 200-300 lobjes die allemaal met hun zijde naar 1 punt
zijn gericht.
● Tubuli seminiferi = hoefijzervormige zaadbuisjes
- Buisjes liggen naast elkaar gelegen en monden uit in de rete testis
(=netwerk van de zaadbuisjes)
- Goede, rijpe spermatiden verplaatsen zich naar de rete testis.
3 soorten cellen (door elkaar) aanwezig:
1. Zaadcellen: alle ontwikkelingsvormen
2. Cellen van Leydig: productie testosteron
* testosteron wordt ook in de bijnieren geproduceerd
3. Cellen van Sertoli: steuncellen, structuur en steun + vormgeven
* Sertoli Ziekte: mannen die deze ziekte bezitten kunnen nooit een
vrouw zwanger maken.
2
,● Spermatogense = mannelijke gametogenese is een continu postpubertair
proces
- start rond de pubertijd
Fasen:
1. Mitotische deling: Hierbij delen spermatogoniale stamcellen zich om meer
spermatogonia te vormen.
2. Meiotische deling: Deze cellen ontwikkelen zich tot spermatocyten, die
vervolgens twee opeenvolgende meiotische delingen ondergaan om
spermatiden te vormen.
3. Spermiogenese: In deze fase ondergaan de spermatiden verschillende
morfologische veranderingen om uiteindelijk volwassen zaadcellen te
worden.
- Zaadcel ontwikkelt zich pas na de
spermatozoa.
- Hele proces = 70 dagen
*Zaadstaal
- Morfologie = ideale vorm: liefst 4%
van de gehele capaciteit.
- Beweeglijkheid, zaadcellen kunnen 4
bestemmingen hebben 1 rechtstreeks
naar het doel, 2 met omwegen bereikt
die zijn doel, 3 blijft bij de start en vertrekt niet, 4 vertrekt niet. Liefst
40% moet weg 1 en 2 bevatten.
- Zaadcellen kunnen 100 uur of 4/5 dagen overleven in de baarmoeder.
- Moet warm gehouden worden anders vermindert de kwaliteit.
● Indaling penis
- Start rond maand 2
- THV lieskanaal rond maand 3
- Indaling richting de scrotum (=balzak) rond maand 7
* Bij de geboorte: 5/1000 niet ingedaald
● Epididymis = bijbal
- Bovenop testis
- In de scrotum
- 12-15 ductuli efferentes (=zaadkanaaltjes vanuit de testis) vanuit de
rete testis
- Ductus epididymis (=zaadleiders): 5 meter, gekronkeld, verzameling
van spermatozoa.
* Fructose levert energie
- Efferent = als een zenuw of een bloedvat dat van een ander
lichaamsonderdeel (structuur of orgaan) leidt.
- ? buis van 5 meter die 1 massa vormt waar de zaadcellen worden
opgeslagen. Geen ejaculatie? Dan worden de zaadcellen na een tijd
opgeruimd door de witte bloedcellen.
● Ductus deferens = zaadleiders/spermakanaal
3
, - Van epididymis door lieskanaal, langs blaas over ureter (=urineleider)
- Embryologie: ductus van Wollf (voorlopers van de mannelijke
inwendige geslachtsorganen + betrokken bij het nierstelsel)
● Vesiculae seminales = zaadblaasjes
- Productie van zaadvocht die energie geven aan de zaadcellen
- Levert fructose → energie
● Prostaat = voorstanderklier
- Onder de blaas
- Tussen symfyse (=schaambeen) en rectum (=laatste gedeelte vd dikke
darm)
- Rectale palpatie: het aanraken van de prostaat en het laatste deel van
de endeldarm via de anus.
- Vorm van een kastanje
- 40 lobjes = klierweefsel
- 15 afvoerbuisjes
* Als de prostaat wordt weggehaald, ga je
ejaculeren via de blaas. Als je als jonge
man nog een vrouw wil zwanger maken,
gaan ze via de urine sperma verzamelen.
- De ductus deferens verbindt de bijbal met
de urethra (=urinebuis). Achter de prostaat
komt de zaadleider samen met de afvoer
van zaadblaasjes.
- Zaadleiders lopen naar beneden en
monden uit in het afwateringskanaal ten
hoogte van de blaas.
● Penis
- Paringsorgaan
- Urinelozing
Zwellichamen:
- 2 corpora cavernosa: overlangs tot een
geheel vergroeid zwellichaam
- 1 corpus spongiosum: onderaan gelegen,
in de goot van bovenliggend zwellichaam,
centraal loopt de urethra er doorheen
- Sponsachtige structuren met stevige
vezels en zeer goed gevasculariseerd
- Glans: top van de penis die gevormd wordt
door een verdikking van het corpus
spongiosum dat als een kopje over de
uiteinden van de corpora cavernosa heen zit.
4