INHOUDSOPGAVE
1 – Goedaardige letsels vd baarmoederhals .................................................................................................... 3
Cervicale transformatiezone / metaplasie .......................................................................................................... 3
Cervicale ectopie.................................................................................................................................................. 3
Naboth cyste........................................................................................................................................................ 4
Cervicale erosie .................................................................................................................................................... 5
Cervicale wratten ................................................................................................................................................ 5
Cervicale poliep ................................................................................................................................................... 5
2 – Premaligne letsels vd baarmoederhals ...................................................................................................... 6
3 – Cervixcarcinoom...................................................................................................................................... 18
4 – Endometriumcarcinoom .......................................................................................................................... 23
5 - Sarcomen ................................................................................................................................................. 30
6 – Trofoblast tumoren ................................................................................................................................. 30
Mola .................................................................................................................................................................. 31
Maligne trofoblastziekte ................................................................................................................................... 32
7 – Goedaardige letsels vd vulva ................................................................................................................... 33
Niet neoplastische vulvaire afwijkingen ............................................................................................................ 33
Condyloma accuminata ..................................................................................................................................... 34
Vulvaire intra-epitheliale neoplasie (VIN) ! ....................................................................................................... 35
8 – Vulvacarcinoom ...................................................................................................................................... 37
9 – Goed- en kwaadaardige letsels vd vagina ................................................................................................ 38
Goedaardig ........................................................................................................................................................ 38
Kwaadaardig ..................................................................................................................................................... 38
Overzichtje ovarium...................................................................................................................................... 39
10 – Fysiologische afwijkingen vh ovarium .................................................................................................... 40
11 – Epitheliale ovarium tumoren ................................................................................................................. 42
Goedaardige tumoren ....................................................................................................................................... 42
Symptomen – complicaties – beleid bij benigne afwijkingen ............................................................................ 43
Borderline tumoren ........................................................................................................................................... 44
Maligne tumoren ............................................................................................................................................... 46
1
,12 – Niet-epitheliale ovarium tumoren ......................................................................................................... 54
2
,1 – GOEDAARDIGE LETSELS VD BAARMOEDERHALS
1. Cervicale transformatiezone / metaplasie
2. Cervicale ectopie dit zijn fysiologische veranderingen
3. Naboth cyste
4. (cervicitis)
5. Cervicale erosie
6. Cervicale wratten
7. Cervicale poliep
CERVICALE TRANSFORMATIEZONE / METAPLASIE
Metaplasie vd cervix = natuurlijk proces à vereist dus geen behandeling
à gebeurt oiv oestrogenen + zure pH vagina
- Binnenzijde cervix = endocercix à cilindrisch epitheel
Plaats waar deze 2 types elkaar ontmoeten = squamocolumnaire junctie (SCJ)
- Buitenzijde cervix = exocervix à plaveiselepitheel
Vanaf de menarche: binnenzijde vd baarmoederhals (= cilindrisch epitheel) keert meer nr buiten toe oiv
oestrogenen à het cilindrisch epitheel wordt nu meer blootgesteld aan een zure pH, waardoor het cilindrisch
epitheel verandert naar een plaveiselepitheel = metaplasie (= ∆ type epitheel)
° nieuwe squamocolumnaire junctie à de zone tss de originele SJC en
de nieuwe SJC = transformatiezone*
Volwassen vrouw: zone van metaplastisch epitheel zichtbaar (cilindrisch
epitheel à plaveiselepitheel) – tss cilindrisch en plaveiselepitheel
Postmenopauzaal: het epitheel dat na de menarche nr buiten gekomen was,
gaat nu terugkeren naar zijn oorspronkelijke plaats
*het is in die transformatiezone waar HPV infecties optreden en tumoren knn ontstaan à het is dus die zone
die de gynaecoloog goed moet bekijken / plaats vr uitstrijkjes
CERVICALE ECTOPIE
3
, Cervicale ectopie of ectropion
= het cilindrisch epitheel vd endocervix dat nr buiten is gekeerd oiv E (na de menarche) en nog NIET is
omgevormd dr de zure pH tot plaveiselepitheel à ziet er onrustig en roder uit, maar is dus niets ergs – is
volledig normaal en fysiologisch à vereist dus ook geen behandeling*
DD: cervicale erosie
*tenzij er veel vaginaal bloedverlies is hierdoor bv postcoïtaal – dan gaan we die zone gaan coaguleren zodat
het niet meer kan bloeden (destructie van het ectropion dus)
ectropion
NABOTH CYSTE
Naboth cyste = plaatsen waar het cilindrisch epitheel over het plaveiselepitheel is gegroeid à ° geelachtige
vlekjes op de baarmoederhals met evt mucusophopingen
Is ook volledig normaal – komt frequent voor – moet je niets aandoen
Dus aan ectropion en Naboth cystes moet je bij jonge vrouwen NIETS doen – zeker niet beginnen prutsen aan
die cervix want is namelijk heel belangrijk vr de nog komende zwangerschappen
4
1 – Goedaardige letsels vd baarmoederhals .................................................................................................... 3
Cervicale transformatiezone / metaplasie .......................................................................................................... 3
Cervicale ectopie.................................................................................................................................................. 3
Naboth cyste........................................................................................................................................................ 4
Cervicale erosie .................................................................................................................................................... 5
Cervicale wratten ................................................................................................................................................ 5
Cervicale poliep ................................................................................................................................................... 5
2 – Premaligne letsels vd baarmoederhals ...................................................................................................... 6
3 – Cervixcarcinoom...................................................................................................................................... 18
4 – Endometriumcarcinoom .......................................................................................................................... 23
5 - Sarcomen ................................................................................................................................................. 30
6 – Trofoblast tumoren ................................................................................................................................. 30
Mola .................................................................................................................................................................. 31
Maligne trofoblastziekte ................................................................................................................................... 32
7 – Goedaardige letsels vd vulva ................................................................................................................... 33
Niet neoplastische vulvaire afwijkingen ............................................................................................................ 33
Condyloma accuminata ..................................................................................................................................... 34
Vulvaire intra-epitheliale neoplasie (VIN) ! ....................................................................................................... 35
8 – Vulvacarcinoom ...................................................................................................................................... 37
9 – Goed- en kwaadaardige letsels vd vagina ................................................................................................ 38
Goedaardig ........................................................................................................................................................ 38
Kwaadaardig ..................................................................................................................................................... 38
Overzichtje ovarium...................................................................................................................................... 39
10 – Fysiologische afwijkingen vh ovarium .................................................................................................... 40
11 – Epitheliale ovarium tumoren ................................................................................................................. 42
Goedaardige tumoren ....................................................................................................................................... 42
Symptomen – complicaties – beleid bij benigne afwijkingen ............................................................................ 43
Borderline tumoren ........................................................................................................................................... 44
Maligne tumoren ............................................................................................................................................... 46
1
,12 – Niet-epitheliale ovarium tumoren ......................................................................................................... 54
2
,1 – GOEDAARDIGE LETSELS VD BAARMOEDERHALS
1. Cervicale transformatiezone / metaplasie
2. Cervicale ectopie dit zijn fysiologische veranderingen
3. Naboth cyste
4. (cervicitis)
5. Cervicale erosie
6. Cervicale wratten
7. Cervicale poliep
CERVICALE TRANSFORMATIEZONE / METAPLASIE
Metaplasie vd cervix = natuurlijk proces à vereist dus geen behandeling
à gebeurt oiv oestrogenen + zure pH vagina
- Binnenzijde cervix = endocercix à cilindrisch epitheel
Plaats waar deze 2 types elkaar ontmoeten = squamocolumnaire junctie (SCJ)
- Buitenzijde cervix = exocervix à plaveiselepitheel
Vanaf de menarche: binnenzijde vd baarmoederhals (= cilindrisch epitheel) keert meer nr buiten toe oiv
oestrogenen à het cilindrisch epitheel wordt nu meer blootgesteld aan een zure pH, waardoor het cilindrisch
epitheel verandert naar een plaveiselepitheel = metaplasie (= ∆ type epitheel)
° nieuwe squamocolumnaire junctie à de zone tss de originele SJC en
de nieuwe SJC = transformatiezone*
Volwassen vrouw: zone van metaplastisch epitheel zichtbaar (cilindrisch
epitheel à plaveiselepitheel) – tss cilindrisch en plaveiselepitheel
Postmenopauzaal: het epitheel dat na de menarche nr buiten gekomen was,
gaat nu terugkeren naar zijn oorspronkelijke plaats
*het is in die transformatiezone waar HPV infecties optreden en tumoren knn ontstaan à het is dus die zone
die de gynaecoloog goed moet bekijken / plaats vr uitstrijkjes
CERVICALE ECTOPIE
3
, Cervicale ectopie of ectropion
= het cilindrisch epitheel vd endocervix dat nr buiten is gekeerd oiv E (na de menarche) en nog NIET is
omgevormd dr de zure pH tot plaveiselepitheel à ziet er onrustig en roder uit, maar is dus niets ergs – is
volledig normaal en fysiologisch à vereist dus ook geen behandeling*
DD: cervicale erosie
*tenzij er veel vaginaal bloedverlies is hierdoor bv postcoïtaal – dan gaan we die zone gaan coaguleren zodat
het niet meer kan bloeden (destructie van het ectropion dus)
ectropion
NABOTH CYSTE
Naboth cyste = plaatsen waar het cilindrisch epitheel over het plaveiselepitheel is gegroeid à ° geelachtige
vlekjes op de baarmoederhals met evt mucusophopingen
Is ook volledig normaal – komt frequent voor – moet je niets aandoen
Dus aan ectropion en Naboth cystes moet je bij jonge vrouwen NIETS doen – zeker niet beginnen prutsen aan
die cervix want is namelijk heel belangrijk vr de nog komende zwangerschappen
4
