Samenvatting economie
Inhoudsopgave
Hoofdstuk 5: Kan de overheid dat regelen?.................................................................................................... 1
Paragraaf 1: Stuurt de overheid de economie?....................................................................................................1
Paragraaf 2: Het huishoudboekje van de overheid..............................................................................................2
Paragraaf 3: Hoe sociaal is ons land?...............................................................................................................3
Paragraaf 4: Kunnen we zo sociaal blijven?.........................................................................................................3
Hoofdstuk 5: Kan de overheid dat regelen?
Paragraaf 1: Stuurt de overheid de economie?
Marktwerking = aanbieders van producten moeten met elkaar concurreren om klanten te krijgen.
Concurreren door:
- Lage prijzen
- Goede/betere kwaliteit
Planeconomie = de overheid bepaald wat, hoeveel voor welke prijs en door wie er geproduceerd
wordt. Geen marktwerking. Komt voor in Noord-Korea.
Vrijemarkteconomie = een economie waarin vraag en aanbod de prijzen bepalen en waar de
overheid niet bij ingrijpt met regels of wetgeving. Verenigde-Staten.
Nergens is een 100% vrijemarkteconomie want overal is er wel een overheid die maatregelen neemt.
Sociale markteconomie = Nederland. Planeconomie en vrijemarkteconomie.
Bedrijven mogen zelf weten wat ze verkopen. Vraag en aanbod bepalen daarbij de prijzen.
Maar als het nodig is, grijpt de overheid in om basisbehoeften betaalbaar te houden.
Overheid geeft regels voor:
- Minimumloon
- Arbeidsomstandigheden
- Uitkeringen bij ziekte, ouderdom, invaliditeit en werkloosheid
Collectieve goederen = voorzieningen die de overheid levert en betaalt en waarvan iedereen gebruik
kan maken.
Redenen van de overheid om deze goederen en diensten aan te bieden:
- De goederen of diensten zijn van belang voor iedereen, zoals politie en het leger
- De overheid wil de kwaliteit van bepaalde voorzieningen in eigen hand houden, bv
rechtspraak
- Voor bepaalde voorzieningen kun je moeilijk iedere Nederlander apart laten betalen, zoals
straatverlichting
- Er zijn goederen en diensten die voor iedereen betaalbaar moeten blijven, bv onderwijs
Inhoudsopgave
Hoofdstuk 5: Kan de overheid dat regelen?.................................................................................................... 1
Paragraaf 1: Stuurt de overheid de economie?....................................................................................................1
Paragraaf 2: Het huishoudboekje van de overheid..............................................................................................2
Paragraaf 3: Hoe sociaal is ons land?...............................................................................................................3
Paragraaf 4: Kunnen we zo sociaal blijven?.........................................................................................................3
Hoofdstuk 5: Kan de overheid dat regelen?
Paragraaf 1: Stuurt de overheid de economie?
Marktwerking = aanbieders van producten moeten met elkaar concurreren om klanten te krijgen.
Concurreren door:
- Lage prijzen
- Goede/betere kwaliteit
Planeconomie = de overheid bepaald wat, hoeveel voor welke prijs en door wie er geproduceerd
wordt. Geen marktwerking. Komt voor in Noord-Korea.
Vrijemarkteconomie = een economie waarin vraag en aanbod de prijzen bepalen en waar de
overheid niet bij ingrijpt met regels of wetgeving. Verenigde-Staten.
Nergens is een 100% vrijemarkteconomie want overal is er wel een overheid die maatregelen neemt.
Sociale markteconomie = Nederland. Planeconomie en vrijemarkteconomie.
Bedrijven mogen zelf weten wat ze verkopen. Vraag en aanbod bepalen daarbij de prijzen.
Maar als het nodig is, grijpt de overheid in om basisbehoeften betaalbaar te houden.
Overheid geeft regels voor:
- Minimumloon
- Arbeidsomstandigheden
- Uitkeringen bij ziekte, ouderdom, invaliditeit en werkloosheid
Collectieve goederen = voorzieningen die de overheid levert en betaalt en waarvan iedereen gebruik
kan maken.
Redenen van de overheid om deze goederen en diensten aan te bieden:
- De goederen of diensten zijn van belang voor iedereen, zoals politie en het leger
- De overheid wil de kwaliteit van bepaalde voorzieningen in eigen hand houden, bv
rechtspraak
- Voor bepaalde voorzieningen kun je moeilijk iedere Nederlander apart laten betalen, zoals
straatverlichting
- Er zijn goederen en diensten die voor iedereen betaalbaar moeten blijven, bv onderwijs