VEN1505 Asaimenthe 1 (COMPLETE ANSWERS) Simesiṱa 1 2025 - DUE March 2025

, MBUDZISO 1: FONETIKI NA FONOḼODZHI 1.1. Kha
Tshivenḓa hu na ogeni nnzhi dzine dza shuma kha u
bveledza mibvumo ya muambo. Kha vha ṱalutshedze nga:
(a) Mafhafhu (b) Gulokulo (6) 1.2 Ṱhale dzi a vha kha
zwivhumbeo zwo fhambanaho musi hu tshi bulwa
mibvumo. Kha vha ṅwale zwivhumbeo zwiraru vha tshi ṋea
na tsumbo dza themba dzine dza bulwa musi ṱhale dzi kha
tshivhumbeo tshenetsho. (9) 1.3 Kha vha ṱalutshedze nga
tshanduko dza mibvumo na nyelelano dzi tevhelaho, vha
tshi ṋea na tsumbo. (a) Muṱumbu (b) Nyelelano gake (10)
/25/

MBUDZISO 1: FONETIKI NA FONOḼODZHI
1.1 Ogeni dzine dza shumiswa kha u bveledza
mibvumo ya muambo:
(a) Mafhafhu – Mafhafhu ndi dzine dza shumiswa nga
mulomo na mukulo u itela u bveledza mibvumo ya
luambo. Mifuda ya mafhafhu i katela: malomo, malomo-
nne, mulomo-nne, na mulomo-nnṱha.
Tsumbo: Mibvumo ya [p], [b], [m] i bveledzwa nga
malomo.
(b) Gulokulo – Gulokulo ndi ndila ine phethetho ya
mukulo na ṱhoho ya luine i vha i tshi hulela i tshi bveledza
maipfi a luambo. Gulokulo i nga vha iṱuku, vhukati
kana khulwane zwi tshi ṱangana na ṱhoho ya luine.