Personen en familierecht werkcolleges.

Opgaven week 1

Vraag 1
Volgens art. 1:2 BW wordt het ongeboren kind als reeds geboren aangemerkt, zo dikwijls zijn belang
dit vordert. Wat is de ratio van deze bepaling?
- Erfrecht;
- Kinderbeschermingsmaatregelen bijv. Als de moeder niet voor het kind zorgt;
- Bij de erkenning van het kind: samenwoonrelatie —> de biologische vader kan het kind erkennen.

Vraag 2 Art. 1:19E
Op 3 oktober 2007 bevalt Vandana in een Leids ziekenhuis van Constantijn. Aanwezig zijn haar
echtgenoot, de biologische vader, een huisvriend van de familie, de gynaecoloog en een
verpleegster, alsmede een interieurverzorgster.

Beoordeel of de volgende personen bevoegd dan wel verplicht zijn aangifte te doen:

a. de moeder uit wie het kind is geboren – ja, Art. 1:19e BW lid 1 en lid 2 BW
b. de echtgenoot – ja, is de juridische vader dus verplicht volgens art. 1:19 e lid 2 BW.
c. de biologische vader – Nee, de juridische vader is aanwezig.
d. de huisvriend – Nee, de juridische vader is aanwezig.
e. de gynaecoloog - Nee, de juridische vader is aanwezig.
f. de verpleegster - Nee, de juridische vader is aanwezig.
g. de interieurverzorgster - Nee, de juridische vader is aanwezig.

Vraag 3
Willem en Stefanie hebben een aantal jaren samengewoond. Uit deze relatie is een zoon geboren die
zij de voornamen Benno Lourens willen geven.

a. Zijn beide voornamen toelaatbaar?
Ongepastheidscriterium toetsen Art. 1:4 BW.
- Benno: Het is geen ongepaste naam, het is geen geslachtsnaam.
- Lourens: Het is geen ongepaste naam, het is een bestaande geslachtsnaam maar het is ook een
gebruikelijke voornaam dus er is geen bezwaar tegen de naam Lourens.
b. Kan Benno de achternaam van Willem krijgen?
- Art. 1:5 lid 2 BW, Willem moet het kind erkennen voordat Benno zijn achternaam draagt.

Vraag 4
Het echtpaar Jan en Catrien wordt in oktober 2010 verblijd met de geboorte van een dochter. Ze zijn
voornemens de boreling de volgende namen te geven: Panther Miracle-of-Love.

a. Zal de ambtenaar van de burgerlijke stand deze namen accepteren?
- Ja, met deze derde naam opnemen wordt geen maatschappelijk belang geschaad en het kind kan
zonder problemen aan het rechtsverkeer en economisch en maatschappelijk verkeer deelnemen.

b. Stel dat de ambtenaar het kind ambtshalve de naam Beatrix heeft gegeven. Op welke wijze kunnen
de ouders proberen hun baby toch de door hen gewenste namen te geven?
- Ze kunnen dit regelen via de rechtbank. Art. 1:4 lid 4 BW

Vraag 5
Op 17-jarige leeftijd gaat Alex in Den Haag op kamers wonen om daar een HBO-opleiding te volgen.
Zijn ouders zijn gescheiden. Beiden oefenen het gezag over Alex uit. Zijn vader –bij wie hij na de

1

,echtscheiding is blijven wonen totdat hij naar Den Haag verhuisde- is hertrouwd en woont in
Rotterdam. Zijn moeder, bij wie hij elk weekend doorbrengt, woont in Leiden.

a. Wat is de juridische woonplaats van Alex?
- Art. 1:12 lid 1 BW: Hij woont feitelijk het meest in Den-Haag, maar hij is minderjarig en laatstelijk in
Rotterdam, bij zijn vader verbleven.
b. Waarom is het van belang om de juridische woonplaats van een persoon te weten?
- Voor deelname aan het rechtsverkeer. (Post/dagvaarding/gemeenteraadsverkiezingen).

Vraag 6
De veertigjarige Louis laat zich in 2012 ombouwen tot vrouw. Hij is getrouwd met Wieke. Op 39-
jarige leeftijd heeft hij een kind verwekt bij Sandra.

a. Welke procedure dient Louis te doorlopen om voortaan officieel als vrouw door het leven te gaan?
- Art. 1:28a lid 1 BW: de deskundige moet afweten van je verklaring.
- Art. 1:28 BW: leeftijdseis: 16.
- Art. 1:28c BW
b. Is een ombouwoperatie noodzakelijk om als transseksueel wijziging van de vermelding van het
geslacht in de akte van geboorte te bewerkstelligen?
- Tot een aantal jaar geleden was er de eis hebben dat je was omgebouwd en onvruchtbaar zijn
gemaakt. Dit was in strijd met internationale verdragen, nu is het alleen een psychische verklaring
geworden bij deskundigen etc. Zonder fysieke uiterlijke kenmerken te vertonen.
c. Stel dat Louis na wijziging van zijn geslacht toch nog een kind verwekt, geldt dan ten aanzien van
zijn kind het eerdere geslacht of het gewijzigde geslacht?
- Art. 1:28c lid 3 BW. Het eerdere geslacht geldt in dit geval.

MC-vragen
Vraag 1
Sylvia en Ralf wonen samen. Ze zijn niet gehuwd en hebben evenmin een geregistreerd
partnerschap.

Is Sylvia bevoegd de geslachtsnaam van Ralf te voeren?
a. Ja, mits zij een samenlevingscontract hebben.
b. Ja, mits zij toestemming heeft van Ralph.
c. Nee, omdat zij noch gehuwd zijn, noch een samenlevingscontract hebben.

Vraag 2
De ouders van de 15-jarige Peter zijn gescheiden. Aanvankelijk woont hij bij zijn vader in Amsterdam,
maar na drie jaar trekt hij feitelijk bij zijn moeder in. Zij woont in Gouda. Zijn vader maakt geen
bezwaar. Als Peter 16 jaar is wordt hij onhandelbaar. Daarom wordt hij onder toezicht gesteld van
een voogdij-instelling, die zijn zetel heeft in Oegstgeest. Na machtiging van de kinderrechter wordt
Peter uit huis geplaatst in een gesloten inrichting in Bilthoven.

Voor Peter is in casu sprake van:
a. Een zelfstandige woonplaats.
b. Een afhankelijke woonplaats.
c. Een gekozen woonplaats.




2

, Opgaven week 2
Vraag 1
Noem twee verschillen tussen een huwelijk en een geregistreerd partnerschap.
- Totstandkoming bij g.p. moet je alleen een akte voor tekenen.
- Erkenning in het buitenland (bij G.P.), andere landen kennen geen vergelijkbaar iets als een
geregistreerd partnerschap.

Vraag 2
a. Noem de inwendige huwelijksbeletselen (vereisten die de wet stelt voor het tot stand komen van
een huwelijk)?
- Beide partijen moeten minimaal 18 jaar zijn art. 1:31 BW.
- Sprake zijn van een wilsovereenstemming art. 1:32 BW jo Art. 1:71 BW
- Monogamie (met 1 persoon tegelijk) art. 1:33 BW en art. 1:42 BW
- Toestemming curator art. 1:37 BW jo art. 1:38 BW
- Geen te nauwe verwantschap art. 1:41 BW.
b. Noem de uitwendige huwelijksbeletselen (formaliteiten voor het tot stand komen van een
huwelijk)?
- Aangifte huwelijk = ondertrouw. Minimaal 14 dagen voor huwelijksvoltrekking (1:62 lid 1), tenzij
vrijstelling van OM (1:62 lid 2)
- De vereisten in art. 1:44 BW
c. Is een huwelijk tussen een neef en een nicht mogelijk?
- Nee, volgens art. 1:41a BW is een bloedverwantschap in derde-/vierdelijn ook niet toegestaan.

Vraag 3
De 15-jarige Jantien raakt zwanger van haar 17-jarige neef Ruud. Zij willen graag trouwen. Is dit
volgens de wet mogelijk? Motiveer uw antwoord.
- Het gaat hier om totstandkomingseisen van art. 1:30-1:42 BW. Zij voldoen niet aan art. 1:31 BW,
beiden zijn minderjarig. Daarbuiten zijn zij neef en nicht, een huwelijk tussen een bloedverwantschap
is niet geldig art. 1:41a BW.

Vraag 4
De 29-jarige John treedt in het huwelijk met de 36-jarige Leo. Ten tijde van de huwelijksvoltrekking
verkeert John zwaar onder de invloed van geestverruimende middelen.
a. Op welke wijze kan dit huwelijk worden aangetast en wie kunnen dit bewerkstelligen?
- Dit kan door een nietigverklaring art. 1:69 BW.
- Bij nog niet totstand gekomen: stuiting (vooor de huwelijksvoltrekking) art. 1:50 BW.
b. Wat zijn daarvan de rechtsgevolgen?
- Hetzelfde gevolg als bij een echtscheiding art. 1:77 BW.

Vraag 5
a. Kan een huwelijk omgezet worden in een geregistreerd partnerschap?
- Nee, andersom kan het wel. Art. 1:80c lid 1 sub e BW
b. Op welke wijzen kan een huwelijk eindigen?
Art. 1:149 BW
- door de dood (sub a)
- door echtscheiding (sub c) (verder uitgewerkt in art. 1:150 BW)
- door ontbinding na scheiding van tafel en bed (sub d)
- bijzondere situatie: igv vermissing bij aangaan nieuw huwelijk (sub b) (Art. 1:409 e.v. BW).
c. Op welk moment komt een echtscheiding tot stand?
Art. 1:163 BW: inschrijving in de registers van burgerlijke stand.

3