Nederlands hogeschooltaal 3f
Inhoud
Spelling van werkwoorden ...................................................................................... 5
Werkwoordspelling ............................................................................................... 5
Hoe vind je de persoonsvorm? ........................................................................ 5
Twee of meer persoonsvormen ........................................................................ 5
Ik-vorm ............................................................................................................... 5
‘Je’ achter de persoonsvorm ............................................................................ 5
Gebiedende wijs ................................................................................................ 6
Tegenwoordige tijd ............................................................................................ 7
Verleden tijd zwak.............................................................................................. 8
Verleden tijd sterk.............................................................................................. 8
’t Ex-kofschip ................................................................................................... 10
Voltooid deelwoord .......................................................................................... 11
Voltooid deelwoord als bijvoeglijk naamwoord ............................................. 11
Onvoltooid deelwoord...................................................................................... 11
Engelse leenwerkwoorden ............................................................................. 12
Initiatief of hele werkwoord ............................................................................ 12
Spelling algemeen .................................................................................................. 12
Samenstelling met tussenletter -n- of -s- .......................................................... 12
Samenstelling met tussenletter -n- ................................................................ 12
Afleiding met tussenletter -n- ......................................................................... 14
Samenstelling en afleiding met -s-................................................................. 14
Los, aaneen of met een streepje ........................................................................ 14
Samenstelling .................................................................................................. 14
Samenstelling met verwisselbare elementen ............................................... 15
Samenstelling met bijzondere voor- of nabepaling ...................................... 15
Samenstelling met een bijzondere vorm ....................................................... 16
Samenstelling met een of meer Engelse woorden ....................................... 18
Telwoorden en breuken .................................................................................. 19
Hoofdletter of kleine letter .................................................................................. 20
Hoofdletter begin van de zin .......................................................................... 20
1
, Persoonsnamen .................................................................................................. 20
Aardrijkskundige namen ................................................................................. 21
Tijdsindeling .................................................................................................... 22
Titels van teksten ............................................................................................ 23
Volkeren, etnische en religieuze groepen ..................................................... 23
Organisaties en merken .................................................................................. 24
Klinkerbotsting .................................................................................................... 24
Algemene regels klinkerbotsing .................................................................... 24
Afkortingen .......................................................................................................... 25
Regels voor afkortingen ................................................................................. 25
Meervoud en bezitsvorm .................................................................................... 27
Meervoud ......................................................................................................... 27
Bezitsvorm ....................................................................................................... 28
Verkleinwoorden ................................................................................................. 29
Verkleinwoorden .............................................................................................. 29
Woordtekens ....................................................................................................... 30
Trema ................................................................................................................ 30
Accenttekens ................................................................................................... 31
Apostrof ........................................................................................................... 31
Zinsstructuur .......................................................................................................... 32
Leestekens .......................................................................................................... 32
Punt .................................................................................................................. 32
Vraagteken of uitroepteken ............................................................................ 33
Komma ............................................................................................................. 33
Dubbele punt ................................................................................................... 35
Aanhalingstekens ............................................................................................ 36
Zinsontleding ...................................................................................................... 37
Hoofd- en bijzinnen ......................................................................................... 37
Enkelvoudige en samengestelde zinnen ....................................................... 38
Persoonsvorm ................................................................................................. 40
Onderwerp ....................................................................................................... 40
Werkwoordelijk gezegde ................................................................................. 40
Lijdend voorwerp............................................................................................. 41
2
, Meewerkend voorwerp .................................................................................... 42
Woordsoorten...................................................................................................... 42
Lidwoord .......................................................................................................... 42
Voorzetsels....................................................................................................... 42
Werkwoord ....................................................................................................... 43
Zelfstandig naamwoord .................................................................................. 44
Bijvoeglijk naamwoord ................................................................................... 44
Voegwoord ....................................................................................................... 45
Wederkerend voornaamwoord ....................................................................... 46
Bezittelijk voornaamwoord ............................................................................. 46
Aanwijzend voornaamwoord .......................................................................... 47
Betrekkelijk voornaamwoord ......................................................................... 47
Foutieve verwijzing ......................................................................................... 48
Stijlen in zinnen ................................................................................................... 49
Directe en indirecte reden .............................................................................. 49
Enkelvoud of meervoud .................................................................................. 49
Samentrekking ................................................................................................. 50
Woordvolgorde ................................................................................................ 51
Algemeen taalgebruik ............................................................................................ 53
Taalkwesties ........................................................................................................ 53
Dan ik of dan mij .............................................................................................. 53
Hun of zij .......................................................................................................... 53
Dat, wat of die .................................................................................................. 53
Jou of jouw ...................................................................................................... 54
Me of mijn ......................................................................................................... 55
Als of dan ......................................................................................................... 55
Grootte of grote ............................................................................................... 56
Beide of beiden ................................................................................................ 56
Te danken aan of te wijten aan ....................................................................... 56
Zowel … als … komt of komen ....................................................................... 57
Van wie of waarvan.......................................................................................... 57
Stijl in woorden ................................................................................................... 58
Contaminatie .................................................................................................... 58
3
, Dubbele ontkenning ........................................................................................ 58
Overbodige herhaling ..................................................................................... 58
Voortzetseluitdrukking .................................................................................... 59
Spreekwoorden en uitdrukkingen ..................................................................... 60
Spreekwoorden................................................................................................ 60
4
Inhoud
Spelling van werkwoorden ...................................................................................... 5
Werkwoordspelling ............................................................................................... 5
Hoe vind je de persoonsvorm? ........................................................................ 5
Twee of meer persoonsvormen ........................................................................ 5
Ik-vorm ............................................................................................................... 5
‘Je’ achter de persoonsvorm ............................................................................ 5
Gebiedende wijs ................................................................................................ 6
Tegenwoordige tijd ............................................................................................ 7
Verleden tijd zwak.............................................................................................. 8
Verleden tijd sterk.............................................................................................. 8
’t Ex-kofschip ................................................................................................... 10
Voltooid deelwoord .......................................................................................... 11
Voltooid deelwoord als bijvoeglijk naamwoord ............................................. 11
Onvoltooid deelwoord...................................................................................... 11
Engelse leenwerkwoorden ............................................................................. 12
Initiatief of hele werkwoord ............................................................................ 12
Spelling algemeen .................................................................................................. 12
Samenstelling met tussenletter -n- of -s- .......................................................... 12
Samenstelling met tussenletter -n- ................................................................ 12
Afleiding met tussenletter -n- ......................................................................... 14
Samenstelling en afleiding met -s-................................................................. 14
Los, aaneen of met een streepje ........................................................................ 14
Samenstelling .................................................................................................. 14
Samenstelling met verwisselbare elementen ............................................... 15
Samenstelling met bijzondere voor- of nabepaling ...................................... 15
Samenstelling met een bijzondere vorm ....................................................... 16
Samenstelling met een of meer Engelse woorden ....................................... 18
Telwoorden en breuken .................................................................................. 19
Hoofdletter of kleine letter .................................................................................. 20
Hoofdletter begin van de zin .......................................................................... 20
1
, Persoonsnamen .................................................................................................. 20
Aardrijkskundige namen ................................................................................. 21
Tijdsindeling .................................................................................................... 22
Titels van teksten ............................................................................................ 23
Volkeren, etnische en religieuze groepen ..................................................... 23
Organisaties en merken .................................................................................. 24
Klinkerbotsting .................................................................................................... 24
Algemene regels klinkerbotsing .................................................................... 24
Afkortingen .......................................................................................................... 25
Regels voor afkortingen ................................................................................. 25
Meervoud en bezitsvorm .................................................................................... 27
Meervoud ......................................................................................................... 27
Bezitsvorm ....................................................................................................... 28
Verkleinwoorden ................................................................................................. 29
Verkleinwoorden .............................................................................................. 29
Woordtekens ....................................................................................................... 30
Trema ................................................................................................................ 30
Accenttekens ................................................................................................... 31
Apostrof ........................................................................................................... 31
Zinsstructuur .......................................................................................................... 32
Leestekens .......................................................................................................... 32
Punt .................................................................................................................. 32
Vraagteken of uitroepteken ............................................................................ 33
Komma ............................................................................................................. 33
Dubbele punt ................................................................................................... 35
Aanhalingstekens ............................................................................................ 36
Zinsontleding ...................................................................................................... 37
Hoofd- en bijzinnen ......................................................................................... 37
Enkelvoudige en samengestelde zinnen ....................................................... 38
Persoonsvorm ................................................................................................. 40
Onderwerp ....................................................................................................... 40
Werkwoordelijk gezegde ................................................................................. 40
Lijdend voorwerp............................................................................................. 41
2
, Meewerkend voorwerp .................................................................................... 42
Woordsoorten...................................................................................................... 42
Lidwoord .......................................................................................................... 42
Voorzetsels....................................................................................................... 42
Werkwoord ....................................................................................................... 43
Zelfstandig naamwoord .................................................................................. 44
Bijvoeglijk naamwoord ................................................................................... 44
Voegwoord ....................................................................................................... 45
Wederkerend voornaamwoord ....................................................................... 46
Bezittelijk voornaamwoord ............................................................................. 46
Aanwijzend voornaamwoord .......................................................................... 47
Betrekkelijk voornaamwoord ......................................................................... 47
Foutieve verwijzing ......................................................................................... 48
Stijlen in zinnen ................................................................................................... 49
Directe en indirecte reden .............................................................................. 49
Enkelvoud of meervoud .................................................................................. 49
Samentrekking ................................................................................................. 50
Woordvolgorde ................................................................................................ 51
Algemeen taalgebruik ............................................................................................ 53
Taalkwesties ........................................................................................................ 53
Dan ik of dan mij .............................................................................................. 53
Hun of zij .......................................................................................................... 53
Dat, wat of die .................................................................................................. 53
Jou of jouw ...................................................................................................... 54
Me of mijn ......................................................................................................... 55
Als of dan ......................................................................................................... 55
Grootte of grote ............................................................................................... 56
Beide of beiden ................................................................................................ 56
Te danken aan of te wijten aan ....................................................................... 56
Zowel … als … komt of komen ....................................................................... 57
Van wie of waarvan.......................................................................................... 57
Stijl in woorden ................................................................................................... 58
Contaminatie .................................................................................................... 58
3
, Dubbele ontkenning ........................................................................................ 58
Overbodige herhaling ..................................................................................... 58
Voortzetseluitdrukking .................................................................................... 59
Spreekwoorden en uitdrukkingen ..................................................................... 60
Spreekwoorden................................................................................................ 60
4