Samenvatting jeugdrecht
Hoofdstuk 1= geschiedenis tot het heden
1. Verschillende data
1.1 Voor 1912
Voor minderjarigen was er geen aparte aanpak
In de 19e en 20ste eeuw kwamen er maatschappelijke
veranderingen
o Sociaal economische wijzigingen
o School van sociaal verweer
1.2 Wet van 15 mei 1912
Kinderbeschermingswet
o Daarvoor kon een ouder niet ontzegt worden van zijn ouderlijk
gezag en de verantwoordelijkheid werd bij de pater familias
gelegd
o Installatie kinderrechter
Andere zaken die gebeurde
o 1914: kinderarbeid werd verboden
o 1916: de leerplicht
Doel:
o Bescherming maatschappij
o Strafrechtelijke meerderjarigheid vanaf 16 jaar, alle kinderen
onder de 16j zijn strafrechtelijk onbekwaam
Kinderrechter: maatregelen zoals berisping (kennisgeving dat
bepaald gedrag wordt afgekeurd)
o Indien het ernstige gevallen of veelplegers zijn is een plaatsing
mogelijk
Geen universele straf maar een geïndividualiseerde maatregel
Ouders kunnen ontzet worden uit hun ouderlijk gezag
,1.3 Wet van 8 april 1965
Jeugdbeschermingswet
Belangrijkste reden van verandering is dat er met de wet van 1912
pas in actie kon geschoten worden door de jeugdrechter wanneer
er een als misdrijf omschreven feit werd gepleegd
o Concept ‘kind in gevaar’ kwam tot leven, waardoor er
preventief kon ingegrepen worden, kon enkel wanneer
beschermingscomité niet geslaagd was (subsidiariteit)
Tijdsgeest: welvaartsstaat en opkomst maatschappelijk werk
Doel
o Hervorming wet van 1912
o Preventief optreden
Oprichting jeugdbeschermingscomité
o 3 taken
Preventieve maatregelen in individuele gevallen,
door sociale begeleiding het risico op criminaliteit
verminderen
Algemene preventie, vb op het vlak van
alcoholmisbruik of spijbelen op school
De opvolging van en meewerken met dossiers die
door het gerecht doorverwezen zijn
Kinderrechtenbank wordt vervangen door jeugdrechtbank
Strafrechtelijke meerderjarigheid wordt van 16 naar 18j
verschoven
Onderscheid tussen mof en pos
o Mof = misdrijf omschreven feit
o Pos = problematische opvoedingssituaties
Maatregelenpakket: met behoud in het natuurlijk milieu, als
centrale gedachte
o Toezicht op minderjarige in milieu
o Opvoedingsbijstand voor ouders
Jeugdrechter was er enkel voor wanneer de HV (jeugdcomité)
niet geslaagd was
, Grootste groep was (en nog steeds) de possers en niet de moffers
Kritieken nieuwe wet
Onduidelijke afbakening sociale en gerechtelijke
jeugdbescherming
o Het verschil tussen mof’ers en pos’ers is niet altijd even goed
onderbouwd, iemand die het thuis moeilijk heeft en iemand
die een feit pleegt kunnen niet op dezelfde manier worden
bekeken, vb: in Mol zaten pos’ers en mof’ers samen
Zwakke juridische gehalte van jeugdbescherming
Problematiek delinquente jongeren, pleidooi voor invoerings vorm
van jeugdsanctierecht
2. Decreet inzake bijzondere jeugdbijstand
27/06/1985 Decreet op bijzondere jeugdbijstand
28/03/1990 Aanvullend decreet
07/05/2004 Decreet betreffende de rechtspositie van de minderjarige
in de integrale jeugdhulp
07/03/2008 Decreet inzake bijzondere jeugdbijstand
12/07/2013 Decreet integrale jeugdhulp
15/03/2019 Wijzigingsdecreet
27/06/1985 decreet op bijzondere jeugdbijstand
Jeugdbescherming comités wordt comité bijzondere
jeugdzorg
, Uitwerking rechtspositie minderjarige: bijstand ipv beschermen
Differentiatie hulpaanbod: erkenning en subsidiëring van
voorzieningen bijzondere jeugdzorg
In 1990 een aanvullend decreet
o Bevoegdheid JRB in POS wordt geregeld
In 2008 decreet inzake bijzondere jeugdbijstand
o Coördinatie van jeugd bijstandswetgeving
In 2013: decreet integrale jeugdhulp
in 2019 wordt POS omgezet naar VOS
→ Vanaf dan decreten omdat er een staatshervorming was en de
gemeenschappen kregen veel bevoegdheden.
Decreet integrale jeugdhulp van 12 juli 2013
Welke organisaties vormen de brede instap
o Kind en gezin, CLB, CAW en CGG
Wat is de intersectorale toegangspoort
o Doorverwezen door de brede instap, verschillende
hulpbronnen, gespecialiseerde HV (als het bij de brede instap
niet lukt)
Wie en wat zijn de gemandateerde voorzieningen
o Gespecialiseerd in het beoordelen verontrustende
situaties, kunnen optreden wanneer het nodig is (biedt geen
oplossing), vb: ondersteuningscentrum jeugdzorg en
vertrouwenscentrum kindermishandeling
Federale jeugdwetten
Zaken waar in 1965 nog niet werd aan gedacht
Wetten 2006
o Wet betreffende de jeugdbescherming, het ten laste nemen
van minderjarigen die een als misdrijf omschreven feit hebben
gepleegd en het hersteld van de door dit feit veroorzaakt
schade
Hoofdstuk 1= geschiedenis tot het heden
1. Verschillende data
1.1 Voor 1912
Voor minderjarigen was er geen aparte aanpak
In de 19e en 20ste eeuw kwamen er maatschappelijke
veranderingen
o Sociaal economische wijzigingen
o School van sociaal verweer
1.2 Wet van 15 mei 1912
Kinderbeschermingswet
o Daarvoor kon een ouder niet ontzegt worden van zijn ouderlijk
gezag en de verantwoordelijkheid werd bij de pater familias
gelegd
o Installatie kinderrechter
Andere zaken die gebeurde
o 1914: kinderarbeid werd verboden
o 1916: de leerplicht
Doel:
o Bescherming maatschappij
o Strafrechtelijke meerderjarigheid vanaf 16 jaar, alle kinderen
onder de 16j zijn strafrechtelijk onbekwaam
Kinderrechter: maatregelen zoals berisping (kennisgeving dat
bepaald gedrag wordt afgekeurd)
o Indien het ernstige gevallen of veelplegers zijn is een plaatsing
mogelijk
Geen universele straf maar een geïndividualiseerde maatregel
Ouders kunnen ontzet worden uit hun ouderlijk gezag
,1.3 Wet van 8 april 1965
Jeugdbeschermingswet
Belangrijkste reden van verandering is dat er met de wet van 1912
pas in actie kon geschoten worden door de jeugdrechter wanneer
er een als misdrijf omschreven feit werd gepleegd
o Concept ‘kind in gevaar’ kwam tot leven, waardoor er
preventief kon ingegrepen worden, kon enkel wanneer
beschermingscomité niet geslaagd was (subsidiariteit)
Tijdsgeest: welvaartsstaat en opkomst maatschappelijk werk
Doel
o Hervorming wet van 1912
o Preventief optreden
Oprichting jeugdbeschermingscomité
o 3 taken
Preventieve maatregelen in individuele gevallen,
door sociale begeleiding het risico op criminaliteit
verminderen
Algemene preventie, vb op het vlak van
alcoholmisbruik of spijbelen op school
De opvolging van en meewerken met dossiers die
door het gerecht doorverwezen zijn
Kinderrechtenbank wordt vervangen door jeugdrechtbank
Strafrechtelijke meerderjarigheid wordt van 16 naar 18j
verschoven
Onderscheid tussen mof en pos
o Mof = misdrijf omschreven feit
o Pos = problematische opvoedingssituaties
Maatregelenpakket: met behoud in het natuurlijk milieu, als
centrale gedachte
o Toezicht op minderjarige in milieu
o Opvoedingsbijstand voor ouders
Jeugdrechter was er enkel voor wanneer de HV (jeugdcomité)
niet geslaagd was
, Grootste groep was (en nog steeds) de possers en niet de moffers
Kritieken nieuwe wet
Onduidelijke afbakening sociale en gerechtelijke
jeugdbescherming
o Het verschil tussen mof’ers en pos’ers is niet altijd even goed
onderbouwd, iemand die het thuis moeilijk heeft en iemand
die een feit pleegt kunnen niet op dezelfde manier worden
bekeken, vb: in Mol zaten pos’ers en mof’ers samen
Zwakke juridische gehalte van jeugdbescherming
Problematiek delinquente jongeren, pleidooi voor invoerings vorm
van jeugdsanctierecht
2. Decreet inzake bijzondere jeugdbijstand
27/06/1985 Decreet op bijzondere jeugdbijstand
28/03/1990 Aanvullend decreet
07/05/2004 Decreet betreffende de rechtspositie van de minderjarige
in de integrale jeugdhulp
07/03/2008 Decreet inzake bijzondere jeugdbijstand
12/07/2013 Decreet integrale jeugdhulp
15/03/2019 Wijzigingsdecreet
27/06/1985 decreet op bijzondere jeugdbijstand
Jeugdbescherming comités wordt comité bijzondere
jeugdzorg
, Uitwerking rechtspositie minderjarige: bijstand ipv beschermen
Differentiatie hulpaanbod: erkenning en subsidiëring van
voorzieningen bijzondere jeugdzorg
In 1990 een aanvullend decreet
o Bevoegdheid JRB in POS wordt geregeld
In 2008 decreet inzake bijzondere jeugdbijstand
o Coördinatie van jeugd bijstandswetgeving
In 2013: decreet integrale jeugdhulp
in 2019 wordt POS omgezet naar VOS
→ Vanaf dan decreten omdat er een staatshervorming was en de
gemeenschappen kregen veel bevoegdheden.
Decreet integrale jeugdhulp van 12 juli 2013
Welke organisaties vormen de brede instap
o Kind en gezin, CLB, CAW en CGG
Wat is de intersectorale toegangspoort
o Doorverwezen door de brede instap, verschillende
hulpbronnen, gespecialiseerde HV (als het bij de brede instap
niet lukt)
Wie en wat zijn de gemandateerde voorzieningen
o Gespecialiseerd in het beoordelen verontrustende
situaties, kunnen optreden wanneer het nodig is (biedt geen
oplossing), vb: ondersteuningscentrum jeugdzorg en
vertrouwenscentrum kindermishandeling
Federale jeugdwetten
Zaken waar in 1965 nog niet werd aan gedacht
Wetten 2006
o Wet betreffende de jeugdbescherming, het ten laste nemen
van minderjarigen die een als misdrijf omschreven feit hebben
gepleegd en het hersteld van de door dit feit veroorzaakt
schade
