Samenvatting goederen: ppt 6 – opstalrecht en erfpacht
Opstalrecht
1 Situering en belang
Kortdurend (investerings)project
Langdurend (investerings)project
voordeel opstalgever
- Behoud eigendomsrecht grond
- Evt realisatie meerwaarde grond (-> kortdurend project)
- Zelf niet veel verplichtingen (<> verhuur)
voordeel opstalhouder
- Geen investeringen nodig in grondeigendom
- Rechtszekerheid: vaste duur + geen eenzijdige beëindiging door opzeggen (tenzij
anders overeengekomen -> langdurend project)
2 Definitie
Opstalrecht (art. 3.177 BW) = een zakelijk gebruiksrecht dat aan de titularis (opstalhouder)
het eigendomsrecht verleent op volumes (al dan niet bebouwd) die zich situeren op,
boven (vb. zonnepanelen) of onder (vb. ondergrondse parkeergarages v gemeente)
andermans grond met de bedoeling er bouwwerken of beplantingen te hebben
1) Opstalgever (grondeigenaar) = persoon die het opstalrecht verleent
2) Opstalhouder (eigenaar ‘opstallen’) = persoon die het opstalrecht krijgt
, Afwijking van het ‘recht van natrekking’
Natrekking = grondeigenaar is ook eigenaar v/d bouwwerken & beplantingen boven, op of
onder zijn grond (art. 3.64, §1 en 2 BW)
Opstalrecht = vormt uitzondering op natrekking: grondeigendom wordt gescheiden v/d
eigendom v/d bouwwerken & beplantingen (‘opstallen’)
opstalhouder is (voor duurtijd opstalrecht) eigenaar van (art. 3.179, eerste lid BW)
zijn volume
de bouwwerken en beplantingen binnen zijn volume
kortdurend
vb. pers B (bouwfirma) wil nieuwe appartementsgebouwen bouwen op de grond vd
grondeigenaar (pers A) -> appartementen zullen verkocht worden want ze willen niet perse
eigenaar worden – voor grondeigenaar ook interessant want winst wordt verdeeld tussen hem
en pers B = zijn grond is meer waard in combinatie met de constructie
langdurend:
pers met veel grond (vb. landbouwer) (de grond is niet veel waard), heeft toestemming aan
bedrijf om windmolens te bouwen op die grond - als opstalrecht eindigt wordt de boer
eigenaar vd windmolens – bedrijf kan net voor einde v periode de windmolens verwijderen
3 kenmerken
1) zakelijk (gebruiks)recht (art. 3.3, 3e lid BW)
gevolg: alle kenmerken v zakelijke rechten zijn v toepassing (vb. volgrecht)
2) Op (volume op, boven of onder) andermans grond (= OG)
gevolg: opstalrecht is onroerend zakelijk recht
3) Tijdelijk recht (art. 3.180 BW)
Géén min. duur wel max duur: 99 jaar
Hernieuwing: oude opstalrecht eindigt (gaat teniet), nieuw opstalrecht kan voor max
99 jaar gevestigd worden (art. 3.180, 1e lid BW)
Verlenging: oude opstalrecht blijft, totale duurtijd wordt verlengd met max 99 jaar (art.
3.180, 1e lid BW)
4) Gevestigd bij overeenkomst (art. 3.1 BW)
Grotendeels aanvullend recht
5) Zelfstandig vs accessoir opstalrecht (art. 3.182 BW)
Zelfstandig opstalrecht: ontstaat door overeenkomst met uitsluitend doel voor opstal
Accessoir opstalrecht: ontstaat door ander gebruikrecht op OG, dat de bijkomstige
bevoegdheid omvat: bouwwerken of beplantingen op te richten (bv. VG) + volgt regels
& duur vh hoofdrecht (art. 3.180, laatste lid BW)
Oefening
A verleent opstalrecht aan B voor duurtijd van 50 jaar. Net voor het verstrijken vd duurtijd
beslissen A en B om het opstalrecht te verlengen.
Opstalrecht
1 Situering en belang
Kortdurend (investerings)project
Langdurend (investerings)project
voordeel opstalgever
- Behoud eigendomsrecht grond
- Evt realisatie meerwaarde grond (-> kortdurend project)
- Zelf niet veel verplichtingen (<> verhuur)
voordeel opstalhouder
- Geen investeringen nodig in grondeigendom
- Rechtszekerheid: vaste duur + geen eenzijdige beëindiging door opzeggen (tenzij
anders overeengekomen -> langdurend project)
2 Definitie
Opstalrecht (art. 3.177 BW) = een zakelijk gebruiksrecht dat aan de titularis (opstalhouder)
het eigendomsrecht verleent op volumes (al dan niet bebouwd) die zich situeren op,
boven (vb. zonnepanelen) of onder (vb. ondergrondse parkeergarages v gemeente)
andermans grond met de bedoeling er bouwwerken of beplantingen te hebben
1) Opstalgever (grondeigenaar) = persoon die het opstalrecht verleent
2) Opstalhouder (eigenaar ‘opstallen’) = persoon die het opstalrecht krijgt
, Afwijking van het ‘recht van natrekking’
Natrekking = grondeigenaar is ook eigenaar v/d bouwwerken & beplantingen boven, op of
onder zijn grond (art. 3.64, §1 en 2 BW)
Opstalrecht = vormt uitzondering op natrekking: grondeigendom wordt gescheiden v/d
eigendom v/d bouwwerken & beplantingen (‘opstallen’)
opstalhouder is (voor duurtijd opstalrecht) eigenaar van (art. 3.179, eerste lid BW)
zijn volume
de bouwwerken en beplantingen binnen zijn volume
kortdurend
vb. pers B (bouwfirma) wil nieuwe appartementsgebouwen bouwen op de grond vd
grondeigenaar (pers A) -> appartementen zullen verkocht worden want ze willen niet perse
eigenaar worden – voor grondeigenaar ook interessant want winst wordt verdeeld tussen hem
en pers B = zijn grond is meer waard in combinatie met de constructie
langdurend:
pers met veel grond (vb. landbouwer) (de grond is niet veel waard), heeft toestemming aan
bedrijf om windmolens te bouwen op die grond - als opstalrecht eindigt wordt de boer
eigenaar vd windmolens – bedrijf kan net voor einde v periode de windmolens verwijderen
3 kenmerken
1) zakelijk (gebruiks)recht (art. 3.3, 3e lid BW)
gevolg: alle kenmerken v zakelijke rechten zijn v toepassing (vb. volgrecht)
2) Op (volume op, boven of onder) andermans grond (= OG)
gevolg: opstalrecht is onroerend zakelijk recht
3) Tijdelijk recht (art. 3.180 BW)
Géén min. duur wel max duur: 99 jaar
Hernieuwing: oude opstalrecht eindigt (gaat teniet), nieuw opstalrecht kan voor max
99 jaar gevestigd worden (art. 3.180, 1e lid BW)
Verlenging: oude opstalrecht blijft, totale duurtijd wordt verlengd met max 99 jaar (art.
3.180, 1e lid BW)
4) Gevestigd bij overeenkomst (art. 3.1 BW)
Grotendeels aanvullend recht
5) Zelfstandig vs accessoir opstalrecht (art. 3.182 BW)
Zelfstandig opstalrecht: ontstaat door overeenkomst met uitsluitend doel voor opstal
Accessoir opstalrecht: ontstaat door ander gebruikrecht op OG, dat de bijkomstige
bevoegdheid omvat: bouwwerken of beplantingen op te richten (bv. VG) + volgt regels
& duur vh hoofdrecht (art. 3.180, laatste lid BW)
Oefening
A verleent opstalrecht aan B voor duurtijd van 50 jaar. Net voor het verstrijken vd duurtijd
beslissen A en B om het opstalrecht te verlengen.
