Docentenhandleiding
Groep 1&2
,Inleiding
Het voortbestaan van de bij is in gevaar. Indirect is daarmee ook het voortbestaan van de mens in
gevaar omdat de bij zorgt voor de bestuiving van 90% van het voedsel dat wij als mens eten. We
kunnen de bij helpen door minder landbouwgif te gebruiken. Het helpt dan om biologische
boodschappen te doen. Maar we kunnen ook zorgen voor minder stoeptegels en meer planten met
bloemen want er is te weinig natuur over. Slechts 15% van het oppervlak van Nederland is natuur.
Ook is de diversiteit van planten en bloemen dramatisch gedaald waardoor ook de variëteit aan
insecten is afgenomen. Duits onderzoek geeft aan dat in slechts 30 jaar tijd driekwart van de
hoeveelheid insecten verdwenen is. Aangezien de Duitse natuurgebieden vergelijkbaar zijn met de
Nederlandse, is de verwachting dat het er bij ons net zo slecht voor staat (Natuurmonumenten,
z.d.).
Voordat we de bij te helpen, willen we eerst meer over haar weten:
• waar leeft de bij?
• hoe ziet een bijenkast eruit?
• hoe maakt de bij honing?
• hoe ziet het leven van een bij eruit?
Deze lessenserie is gemaakt rondom een filmpje in de stijl van Huisje Boompje Beestje. Dit filmpje
geeft kleuters antwoord op bovenstaande vragen over bijen. In de bijbehorende lessenserie kan de
kennis die zij met dit filmpje hebben opgedaan worden uitgediept en toegepast. Daarnaast worden
verschillende ICT hulpmiddelen ingezet om de 21e eeuwse vaardigheden te ontwikkelen.
Kinderen leren onder andere in de lessen:
1. hoe bijen met elkaar communiceren waar de lekkerste bloemen te vinden zijn. Ze leren de
beebot programmeren naar de lekkerste bloem terwijl ze daarbij oefenen met oriëntatie in
de ruimte;
2. over tijdsbesef door kennis te ontwikkelen over de ontwikkelstadia van de bij en haar korte
leven;
3. over de honingraat en de voordelen van het gebruik van de zeshoekige vorm.
De lessen zijn genummerd van 1 tot en met 3. Dit is echter geen vast gegeven. Ze kunnen prima
afhankelijk van de planning in de klas in volgorde worden aangepast. Ook zou het filmpje in twee
delen gebruikt kunnen worden. Het eerste deel van de imker kan als les gebruikt worden. In het
tweede deel is een koppeling gemaakt met de actualiteit. Afhankelijk van het niveau van je groep,
zou dat deel als verdieping gebruikt kunnen worden.
De benodigde materialen staan op de leskaarten aangegeven en het printbare materiaal is in de
bijlagen toegevoegd.
Ook zijn er een aantal suggesties ter verbreding / verdieping opgenomen.
De kleuters van mijn Berenklas vonden het magisch dat ze hùn juf samen met Raaf in een filmpje
zagen. In de dagen en weken na het filmpje en de lessenserie heb ik ze regelmatig van alles over
de bij horen vertellen. Er zijn zelfs leerlingen die thuis met hun ouders het zaadjes-pakket van
Natuurmonumenten hebben aangevraagd en gezaaid hebben en hier in de kring trots over
vertelden. Hopelijk hebben jullie net zoveel plezier van deze lessenserie !
Alcidie Mommers
Docentenhandleiding “De bij” Alcidie Mommers 2
, Inhoudsopgave
Pagina
Inleiding 2
Inhoudsopgave 3
Beginsituatie 4
Doelstellingen 4
Benodigde materialen 5
Suggesties om in de klas te lezen 5
Leskaart 1: Bijendans 6
Leskaart 2: Hoe de bij uit een eitje groeit 8
Leskaart 3: Honingraat van zeshoeken 10
Suggesties voor verdieping / verbreding 12
Bibliografie 12
Bijlagen 13
Lesbeschrijvingsformulier 14
1 Bloemen voor de Beebot 15
2A Hoe de bij uit een eitje groeit 19
2B Afbeelding van de puzzel 20
3A Foto van de honingraat 21
3B Format van de vormen 22
4A Lichaamsdelen van de bij benoemen 23
4B Verschillende soorten bijen 24
4C Hoe maak je een bijenhotel? 25
4D Ideeën voor de knutselles 26
4E Kleurplaten 27
Docentenhandleiding “De bij” Alcidie Mommers 3
Groep 1&2
,Inleiding
Het voortbestaan van de bij is in gevaar. Indirect is daarmee ook het voortbestaan van de mens in
gevaar omdat de bij zorgt voor de bestuiving van 90% van het voedsel dat wij als mens eten. We
kunnen de bij helpen door minder landbouwgif te gebruiken. Het helpt dan om biologische
boodschappen te doen. Maar we kunnen ook zorgen voor minder stoeptegels en meer planten met
bloemen want er is te weinig natuur over. Slechts 15% van het oppervlak van Nederland is natuur.
Ook is de diversiteit van planten en bloemen dramatisch gedaald waardoor ook de variëteit aan
insecten is afgenomen. Duits onderzoek geeft aan dat in slechts 30 jaar tijd driekwart van de
hoeveelheid insecten verdwenen is. Aangezien de Duitse natuurgebieden vergelijkbaar zijn met de
Nederlandse, is de verwachting dat het er bij ons net zo slecht voor staat (Natuurmonumenten,
z.d.).
Voordat we de bij te helpen, willen we eerst meer over haar weten:
• waar leeft de bij?
• hoe ziet een bijenkast eruit?
• hoe maakt de bij honing?
• hoe ziet het leven van een bij eruit?
Deze lessenserie is gemaakt rondom een filmpje in de stijl van Huisje Boompje Beestje. Dit filmpje
geeft kleuters antwoord op bovenstaande vragen over bijen. In de bijbehorende lessenserie kan de
kennis die zij met dit filmpje hebben opgedaan worden uitgediept en toegepast. Daarnaast worden
verschillende ICT hulpmiddelen ingezet om de 21e eeuwse vaardigheden te ontwikkelen.
Kinderen leren onder andere in de lessen:
1. hoe bijen met elkaar communiceren waar de lekkerste bloemen te vinden zijn. Ze leren de
beebot programmeren naar de lekkerste bloem terwijl ze daarbij oefenen met oriëntatie in
de ruimte;
2. over tijdsbesef door kennis te ontwikkelen over de ontwikkelstadia van de bij en haar korte
leven;
3. over de honingraat en de voordelen van het gebruik van de zeshoekige vorm.
De lessen zijn genummerd van 1 tot en met 3. Dit is echter geen vast gegeven. Ze kunnen prima
afhankelijk van de planning in de klas in volgorde worden aangepast. Ook zou het filmpje in twee
delen gebruikt kunnen worden. Het eerste deel van de imker kan als les gebruikt worden. In het
tweede deel is een koppeling gemaakt met de actualiteit. Afhankelijk van het niveau van je groep,
zou dat deel als verdieping gebruikt kunnen worden.
De benodigde materialen staan op de leskaarten aangegeven en het printbare materiaal is in de
bijlagen toegevoegd.
Ook zijn er een aantal suggesties ter verbreding / verdieping opgenomen.
De kleuters van mijn Berenklas vonden het magisch dat ze hùn juf samen met Raaf in een filmpje
zagen. In de dagen en weken na het filmpje en de lessenserie heb ik ze regelmatig van alles over
de bij horen vertellen. Er zijn zelfs leerlingen die thuis met hun ouders het zaadjes-pakket van
Natuurmonumenten hebben aangevraagd en gezaaid hebben en hier in de kring trots over
vertelden. Hopelijk hebben jullie net zoveel plezier van deze lessenserie !
Alcidie Mommers
Docentenhandleiding “De bij” Alcidie Mommers 2
, Inhoudsopgave
Pagina
Inleiding 2
Inhoudsopgave 3
Beginsituatie 4
Doelstellingen 4
Benodigde materialen 5
Suggesties om in de klas te lezen 5
Leskaart 1: Bijendans 6
Leskaart 2: Hoe de bij uit een eitje groeit 8
Leskaart 3: Honingraat van zeshoeken 10
Suggesties voor verdieping / verbreding 12
Bibliografie 12
Bijlagen 13
Lesbeschrijvingsformulier 14
1 Bloemen voor de Beebot 15
2A Hoe de bij uit een eitje groeit 19
2B Afbeelding van de puzzel 20
3A Foto van de honingraat 21
3B Format van de vormen 22
4A Lichaamsdelen van de bij benoemen 23
4B Verschillende soorten bijen 24
4C Hoe maak je een bijenhotel? 25
4D Ideeën voor de knutselles 26
4E Kleurplaten 27
Docentenhandleiding “De bij” Alcidie Mommers 3
