Ak samenvatting H3
3.1 Regionale beeldvorming
Stereotype beelden
Stereotype: het beeld dat mensen vaak hebben van een onbekend gebied (vaak gebaseerd op
oordelen). Zo’n beeld geeft een algemene karakterisering van een gebied of van een groep mensen.
Perceptie
Stereotype beelden berusten deels op juiste en onjuiste informatie->deze beelden zijn moeilijk te
veranderen. Perceptie: is de manier waarop je op basis van juiste en onjuiste informatie de
werkelijkheid inkleurt (toerisme).Cultuurelementen als muziek, dans, sport, kleding en religie spelen
een belangrijke rol in het stereotype van Zuid-Amerika en dit beeld wordt door de media en het
toerisme eerder bevestigd dan ontkracht.
Geografische beelden
Aardrijkskunde ruimt verkeerde regionale beelden op door geografische beelden: dit zijn objectieve
en controleerbare beelden van de ligging van een gebied en van zijn ruimtelijke kenmerken en
relaties. Geografische kennis voorkomt dat je een verkeerd beeld hebt van een gebied of van zijn
bewoners->Je mental map wordt gecorrigeerd. Zowel het stereotype als de geografische beelden
van Zuid-Amerika zijn van invloed op het ruimtelijke gedrag van buitenlandse bedrijven,
consumenten, politici en burgers. Dat blijkt uit investeringskeuzes etc.
3.2 Landschappen
West: actieve continentrand
Zuid-Amerika bestaat uit verschillende tektonische platen. De oceanische korst van de Nazcaplaat en
de Antarctische plaat duiken weg onder de continentale korst van Zuid-Amerika-> noem je subductie
gevolgen: aardbevingen, actief vulkanisme en gebergtevorming(het Andes gebergte), hier komt
andesiet: stollingsgesteente dat ontstaat bij vulkanische uitbarstingen.
De Andes is een hooggebergte met meerdere bergketens(cordilleras). Hiertussen ligt een hoogvlakte
of hoogland, de Altiplano. Bij de vorming van het Andes gebergte ontstond aan de oostkant van het
gebergte een voorlandbekken, de wegduikende plaat creëert immers zelf een laagte en trekt het
aangrenzende land mee. In deze laagte verzamelt verzamelt zich het sediment dat door verwering en
erosie van het groeiend Andesgebergte van de westkant afkomt. Het gewicht van dit opgehoopte
sediment drukt de onderliggende aardkorst verder de mantel in-> zo blijft het voorlandbekken diep
genoeg om meer sediment te ontvangen.
Aan de westkust is de vulkanische activiteit niet overal even groot. Er zitten een paar gaten in de ring
van vuur-> komt doordat de subductie in die gebieden moeilijker verloopt omdat hier de
onderduikende plaat vlak onder de continentale korst schuift-> je krijgt vervorming van gesteente
maar geen vulkanisme.
Oost: passieve continentrand
In dit gebied treden weinig of geen tektonische verschijnselen op. Ten oosten van het Andesgebergte
liggen het schild: de alleroudste kernen van het Zuid-Amerikaanse continent. In sommige plaatsen
wordt dit oude gesteente afgedekt door jonge afzettingen, maar op het hoogland van Guyana en
Brazilië ligt het aan het oppervlak.
, Bodemschatten
Binnen Zuid-Amerika zijn vooral het Andes-gebergte en de hooglanden rijk aan ertsen: ijzer, koper,
tin, zilver, goud. Die metalen zijn vaak door het opstijgende magma uit de aardmantel meegenomen.
Diep onder het aardoppervlak koelt de magma af en stolt, omdat verschillende onderdelen van
magma bij verschillende temperaturen stollen, kunnen metalen zich bij afkoeling op bepaalde
plekken ophopen. Zo ontstaan etsaders, zones waarin de concentratie van metaal zo hoog is dat het
rendabel is om te winnen.
Door de afbraak van het gebergte komen deze ertsaders aan het oppervlak te liggen en worden ze
door rivieren afgesneden en meegevoerd en waar de stroomsnelheid langzamer vind sedimentatie
plaats. Sommige ertsen moeten ook via schachtbouw gewonnen worden. Bauxiet: in een tropisch
regenwoudklimaat onder hete en vochtige omstandigheden ontstaat door langdurige chemische
verwering bauxiet.
3.3 Klimaten
Klimaat- en landschap zones
De noordelijke helft van Zuid-Amerika ligt vooral in de tropen, hier is het niet overal warm en
vochtig-> komt omdat de temperatuur niet alleen afhankelijk is van de breedteligging maar ook van
de hoogteligging. De neerslag wordt ook sterk bepaald door de ligging ten opzichte van gebergtes->
het maakt uit of je aan de loef- of lijzijde van de Andes bent.
Het gevolg is dat in Brazilië het Amazonebekken een tropisch regenwoudklimaat kent en op het
hoogland een savanneklimaat voorkomt. In juli (winter) schuift de ITCZ zover naar het noorden, dat
op het hoogland een droge zuidoostpassaat gaat waaien. Mangrovebossen: staan altijd met hun
wortels in brak en zout water in tropische kustgebieden, zo kunnen ze ook groeien in gebieden met
weinig neerslag.
Klimaatfactoren
-De ligging van klimaat-, vegetatie- en landschap zones in Zuid-Amerika wordt voor een groot deel --
bepaald door de geografische breedteligging, de hoogte, de noord-zuidligging van het Andesgebergte
en de invloed van zee- en luchtstromen. De zuidoostpassaat blaast waterdamp van de Atlantische
oceaan westwaarts het Amazonebekken in toot de oostelijke hellingen van het Andesgebergte. Ten
noorden van de evenaar zijn de Andeshellingen nog nat, maar zuidelijker overheersen afstandige
winden die voor droogte zorgen.
Dus oceanische kant van Andes gebergte droog-> er is daar ook een koude zeestroom en dat water
stijgt niet op dus weinig regen vanuit het westen-> gevolg: je moet in het hoogland van het Andes
gebergte-ingeklemd tussen 2 bergketens- aan irrigatie doen om akkerbouw mogelijk te maken.
3.1 Regionale beeldvorming
Stereotype beelden
Stereotype: het beeld dat mensen vaak hebben van een onbekend gebied (vaak gebaseerd op
oordelen). Zo’n beeld geeft een algemene karakterisering van een gebied of van een groep mensen.
Perceptie
Stereotype beelden berusten deels op juiste en onjuiste informatie->deze beelden zijn moeilijk te
veranderen. Perceptie: is de manier waarop je op basis van juiste en onjuiste informatie de
werkelijkheid inkleurt (toerisme).Cultuurelementen als muziek, dans, sport, kleding en religie spelen
een belangrijke rol in het stereotype van Zuid-Amerika en dit beeld wordt door de media en het
toerisme eerder bevestigd dan ontkracht.
Geografische beelden
Aardrijkskunde ruimt verkeerde regionale beelden op door geografische beelden: dit zijn objectieve
en controleerbare beelden van de ligging van een gebied en van zijn ruimtelijke kenmerken en
relaties. Geografische kennis voorkomt dat je een verkeerd beeld hebt van een gebied of van zijn
bewoners->Je mental map wordt gecorrigeerd. Zowel het stereotype als de geografische beelden
van Zuid-Amerika zijn van invloed op het ruimtelijke gedrag van buitenlandse bedrijven,
consumenten, politici en burgers. Dat blijkt uit investeringskeuzes etc.
3.2 Landschappen
West: actieve continentrand
Zuid-Amerika bestaat uit verschillende tektonische platen. De oceanische korst van de Nazcaplaat en
de Antarctische plaat duiken weg onder de continentale korst van Zuid-Amerika-> noem je subductie
gevolgen: aardbevingen, actief vulkanisme en gebergtevorming(het Andes gebergte), hier komt
andesiet: stollingsgesteente dat ontstaat bij vulkanische uitbarstingen.
De Andes is een hooggebergte met meerdere bergketens(cordilleras). Hiertussen ligt een hoogvlakte
of hoogland, de Altiplano. Bij de vorming van het Andes gebergte ontstond aan de oostkant van het
gebergte een voorlandbekken, de wegduikende plaat creëert immers zelf een laagte en trekt het
aangrenzende land mee. In deze laagte verzamelt verzamelt zich het sediment dat door verwering en
erosie van het groeiend Andesgebergte van de westkant afkomt. Het gewicht van dit opgehoopte
sediment drukt de onderliggende aardkorst verder de mantel in-> zo blijft het voorlandbekken diep
genoeg om meer sediment te ontvangen.
Aan de westkust is de vulkanische activiteit niet overal even groot. Er zitten een paar gaten in de ring
van vuur-> komt doordat de subductie in die gebieden moeilijker verloopt omdat hier de
onderduikende plaat vlak onder de continentale korst schuift-> je krijgt vervorming van gesteente
maar geen vulkanisme.
Oost: passieve continentrand
In dit gebied treden weinig of geen tektonische verschijnselen op. Ten oosten van het Andesgebergte
liggen het schild: de alleroudste kernen van het Zuid-Amerikaanse continent. In sommige plaatsen
wordt dit oude gesteente afgedekt door jonge afzettingen, maar op het hoogland van Guyana en
Brazilië ligt het aan het oppervlak.
, Bodemschatten
Binnen Zuid-Amerika zijn vooral het Andes-gebergte en de hooglanden rijk aan ertsen: ijzer, koper,
tin, zilver, goud. Die metalen zijn vaak door het opstijgende magma uit de aardmantel meegenomen.
Diep onder het aardoppervlak koelt de magma af en stolt, omdat verschillende onderdelen van
magma bij verschillende temperaturen stollen, kunnen metalen zich bij afkoeling op bepaalde
plekken ophopen. Zo ontstaan etsaders, zones waarin de concentratie van metaal zo hoog is dat het
rendabel is om te winnen.
Door de afbraak van het gebergte komen deze ertsaders aan het oppervlak te liggen en worden ze
door rivieren afgesneden en meegevoerd en waar de stroomsnelheid langzamer vind sedimentatie
plaats. Sommige ertsen moeten ook via schachtbouw gewonnen worden. Bauxiet: in een tropisch
regenwoudklimaat onder hete en vochtige omstandigheden ontstaat door langdurige chemische
verwering bauxiet.
3.3 Klimaten
Klimaat- en landschap zones
De noordelijke helft van Zuid-Amerika ligt vooral in de tropen, hier is het niet overal warm en
vochtig-> komt omdat de temperatuur niet alleen afhankelijk is van de breedteligging maar ook van
de hoogteligging. De neerslag wordt ook sterk bepaald door de ligging ten opzichte van gebergtes->
het maakt uit of je aan de loef- of lijzijde van de Andes bent.
Het gevolg is dat in Brazilië het Amazonebekken een tropisch regenwoudklimaat kent en op het
hoogland een savanneklimaat voorkomt. In juli (winter) schuift de ITCZ zover naar het noorden, dat
op het hoogland een droge zuidoostpassaat gaat waaien. Mangrovebossen: staan altijd met hun
wortels in brak en zout water in tropische kustgebieden, zo kunnen ze ook groeien in gebieden met
weinig neerslag.
Klimaatfactoren
-De ligging van klimaat-, vegetatie- en landschap zones in Zuid-Amerika wordt voor een groot deel --
bepaald door de geografische breedteligging, de hoogte, de noord-zuidligging van het Andesgebergte
en de invloed van zee- en luchtstromen. De zuidoostpassaat blaast waterdamp van de Atlantische
oceaan westwaarts het Amazonebekken in toot de oostelijke hellingen van het Andesgebergte. Ten
noorden van de evenaar zijn de Andeshellingen nog nat, maar zuidelijker overheersen afstandige
winden die voor droogte zorgen.
Dus oceanische kant van Andes gebergte droog-> er is daar ook een koude zeestroom en dat water
stijgt niet op dus weinig regen vanuit het westen-> gevolg: je moet in het hoogland van het Andes
gebergte-ingeklemd tussen 2 bergketens- aan irrigatie doen om akkerbouw mogelijk te maken.
