Samenvatting recht les 3 H2

Recht les 3

Internationaal recht
Internationaal recht maakt deel uit van de Nederlandse rechtsorde
 Verankerd in art. 94 GW

‘Binnen het Koninkrijk geldende wettelijke voorschriften. Vinden geen toepassing, indien
deze toepassing niet verenigbaar is met een ieder verbindende bepalingen van verdragen en
van besluiten van volkenrechtelijke organisaties.’

Bijzonder aan wijziging grondwet: er moet een herkiezing plaats vinden.

Internationaal recht
 Internationale wet- en regelgeving komt van internationale organisaties zoals de VN
en de EU.
 Nederland maakt deel uit van de internationale en Europese rechtsorde

Wat is internationaal recht
 Letterlijke vertaling: recht tussen staten
 Ook wel volkenrecht genoemd
 Inmiddels veel ruimere inhoud
- Recht opgelegd aan staten
- Intergouvernementele organisaties (Benelux/Raad van Europa)
- Supranationale organisatie (EU/VN-Veiligheidsraad)

Wat is een staat?
 Soevereine entiteit: onafhankelijk en niet onder gezag van een andere staat
 Gelijkheid onder staten, alhoewel niet qua grondgebied, inwoners, politiek, rijkdom
en macht
 193 internationaal erkende onafhankelijke staten

Wat regelt het internationale recht?
 Van oudsher: betrekkingen tussen staten: oorlog en vrede, diplomatieke relaties,
handelsrelaties, zeerecht
 In toenemende mate: onderwerpen van belang voor de gehele (of een gedeelte van
de) internationale gemeenschap: milieu, ontwikkeling, mensenrechten, terrorisme,
internationaal strafrecht
 Maar ook contractuele relaties tussen staten: verdieping Westerschelde, financiële
afspraken zoals over IceSave, of wapenleveranties

Waarom van belang voor Nederlands recht?
 Doorwerking van het internationale recht in de Nederlandse rechtsorde: bijv. nieuwe
wet- en regelgeving terrorisme, verwezenlijking mensenrechten
 Ieder rechtsgebied heeft internationale aspecten

, Rechtsgebieden:

Personen- en familierecht

Privaatrecht Burgerlijk procesrecht
= civiel recht Tussen burgers onderling
= burgerlijk recht Ondernemingsrecht Horizontale verhouding

Vermogensrecht



Strafrecht

Publiekrecht Staatsrecht Overheidspartij betrokken
Verticale verhouding
Bestuursrecht


Rangorde wet- en regelgeving:
1. Verdragen (verdragsbepalingen)
2. Grondwet
3. Wetten in formele zin
4. Algemene maatregelen van bestuur (besluiten)
5. Ministeriële regelingen (regelingen)
6. Provinciale verordening
7. Gemeentelijke verordening

 Hogere regelingen gaan vóór lagere regelingen
 In juridische termen wordt ook wel gezegd dat de lagere regeling door de rechter
onverbindend wordt verklaard.

Verdragsbepalingen gaan altijd boven de regelingen 2 t/m 7
1 voorwaarde:
 De verdragsbepaling dient self-executing te zijn (directe werking), moet zich tot
de burger richten en niet tot de overheid
 Voorbeeld: Is een verordening van de gemeente Amsterdam in strijd met een
verdragsbepaling die niet self-executing is, dan zal toch de gemeentelijke
verordening voorgaan

Wat mag een rechter wel en wat mag hij niet?

Wel Niet
Toetsen of wet of GW in samenwerking met Beoordelen of wet of verdrag in samenwerking met
verdrag is GW is  toetsing door wetgever zelf
Dit mag alleen als sprake is van directe werking Dit heet verbod van constitutionele toetsing
(self-executing) van de verdragsbepaling