Inhoud
Hoofdstuk 7 Waarderingsmethoden voor deelnemingen in de jaarrekening.........................................2
7.1 Inleidende begrippen....................................................................................................................2
7.2 Waardering van deelnemingen – algemeen.................................................................................2
7.3 Waardering van deelnemingen op verkrijgingsprijs......................................................................3
7.4 Waardering van deelnemingen op actuele waarde......................................................................3
7.5 Waardering van deelnemingen volgens de vermogensmutatiemethode.....................................3
7.6 Goodwill........................................................................................................................................4
7.7 De wettelijke reserve deelnemingen............................................................................................4
Hoofdstuk 20 De geconsolideerde jaarrekening.....................................................................................5
20.1 Verbonden ondernemingen.......................................................................................................5
20.2 Waarom consolidatie?................................................................................................................5
20.3 Wanneer consolidatie?...............................................................................................................6
Hoofdstuk 21 Technische aspecten van de consolidatie........................................................................8
21.1 Administratieve voorwaarden voor consolidatie........................................................................8
21.2 De methode van de integrale consolidatie.................................................................................8
21.3 Integrale consolidatie bij toepassing van de vermogensmutatiemethode.................................9
21.4 Consolidatie bij een derdenbelang...........................................................................................10
21.5 Integrale consolidatie bij toepassing van de verkrijgingsprijsmethode....................................11
Hoofdstuk 22 Intercompanytransacties en consolidatie downstream- sales en upstream-sales.........12
22.1 Intercompanytransacties..........................................................................................................12
22.2 Intercompany-profits en downstream-sales bij waardering van de deelneming volgens de
vermogensmutatiemethode.............................................................................................................13
22.3 Intercompany-profits en downstream-sales bij waardering van de deelneming tegen de
verkrijgingsprijsmethode..................................................................................................................15
22.4 Intercompany-profits en upstream-sales bij waardering van de deelneming volgens de
vermogensmutatiemethode.............................................................................................................17
22.5 Intercompany-profits en upstream-sales bij waardering van de deelneming tegen de
verkrijgingsprijsmethode..................................................................................................................18
Hoofdstuk 24 Fusie en overname van ondernemingen........................................................................19
24.1 Algemene begrippen................................................................................................................19
24.2 Fusievormen.............................................................................................................................19
24.3 Overname/samensmelting van belangen.................................................................................21
24.4 Purchase-accounting en pooling of interests............................................................................23
1
,Hoofdstuk 7 Waarderingsmethoden voor deelnemingen
in de jaarrekening
7.1 Inleidende begrippen
Deelneming
Dochtermaatschappij
Groepsmaatschappij
Overheersende invloed, of centrale leiding
Deelneming
Een bv/nv heeft een deelneming in een andere bv/nv, indien wordt voldaan aan de volgende
voorwaarden:
1. Sprake van kapitaalverschaffing
2. Duurzaam
3. Ten behoeve van eigen werkzaamheid
Dochtermaatschappij
Een nv/bv wordt aangemerkt als dochtermaatschappij, als een andere bv/nv
Meer dan de helft van de stemrechten AVA (Algemene Vergadering van Aandeelhouders)
kan uitoefenen
Meer dan de helft van de bestuurder/commissarissen kan benoemen/ontslaan
Groepsmaatschappij
Een nv/bv wordt groepsmaatschappij genoemd, als deze samen met een andere nv/bv in een groep
is verbonden. Er moet worden voldaan aan de volgende voorwaarden:
1. Er moet sprake zijn van een economische eenheid
2. De vennootschappen moeten organisatorisch verbonden zijn
Overheerste invloed als er beslissende zeggenschap is
Wanneer een nv/bv een deelneming heeft in een nv/bv deelneming in een kapitaalvennootschap.
Als een nv/bv een deelneming heeft in een vof of cv deelneming in een personenvennootschap.
7.2 Waardering van deelnemingen – algemeen
Deelnemingen behoren tot de financiële vaste activa. Er zijn drie methoden voor de waardering van
deelnemingen:
Waardering op verkrijgingsprijs
Waardering op actuele waarde
Waardering volgens de vermogensmutatiemethode
Enkelvoudige jaarrekening de jaarrekening van de rechtspersoon zelf
Geconsolideerde balans een jaarrekening van de rechtspersoon en andere maatschappijen als
ware het één onderneming
De mate van invloed is van belang. Er is sprake van invloed van betekenis als de rechtspersoon meer
dan 20% van de stemrechten in de AVA heeft. Dit is een ‘associated company’.
Wel invloed van betekenis waarderen volgens de vermogensmutatiemethode
2
, Geen invloed van betekenis waarderen tegen verkrijgingsprijs/actuele waarde
Bij het verwerven van een deelneming betaalt een onderneming goodwill indien de verkrijgingsprijs
van de deelneming hoger is dan de aan deze deelneming door de overnemende onderneming toe te
kennen waarde.
7.3 Waardering van deelnemingen op verkrijgingsprijs
Bij deze methode wordt de deelneming op de oorspronkelijke verkrijgingsprijs gewaardeerd. Bij deze
methode wordt in de enkelvoudige winst-en-verliesrekening van de moeder het gedeclareerde
dividend opgenomen.
1. Goodwill berekenen
o Zichtbare intrinsieke waarde berekenen (% belang * EV deelneming)
o Verkrijgingsprijs – intrinsieke waarde
2. Journaalpost verwerven deelneming door moeder
o Deelneming …
Aan Bank …
3. Journaalpost gedeclareerde dividend
o Te vorderen dividend …
Aan deelneming …
7.4 Waardering van deelnemingen op actuele waarde
De mogelijkheid is gecreëerd dat deelnemingen die op verkrijgingsprijs worden gewaardeerd,
worden geherwaardeerd. Er moet vooral gedacht worden aan opwaardering. Wanneer een
afwaardering plaatsvindt na opwaardering van een deelneming, moet de afwaardering eerst uit de
herwaarderingsreserve gehaald worden. Dit is een wettelijke reserve en is dus niet vrij uitkeerbaar.
1. Journaalpost herwaardering deelneming
o Deelneming …
Aan herwaarderingsreserve …
7.5 Waardering van deelnemingen volgens de
vermogensmutatiemethode
Deelnemingen met invloed van betekenis moeten in principe worden gewaardeerd tegen de
vermogensmutatiemethode. De boekwaarde van de deelneming wordt aangepast als het eigen
vermogen van de dochter verandert.
De eerste boekwaarde is de netto-vermogenswaarde (NVW). De tweede boekwaarde is de zichtbare
intrinsieke waarde, deze wordt gebruikt als er te weinig gegevens beschikbaar zijn om de NVW te
bepalen.
De NVW gaat uit van de waarde van de activa en passiva van de deelneming volgens de grondslagen
van de moeder.
3