Inleiding in de psychologie
Psychologie 1: geest, gedrag en psychologische wetenschap
Geest gedrag en psychologische wetenschap
- Kernvraag: Wat is psychologie en wat is het niet?
- Psychologie= de wetenschap van gedrag en geestelijke (PSYCHE) processen
Wetenschap= evidence based, onderbouwd door wetenschappelijke
onderzoeken
Geestelijke processen (Intern): denken, voelen, begeren, …
o Onbewust (dromen) of bewust
Waarneembare processen (extern): praten, glimlachen, lopen, …
- Psychologie is meer dan je denkt
Waar werken psychologen? Meeste gezondheidszorg (59%), intersector,
arbeid en organisatie, jeugd
3 soorten psychologen:
1. Experimentele psychologen= psycholoog die onderzoek doet naar
elementaire psychologische processen* -(in tegenstelling tot toegepast
psycholoog)
*elementaire psychologische processen= basisfuncties die ons gedrag
en mentale processen beïnvloeden, zoals waarneming, aandacht,
geheugen, leren en emotie
2. Docenten psychologie= psycholoog met als primaire taak het geven
van onderwijs, op Hbo- of bacheloropleiding of aan universiteit
3. Toegepaste psychologen= Psycholoog die de door experimenteel
psychologen vergaarde kennis gebruikt om problemen van mensen op
te lossen
dit zijn mensen met Bachelor toegepaste psychologie,
laagdrempelige hulpverlening
Specialisaties in de toegepaste psychologie: (minder belangrijk voor
examen)
o Arbeids- en organisatiepsychologen: change management,
ontwikkelen programma’s om werknemers te motiveren of om
leiderschapsvardigheden van manager te verbeteren.
o Sportpsychologen: helpen atleten hun prestaties en motivatie te
verbeteren Bv. Kijken hoe motivatie bij topsporters hooghouden
o Schoolpsychologen: zijn deskundig op gebied van lesgeven en
leren, ze houden zich bezig op gebied van leren, gezin, persoonlijke
omstandigheden die schoolprestaties kunnen beïnvloeden, ze
diagnosticeren leer- en gedragsproblemen en adviseren school,
leerlingen en ouders
o Klinisch psychologen: helpen mensen zich aan te passen op
sociaal en emotioneel gebied of om moeilijke keuzes te maken
(degene die therapie geeft aan cliënten)
o Forensische psychologen: expertise aan wets- en rechtssysteem,
werken met slachtoffers, kijken hoe terug in maatschappij
integreren
o Omgevingspsychologen:proberen interactie met omgeving en
milieu te verbeteren, gaat kijken welke invloed omgeving heeft op
persoon, bv. Bestuderen invloed van groene ruimtes in stad
, o Gerontopsychologen: bestuderen ouder worden: de preventie,
diagnostiek en behandeling van ziekten die samenhangen met
veroudering (zoals dementie) of sterk beïnvloed worden door de
leeftijd van de patiënt (zoals urineweginfectie).
Ook andere medewerkers in GGZ: psychotherapeuten, bachelor
toegepaste psychologie (psychologisch consult), lifecoaches, andere
werkzaamheden in psychiatrie: ergotherapie, verpleegkunde, sociaal
werker…
- Psychologie is geen psychiatrie
Psychiatrie= een medisch specialisme dat zich richt op de diagnose en
behandeling van mentale stoornissen
psychiater= arts die gespecialiseerd is in geestelijke ziekten, mag
diagnoses stellen, kan medicatie voorstellen, complexe stoornissen
verschil psychiatrie en psychologie: psychiatrie veel kleiner vakgebied,
psychologie kijkt naar menselijk gedrag en de geestelijke processen.
- Kritisch nadenken over psychologie en pseudopsychologie
“Believe those who are seeking the truth; Doubt those who find it”
Psychologie zegt: we weten tot het tegendeel wordt bewezen
Kritisch nadenken over psychologie en pseudopsychologie
- Pseudo-psychologie
= niet-onderbouwde psychologische aannamen (niet door wetenschap) die zich
als wetenschappelijke waarheid voordoen
- Schadelijke effecten van pseudopsychologie
Lobotomie (geestenziektes genezen, verbinding voorhoofd hersenen en
rest van hersenen verbreken)
Positieve gedachten
o Geen bewijs voor!
o Geen genezing: geen voldoende positieve houding?
als iemand niet geneest, stond die dan niet positief genoeg in het
leven? niet wetenschappelijk bewezen
- Kernvraag: Wat zijn de 6 belangrijkste perspectieven van de psychologie?
1. Biologisch perspectief: zoekt oorzaken van gedrag in functioneren van genen,
hersenen, zenuwstelsel en hormoonstelsel: richt zich op:
o Zenuwstelsel
o Hormoonstelsel
o Genetica
o Fysieke kenmerken
2. Behavioristisch perspectief: (al het gedrag is aangeleerd) zoekt bron van
onze handelingen in stimuli vanuit de omgeving: richt zich op:
o Leren
o Beheersing van gedrag door de omgeving
o Stimuli en responsen, maar niet op mentale processen
Psychologie 1: geest, gedrag en psychologische wetenschap
Geest gedrag en psychologische wetenschap
- Kernvraag: Wat is psychologie en wat is het niet?
- Psychologie= de wetenschap van gedrag en geestelijke (PSYCHE) processen
Wetenschap= evidence based, onderbouwd door wetenschappelijke
onderzoeken
Geestelijke processen (Intern): denken, voelen, begeren, …
o Onbewust (dromen) of bewust
Waarneembare processen (extern): praten, glimlachen, lopen, …
- Psychologie is meer dan je denkt
Waar werken psychologen? Meeste gezondheidszorg (59%), intersector,
arbeid en organisatie, jeugd
3 soorten psychologen:
1. Experimentele psychologen= psycholoog die onderzoek doet naar
elementaire psychologische processen* -(in tegenstelling tot toegepast
psycholoog)
*elementaire psychologische processen= basisfuncties die ons gedrag
en mentale processen beïnvloeden, zoals waarneming, aandacht,
geheugen, leren en emotie
2. Docenten psychologie= psycholoog met als primaire taak het geven
van onderwijs, op Hbo- of bacheloropleiding of aan universiteit
3. Toegepaste psychologen= Psycholoog die de door experimenteel
psychologen vergaarde kennis gebruikt om problemen van mensen op
te lossen
dit zijn mensen met Bachelor toegepaste psychologie,
laagdrempelige hulpverlening
Specialisaties in de toegepaste psychologie: (minder belangrijk voor
examen)
o Arbeids- en organisatiepsychologen: change management,
ontwikkelen programma’s om werknemers te motiveren of om
leiderschapsvardigheden van manager te verbeteren.
o Sportpsychologen: helpen atleten hun prestaties en motivatie te
verbeteren Bv. Kijken hoe motivatie bij topsporters hooghouden
o Schoolpsychologen: zijn deskundig op gebied van lesgeven en
leren, ze houden zich bezig op gebied van leren, gezin, persoonlijke
omstandigheden die schoolprestaties kunnen beïnvloeden, ze
diagnosticeren leer- en gedragsproblemen en adviseren school,
leerlingen en ouders
o Klinisch psychologen: helpen mensen zich aan te passen op
sociaal en emotioneel gebied of om moeilijke keuzes te maken
(degene die therapie geeft aan cliënten)
o Forensische psychologen: expertise aan wets- en rechtssysteem,
werken met slachtoffers, kijken hoe terug in maatschappij
integreren
o Omgevingspsychologen:proberen interactie met omgeving en
milieu te verbeteren, gaat kijken welke invloed omgeving heeft op
persoon, bv. Bestuderen invloed van groene ruimtes in stad
, o Gerontopsychologen: bestuderen ouder worden: de preventie,
diagnostiek en behandeling van ziekten die samenhangen met
veroudering (zoals dementie) of sterk beïnvloed worden door de
leeftijd van de patiënt (zoals urineweginfectie).
Ook andere medewerkers in GGZ: psychotherapeuten, bachelor
toegepaste psychologie (psychologisch consult), lifecoaches, andere
werkzaamheden in psychiatrie: ergotherapie, verpleegkunde, sociaal
werker…
- Psychologie is geen psychiatrie
Psychiatrie= een medisch specialisme dat zich richt op de diagnose en
behandeling van mentale stoornissen
psychiater= arts die gespecialiseerd is in geestelijke ziekten, mag
diagnoses stellen, kan medicatie voorstellen, complexe stoornissen
verschil psychiatrie en psychologie: psychiatrie veel kleiner vakgebied,
psychologie kijkt naar menselijk gedrag en de geestelijke processen.
- Kritisch nadenken over psychologie en pseudopsychologie
“Believe those who are seeking the truth; Doubt those who find it”
Psychologie zegt: we weten tot het tegendeel wordt bewezen
Kritisch nadenken over psychologie en pseudopsychologie
- Pseudo-psychologie
= niet-onderbouwde psychologische aannamen (niet door wetenschap) die zich
als wetenschappelijke waarheid voordoen
- Schadelijke effecten van pseudopsychologie
Lobotomie (geestenziektes genezen, verbinding voorhoofd hersenen en
rest van hersenen verbreken)
Positieve gedachten
o Geen bewijs voor!
o Geen genezing: geen voldoende positieve houding?
als iemand niet geneest, stond die dan niet positief genoeg in het
leven? niet wetenschappelijk bewezen
- Kernvraag: Wat zijn de 6 belangrijkste perspectieven van de psychologie?
1. Biologisch perspectief: zoekt oorzaken van gedrag in functioneren van genen,
hersenen, zenuwstelsel en hormoonstelsel: richt zich op:
o Zenuwstelsel
o Hormoonstelsel
o Genetica
o Fysieke kenmerken
2. Behavioristisch perspectief: (al het gedrag is aangeleerd) zoekt bron van
onze handelingen in stimuli vanuit de omgeving: richt zich op:
o Leren
o Beheersing van gedrag door de omgeving
o Stimuli en responsen, maar niet op mentale processen
