Probleem 2 ELS
Leerdoelen
1. Hoe ontstaan geschillen en welke factoren dragen ertoe bij dat een persoonlijk
probleem uitmondt in een juridisch conflict?
Geschillen zijn niet gewoon dingen, het zijn sociale constructies. De vorm van een geschil
reflecteert welke betekenis de waarnemer eraan geeft. Sommige geschillen bestaan alleen in
mensen hun hoofd.
Het ontstaan van geschillen
Geschilbeslechtingspiramide:
Naming: transformatie van unPIE naar PIE tegen jezelf zeggen dat een bepaalde ervaring
kwetsend/schadelijk is geweest.
Blaiming: transformatie van een schadelijke ervaring naar een klacht. Iemand krijgt de schuld
van de schade.
Claiming: wanneer klacht kenbaar wordt gemaakt aan verantwoordelijke partij en er om
tegemoetkoming wordt gevraagd.
Tolerantie kan leiden tot een niet-waarneming van een probleem. Een onopgemerkte
schadelijke ervaring (unPIE) moet worden omgezet in een waargenomen schadelijke ervaring
(PIE). Dit wordt mede beïnvloed door:
- Klassenverschillen;
- Onderwijsniveau;
- Werksituatie;
- Sociale netwerken etc.
Conceptueel probleem: gevoelens over definitie van een schadelijke ervaring zijn niet
universeel. Er is een verschil tussen waardering en beleving.
Methodologisch probleem: moeilijkheid achterhalen wie in een gegeven populatie een unPIE
heeft ervaren.
Een claim verandert in een geschil wanneer het (deels) wordt afgewezen en slachtoffer hier
geen genoegen mee neemt.
Maar een fractie van schadelijke ervaringen wordt daadwerkelijk een geschil.
Kenmerken van transformatie:
- Subjectief: transformaties moeten gepaard gaan met waarneembaar gedrag.
- Instabiel: transformaties zijn veranderingen in gevoelens en gevoelens veranderen.
- Reactief: een geschil is een claim en een afwijzing, maar ook al eerder reactief.
- Ingewikkeld: door onzekere normen, inconsistente waarden, wisselend gedrag,
ingewikkelde instituties.
- Incompleet: er is inzicht nodig welke er alleen via deelnemers is.
Persoonlijke variabelen die transformaties kunnen beïnvloeden zijn risicovoorkeuren,
bewustzijn, gevoelens over persoonlijke doeltreffendheid, privacy, onafhankelijkheid en
verbondenheid aan gerechtigheid.
Ervaring en persoonlijkheid zijn verbonden aan sociale structurele variabelen; klasse,
etniciteit, geslacht, leeftijd. De relatie tussen de partijen is ook belangrijk voor de
transformatie samen met geschiedenis van eerdere conflicten.
, Toeschrijvingstheorie: stelt dat de oorzaken die een persoon aanwijst voor een schadelijke
ervaring belangrijke bepalende factoren zullen zijn voor de actie die wordt ondernomen als
reactie. Bij eigen schuld bijvoorbeeld geen actie. De mate en kwaliteit van schuld brengt ook
verdere transformaties voort.
Scope
De reikwijdte van het conflict wordt beïnvloed door de doelstellingen en het gedrag van de
partijen. Sommige vormen van geschillenbeslechting proberen de geschillen waarmee zij te
maken hebben te verkleinen om een constructie van gebeurtenissen te produceren die
beheersbaar lijkt.
Het soort mechanisme wordt bepaald door doelstellingen. Deze doelstellingen kunnen
veranderen; meer/minder bereid toe te geven.
De relatie tussen mechanismen en doelstellingen is wederkerig: doelstellingen bepalen de
keuze van mechanismen en mechanismen kunnen doelstellingen wijzigen.
Representatives and officials
Van al de agenten van geschiltransformatie zijn advocaten de belangrijkste.
Kritiek is dat ze ook geschillen ‘creëren’. Ook hebben ze invloed door bepaalde zaken te
weigeren. Advocaten reageren verschillend op verschillende categorieën cliënten.
Dispute institutions
Rechtbanken kunnen de inhoud van geschillen veranderen omdat de materiële normen die
zij toepassen verschillen van gewoonteregels en moraal. Rechtbanken kunnen geschillen
hervormen door rechtsmiddelen te individualiseren, doel verandert hierdoor. Door therapie
kan cliënt zelf echt veranderen.
Het ontstaan en de transformatie van een geschil is persoonlijk en individueel, maar heeft
ook een politieke dimensie.
Herkenning en actie van geschillen zijn niet altijd gewenst.
Path to Justice studies: juridische problemen zijn geen zeldzame gebeurtenissen; ze komen
binnen alle lagen van de bevolking voor. Hoe intensiever iemand deelneemt aan het
maatschappelijk leven, hoe groter de kans op een vervelende situatie die kan leiden tot een
juridisch geschil. Verder krijgen bepaalde groepen burgers in het algemeen vaker te maken
met juridische problemen.
Met name burgers die over minder economische, sociale of psychologische hulpbronnen
beschikken, ervaren relatief vaak juridische problemen.
Gebrek aan sociale en economische hulpbronnen is zowel oorzaak als gevolg van slechte
toegang tot het recht.
Leeftijd, gender, ras, nationaliteit, invaliditeit, onderwijsniveau en inkomen hangen samen
met de kans op juridische problemen.
Armoede en juridische problemen houden elkaar vaak in stand.
Leerdoelen
1. Hoe ontstaan geschillen en welke factoren dragen ertoe bij dat een persoonlijk
probleem uitmondt in een juridisch conflict?
Geschillen zijn niet gewoon dingen, het zijn sociale constructies. De vorm van een geschil
reflecteert welke betekenis de waarnemer eraan geeft. Sommige geschillen bestaan alleen in
mensen hun hoofd.
Het ontstaan van geschillen
Geschilbeslechtingspiramide:
Naming: transformatie van unPIE naar PIE tegen jezelf zeggen dat een bepaalde ervaring
kwetsend/schadelijk is geweest.
Blaiming: transformatie van een schadelijke ervaring naar een klacht. Iemand krijgt de schuld
van de schade.
Claiming: wanneer klacht kenbaar wordt gemaakt aan verantwoordelijke partij en er om
tegemoetkoming wordt gevraagd.
Tolerantie kan leiden tot een niet-waarneming van een probleem. Een onopgemerkte
schadelijke ervaring (unPIE) moet worden omgezet in een waargenomen schadelijke ervaring
(PIE). Dit wordt mede beïnvloed door:
- Klassenverschillen;
- Onderwijsniveau;
- Werksituatie;
- Sociale netwerken etc.
Conceptueel probleem: gevoelens over definitie van een schadelijke ervaring zijn niet
universeel. Er is een verschil tussen waardering en beleving.
Methodologisch probleem: moeilijkheid achterhalen wie in een gegeven populatie een unPIE
heeft ervaren.
Een claim verandert in een geschil wanneer het (deels) wordt afgewezen en slachtoffer hier
geen genoegen mee neemt.
Maar een fractie van schadelijke ervaringen wordt daadwerkelijk een geschil.
Kenmerken van transformatie:
- Subjectief: transformaties moeten gepaard gaan met waarneembaar gedrag.
- Instabiel: transformaties zijn veranderingen in gevoelens en gevoelens veranderen.
- Reactief: een geschil is een claim en een afwijzing, maar ook al eerder reactief.
- Ingewikkeld: door onzekere normen, inconsistente waarden, wisselend gedrag,
ingewikkelde instituties.
- Incompleet: er is inzicht nodig welke er alleen via deelnemers is.
Persoonlijke variabelen die transformaties kunnen beïnvloeden zijn risicovoorkeuren,
bewustzijn, gevoelens over persoonlijke doeltreffendheid, privacy, onafhankelijkheid en
verbondenheid aan gerechtigheid.
Ervaring en persoonlijkheid zijn verbonden aan sociale structurele variabelen; klasse,
etniciteit, geslacht, leeftijd. De relatie tussen de partijen is ook belangrijk voor de
transformatie samen met geschiedenis van eerdere conflicten.
, Toeschrijvingstheorie: stelt dat de oorzaken die een persoon aanwijst voor een schadelijke
ervaring belangrijke bepalende factoren zullen zijn voor de actie die wordt ondernomen als
reactie. Bij eigen schuld bijvoorbeeld geen actie. De mate en kwaliteit van schuld brengt ook
verdere transformaties voort.
Scope
De reikwijdte van het conflict wordt beïnvloed door de doelstellingen en het gedrag van de
partijen. Sommige vormen van geschillenbeslechting proberen de geschillen waarmee zij te
maken hebben te verkleinen om een constructie van gebeurtenissen te produceren die
beheersbaar lijkt.
Het soort mechanisme wordt bepaald door doelstellingen. Deze doelstellingen kunnen
veranderen; meer/minder bereid toe te geven.
De relatie tussen mechanismen en doelstellingen is wederkerig: doelstellingen bepalen de
keuze van mechanismen en mechanismen kunnen doelstellingen wijzigen.
Representatives and officials
Van al de agenten van geschiltransformatie zijn advocaten de belangrijkste.
Kritiek is dat ze ook geschillen ‘creëren’. Ook hebben ze invloed door bepaalde zaken te
weigeren. Advocaten reageren verschillend op verschillende categorieën cliënten.
Dispute institutions
Rechtbanken kunnen de inhoud van geschillen veranderen omdat de materiële normen die
zij toepassen verschillen van gewoonteregels en moraal. Rechtbanken kunnen geschillen
hervormen door rechtsmiddelen te individualiseren, doel verandert hierdoor. Door therapie
kan cliënt zelf echt veranderen.
Het ontstaan en de transformatie van een geschil is persoonlijk en individueel, maar heeft
ook een politieke dimensie.
Herkenning en actie van geschillen zijn niet altijd gewenst.
Path to Justice studies: juridische problemen zijn geen zeldzame gebeurtenissen; ze komen
binnen alle lagen van de bevolking voor. Hoe intensiever iemand deelneemt aan het
maatschappelijk leven, hoe groter de kans op een vervelende situatie die kan leiden tot een
juridisch geschil. Verder krijgen bepaalde groepen burgers in het algemeen vaker te maken
met juridische problemen.
Met name burgers die over minder economische, sociale of psychologische hulpbronnen
beschikken, ervaren relatief vaak juridische problemen.
Gebrek aan sociale en economische hulpbronnen is zowel oorzaak als gevolg van slechte
toegang tot het recht.
Leeftijd, gender, ras, nationaliteit, invaliditeit, onderwijsniveau en inkomen hangen samen
met de kans op juridische problemen.
Armoede en juridische problemen houden elkaar vaak in stand.
