ONTWERPMETHODIEK 1.1
ONTWERPMETHODIEK 1.1 jules vroonen
,INHOUD
1. ONTWERPTHEORIE ....................................................................................... 4
1.1 Ontwerpmethodiek ........................................................................................ 4
1.1.1 creativiteit .......................................................................................... 4
1.1.2 het model van de tripel diamond ........................................................... 4
1.1.3 brainstormen ...................................................................................... 4
1.1.4 Assosiatieve beelden ........................................................................... 4
1.1.5 Moodboard ......................................................................................... 4
1.1.6 bibliotheek en databanken .................................................................... 4
2. VORMTHEORIE ............................................................................................. 5
2.1 Vorm ....................................................................................................... 5
2.1.1 Conceptuele elementen ........................................................................ 5
2.1.2 visuele elementen ............................................................................... 6
2.1.3 Relationele elementen ......................................................................... 7
2.1.4 Constructieve elementen ...................................................................... 8
2.1.5 de basisvormen .................................................................................. 9
2.1.6 Vormcontrasten .................................................................................11
2.2 Vorm en ruimte ........................................................................................12
2.2.1 Horizontale elemtenten .......................................................................12
2.2.2 Verticale elementen ............................................................................12
2.2.3 Samenvatting ....................................................................................13
2.2.4 Openingen in ruimtebepalende elementen .............................................13
2.3 Ordeningsprincipes ...................................................................................16
2.3.1 Inleiding ...........................................................................................16
2.3.2 Compositie in het platte vlak ...............................................................16
2.3.3 Ordonnantie ......................................................................................18
2.3.4 Ruimetelijke ordening .........................................................................19
2.3.5 Ruimtelijke vormen organiseren ...........................................................21
2.4 Schaal en proportie ..................................................................................22
2.4.1 Definities...........................................................................................22
2.4.2 Schaal ..............................................................................................22
2.4.3 Proportie ...........................................................................................23
2.4.4 Proportiesystemen .............................................................................24
2.5 Structuren ...............................................................................................25
2.5.1 Definities...........................................................................................25
2.5.2 Basisvocabulaire van structurele principes .............................................26
2.5.3 Structuren in de architectuur ...............................................................28
2.6 Regelmatige vlakverdeling en ruimtelijke vulling ..........................................29
2.6.1 Decoratieve patronen .........................................................................29
2.6.2 Puntpratronen....................................................................................29
2.6.3 Friespatronen ....................................................................................30
ONTWERPMETHODIEK 1.1 jules vroonen
, 2.6.4 Vlakversieringen ................................................................................32
2.7 Beeld en verbeelding ................................................................................32
3. KLEURENTHEORIE .......................................................................................34
3.1 Kleur ......................................................................................................34
3.1.1 Kleur in de natuurkunde ......................................................................34
3.1.1.1 Objectkleuren .................................................................................34
3.1.2 Kleurwaarneming ...............................................................................35
3.1.3 Kleurmenging ....................................................................................36
3.1.4 Kleur maken ......................................................................................37
3.2 Kleursystemen .........................................................................................38
3.2.1 Het visueel kleurbeeld.........................................................................38
3.2.2 Het doel van kleursystemen ................................................................39
3.2.3 Newton .............................................................................................39
3.2.4 Goethe..............................................................................................39
3.2.5 Ostwald ............................................................................................39
3.2.6 Munsell .............................................................................................40
3.2.7 Gerritsen ...........................................................................................40
3.2.8 Kleuren aan het Bauhaus ....................................................................41
3.2.9 ACC-kleurensysteem ..........................................................................42
3.2.10 RAL-kleurensysteem ...........................................................................42
3.2.11 Kleurmeting.......................................................................................42
3.2.12 Pantone ............................................................................................43
3.2.13 NCS-Kleurensysteem ..........................................................................43
3.2.14 Color passport ...................................................................................44
3.3 Kleurtoepassingen ....................................................................................44
3.3.1 Kleuren combineren............................................................................44
3.3.2 Kleurcontrasten .................................................................................46
3.3.3 Kleurensymboliek ...............................................................................48
3.3.4 Kleur en vorm ....................................................................................52
3.3.5 Kleur en interieur ...............................................................................53
3.3.6 Kleur en architectuur ..........................................................................56
ONTWERPMETHODIEK 1.1 jules vroonen
, 1. ONTWERPTHEORIE
1.1 Ontwerpmethodiek
Kijken = persoonlijk, subjectief, HOE nemen we waar?
- Beeldvorming wordt beïnvloed door CULTUUR en OPVOEDING
Zien = objectief, WAT we waarnemen?
- Stilstaan bij visuele aspecten
KIJKVOORWAARDEN:
- licht
- Kleur
- Ruimte (vorm)
1.1.1 CREATIVITEIT
Creativiteit is … de kunst om patronen, gewoonten en zekerheden te doorbreken.
1.1.2 HET MODEL VAN DE TRIPEL DIAMOND
1. Analyse: van opdrachtstelling naar ontwerpvraag
2. Ontwerpvorming: van ontwerpvorming naar conceptidee
3. Uitwerking: conceptidee naar definitief ontwerp
1. Ontdekken
2. Ontwerpen
3. Ontwikkelen
1.1.3 BRAINSTORMEN
Snel veel ideeën genereren
1.1.4 ASSOSIATIEVE BEELDEN
- MATERIELE BEELDEN: natuurlijk en kunstmatig (visueel, auditief en audiovisueel)
- HALFBEELDEN (lay-out,…)
- MENTALE BEELDEN (fantasieën, subjectief)
- DEELS SUBJECTIEF, DEELS OBJECTIEF (gezichten in wolken)
- MYTHOLOGISCHE SYMBOLEN
- DENKBEELDEN (visie)
- VERBALE BEELDEN (klanknabootsing,…)
1.1.5 MOODBOARD
Moodboard = weerspiegeling van al je ideeën (kleur, sfeer en elementen)
1.1.6 BIBLIOTHEEK EN DATABANKEN
ONTWERPMETHODIEK 1.1 jules vroonen
, 2. VORMTHEORIE
2.1 Vorm
2.1.1 CONCEPTUELE ELEMENTEN
0d: punt
1d: lijn
2d: vlak
3d: volume
4d: ruimte en tijd
Punt
Duidt positie in de ruimte aan en heeft geen dimensies.
- Uiteinde van een lijn aanduiden
- Kruising van lijnen aan te duiden
- Samenkomen van lijnen in een hoek/ vlak accentueren
- Middelpunt bepalen
Beweging, rust of spanning creëren
Lijn
De lijn is een punt in beweging, capabel tot visuele expressie, richting, beweging en
groei.
ONTWERPMETHODIEK 1.1 jules vroonen
, - Verbinden, linken
- Te ondersteunen
- Te omgeven
- Te scheiden
De oriëntatie van de lijn bepaald de toestand tussen rust en evenwicht, of onrust en
dynamiek
- Horizontaal: stabiliteit, lichaam in rust
- Verticaal: evenwicht en aantrekkingskracht, positie in een ruimte
- Schuin: beweging, actie, dynamiek
Vlak
Een vlak heeft een lengte en breedte maar geen diepte, de omtrek is het
identificatiemiddel.
Eigenschappen: oppervlaktegesteldheid, kleur, patroon, textuur,…
- Beïnvloeden het vlak zijn gewicht en stabiliteit
3 type vlakken in architectuur: grondvlak, muurvlak, plafondvlak
Volume
Een volume is driedimensionaal en heeft zijn MASSA en LEEGTE
MASSA (ruimte-innemend)
LEEGTE (ruimte omschrijvend)
2.1.2 VISUELE ELEMENTEN
1. Omtrek
2. Afmetingen
3. Kleur
4. Textuur
ONTWERPMETHODIEK 1.1 jules vroonen
ONTWERPMETHODIEK 1.1 jules vroonen
,INHOUD
1. ONTWERPTHEORIE ....................................................................................... 4
1.1 Ontwerpmethodiek ........................................................................................ 4
1.1.1 creativiteit .......................................................................................... 4
1.1.2 het model van de tripel diamond ........................................................... 4
1.1.3 brainstormen ...................................................................................... 4
1.1.4 Assosiatieve beelden ........................................................................... 4
1.1.5 Moodboard ......................................................................................... 4
1.1.6 bibliotheek en databanken .................................................................... 4
2. VORMTHEORIE ............................................................................................. 5
2.1 Vorm ....................................................................................................... 5
2.1.1 Conceptuele elementen ........................................................................ 5
2.1.2 visuele elementen ............................................................................... 6
2.1.3 Relationele elementen ......................................................................... 7
2.1.4 Constructieve elementen ...................................................................... 8
2.1.5 de basisvormen .................................................................................. 9
2.1.6 Vormcontrasten .................................................................................11
2.2 Vorm en ruimte ........................................................................................12
2.2.1 Horizontale elemtenten .......................................................................12
2.2.2 Verticale elementen ............................................................................12
2.2.3 Samenvatting ....................................................................................13
2.2.4 Openingen in ruimtebepalende elementen .............................................13
2.3 Ordeningsprincipes ...................................................................................16
2.3.1 Inleiding ...........................................................................................16
2.3.2 Compositie in het platte vlak ...............................................................16
2.3.3 Ordonnantie ......................................................................................18
2.3.4 Ruimetelijke ordening .........................................................................19
2.3.5 Ruimtelijke vormen organiseren ...........................................................21
2.4 Schaal en proportie ..................................................................................22
2.4.1 Definities...........................................................................................22
2.4.2 Schaal ..............................................................................................22
2.4.3 Proportie ...........................................................................................23
2.4.4 Proportiesystemen .............................................................................24
2.5 Structuren ...............................................................................................25
2.5.1 Definities...........................................................................................25
2.5.2 Basisvocabulaire van structurele principes .............................................26
2.5.3 Structuren in de architectuur ...............................................................28
2.6 Regelmatige vlakverdeling en ruimtelijke vulling ..........................................29
2.6.1 Decoratieve patronen .........................................................................29
2.6.2 Puntpratronen....................................................................................29
2.6.3 Friespatronen ....................................................................................30
ONTWERPMETHODIEK 1.1 jules vroonen
, 2.6.4 Vlakversieringen ................................................................................32
2.7 Beeld en verbeelding ................................................................................32
3. KLEURENTHEORIE .......................................................................................34
3.1 Kleur ......................................................................................................34
3.1.1 Kleur in de natuurkunde ......................................................................34
3.1.1.1 Objectkleuren .................................................................................34
3.1.2 Kleurwaarneming ...............................................................................35
3.1.3 Kleurmenging ....................................................................................36
3.1.4 Kleur maken ......................................................................................37
3.2 Kleursystemen .........................................................................................38
3.2.1 Het visueel kleurbeeld.........................................................................38
3.2.2 Het doel van kleursystemen ................................................................39
3.2.3 Newton .............................................................................................39
3.2.4 Goethe..............................................................................................39
3.2.5 Ostwald ............................................................................................39
3.2.6 Munsell .............................................................................................40
3.2.7 Gerritsen ...........................................................................................40
3.2.8 Kleuren aan het Bauhaus ....................................................................41
3.2.9 ACC-kleurensysteem ..........................................................................42
3.2.10 RAL-kleurensysteem ...........................................................................42
3.2.11 Kleurmeting.......................................................................................42
3.2.12 Pantone ............................................................................................43
3.2.13 NCS-Kleurensysteem ..........................................................................43
3.2.14 Color passport ...................................................................................44
3.3 Kleurtoepassingen ....................................................................................44
3.3.1 Kleuren combineren............................................................................44
3.3.2 Kleurcontrasten .................................................................................46
3.3.3 Kleurensymboliek ...............................................................................48
3.3.4 Kleur en vorm ....................................................................................52
3.3.5 Kleur en interieur ...............................................................................53
3.3.6 Kleur en architectuur ..........................................................................56
ONTWERPMETHODIEK 1.1 jules vroonen
, 1. ONTWERPTHEORIE
1.1 Ontwerpmethodiek
Kijken = persoonlijk, subjectief, HOE nemen we waar?
- Beeldvorming wordt beïnvloed door CULTUUR en OPVOEDING
Zien = objectief, WAT we waarnemen?
- Stilstaan bij visuele aspecten
KIJKVOORWAARDEN:
- licht
- Kleur
- Ruimte (vorm)
1.1.1 CREATIVITEIT
Creativiteit is … de kunst om patronen, gewoonten en zekerheden te doorbreken.
1.1.2 HET MODEL VAN DE TRIPEL DIAMOND
1. Analyse: van opdrachtstelling naar ontwerpvraag
2. Ontwerpvorming: van ontwerpvorming naar conceptidee
3. Uitwerking: conceptidee naar definitief ontwerp
1. Ontdekken
2. Ontwerpen
3. Ontwikkelen
1.1.3 BRAINSTORMEN
Snel veel ideeën genereren
1.1.4 ASSOSIATIEVE BEELDEN
- MATERIELE BEELDEN: natuurlijk en kunstmatig (visueel, auditief en audiovisueel)
- HALFBEELDEN (lay-out,…)
- MENTALE BEELDEN (fantasieën, subjectief)
- DEELS SUBJECTIEF, DEELS OBJECTIEF (gezichten in wolken)
- MYTHOLOGISCHE SYMBOLEN
- DENKBEELDEN (visie)
- VERBALE BEELDEN (klanknabootsing,…)
1.1.5 MOODBOARD
Moodboard = weerspiegeling van al je ideeën (kleur, sfeer en elementen)
1.1.6 BIBLIOTHEEK EN DATABANKEN
ONTWERPMETHODIEK 1.1 jules vroonen
, 2. VORMTHEORIE
2.1 Vorm
2.1.1 CONCEPTUELE ELEMENTEN
0d: punt
1d: lijn
2d: vlak
3d: volume
4d: ruimte en tijd
Punt
Duidt positie in de ruimte aan en heeft geen dimensies.
- Uiteinde van een lijn aanduiden
- Kruising van lijnen aan te duiden
- Samenkomen van lijnen in een hoek/ vlak accentueren
- Middelpunt bepalen
Beweging, rust of spanning creëren
Lijn
De lijn is een punt in beweging, capabel tot visuele expressie, richting, beweging en
groei.
ONTWERPMETHODIEK 1.1 jules vroonen
, - Verbinden, linken
- Te ondersteunen
- Te omgeven
- Te scheiden
De oriëntatie van de lijn bepaald de toestand tussen rust en evenwicht, of onrust en
dynamiek
- Horizontaal: stabiliteit, lichaam in rust
- Verticaal: evenwicht en aantrekkingskracht, positie in een ruimte
- Schuin: beweging, actie, dynamiek
Vlak
Een vlak heeft een lengte en breedte maar geen diepte, de omtrek is het
identificatiemiddel.
Eigenschappen: oppervlaktegesteldheid, kleur, patroon, textuur,…
- Beïnvloeden het vlak zijn gewicht en stabiliteit
3 type vlakken in architectuur: grondvlak, muurvlak, plafondvlak
Volume
Een volume is driedimensionaal en heeft zijn MASSA en LEEGTE
MASSA (ruimte-innemend)
LEEGTE (ruimte omschrijvend)
2.1.2 VISUELE ELEMENTEN
1. Omtrek
2. Afmetingen
3. Kleur
4. Textuur
ONTWERPMETHODIEK 1.1 jules vroonen
