Inleiding in de geschiedenis | Hoorcolleges
Ole Lechner, november 2019
Dit is een samenvatting van de hoorcollege reeks van Djoeke van Netten, voor het vak Inleiding in de
Geschiedenis I, aan de Universiteit van Amsterdam. Deze reeks is gebaseerd op het boek Thinking About
History (2017) van Sarah Maza. Deze heb ik ook samengevat:
https://www.stuvia.nl/doc/621498/samenvatting-inleiding-in-de-geschiedenis-i-s.-maza-thinking-about-history
HC.1 The history of whom? - Tellen en vertellen 1
HC.2 The history of where? - Nederland en de Wereld 3
HC.3 The history of what? - Milieu en materialiteit 4
HC.4 How is history produced? - Van bron tot bestseller 5
HC.5 Causes or meanings? - Grote lijnen en mooie verhalen 6
HC.6 Facts or fictions? - Wat is waarheid? 8
Boekenlijst 10
, Gebruiken op eigen risico A.u.b. niet delen
HC.1 The history of whom? - Tellen en vertellen
- Tentamen (19 december)
- Inhoud hoorcollege
- Maza, Thinking About History
- Literatuur werkcolleges
- Bronnen (primair): uit het verleden
- Literatuur (secundair) over het verleden
- Waarom zijn historici het niet eens? Wat is geschiedenis?
- Historici zoeken niet naar het resultaat, maar naar de verklaring van het resultaat
- Historici kijken ook naar de receptie van het resultaat
- Diachroon vergelijken; door de tijd heen
- Synchroon vergelijken; zelfde tijd
- R. Chartier: “een boek veranderd, omdat het niet veranderd terwijl de wereld wel veranderd”
- Present-mindedness; geschreven vanuit het nu
- P. Geyl: “Geschiedenis is een discussie zonder eind”
- Geschiedenis is verklaren, beschrijven en (re)creëren
- Is geschiedenis een wetenschap?
- Of zou geschiedenis een wetenschap moeten zijn?
- Wanneer begint de geschiedenis?
- Geschiedschrijving vanaf het schrift?
- Vader 1: Herodotus (5e eeuw)
- Vader 2: Leopold von Ranke (1795-1886); historisme
- Historisme
- Gebaseerd op primaire bronnen
- Streven naar objectiviteit en waarheid
- Begrijpen vanuit eigen tijd
- Niet oordelen vanuit het heden, aandacht voor historische context
- Professionalisering en institutionalisering van geschiedenis in de 19e eeuw
- Geschiedenis eigen (academische) discipline; promoveren
- Archieven, bronnenuitgaven
- Tijdschriften, congressen
- Werk- en hoorcolleges
- The history of whom?
- Narratief (vertellen) - kwantitatief (tellen)
- Individu - collectief
- From above - from below
- Structure (omstandigheden) - agency (persoonlijkheid; de capaciteit van een actor om te handelen)
1
Ole Lechner, november 2019
Dit is een samenvatting van de hoorcollege reeks van Djoeke van Netten, voor het vak Inleiding in de
Geschiedenis I, aan de Universiteit van Amsterdam. Deze reeks is gebaseerd op het boek Thinking About
History (2017) van Sarah Maza. Deze heb ik ook samengevat:
https://www.stuvia.nl/doc/621498/samenvatting-inleiding-in-de-geschiedenis-i-s.-maza-thinking-about-history
HC.1 The history of whom? - Tellen en vertellen 1
HC.2 The history of where? - Nederland en de Wereld 3
HC.3 The history of what? - Milieu en materialiteit 4
HC.4 How is history produced? - Van bron tot bestseller 5
HC.5 Causes or meanings? - Grote lijnen en mooie verhalen 6
HC.6 Facts or fictions? - Wat is waarheid? 8
Boekenlijst 10
, Gebruiken op eigen risico A.u.b. niet delen
HC.1 The history of whom? - Tellen en vertellen
- Tentamen (19 december)
- Inhoud hoorcollege
- Maza, Thinking About History
- Literatuur werkcolleges
- Bronnen (primair): uit het verleden
- Literatuur (secundair) over het verleden
- Waarom zijn historici het niet eens? Wat is geschiedenis?
- Historici zoeken niet naar het resultaat, maar naar de verklaring van het resultaat
- Historici kijken ook naar de receptie van het resultaat
- Diachroon vergelijken; door de tijd heen
- Synchroon vergelijken; zelfde tijd
- R. Chartier: “een boek veranderd, omdat het niet veranderd terwijl de wereld wel veranderd”
- Present-mindedness; geschreven vanuit het nu
- P. Geyl: “Geschiedenis is een discussie zonder eind”
- Geschiedenis is verklaren, beschrijven en (re)creëren
- Is geschiedenis een wetenschap?
- Of zou geschiedenis een wetenschap moeten zijn?
- Wanneer begint de geschiedenis?
- Geschiedschrijving vanaf het schrift?
- Vader 1: Herodotus (5e eeuw)
- Vader 2: Leopold von Ranke (1795-1886); historisme
- Historisme
- Gebaseerd op primaire bronnen
- Streven naar objectiviteit en waarheid
- Begrijpen vanuit eigen tijd
- Niet oordelen vanuit het heden, aandacht voor historische context
- Professionalisering en institutionalisering van geschiedenis in de 19e eeuw
- Geschiedenis eigen (academische) discipline; promoveren
- Archieven, bronnenuitgaven
- Tijdschriften, congressen
- Werk- en hoorcolleges
- The history of whom?
- Narratief (vertellen) - kwantitatief (tellen)
- Individu - collectief
- From above - from below
- Structure (omstandigheden) - agency (persoonlijkheid; de capaciteit van een actor om te handelen)
1
