Methodologie I
Frequentie en Associatiematen; Studiedesigns
Methodologie gaat over het proces tussen een wetenschappelijke vraag en het antwoord
erop. Het gaat ook over hoe onderzoek wordt uitgevoerd en hoe betrouwbare kennis wordt
gevormd.
Een doelstelling van methodologisch onderzoek is een onderzoek zo inrichten dat er slechts
een interpretatie van de gegevens mogelijk is.
Onderzoek resulteert altijd in gegevens (data). Zodra deze gegevens objectief worden
beschouwd, kunnen deze veel informatie geven. Echter zal variabiliteit deze objectiviteit
bemoeilijken. Dit komt doordat mensen allemaal verschillend zijn en er variatie is tussen
meetmethode. Ook wordt er vaak een steekproef genomen.
Er zijn kwantitatieve en kwalitatieve onderzoeksmethode.
- Kwantitatief. Kwantitatief onderzoek is gericht op bevestiging of ontkrachting van
een hypothese. Het zijn vaak onderzoeksvragen met een gesloten karakter.
Statistiek is de scheidsrechter.
Een meting bij kwantitatief onderzoek levert een getal op. De rol van de onderzoeker
is minimaal.
- Kwalitatief. Kwalitatief onderzoek is gericht op waarom en hoe van menselijk
gedrag. Het zijn vaak onderzoeksvragen met een open karakter.
Een meting bij kwantitatief onderzoek zijn vaak interviews, focusgroepen of
observaties. De onderzoeker is onderdeel van de meting.
Er zijn ook overeenkomsten tussen kwalitatief en kwantitatief onderzoek. De benadering is
beide systematisch. De volgorde is altijd: onderzoeksvraag – gegevensverzameling –
analyse – rapportage.
Epidemiologie is de wetenschap welke zich bezighoudt met onderzoek naar gezondheid en
ziekte bij mensen.
Deze onderzoeken vinden plaats in de populatie en maken gebruik van een steekproef van
proefpersonen, welke model staan voor een populatie. De resultaten worden vertaalt naar
de populatie. Hier hoort echter onzekerheid bij. De populatie wordt ook de doelpopulatie
genoemd, terwijl de steekproef ook wel de onderzoekspopulatie wordt genoemd. De
steekproef wordt altijd beschreven omdat deze een beeld van de doelpopulatie geeft en
laat zien hoe resultaten generaliseerbaar zijn.
Voor het soort meting dat je verricht zijn de kwantitatieve kenmerken en categoriale
kenmerken.
- Kwantitatieve kenmerken:
o metingen hebben een af te ronde getalswaarde
o lengte, BMI, bloeddruk, energie-inname
- Categoriale kenmerken:
o Metingen in groepen zonder getalsbetekenis.
o Er zijn vaak slechts twee groepen
Geslacht, ziekte, sterfte
o Dichotoom
, Proefpersonen hebben een kenmerk wel of niet. Hiermee kan een perccentage worden
berekend. Het voorkomen van ziekte wordt op drie manieren weergegeven.
- Prevalentie, de proportie bestaande gevallen
- Cumulatieve incidentie, de proportie nieuwe gevallen binnen een bepaalde periode
- Incidentiedichtheid, het aantal nieuwe gevallen per persoonstijd.
De frequentiemaat gaat dus over de prevalentie en wordt berekend via:
aantal zieke individuen
. Dit is de epidemiologische breuk.
totaal aantal personen∈de groep
Prevalentie
De prevalentie is de proportie mensen met een gegeven kenmerk. Dit zijn het aantal
gevallen, gedeeld door de omvang van de populatie (epidemiologische breuk). Dit omvat
een waarden tussen 0 en 1. De puntprevalentie wordt bekend tijdens een transversale
meting. Hoeveel mensen hebben de kenmerken op een bepaald moment. De eerder
gemeten prevalentie kan ook worden gebruikt om een prevalentie als schatting te vormen.
Verder bestaat er periodeprevalentie en lifetime prevalentie.
Periodeprevalentie gaat over de ziekte in een bepaalde periode. De lifetimeprevalentie
gaat over de ziekte gedurende het hele leven. Verder zijn er cohorten en dynamische
populaties.
Cohorten zijn groepen proefpersonen, waarbij de samenstelling van het cohort niet
veranderd. Bij een dynamische populatie is er verandering van het cohort door in- en
uitstroom van mensen.
De prevalente gevallen zijn een optelsom van nieuwe patiënten, patiënten welke nog ziek
zijn en patiënten die (nog) niet zijn overleden. Voor een causaal verband is de prevalentie
van nieuwe gevallen interessante. Deze heeft ook een eigen frequentiemaat namelijk de
incidentie.
Cumulatieve incidentie
De cumulatieve incidentie is de proportie nieuwe gevallen in de populaite, gemeten over
een gegeven tijdsperiode. Hiervoor is een prospectieve cohortstudie benodigd. De
incidente gevallen gelden wel alleen voor mensen die at risk zijn. De proefpersoon mag de
aandoening dus niet al hebben. De cumulatieve incidentie is het aantal nieuwe gevallen,
gedeeld door het aantal proefpersonen aan het begin van de studie.
nieuwe gevallen
. Er zijn echter ook beperkingen zoals de tijd
aantal proefpersonen∈het begin van de studie
tot het ontwikkelen van de ziekte wordt niet gebruikt. Uitval speelt ook geen rol, waardoor
deze niet kan worden gebruikt in een dynamische populatie. Een oplossing hiervoor is de
incidentiedichtheid. Hierbij worden nieuwe gevallen gerelateerd naar de totale ziektevrije
deelnametijd van de gehele studie. De incidentiedichtheid wordt berekend via:
aantal nieuwe gevallen
.
totale persoonstijd at risk
Sterftecijfers
Sterfte is de incidentie van overlijden. Dit is een veel gebruikte indicator voor
volksgezondheid. Echter zal de comulatieve incidentie altijd 100% zijn omdat iedereen sterft.
Associatie
Frequentie en Associatiematen; Studiedesigns
Methodologie gaat over het proces tussen een wetenschappelijke vraag en het antwoord
erop. Het gaat ook over hoe onderzoek wordt uitgevoerd en hoe betrouwbare kennis wordt
gevormd.
Een doelstelling van methodologisch onderzoek is een onderzoek zo inrichten dat er slechts
een interpretatie van de gegevens mogelijk is.
Onderzoek resulteert altijd in gegevens (data). Zodra deze gegevens objectief worden
beschouwd, kunnen deze veel informatie geven. Echter zal variabiliteit deze objectiviteit
bemoeilijken. Dit komt doordat mensen allemaal verschillend zijn en er variatie is tussen
meetmethode. Ook wordt er vaak een steekproef genomen.
Er zijn kwantitatieve en kwalitatieve onderzoeksmethode.
- Kwantitatief. Kwantitatief onderzoek is gericht op bevestiging of ontkrachting van
een hypothese. Het zijn vaak onderzoeksvragen met een gesloten karakter.
Statistiek is de scheidsrechter.
Een meting bij kwantitatief onderzoek levert een getal op. De rol van de onderzoeker
is minimaal.
- Kwalitatief. Kwalitatief onderzoek is gericht op waarom en hoe van menselijk
gedrag. Het zijn vaak onderzoeksvragen met een open karakter.
Een meting bij kwantitatief onderzoek zijn vaak interviews, focusgroepen of
observaties. De onderzoeker is onderdeel van de meting.
Er zijn ook overeenkomsten tussen kwalitatief en kwantitatief onderzoek. De benadering is
beide systematisch. De volgorde is altijd: onderzoeksvraag – gegevensverzameling –
analyse – rapportage.
Epidemiologie is de wetenschap welke zich bezighoudt met onderzoek naar gezondheid en
ziekte bij mensen.
Deze onderzoeken vinden plaats in de populatie en maken gebruik van een steekproef van
proefpersonen, welke model staan voor een populatie. De resultaten worden vertaalt naar
de populatie. Hier hoort echter onzekerheid bij. De populatie wordt ook de doelpopulatie
genoemd, terwijl de steekproef ook wel de onderzoekspopulatie wordt genoemd. De
steekproef wordt altijd beschreven omdat deze een beeld van de doelpopulatie geeft en
laat zien hoe resultaten generaliseerbaar zijn.
Voor het soort meting dat je verricht zijn de kwantitatieve kenmerken en categoriale
kenmerken.
- Kwantitatieve kenmerken:
o metingen hebben een af te ronde getalswaarde
o lengte, BMI, bloeddruk, energie-inname
- Categoriale kenmerken:
o Metingen in groepen zonder getalsbetekenis.
o Er zijn vaak slechts twee groepen
Geslacht, ziekte, sterfte
o Dichotoom
, Proefpersonen hebben een kenmerk wel of niet. Hiermee kan een perccentage worden
berekend. Het voorkomen van ziekte wordt op drie manieren weergegeven.
- Prevalentie, de proportie bestaande gevallen
- Cumulatieve incidentie, de proportie nieuwe gevallen binnen een bepaalde periode
- Incidentiedichtheid, het aantal nieuwe gevallen per persoonstijd.
De frequentiemaat gaat dus over de prevalentie en wordt berekend via:
aantal zieke individuen
. Dit is de epidemiologische breuk.
totaal aantal personen∈de groep
Prevalentie
De prevalentie is de proportie mensen met een gegeven kenmerk. Dit zijn het aantal
gevallen, gedeeld door de omvang van de populatie (epidemiologische breuk). Dit omvat
een waarden tussen 0 en 1. De puntprevalentie wordt bekend tijdens een transversale
meting. Hoeveel mensen hebben de kenmerken op een bepaald moment. De eerder
gemeten prevalentie kan ook worden gebruikt om een prevalentie als schatting te vormen.
Verder bestaat er periodeprevalentie en lifetime prevalentie.
Periodeprevalentie gaat over de ziekte in een bepaalde periode. De lifetimeprevalentie
gaat over de ziekte gedurende het hele leven. Verder zijn er cohorten en dynamische
populaties.
Cohorten zijn groepen proefpersonen, waarbij de samenstelling van het cohort niet
veranderd. Bij een dynamische populatie is er verandering van het cohort door in- en
uitstroom van mensen.
De prevalente gevallen zijn een optelsom van nieuwe patiënten, patiënten welke nog ziek
zijn en patiënten die (nog) niet zijn overleden. Voor een causaal verband is de prevalentie
van nieuwe gevallen interessante. Deze heeft ook een eigen frequentiemaat namelijk de
incidentie.
Cumulatieve incidentie
De cumulatieve incidentie is de proportie nieuwe gevallen in de populaite, gemeten over
een gegeven tijdsperiode. Hiervoor is een prospectieve cohortstudie benodigd. De
incidente gevallen gelden wel alleen voor mensen die at risk zijn. De proefpersoon mag de
aandoening dus niet al hebben. De cumulatieve incidentie is het aantal nieuwe gevallen,
gedeeld door het aantal proefpersonen aan het begin van de studie.
nieuwe gevallen
. Er zijn echter ook beperkingen zoals de tijd
aantal proefpersonen∈het begin van de studie
tot het ontwikkelen van de ziekte wordt niet gebruikt. Uitval speelt ook geen rol, waardoor
deze niet kan worden gebruikt in een dynamische populatie. Een oplossing hiervoor is de
incidentiedichtheid. Hierbij worden nieuwe gevallen gerelateerd naar de totale ziektevrije
deelnametijd van de gehele studie. De incidentiedichtheid wordt berekend via:
aantal nieuwe gevallen
.
totale persoonstijd at risk
Sterftecijfers
Sterfte is de incidentie van overlijden. Dit is een veel gebruikte indicator voor
volksgezondheid. Echter zal de comulatieve incidentie altijd 100% zijn omdat iedereen sterft.
Associatie
