Samenvatting MBRT meerkeuze semester 1 jaar 2.
Vak Aantal vragen
RD 20
MV 20
RT 17
MRI 10
EC 9
NG 7
TECH 2
RD semester 1.
Bouw en werking CT.
Wedge:
• De vorm van de wedge is afhankelijk van de te scannen anatomie.
• (Ook wel bowtie filter genoemd).
• De wedge shaped de bundel naar de anatomie in het FOV.
• De wedge filterd de laag energetische straling eruit.
• Belangrijk: patiënt in isocentrum. Anders past de vorm van de
wedge niet bij de anatomie waardoor er meer ruis komt.
Slit:
• Tussen de buis en detector zit ook een slit (collimator /
diafragma).
• Deze bepaald de coupedikte in de Z-as.
DAS.
• Via het data acquisitie systeem ondergaat de pure data een kleine pre-
processing. Hier komt ook de callibratiedata door.
• De ruwe data wordt bewerkt door reconstructor.
1
,Werking van de CT.
• Voor een CT beeld zijn projecties van minstens 180 graden nodig.
• Hoe meer views in de rotaties = hoe beter de beeld kwaliteit.
Sinogram.
• Ruwe data van 1 rotatie vormt een sinogram.
Ray & view.
• Een Ray is dat deel van de bundel wat op 1 detectorelement valt.
• Een view is een hele bundel van Rays in de X-Y as.
• 1 view geeft een projectie die met backprojectie in grijswaarden
getoond kan worden.
• Je hebt meerdere views nodig om tot een anatomisch beeld te komen.
• Hoe meer views → hoe beter de beeldkwaliteit → hoe beter de spatiële resolutie (vermogen om details te
onderscheiden d.m.v. een contrastverschil).
• De CT kan 64 grijstinten weergeven.
• De ruwe data wordt gereconstrueerd d.m.v. de fourier analyse, filtered backprojectie of een iteratieve
methode.
• De iteratieve methode wordt veel gebruikt, maar kost(te) wel
tijd.
2
,Kernel.
• De data wordt dan met een convolutiefilter (kernel) gewogen. Deze reconstrueert de data scherp of smooth.
• Met het kernel bepaal je hoe het gereconstrueerde beeld eruit komt te zien. Het versterkt of vlakt
densiteitsovergangen.
• Grofweg heb je 2 kernels:
1. Smooth kernel
2. Scherpe kernel
• Een hard / scherp kernel verbetert de spatiële resolutie, maar geeft meer ruis en de contrastresolutie neemt
af. Een harde kernel maakt het beeld scherper, maar verslechtert ook de SNR doordat er ook meer ruis in
beeld komt.
• Een smooth kernel verbetert de contrastresolutie, maar de spatiële resolutie neemt af.
• Een hard kernel wordt gebruikt voor bijv. bekijken van botten.
• Een smooth kernel wordt gebruikt voor bijv. weke delen (abdomen).
HU waarden.
• Elk voxel vertegenwoordigt een bepaalde absorptie van de röntgenbundel. De eenheid die hiervoor wordt
gebruikt is de hounsfieldunit (HU).
• De HU is gedefinieerd met behulp van de lineïeke verzwakkingscoëfficiënt µ. De µ is afhankelijk van de
soortelijke massa (een karaktereigenschap van de materie).
𝜇 −𝜇
• Formule waarmee HU berekend wordt: HU = stof𝜇 water × 1.000
water
• Verschillende HU waarden voor water, bot en lucht:
1. Bot: 1000
2. Water: 0
3. Lucht: -1000
• HU-waarden zijn gedefinieerd voor verschillende kV waarden, behalve water en lucht (die zijn altijd
hetzelfde).
• Gemiddelde HU waarden:
1. Nieren: 30
2. Pancreas: 40
3. Milt: 45
4. Spieren: 45
5. Lever: 60
6. Mesenteriaal vet: -100 tot -150
7. Bloed: 30 tot 55
8. Vet: -100 tot -50
9. Witte stof: 20 tot 30
10. Grijze stof: 37 tot 45
Window With (WW) en Window Level (WL).
• Er zijn heel veel mogelijke HU waarden mogelijk, echter kan een getraind radioloog er zo’n 80 onderscheiden.
Hierdoor dient gelevelt & gewindowed te worden.
3
, • Window With (WW) geeft aan tussen welke HU waarden gekeken wordt. De HU waarden binnen een WW
worden op een beeldscherm met 256 grijswaarden weergegeven. De HU’s buiten de WW worden wel
afgebeeld maar dan als geheel wit of geheel zwart.
• Window Level (WL) is het midden van het venster (de width). Het is het niveau waarop gekeken wordt. Deze
Hu krijgt de meest gemiddelde grijswaarde op het beeldscherm (128 dus).
• Bij een WW/WL van 400/40 heeft de HU van 40 dezlefde grijswaarde op het beeldscherm als bij een WW/WL
van 80/40.
WW/WL 80/40 WW/WL 400/40
• Bij een brede WindowWith komen er veel HU waarden in het grijze gebied te liggen, waardoor het maken
van onderscheid moeilijker is.
• Het WW/WL dient gekozen te worden afhankelijk van het gebied van interesse. Als het gebied van interesse
een gemiddelde HU heeft van 40, dan dient dit het WL te zijn want dan valt dit in het midden van de weer te
geven grijswaarden. Rondom dit WL dient dan de juiste WW gekozen te worden.
• De WW werkt naar 2 kanten (positief en negatief), waardoor de HU waarden x 2 worden vermenigvuldigt
voor het kiezen van de juiste WW. Met de WW wordt dan de hoeveelheid contrast gekozen die men wil zien.
Brede WW: Smalle WW:
Veel HU’s binnen het venster Weinig HU’s binnen het venster
Niet geschikt voor geringe HU-verschillen Geschikt voor geringe HU-verschillen
Dosisreductie goed mogelijk Dosisreductie zeer beperkt
Niet gevoelig voor ruis Zeer gevoelig voor ruis
Geschikt voor gebruik harde kernel Ongeschikt voor gebruik harde kernel
Onbruikbaar voor contrastresolutie Bruikbaar voor maximale contrastresolutie
Bruikbaar voor maximale spatiële resolutie Onbruikbaar voor spatiële resolutie
CT parameters.
𝐹𝑂𝑉
• FOV: de matrix en het FOV bepalen samen de grootte van de pixels (𝑚𝑎𝑡𝑟𝑖𝑥 )
• Matrix: is meestal 512x512.
4
Vak Aantal vragen
RD 20
MV 20
RT 17
MRI 10
EC 9
NG 7
TECH 2
RD semester 1.
Bouw en werking CT.
Wedge:
• De vorm van de wedge is afhankelijk van de te scannen anatomie.
• (Ook wel bowtie filter genoemd).
• De wedge shaped de bundel naar de anatomie in het FOV.
• De wedge filterd de laag energetische straling eruit.
• Belangrijk: patiënt in isocentrum. Anders past de vorm van de
wedge niet bij de anatomie waardoor er meer ruis komt.
Slit:
• Tussen de buis en detector zit ook een slit (collimator /
diafragma).
• Deze bepaald de coupedikte in de Z-as.
DAS.
• Via het data acquisitie systeem ondergaat de pure data een kleine pre-
processing. Hier komt ook de callibratiedata door.
• De ruwe data wordt bewerkt door reconstructor.
1
,Werking van de CT.
• Voor een CT beeld zijn projecties van minstens 180 graden nodig.
• Hoe meer views in de rotaties = hoe beter de beeld kwaliteit.
Sinogram.
• Ruwe data van 1 rotatie vormt een sinogram.
Ray & view.
• Een Ray is dat deel van de bundel wat op 1 detectorelement valt.
• Een view is een hele bundel van Rays in de X-Y as.
• 1 view geeft een projectie die met backprojectie in grijswaarden
getoond kan worden.
• Je hebt meerdere views nodig om tot een anatomisch beeld te komen.
• Hoe meer views → hoe beter de beeldkwaliteit → hoe beter de spatiële resolutie (vermogen om details te
onderscheiden d.m.v. een contrastverschil).
• De CT kan 64 grijstinten weergeven.
• De ruwe data wordt gereconstrueerd d.m.v. de fourier analyse, filtered backprojectie of een iteratieve
methode.
• De iteratieve methode wordt veel gebruikt, maar kost(te) wel
tijd.
2
,Kernel.
• De data wordt dan met een convolutiefilter (kernel) gewogen. Deze reconstrueert de data scherp of smooth.
• Met het kernel bepaal je hoe het gereconstrueerde beeld eruit komt te zien. Het versterkt of vlakt
densiteitsovergangen.
• Grofweg heb je 2 kernels:
1. Smooth kernel
2. Scherpe kernel
• Een hard / scherp kernel verbetert de spatiële resolutie, maar geeft meer ruis en de contrastresolutie neemt
af. Een harde kernel maakt het beeld scherper, maar verslechtert ook de SNR doordat er ook meer ruis in
beeld komt.
• Een smooth kernel verbetert de contrastresolutie, maar de spatiële resolutie neemt af.
• Een hard kernel wordt gebruikt voor bijv. bekijken van botten.
• Een smooth kernel wordt gebruikt voor bijv. weke delen (abdomen).
HU waarden.
• Elk voxel vertegenwoordigt een bepaalde absorptie van de röntgenbundel. De eenheid die hiervoor wordt
gebruikt is de hounsfieldunit (HU).
• De HU is gedefinieerd met behulp van de lineïeke verzwakkingscoëfficiënt µ. De µ is afhankelijk van de
soortelijke massa (een karaktereigenschap van de materie).
𝜇 −𝜇
• Formule waarmee HU berekend wordt: HU = stof𝜇 water × 1.000
water
• Verschillende HU waarden voor water, bot en lucht:
1. Bot: 1000
2. Water: 0
3. Lucht: -1000
• HU-waarden zijn gedefinieerd voor verschillende kV waarden, behalve water en lucht (die zijn altijd
hetzelfde).
• Gemiddelde HU waarden:
1. Nieren: 30
2. Pancreas: 40
3. Milt: 45
4. Spieren: 45
5. Lever: 60
6. Mesenteriaal vet: -100 tot -150
7. Bloed: 30 tot 55
8. Vet: -100 tot -50
9. Witte stof: 20 tot 30
10. Grijze stof: 37 tot 45
Window With (WW) en Window Level (WL).
• Er zijn heel veel mogelijke HU waarden mogelijk, echter kan een getraind radioloog er zo’n 80 onderscheiden.
Hierdoor dient gelevelt & gewindowed te worden.
3
, • Window With (WW) geeft aan tussen welke HU waarden gekeken wordt. De HU waarden binnen een WW
worden op een beeldscherm met 256 grijswaarden weergegeven. De HU’s buiten de WW worden wel
afgebeeld maar dan als geheel wit of geheel zwart.
• Window Level (WL) is het midden van het venster (de width). Het is het niveau waarop gekeken wordt. Deze
Hu krijgt de meest gemiddelde grijswaarde op het beeldscherm (128 dus).
• Bij een WW/WL van 400/40 heeft de HU van 40 dezlefde grijswaarde op het beeldscherm als bij een WW/WL
van 80/40.
WW/WL 80/40 WW/WL 400/40
• Bij een brede WindowWith komen er veel HU waarden in het grijze gebied te liggen, waardoor het maken
van onderscheid moeilijker is.
• Het WW/WL dient gekozen te worden afhankelijk van het gebied van interesse. Als het gebied van interesse
een gemiddelde HU heeft van 40, dan dient dit het WL te zijn want dan valt dit in het midden van de weer te
geven grijswaarden. Rondom dit WL dient dan de juiste WW gekozen te worden.
• De WW werkt naar 2 kanten (positief en negatief), waardoor de HU waarden x 2 worden vermenigvuldigt
voor het kiezen van de juiste WW. Met de WW wordt dan de hoeveelheid contrast gekozen die men wil zien.
Brede WW: Smalle WW:
Veel HU’s binnen het venster Weinig HU’s binnen het venster
Niet geschikt voor geringe HU-verschillen Geschikt voor geringe HU-verschillen
Dosisreductie goed mogelijk Dosisreductie zeer beperkt
Niet gevoelig voor ruis Zeer gevoelig voor ruis
Geschikt voor gebruik harde kernel Ongeschikt voor gebruik harde kernel
Onbruikbaar voor contrastresolutie Bruikbaar voor maximale contrastresolutie
Bruikbaar voor maximale spatiële resolutie Onbruikbaar voor spatiële resolutie
CT parameters.
𝐹𝑂𝑉
• FOV: de matrix en het FOV bepalen samen de grootte van de pixels (𝑚𝑎𝑡𝑟𝑖𝑥 )
• Matrix: is meestal 512x512.
4
