Samenvatting Uitwerking leerdoelen

C1 (SM)
- Op genuanceerde wijze betekenis geven aan de begrippen ziekte en gezondheid en
het spanningsveld binnen en tussen beide begrippen omschrijven
o ‘Definitie’ ziekte: storing van normaal functionerend organisme, veroorzaakt
door verstoorde biologische processen
 Zichtbaar, meetbaar en objectiveerbaar
o ‘Definitie’ gezondheid: afwezigheid van ziekte
o Spanningsveld: op basis van deze definities is er geen sprake van een
middenweg, iemand of ziek of gezond
 Echter iemand met verstoorde biologische processen hoeft zich niet
niet gezond te voelen, en iemand zonder verstoorde biologische
processen kan zich evt. wel niet gezond voelen (vnl. mentale
aandoeningen)

- Aangeven hoe de betekenis die we aan ziekte en gezondheid toekennen onderhevig is
aan tijd en cultuur
o Vanwege kritiek op bovenstaande definities is het biopsychosociaal model
opgesteld
 Het biopsychosociaal model stelt dat ziekte en gezondheid = een
continuüm: samenspel van biologische, psychologische en sociale
factoren  verschillende aangrijpingspunten voor preventie van ziekte
en bevordering van gezondheid




o De factoren uit het biopsychosociaal model kunnen gekoppeld worden aan de
verschillende ziekteperspectieven:
 Disease (biologisch)
 Medisch-professioneel perspectief: objectieve biologische
afwijkingen (biologisch model)
 Illness (psychologisch)
 Ik-perspectief, normatief model
 Subjectieve ziekte ervaring, lijden, zich ziek voelen

,  Sickness (sociaal)
 Sociaal/maatschappelijk perspectief: hoe kijkt de maatschappij
ernaar?
 Zieke-rol, rechten, sociale normen (wat is ziek, wat is gezond?
Welke plichten en normen horen bij die rol?), stigmatisering

o Perspectieven zijn onafhankelijk maar hangen ook samen, bepaalde
aandoeningen kunnen meerdere perspectieven tegelijk dekken

- Toelichten dat de gezondheidstoestand de uitkomst is van een multicausaal proces
met diverse determinanten




TG1 (SM)
- Verschillende definities geven van de termen ziekte en gezondheid (ziek vs. gezond)
en de voor- en nadelen van deze definities beschrijven
o WHO (1948): “Gezondheid is een toestand van volledig lichamelijk, geestelijk
en sociaal/maatschappelijk welbevinden en niet slechts de afwezigheid
van ziekte of gebrek.”
 Kritiek: “volledig”  dus bijna niemand is ‘gezond’
 Trekken veel problemen naar het medische domein
o Huber et al. (2011): “Gezondheid is het vermogen zich aan te passen en een
eigen regie te voeren, in het licht van de sociale, mentale en fysieke
uitdagingen van het leven."
 Positieve gezondheid met 6 dimensies (indicatoren)
 Kritiek: gezondheid volgens deze definitie een vaardigheid

o Theorieën over ziekte
 Naturalistisch
 Alles wat afwijkt van normaal wordt gezien als ziekte, ook al
lijdt organisme er niet onder
 Disease
 Normativistisch
 Ik-perspectief, voelt persoon zichzelf ziek?
 Illness

,  Sociaal-constructivistisch
 Wat wordt gezien als gezond door maatschappij?
 Sickness

- De complexiteit van het spectrum tussen ziek(te) en gezond(heid) beschrijven en dit
illustreren aan de hand van voorbeelden

- Het begrip ‘positieve gezondheid’ en de invulling en waarde daarvan beschrijven
o Positieve gezondheid is een andere kijk op gezondheid
 Gezondheid uitgewerkt in 6 dimensies waarbij er rekening gehouden
wordt met het aanpassingsvermogen van mensen en in hoeverre
mensen hun eigen regie over hun leven voeren




- Beschrijven op welke wijze het label ‘ziek’ consequenties met zich meedraagt
o Ziektelabel zorgt voor erkenning, voor veranderende rechten, plichten en
omgangsnormen en voor afbakening van medische domeinen

C2 (R)
- De WGBO en zijn belang in eigen woorden beschrijven, daarbij verwijzend naar de
relevante concepten daarbinnen
o Wezenlijke patiëntenrechten
o Goed hulpverlenerschap: arts is verplicht tot goede hulpverlening  als een
verantwoordelijke niet vanuit het belang van de patiënt handelt mag de arts
hiervan afwijken
o Informed consent:
 Inlichten van patiënt: art. 448
 Bekwaamheid van patiënt:
 Wilsonbekwaam betekent dat iemand: de informatie over zijn
zorg en/of behandeling niet kan begrijpen en afwegen; niet

, begrijpt wat de gevolgen van zijn besluit zijn; en/of geen besluit
kan nemen
 Handelingsbekwaamheid: iemand die niet in staat wordt
gesteld (rechts)handelingen te verrichten
o Wilsonbekwaam  ook handelingsonbekwaam
o Handelingsonbekwaam  niet per se wilsonbekwaam
o Vertegenwoordiging:
 Curator: zowel persoonlijke als financiële beslissingen
 Mentor: persoonlijke beslissingen
 Bewindvoerder: doet alleen financiële beslissingen

o Noodsituaties

o Betekenis van richtlijnen binnen de zorg
- De basale patiëntenrechten van de WGBO toepassen op een casus en daarin aan te
geven hoe de rechtspositie van de patiënt in relatie met diens hulpverlener in elkaar
zit
o Belangrijke artikelen:
 Inlichting: art. 448 of art. 449
 Professionele standaard arts: art. 453
 Dossier + verklaring: art. 454
 Inzage dossier: 456
 Geheimhoudingsplicht arts: art. 457 & art. 458
 Wilsbekwaamheid: art. 450

- Illustreren hoe rechtspraak uitleg kan geven in concrete situaties rond de
geneeskundige behandelingsovereenkomst
- Op basaal niveau juridisch redeneren

TG2 (R)
- Patiëntenrechten benoemen en begrijpen wat dit voor concrete situaties inhoudt
- WGBO met de verschillende patiëntenrechten in casuïstiek hanteren

DC1 (SM)
- Machtsbronnen van artsen en patiënten omschrijven
o Macht: “het vermogen om iets te doen of voor elkaar te krijgen”
 Sociale macht: invloed uitoefenen in relatie door een ander iets te
kunnen voorzien of onthouden in de relatie  belangrijk in arts-
patiëntrelatie
 Arts en patiënt hebben in relatie beschikking over 3 machtsbronnen:
kennis, autoriteit en welvaart