Samenva'ng consolida0e en deelneming
Les 1
Kapitaalbelang = het hebben van een financieel belang in het eigen vermogen van een
rechtspersoon. Er zijn hierin drie soorten:
1. De belegging
2. De deelneming
3. De dochtermaatschappij
Wordt bepaald aan de hand van of de deelnemende rechtspersoon invloed van betekenis
heeB op het zakelijke en financiële beleid. Hiernaast kan het percentage aandelenbelang ook
een indicaEe zijn.
Soort kapitaalbelang Mate van zeggenschap GrooIe kapitaalbelang
Belegging Geen invloed van betekenis < 20%
Deelneming Invloed van betekenis 20% of meer
Dochtermaatschappij Beslissende invloed Meer dan 50% (of
prioriteitsaandelen)
Dochtermaatschappij (art 2:24a BW) = deelneming waarbij de zeggenschap zover gaat dat de
deelnemende onderneming een beslissende stem (> 50%) op het zakelijke- en financiële
beleid heeB.
Moedermaatschappij = de deelnemende onderneming welke het recht heeB om bestuurders
en commissarissen te benoemen en te ontslaan.
Deelneming – weIelijke voorwaarden (arEkel 2:24c BW):
• Kapitaalverschaffing voor eigen rekening
• Kapitaalverschaffing duurzaam bedoeld
• Kapitaalverschaffing ten dienste van de eigen werkzaamheid
Belegging
• Doel: rendabel maken van (geld)middelen op een wijze die niet direct met de eigen
acEviteiten van de eigenaar verband houden
• Niet gericht op samenwerking
Onmiddellijke deelneming = deelnemen door middel van het houden van aandelen.
Middellijke deelneming = indirect deelnemen, bijvoorbeeld moeder – dochter – kleindochter.
Joint venture = twee (of meer) bedrijven richten een gezamenlijke onderneming op ten
behoeve van het uitvoeren van bijvoorbeeld een bepaald project. Beide nemen dan deel
voor bijvoorbeeld 50% en er is sprake van een samenwerkingsverband (geen weIelijke
term).
Groep (art 2:24b BW) = economische eenheid waarin rechtspersonen en vennootschappen
organisatorisch (en financieel) zijn verbonden (+ centrale leiding).
,Groepsmaatschappijen = rechtspersonen en vennootschappen die met elkaar (via
kapitaalbelangen) in een groep zijn verbonden. Groepsmaatschappijen waarover beslissende
zeggenschap kan worden uitgeoefend moeten worden opgenomen in de geconsolideerde
jaarrekening.
Een deelneming wordt opgenomen op de balans van de moedermaatschappij onder de
financiële vaste acEva.
Waarderingsmethoden:
• Verkrijgingsprijs (aanschafprijs) (art 2:384 BW)
• Actuele waarde (art 2:384 BW)
• VermogensmutaEemethode (art 2:389 lid 1 BW);
o NeIovermogenswaarde (art 2:389 lid 2 BW)
o Zichtbaar eigen vermogen (art 2:389 lid 3 BW)
§ Als er onvoldoende gegevens beschikbaar zijn om de NVW vast te
stellen wordt zichtbaar eigen vermogen gebruikt.
Fiscaal is alleen waardering tegen verkrijgingsprijs toegestaan.
Verkrijgingsprijs = bedrag dat bij verwerving is betaald inclusief de ten behoeve van de
aankoop betaalde kosten. Dividenduitkering in de winst en verlies als resultaat uit
deelneming.
Impairment test = op balansdatum testen van boekwaarde van de realiseerbare waarde:
• Bedrijfswaarde = waarde door deelneming te gebruiken
• Opbrengstwaarde = waarde door deelneming te verkopen
• Realiseerbare waarde = hoogste van deze twee
, Actuele waarde = in eerste instanEe is verkrijgingsprijs gelijk aan actuele waarde, daarna
actuele waarden herwaarderen. Herwaarderingsreserve is een weIelijke reserve (art 2:390
lid 1 BW)
Vermogensmuta0emethode – Ne:overmogenswaarde
• Vereist: deelneming en moedermaatschappij hebben dezelfde
waarderingsgrondslagen. Zo niet? Omrekenen naar de waarderingsgrondslagen van
de deelnemende parEj.
• Eerste boekwaarde: de reële waarde van de idenEficeerbare onderliggende acEva en
schulden van de onderneming waarin wordt deelgenomen = Intrinsieke waarde
• Daarna: verhogen van de boekwaarde met de behaalde winst en verlagen met
uitgekeerd dividend.
Vermogensmuta0emethode – Zichtbaar Eigen Vermogen
• Als er onvoldoende gegevens beschikbaar zijn om de NVW vast te stellen
• Grondslagen D worden niet aangepast aan grondslag M
• Zichtbaar eigen vermogen / zichtbare intrinsieke waarde
Vermogensmuta0emethode
MutaEes in het eigen vermogen van het kapitaalbelang werken rechtstreeks door in de
waardering van het kapitaalbelang bij de deelnemer. MutaEes die zich in het eigen vermogen
van het kapitaalbelang kunnen voordoen:
Resultaten van het kapitaalbelang
Deelneming (B)
Aan Resultaat deelneming (WV)
Gedeclareerde dividenden
Te vorderen dividend (B)
Aan deelneming (B)
Rechtstreekse vermogensmutaEes (bijv. winst die niet uitgekeerd wordt)
Winstreserve (B)
Aan WeIelijke reserve deelneming (B)
Goodwill
Goodwill = het posiEeve verschil tussen de verkrijgingsprijs en de eerste waardering tegen
reële waarde van de overgenomen idenEficeerbare acEva en verplichEngen van een
onderneming.
Bijvoorbeeld:
- Verkrijgingsprijs = 2.100.000
- Zichtbaar eigen vermogen = 4.200.000
- Hogere waarde gebouwen (sElle reserve) = 500.000
- Hogere voorzieningen (bijv. te lage voorziening) = -100.000
- NeIovermogenswaarde = 4.600.000
Les 1
Kapitaalbelang = het hebben van een financieel belang in het eigen vermogen van een
rechtspersoon. Er zijn hierin drie soorten:
1. De belegging
2. De deelneming
3. De dochtermaatschappij
Wordt bepaald aan de hand van of de deelnemende rechtspersoon invloed van betekenis
heeB op het zakelijke en financiële beleid. Hiernaast kan het percentage aandelenbelang ook
een indicaEe zijn.
Soort kapitaalbelang Mate van zeggenschap GrooIe kapitaalbelang
Belegging Geen invloed van betekenis < 20%
Deelneming Invloed van betekenis 20% of meer
Dochtermaatschappij Beslissende invloed Meer dan 50% (of
prioriteitsaandelen)
Dochtermaatschappij (art 2:24a BW) = deelneming waarbij de zeggenschap zover gaat dat de
deelnemende onderneming een beslissende stem (> 50%) op het zakelijke- en financiële
beleid heeB.
Moedermaatschappij = de deelnemende onderneming welke het recht heeB om bestuurders
en commissarissen te benoemen en te ontslaan.
Deelneming – weIelijke voorwaarden (arEkel 2:24c BW):
• Kapitaalverschaffing voor eigen rekening
• Kapitaalverschaffing duurzaam bedoeld
• Kapitaalverschaffing ten dienste van de eigen werkzaamheid
Belegging
• Doel: rendabel maken van (geld)middelen op een wijze die niet direct met de eigen
acEviteiten van de eigenaar verband houden
• Niet gericht op samenwerking
Onmiddellijke deelneming = deelnemen door middel van het houden van aandelen.
Middellijke deelneming = indirect deelnemen, bijvoorbeeld moeder – dochter – kleindochter.
Joint venture = twee (of meer) bedrijven richten een gezamenlijke onderneming op ten
behoeve van het uitvoeren van bijvoorbeeld een bepaald project. Beide nemen dan deel
voor bijvoorbeeld 50% en er is sprake van een samenwerkingsverband (geen weIelijke
term).
Groep (art 2:24b BW) = economische eenheid waarin rechtspersonen en vennootschappen
organisatorisch (en financieel) zijn verbonden (+ centrale leiding).
,Groepsmaatschappijen = rechtspersonen en vennootschappen die met elkaar (via
kapitaalbelangen) in een groep zijn verbonden. Groepsmaatschappijen waarover beslissende
zeggenschap kan worden uitgeoefend moeten worden opgenomen in de geconsolideerde
jaarrekening.
Een deelneming wordt opgenomen op de balans van de moedermaatschappij onder de
financiële vaste acEva.
Waarderingsmethoden:
• Verkrijgingsprijs (aanschafprijs) (art 2:384 BW)
• Actuele waarde (art 2:384 BW)
• VermogensmutaEemethode (art 2:389 lid 1 BW);
o NeIovermogenswaarde (art 2:389 lid 2 BW)
o Zichtbaar eigen vermogen (art 2:389 lid 3 BW)
§ Als er onvoldoende gegevens beschikbaar zijn om de NVW vast te
stellen wordt zichtbaar eigen vermogen gebruikt.
Fiscaal is alleen waardering tegen verkrijgingsprijs toegestaan.
Verkrijgingsprijs = bedrag dat bij verwerving is betaald inclusief de ten behoeve van de
aankoop betaalde kosten. Dividenduitkering in de winst en verlies als resultaat uit
deelneming.
Impairment test = op balansdatum testen van boekwaarde van de realiseerbare waarde:
• Bedrijfswaarde = waarde door deelneming te gebruiken
• Opbrengstwaarde = waarde door deelneming te verkopen
• Realiseerbare waarde = hoogste van deze twee
, Actuele waarde = in eerste instanEe is verkrijgingsprijs gelijk aan actuele waarde, daarna
actuele waarden herwaarderen. Herwaarderingsreserve is een weIelijke reserve (art 2:390
lid 1 BW)
Vermogensmuta0emethode – Ne:overmogenswaarde
• Vereist: deelneming en moedermaatschappij hebben dezelfde
waarderingsgrondslagen. Zo niet? Omrekenen naar de waarderingsgrondslagen van
de deelnemende parEj.
• Eerste boekwaarde: de reële waarde van de idenEficeerbare onderliggende acEva en
schulden van de onderneming waarin wordt deelgenomen = Intrinsieke waarde
• Daarna: verhogen van de boekwaarde met de behaalde winst en verlagen met
uitgekeerd dividend.
Vermogensmuta0emethode – Zichtbaar Eigen Vermogen
• Als er onvoldoende gegevens beschikbaar zijn om de NVW vast te stellen
• Grondslagen D worden niet aangepast aan grondslag M
• Zichtbaar eigen vermogen / zichtbare intrinsieke waarde
Vermogensmuta0emethode
MutaEes in het eigen vermogen van het kapitaalbelang werken rechtstreeks door in de
waardering van het kapitaalbelang bij de deelnemer. MutaEes die zich in het eigen vermogen
van het kapitaalbelang kunnen voordoen:
Resultaten van het kapitaalbelang
Deelneming (B)
Aan Resultaat deelneming (WV)
Gedeclareerde dividenden
Te vorderen dividend (B)
Aan deelneming (B)
Rechtstreekse vermogensmutaEes (bijv. winst die niet uitgekeerd wordt)
Winstreserve (B)
Aan WeIelijke reserve deelneming (B)
Goodwill
Goodwill = het posiEeve verschil tussen de verkrijgingsprijs en de eerste waardering tegen
reële waarde van de overgenomen idenEficeerbare acEva en verplichEngen van een
onderneming.
Bijvoorbeeld:
- Verkrijgingsprijs = 2.100.000
- Zichtbaar eigen vermogen = 4.200.000
- Hogere waarde gebouwen (sElle reserve) = 500.000
- Hogere voorzieningen (bijv. te lage voorziening) = -100.000
- NeIovermogenswaarde = 4.600.000
