Samenvatting Zakenrecht

ZAKENRECHT

HOOFDSTUK 1: OMGAAN MET JURIDISCHE BRONNEN

WELKE BRONNEN?

 Bronnen op papier
o Juridische tijdschriften
 Meerdere rechtstakken  Rechtskundig Weekblad, Nieuw Juridisch Weekblad,…
 Specifiek  Tijdschrift voor Bouwrecht en Onroerend goed, Tijdschrift voor
Appartements- en immorecht,… (te vinden in bib of via Jurisquare)
o Boeken
 Digitale bronnen: websites
o Belgisch staatsblad: www.staatsblad.be
o Algemeen:
 Bv. Vlaanderen.be of just.fgov.be  GEEN garantie dat info up to date is!!
o Specifieker:
 Bv. elfri.be of livios.be, jubel.be, legalnews.be, …  GEEN garantie dat info juist of
up to date is!!!
 Verwijzen naar primaire bron (staatsblad, wetboek)
 Altijd dubbelchecken
 Gebruik nooit Wikipedia als juridische bron!!
 Digitale bronnen: databanken
o Jura
 Samenvattingen van rechtspraak
 + wetgeving up to date
 - geen toegang tot tekst van artikels in tijdschriften
o Jurisquare: databank tijdschriften
 Bijna alle tijdschriften die we digitaal kunnen bekijken

JURIDISCHE REFERENTIE: WETGEVING

 Wetboeken – courante wetgeving
o Vaste afkortingen
 (nieuw) Burgerlijk Wetboek = BW
 Oud Burgerlijk Wetboek = oud BW
 Hypotheekwet = Hyp.W.
 Vb. Artikel 1382, lid 1 oud BW
o 1° of § = letterlijk over te nemen uit artikel
o Lid : alinea in een artikel
 Art. 19,3° is NIET hetzelfde als Art. 19, derde lid

JURIDISCHE REFERENTIE: RECHTSPRAAK

 Verplichte vermeldingen
o Afkorting rechtbank (met plaatsnaam indien meerdere gerechtelijke ressorten bestaan) +
datum uitspraak, voluit geschreven
o Vindplaats in cursief +jaargang tijdschrift (handgeschreven is cursief niet mogelijk, dan
onderlijnen)
o Pagina (zonder vermelding p of pagina)




1

, o Evt. noot gevolgd door initialen en naam auteur
o Afsluiten met punt


 Gent 15 februari 1994, RW 1996-97, 887
VZ. Rb. Brussel 17 oktober 2013, NJW 2013, 956




 Vaste afkortingen:
o Vrederechter = Vred.
o Politierechtbank = Pol.
o Rechtbank van eerste aanleg, burgerlijke kamer: Rb.
o Correctionele rechtbank = Corr.
o Rechtbank van koophandel = Kh / ondernemingsrechtbank = Orb.
o Voorzitter = Voorz.
o Kort geding = KG
o Hof van beroep = enkel plaats waar het arrest is geveld  Antwerpen, Bergen, Brussel, Gent,
Luik
o Hof van Cassatie = Cass.
o Raad van State = RvS
o Territoriale afdelingen tussen ronde haakjes  vb. Rb. Dendermonde (afd. Sint-Niklaas)

JURIDISCHE REFERENTIE: RECHTSLEER

 Verplichte vermeldingen bij rechtsleer in tijdschriften
o Familienaam auteur in hoofdletters
o Initialen van voornaam auteur
o Volledige titel van bijdrage tss aanhalingstekens
o Afkorting titel tijdschrift cursief of onderlijnd + jaargang
o Evt. nummer of aflevering vh tijdschrift
o Begin- en eindpagina vd bijdrage
o Afsluiten met punt


VOLCKAERT, E., “Minnelijke ontbinding compromis”, NJW 2008, 197-202.




 Verplichte vermeldingen bij rechtsleer in boeken
o Familienaam auteur
o Initialen auteur
o Volledige titel vh boek in CURSIEF
o Plaats waar het boek is uitgegeven
o Naam uitgever
o Jaar uitgave
o Totaal aantal pagina’s (afsluiten met p) of enkel toepasselijke pagina’s + afsluiten met punt


ROODHOOFT, J., Praktisch Burgerlijk Recht, Antwerpen, Standaard Uitgeverij, 2011, 180p.




2

, HOOFSTUK 2: INLEIDENDE BEGRIPPEN VAN ZAKENRECHT/GOEDERENRECHT

SITUERING VAN ZAKENRECHT/GOEDERENRECHT IN HET RECHT EN BASISBEGRIPPEN

BEGRIP VERMOGEN

 Art. 3.35 BW = definitie vermogen
o “De juridische algemeenheid die het geheel vd bestaande en toekomstige goederen en
verbintenissen omvat”
 = In geld waardeerbare rechten en plichten ve persoon
o Elke persoon/rechtspersoon heeft één vermogen
o = waarborg voor alle SE’s
 Vermogensrecht
 Privaat recht
o = ondernemingsrecht/burgerlijk recht
 Vermogensrecht
 Intellectuele rechten
 Vorderingsrechten
o Verbintenissen
o Schuldvorderingen
 Zakelijke rechten
o Indeling goederen
o Zakelijke rechten
o Zakelijke zekerheden

BEGRIP ‘GOED’ & BEGRIP ‘ZAAK’

 Zaak = lichamelijk vermogensbestanddeel
 Goed = zaak EN recht op een zaak  Art. 3.41 BW
 Art. 3.7 BW:
o Zakelijke rechten kunnen betrekking hebben op alle goederen, tenzij een beperking die
voortvloeit uit de aard vh betrokken recht
 Vb. opstalrecht  heeft enkel betrekking op ORG, is dus zelf alleen ORG

HET NIEUWE GOEDERENRECHT/ZAKENRECHT

 (nieuw) BW sinds 01/09/2021
 Boek 3 bestaat uit 8 titels
o Algemene bepalingen
o Goederen
o Eigendomsrecht
o Mede-eigendom
o Burenrelaties
o Recht van vruchtgebruik
o Erfpachtrecht
o Opstalrecht
 Versnipperde wetgeving wordt samengevoegd
 Gevestigde wetgeving wordt samengevoegd
 Enkele nieuwigheden




3

, 1. Oud Burgerlijk Wetboek
 Boek II = goederen en verschillende beperkingen vd eigendom
o Volledig  goederen, eigendomsrecht, VG en EFD
 Boek III = op welke wijze eigendom verkregen wordt
o Art. 815 BW  regels over verjaring, hypotheekwet
2. Gerechtelijk Wetboek
 Bezitsvorderingen
3. Veldwetboek
 Erfdienstbaarheden
5. Wet over het recht van erfpacht
6. Wet over het recht van opstal
 SAMENGEBRACHT IN NIEUW BURGERLIJK WETBOEK
 Extra bronnen blijven
o Grondwet
 Recht op vergoeding bij onteigening
o Europese wetgeving
 EVRM: bescherming van eigendom in aanvullend protocol
 Europese richtlijnen over timesharing en hypothecair krediet (omgezet in Belgisch
recht in Wet op het Hypothecair Krediet en Wet op Timesharing)
BASISPRINCIPE VAN GOEDERENRECHT/ZAKENRECHT
 Numerus-claususbeginsel
o Een gesloten stelsel volgens Art. 3.3 BW
o Bevestiging van Blieck-arrest van Hof van Cassatie (1966)
o Overzicht zakelijke rechten:
 Het eigendomsrecht
 De mede-eigendom
 De toevallige mede-eigendom Recht op EIGEN goed
 De vrijwillige mede-eigendom
 De gedwongen mede-eigendom
 De zakelijke gebruiksrechten
 Vruchtgebruik
 Opstalrecht Recht op ANDERMANS goed
 Erfpacht
 Erfdienstbaarheden
 De zakelijke zekerheden
 Het pand
 Voorrechten
 Hypotheek
 Retentierecht
 Hoofdzakelijk aanvullend recht
o Principe = Art. 3.1 BW
o Definities = altijd dwingend recht
o Dwingend recht als de wet dit uitdrukkelijk bepaald
 Vb. duur bij opstalrecht




4