Samenvatting Neurologie jaar 1 blok 4
HC A.F.P. Neurologie 1
Apraxie: mond staat op slot. Fonologisch gezien is alles in orde en alles in de hersenen ook.
Rechterhemisfeer werkt niet: slikstoornissen, niet meer goed kunnen spreken,
communicatiestoornissen (verlamming links van het lichaam).
- Lezen, schrijven en taal begrijpen hoort ook bij taal.
Zenuwstelsel= ZS
• Indeling o.b.v. anatomie/plaats
• Indeling o.b.v. functie
• Centraal (op basis van anatomie) /perifeer (alles wat uitloopt naar de zenuwen). Bij centraal
letsel gaat het vaak weer over. Centraal is bijvoorbeeld de computer en perifeer zijn dan alle
draden die naar de computer toe lopen.
• Vegetatief (regelt de temperatuur, de adem, hartslag) /animaal= bewust.
• Vegetatief: sympathisch/parasympatisch
Anatomie zenuwstelsel
Het zenuwstelsel bestaat anatomisch uit 2 delen:
1. Centrale zenuwstelsel (dit zijn de hersenen en het ruggenmerg die beiden beschermd worden door
bot zoals schedel en wervels). (Denk aan: PC!)
2. Perifere zenuwstelsel (perifeer = aan de omtrek=aan de buitenzijde) (In analogie met PC: denk aan
snoeren richting bv printer).
-Er zijn 12 paar hersenzenuwen die direct uit de hersenen komen.
-Er zijn 32 paar ruggenmergzenuwen die uit het ruggenmerg komen.
Je hersenen wegen nog geen anderhalve kilo en voelen aan als “blubber”.
Toch zijn ze het commandocentrum van je lichaam. Ze zorgen ervoor dat je
kunt ademen, bewegen, zien, horen, ruiken, proeven, denken, voelen, leren
en onthouden. Kortom: ze bepalen wie jij bent. We ontdekken steeds meer
over de werking van onze hersenen maar lang niet alle geheimen zijn
ontrafeld. Het begrijpen van het orgaan waar mee wij kunnen begrijpen, is
één van de grootste uitdagingen van deze tijd.
Cerebellum= kleine hersenen (coördinatie van
bewegingen)
Cerebrum = grote hersenen (li/re hemisfeer, kwabben)
Corpus calosum= hersenbalk =>
Truncus cerebri= hersenstam (vitale levensfuncties)
,- Frontale kwab (voorkant) zorgt voor onder andere: plannen, organiseren en onthouden.
- De twee hersenhelften zijn verbonden doormiddel van de hersenbalk. De hersenbalk zorgt voor
communicatie tussen de linker en rechter hersenhelft.
Functie grote hersenen
De grote hersenen hebben en regelen verschillende functies. Vaak zijn deze functies bewust. Dit
bewustzijn is in te delen in activering en inhoud.
*Activering is de mate van aandacht hebben voor de omgeving.
*Inhoud zijn waarnemingen, gedachten, gevoelens en intenties waarvan men zich bewust is
(verschillende functies).
De linker hemisfeer stuurt het rechter deel van het lichaam aan en de rechter hemisfeer de
linkerhelft!
De linkerhersenhelft is serieel, werkt heel precies en zorgt onder andere voor rekenen en taal. De
rechter hemisfeer is synthetiserend, zorgt er bijvoorbeeld voor dat je spreekwoorden begrijpt.
Bouw grote hersenen
De grote hersenen zijn verdeeld over linker en rechter hemisfeer en verdeeld over 4 hersenkwabben:
-Voorzijde hersenen (frontaalkwab)
-Midden hersenen (parientaalkwab)
-Achterzijde hersenen (occipitaalkwab)
-Zijkant hersenen (temporaalkwab) zorgt voor het gehoor en de visus.
Functie kleine hersenen
De functie van de kleine hersenen (cerebellum) is de coördinatie van bewegingen, de spraak en het
evenwicht.
Functie hersenstam
De hersenstam is belangrijk voor vitale levensfuncties, zoals lichaamstemperatuur, hartslag,
ademhaling en bloeddruk. Ook is de hersenstam belangrijk voor het behouden van een slaapritme,
huilen, plassen, kauwen en het veranderen van de pupilgrootte.
(10 van de 12 hersenzenuwen ontspringen uit de hersenstam).
2
, Hersenzenuwen
N1.hersenzenuw I (reukzenuw, olfactory)
Dit is de zenuw van de geur. De patiënt kan worden gevraagd om verschillende geuren te
identificeren met zijn / haar ogen dicht.
N2.hersenzenuw II (oogzenuw, optic)
Dit is een van de zenuwen van het oog die een functie hebben bij de visus. Een visuele test kan
worden gedaan en het oog kan worden onderzocht met een speciaal licht.
N3.hersenzenuw III (oculomotor)
Dit is een andere zenuw dat een deel van het oog controleert. Deze zenuw is verantwoordelijk voor
de pupilgrootte en de beweging van het oog. De arts kan de pupil onderzoeken (het zwarte deel van
het oog), met een licht en laat de patiënt het licht volgen in verschillende richtingen.
N4.hersenzenuw IV (trochlear zenuw)
Deze zenuw helpt ook met de beweging van de ogen.
N5.hersenzenuw V (nervus trigeminus/ trigeminal)
Deze zenuw zorgt voor vele functies, inclusief de mogelijkheid om het gezicht te voelen en het gevoel
in de mond. Daarnaast verplaatst deze de spieren die betrokken zijn bij het kauwen.
N6.hersenzenuw VI (abducens zenuw)
Deze zenuw helpt met de beweging van de ogen. De patiënt kan worden gevraagd om een licht of
vinger te volgen met de ogen.
N7.hersenzenuw VII (nervus facialis)
Deze zenuw is verantwoordelijk voor diverse functies, waaronder de beweging van de
gezichtsspieren en smaak. De patiënt kan worden gevraagd om verschillende smaken (zoet, zuur,
bitter) te identificeren. De patiënt kan worden gevraagd te glimlachen, de wangen een voor een op
te blazen, of de tanden te laten zien.
N8.hersenzenuw VIII (gehoorzenuw, vestibulocochlear)
Deze zenuw is betrokken bij horen. Een gehoortest kan worden uitgevoerd bij de patiënt.
N9.hersenzenuwen IX (glossopharyngeus, glossopharyngeal zenuw)
Deze zenuw is betrokken bij smaak. De patiënt kan worden gevraagd om verschillende smaken te
identificeren op de tong.
3
HC A.F.P. Neurologie 1
Apraxie: mond staat op slot. Fonologisch gezien is alles in orde en alles in de hersenen ook.
Rechterhemisfeer werkt niet: slikstoornissen, niet meer goed kunnen spreken,
communicatiestoornissen (verlamming links van het lichaam).
- Lezen, schrijven en taal begrijpen hoort ook bij taal.
Zenuwstelsel= ZS
• Indeling o.b.v. anatomie/plaats
• Indeling o.b.v. functie
• Centraal (op basis van anatomie) /perifeer (alles wat uitloopt naar de zenuwen). Bij centraal
letsel gaat het vaak weer over. Centraal is bijvoorbeeld de computer en perifeer zijn dan alle
draden die naar de computer toe lopen.
• Vegetatief (regelt de temperatuur, de adem, hartslag) /animaal= bewust.
• Vegetatief: sympathisch/parasympatisch
Anatomie zenuwstelsel
Het zenuwstelsel bestaat anatomisch uit 2 delen:
1. Centrale zenuwstelsel (dit zijn de hersenen en het ruggenmerg die beiden beschermd worden door
bot zoals schedel en wervels). (Denk aan: PC!)
2. Perifere zenuwstelsel (perifeer = aan de omtrek=aan de buitenzijde) (In analogie met PC: denk aan
snoeren richting bv printer).
-Er zijn 12 paar hersenzenuwen die direct uit de hersenen komen.
-Er zijn 32 paar ruggenmergzenuwen die uit het ruggenmerg komen.
Je hersenen wegen nog geen anderhalve kilo en voelen aan als “blubber”.
Toch zijn ze het commandocentrum van je lichaam. Ze zorgen ervoor dat je
kunt ademen, bewegen, zien, horen, ruiken, proeven, denken, voelen, leren
en onthouden. Kortom: ze bepalen wie jij bent. We ontdekken steeds meer
over de werking van onze hersenen maar lang niet alle geheimen zijn
ontrafeld. Het begrijpen van het orgaan waar mee wij kunnen begrijpen, is
één van de grootste uitdagingen van deze tijd.
Cerebellum= kleine hersenen (coördinatie van
bewegingen)
Cerebrum = grote hersenen (li/re hemisfeer, kwabben)
Corpus calosum= hersenbalk =>
Truncus cerebri= hersenstam (vitale levensfuncties)
,- Frontale kwab (voorkant) zorgt voor onder andere: plannen, organiseren en onthouden.
- De twee hersenhelften zijn verbonden doormiddel van de hersenbalk. De hersenbalk zorgt voor
communicatie tussen de linker en rechter hersenhelft.
Functie grote hersenen
De grote hersenen hebben en regelen verschillende functies. Vaak zijn deze functies bewust. Dit
bewustzijn is in te delen in activering en inhoud.
*Activering is de mate van aandacht hebben voor de omgeving.
*Inhoud zijn waarnemingen, gedachten, gevoelens en intenties waarvan men zich bewust is
(verschillende functies).
De linker hemisfeer stuurt het rechter deel van het lichaam aan en de rechter hemisfeer de
linkerhelft!
De linkerhersenhelft is serieel, werkt heel precies en zorgt onder andere voor rekenen en taal. De
rechter hemisfeer is synthetiserend, zorgt er bijvoorbeeld voor dat je spreekwoorden begrijpt.
Bouw grote hersenen
De grote hersenen zijn verdeeld over linker en rechter hemisfeer en verdeeld over 4 hersenkwabben:
-Voorzijde hersenen (frontaalkwab)
-Midden hersenen (parientaalkwab)
-Achterzijde hersenen (occipitaalkwab)
-Zijkant hersenen (temporaalkwab) zorgt voor het gehoor en de visus.
Functie kleine hersenen
De functie van de kleine hersenen (cerebellum) is de coördinatie van bewegingen, de spraak en het
evenwicht.
Functie hersenstam
De hersenstam is belangrijk voor vitale levensfuncties, zoals lichaamstemperatuur, hartslag,
ademhaling en bloeddruk. Ook is de hersenstam belangrijk voor het behouden van een slaapritme,
huilen, plassen, kauwen en het veranderen van de pupilgrootte.
(10 van de 12 hersenzenuwen ontspringen uit de hersenstam).
2
, Hersenzenuwen
N1.hersenzenuw I (reukzenuw, olfactory)
Dit is de zenuw van de geur. De patiënt kan worden gevraagd om verschillende geuren te
identificeren met zijn / haar ogen dicht.
N2.hersenzenuw II (oogzenuw, optic)
Dit is een van de zenuwen van het oog die een functie hebben bij de visus. Een visuele test kan
worden gedaan en het oog kan worden onderzocht met een speciaal licht.
N3.hersenzenuw III (oculomotor)
Dit is een andere zenuw dat een deel van het oog controleert. Deze zenuw is verantwoordelijk voor
de pupilgrootte en de beweging van het oog. De arts kan de pupil onderzoeken (het zwarte deel van
het oog), met een licht en laat de patiënt het licht volgen in verschillende richtingen.
N4.hersenzenuw IV (trochlear zenuw)
Deze zenuw helpt ook met de beweging van de ogen.
N5.hersenzenuw V (nervus trigeminus/ trigeminal)
Deze zenuw zorgt voor vele functies, inclusief de mogelijkheid om het gezicht te voelen en het gevoel
in de mond. Daarnaast verplaatst deze de spieren die betrokken zijn bij het kauwen.
N6.hersenzenuw VI (abducens zenuw)
Deze zenuw helpt met de beweging van de ogen. De patiënt kan worden gevraagd om een licht of
vinger te volgen met de ogen.
N7.hersenzenuw VII (nervus facialis)
Deze zenuw is verantwoordelijk voor diverse functies, waaronder de beweging van de
gezichtsspieren en smaak. De patiënt kan worden gevraagd om verschillende smaken (zoet, zuur,
bitter) te identificeren. De patiënt kan worden gevraagd te glimlachen, de wangen een voor een op
te blazen, of de tanden te laten zien.
N8.hersenzenuw VIII (gehoorzenuw, vestibulocochlear)
Deze zenuw is betrokken bij horen. Een gehoortest kan worden uitgevoerd bij de patiënt.
N9.hersenzenuwen IX (glossopharyngeus, glossopharyngeal zenuw)
Deze zenuw is betrokken bij smaak. De patiënt kan worden gevraagd om verschillende smaken te
identificeren op de tong.
3
