5. BBG Deel 1.2 - Neurale werking
Hoofdstuk 7: het zenuwstelsel – anatomie en werking
1/ De hersenen
Indeling zenuwstelsel
Soorten zenuwstelsels
Taken van het zenuwstelsel
Onderdelen van het centraal zenuwstelsel
1.1/ Reptielenbrein
1.2/ Zoogdierenbrein
- Amygdala
- Hippocampus
1.3 Mensenbrein
1.4 Ruggenmerg
1.5 Cerebrospinaal vocht
1.6 Taken
2/ Neurale communicatie
Neuronen
Dendriet
Axon
Neurale overdracht
Synaptische spleet
Vesikels
Neurotransmitters
1 De hersenen
Indeling zenuwstelsel
Centraal vs. perifeer
Centraal ZS : brein + ruggenmerg + vocht : ligt beschermd in schedel en ruggengraat / omkapt
Perifeer ZS : uithoeken, netwerk van zenuwen, vertakkingen. Bv. vinger
Autonoom vs. willekeurig
Autonoom ZS: doet vanzelf zijn werk, onbewust (OB)
Willekeurig ZS: aangestuurd door onze wil = bewust (B)
De werking van het brein = autonome ZS + willekeurig ZS
Sympathisch vs. parasympatisch
Sympathisch ZS : gekoppeld aan dagelijkse acties zoals opstaan, lopen, zitten, eten en drinken,
activeren de spieren, ademhaling en hartslag, …
Parasympatisch ZS : onbewuste acties in het lichaam zoals slapen, spijsvertering, ademen en zuurstof
binden. Het parasympatisch zenuwstelsel zorgt voor rust en herstel na een actie.
Pagina 1 van 9
, 5. BBG Deel 1.2 - Neurale werking
Soorten zenuwstelsels
We bespreken 2 soorten zenuwstelsels
1. Het centrale zenuwstelsel (CZS)
2. Het perifere zenuwstelsel (PZS)
Het centrale ZS
Omvat alle delen die beschermd zijn door:
1. De schedel : Bestaat uit de grote en kleine hersenen
2. De wervelkolom : Bestaat uit het ruggenmerg
Het perifere ZS
Omvat alle zenuwbanen die van en naar het CZS lopen
Die niet door ons geraamte beschermd zijn
Taken van het zenuwstelsel
1. Registreren
2. Betekenisverlening
3. Actie ondernemen
4. Psychische activiteiten
5. Coördineren
1/ Registreren
o Het registreren van prikkels (input)
o Van buitenaf of van binnenuit
o Omzetten van prikkels naar impulsen en deze vervoeren naar het CZS
2/ Betekenis verlenen
o Het verwerken van prikkels
o Aangeboden informatie beoordelen (betekenisverlening)
o (On)bewust beslissingen nemen
3/ Actie ondernemen
o Het reageren op prikkels (output)
o Actie ondernemen op basis van de betekenisverlening
o Wekt opnieuw prikkels op
4/ Psychische activiteiten uitvoeren
o Bewustzijn
o Herinneren
o Denken
o Voelen
o Willen
Pagina 2 van 9
Hoofdstuk 7: het zenuwstelsel – anatomie en werking
1/ De hersenen
Indeling zenuwstelsel
Soorten zenuwstelsels
Taken van het zenuwstelsel
Onderdelen van het centraal zenuwstelsel
1.1/ Reptielenbrein
1.2/ Zoogdierenbrein
- Amygdala
- Hippocampus
1.3 Mensenbrein
1.4 Ruggenmerg
1.5 Cerebrospinaal vocht
1.6 Taken
2/ Neurale communicatie
Neuronen
Dendriet
Axon
Neurale overdracht
Synaptische spleet
Vesikels
Neurotransmitters
1 De hersenen
Indeling zenuwstelsel
Centraal vs. perifeer
Centraal ZS : brein + ruggenmerg + vocht : ligt beschermd in schedel en ruggengraat / omkapt
Perifeer ZS : uithoeken, netwerk van zenuwen, vertakkingen. Bv. vinger
Autonoom vs. willekeurig
Autonoom ZS: doet vanzelf zijn werk, onbewust (OB)
Willekeurig ZS: aangestuurd door onze wil = bewust (B)
De werking van het brein = autonome ZS + willekeurig ZS
Sympathisch vs. parasympatisch
Sympathisch ZS : gekoppeld aan dagelijkse acties zoals opstaan, lopen, zitten, eten en drinken,
activeren de spieren, ademhaling en hartslag, …
Parasympatisch ZS : onbewuste acties in het lichaam zoals slapen, spijsvertering, ademen en zuurstof
binden. Het parasympatisch zenuwstelsel zorgt voor rust en herstel na een actie.
Pagina 1 van 9
, 5. BBG Deel 1.2 - Neurale werking
Soorten zenuwstelsels
We bespreken 2 soorten zenuwstelsels
1. Het centrale zenuwstelsel (CZS)
2. Het perifere zenuwstelsel (PZS)
Het centrale ZS
Omvat alle delen die beschermd zijn door:
1. De schedel : Bestaat uit de grote en kleine hersenen
2. De wervelkolom : Bestaat uit het ruggenmerg
Het perifere ZS
Omvat alle zenuwbanen die van en naar het CZS lopen
Die niet door ons geraamte beschermd zijn
Taken van het zenuwstelsel
1. Registreren
2. Betekenisverlening
3. Actie ondernemen
4. Psychische activiteiten
5. Coördineren
1/ Registreren
o Het registreren van prikkels (input)
o Van buitenaf of van binnenuit
o Omzetten van prikkels naar impulsen en deze vervoeren naar het CZS
2/ Betekenis verlenen
o Het verwerken van prikkels
o Aangeboden informatie beoordelen (betekenisverlening)
o (On)bewust beslissingen nemen
3/ Actie ondernemen
o Het reageren op prikkels (output)
o Actie ondernemen op basis van de betekenisverlening
o Wekt opnieuw prikkels op
4/ Psychische activiteiten uitvoeren
o Bewustzijn
o Herinneren
o Denken
o Voelen
o Willen
Pagina 2 van 9
