samenvatting leidraad hoofdstuk 10 lepidosauria

X. Lepidosuaria: brughagedissen, hagedissen en slangen

 Groei stopt wnr de groeicentra vn lange botten ossificeren
 Predatorisch gedrag vn hagedissen op kleinere organismen


13.1. De Lepidosaurs

 Grootste groep vn niet-vogel reptielen
 Primair terrestrisch en secundair aquatisch
 Huid is bedekt met schubben en ontoelaatbaar vr water
 Tuatara hebben 4 edenmaten, maar reductie of verlies ervan komt ook veel voor
 Transversale cloaca opening
 Zustergroep vn Archosaurs
 Tuatara is de zustergroep vn Squamata (hagedissen en slangen)
 Squamata
o Hagedissen en slangen
o Slangen komen vn hagedissen
o Hagedissen is dus een parafyletische groep


13.2. Radiatie vn Sphenodontiden en de biologie vn Tuatara

 Insectivoren en herbivoren
 Nachtdieren waardoor ze een lage lichaamstemperatuur hebben
 Bovenaan 2 rijen tanden, onderaan 1 rij die tussen de rijen vn boven passen


13.3. Radiatie vn Squamates

 Hagedissen
o Variatie aan lichaamsvormen
o Meeste grote soorten zijn herbivoren
o Iguana soorten zijn meestal terrestrische herbivoren
o Sommige zijn secundair aquatisch en gaan in water om te eten
o Varanen zijn actieve predatoren en gebruiken een positieve-druk gular pomp en kunnen zo hoge
levels vn inspanning aan
o Komodo varaan
 Actieve jagers met een jachtstijl zoals predatorische zoogdieren
 Schedel heeft een zeer lichte opbouw
 Ze vallen de prooi aan, bijten hen en laten gif uit de gifklieren vrij, daarna wachten ze totdat
de prooi bijna dood is en gaan er dan terug op af
o Reductie v/d ledenmaten komt zeer veel voor en wordt vaak geassocieerd met leven in gras of
gladdere omgevingen
o Amphisbaenians
 Fossorial
 Specialisatie vr graven
 Meeste hebben geen ledematen of enkel goed ontwikkelde voorpoten
 Annuli rond het lichaam laat voorwaartse en achterwaartse beweging vn deel vn lichaam toe
doordat de huid daar nier vast hangt aan het lichaam
 Enkele mediane tand in de bovenkaak (uniek vr deze groep)
 2 tanden op de onderkaak waartussen de bovenste perfect past
 Trekken stukken uit de prooi die te groot zijn vr de mond en slikken als geheel door
 Schedel worden gebruikt vr tunnelen en met rigide constructie
 Snuit: stomp, schupachtig of geklemde