Scheikunde hoofdstuk 5
§1 ionen in de bodem
Vlammentest: (aantal ionen goed zichtbaar meeste niet goed zichtbaar met je ogen)
o Natriumionen: fel gele kleur
o Kaliumionen: violette kleur
Fotosynthese: CO2 1g1
+ HzO lrt ) CoHrzOo {,) a Oz {c)
Verbranding van een plant zelf, dus verbranding van glucose (dit is heel weinig): CeHrzOo 1.1 + Oz rer )
COz 1gi + HzO tr)
Planten bestaan voor een groot deel uit koolstof, waterstof en zuurstof.
Planten hebben mineralen nodig, dit is niet heel veel maar ze hebben het wel nodig. Planten nemen
de mineralen op in de vorm van ionen dus in Cl en niet in Clz (planten nemen dus geen metalen en
niet-metalen op).
Verhoudingsform ules:
o Enkelvoudige zouten: bestaat uit één element
Bv: Na*, Cl-, 52-
o Samengestelde ionen: bestaat uit meer dan een element
Bv: NHat, CO:2-, POo3-
Na* + PO+3- ) Na3POa1r1 ) 3 Na*1"q1 + POa3-1.q1
Je hebt hier 4 ionen
./Oplosreactie: vaste stof naar ionen
Na3POa1r1 ) 3 Na.1"q1 + POo3-1aq1
tl
v Neerslagreactie: ionen naar vaste stof
Ba2*("q) * CO:2-{rq) ) BaCO3 1r1
{ tndampreactie: als een zout niet neerslaat zoals hierboven heb je een indampreactie
i- N3*1,q1 + Cl-{"q) ) NaCl 1,1
Zoutformule opstellen:
a:1,:
Ezgr_s Bt\uc6trJË
, Positieve ionen Negatieve ionen
r kaliumion 1- F' fluoride-ion
Li. lithiumion cl- chloride-ion
Na* natriumion Br- bromide-ion
Ag. zilverion t- jodide-ion
NHo' ammoniumion oH- hydroxide-ion
Au. goud(l)ion No,- nitraation
Hg. kwik(l)ion NO,- nitrietion
HCO3- wate rstofca rbonaation
cHrcoo- etha noaation, acetaation
H,P04- diwaterstoffosfaation
MnOo- permanganaation
Bat* bariumion 2- o'!- oxide-ion
Ca'* calciumion 5'?- sulfide-ion
Cu'* koperion Co,'- ca rbonatio n
Fet* ijzer(ll)ion 5oo'- sulfaation
Mg'* magnesiumion 5o,'- sulfietion
Pb'* loodion 5io3'- silicaation
Hg'* kwikion HPOl'- waterstoffosfaation
5n- tinion 5,O,'- thiosulfaation
Zn'u zinkion
3+ A13* aluminiumion , Por- fosfaation
Fel* ijzer(lll)ion
Aur* goud(lll)ion
4+ Pb4* lood(lV)ion
Sno* tin(lV)ion
* Tabel 5.1 Belangríjke jonen; deze moetje kennen.
ln hoofdstuk z heb je geleerd hoe je verhoudingsformules Zouten bestaan uit ionen. De formules van de ionen
van zouten moet opstellen. Zo is de formule van alumini- uit tabel 5.r moet je uitJe hoofd kennen. Een zout is
umchloride AlCl, en van kaliumoxide K,O. Wat is de altijd elektrisch neutraal. De positieve en negatieve
verhoudingsformule van magnesiumnitraat? Dit zout ladingen van de ionen in het zout moeten elkaar
bevat een samengesteld ion, het nitraation. opheffen; dit geeft de verhoudingsformule.
ffi zo doe je dat
De verhoudingsformute van een zout met Voorbeetd
samengestetde ionen kun je het beste via Wat is de verhoudingsformule van de vaste stof
onderstaand stappenptan afteiden. mag nesiu mnitraat?
1 Ga na welke ionen in het zout aanwezig zijn. 1 Magnesiumnitraat bestaat uit Mg'* en NOr- ionen.
2 Bepaal de verhouding waarin de ionen aanwezig zijn 2 Voor een elektrisch neutraal zout zijn tweemaal
om een elektrisch neutraal zout te krljgen. zoveel NOr- als Mg'* ionen nodig:
Mg't:NOr-=112
3 Schrrjf de verhoudingsformule op met behulp van 3 Mg'-(NO,-).
indexcijfers. Dit zijn zo klein mogelijke, hele getallen. Opmerking: er moeten haakjes om het samenge-
4 De verhoudingsformule wordt zonder ladingen stelde ion, wanneer een samengesteld ion meer
gegeven. dan een keer voorkomt in de verhoudingsformule.
Vergeet niet dat de ionen gèladen zijn, het zout is a Mg(No,),(s)
altijd neutraal Je spreekt deze formule uit als mg- n-o-drie-tweemaal.
9B @ NoordhofÍ Uitgevers bv
§1 ionen in de bodem
Vlammentest: (aantal ionen goed zichtbaar meeste niet goed zichtbaar met je ogen)
o Natriumionen: fel gele kleur
o Kaliumionen: violette kleur
Fotosynthese: CO2 1g1
+ HzO lrt ) CoHrzOo {,) a Oz {c)
Verbranding van een plant zelf, dus verbranding van glucose (dit is heel weinig): CeHrzOo 1.1 + Oz rer )
COz 1gi + HzO tr)
Planten bestaan voor een groot deel uit koolstof, waterstof en zuurstof.
Planten hebben mineralen nodig, dit is niet heel veel maar ze hebben het wel nodig. Planten nemen
de mineralen op in de vorm van ionen dus in Cl en niet in Clz (planten nemen dus geen metalen en
niet-metalen op).
Verhoudingsform ules:
o Enkelvoudige zouten: bestaat uit één element
Bv: Na*, Cl-, 52-
o Samengestelde ionen: bestaat uit meer dan een element
Bv: NHat, CO:2-, POo3-
Na* + PO+3- ) Na3POa1r1 ) 3 Na*1"q1 + POa3-1.q1
Je hebt hier 4 ionen
./Oplosreactie: vaste stof naar ionen
Na3POa1r1 ) 3 Na.1"q1 + POo3-1aq1
tl
v Neerslagreactie: ionen naar vaste stof
Ba2*("q) * CO:2-{rq) ) BaCO3 1r1
{ tndampreactie: als een zout niet neerslaat zoals hierboven heb je een indampreactie
i- N3*1,q1 + Cl-{"q) ) NaCl 1,1
Zoutformule opstellen:
a:1,:
Ezgr_s Bt\uc6trJË
, Positieve ionen Negatieve ionen
r kaliumion 1- F' fluoride-ion
Li. lithiumion cl- chloride-ion
Na* natriumion Br- bromide-ion
Ag. zilverion t- jodide-ion
NHo' ammoniumion oH- hydroxide-ion
Au. goud(l)ion No,- nitraation
Hg. kwik(l)ion NO,- nitrietion
HCO3- wate rstofca rbonaation
cHrcoo- etha noaation, acetaation
H,P04- diwaterstoffosfaation
MnOo- permanganaation
Bat* bariumion 2- o'!- oxide-ion
Ca'* calciumion 5'?- sulfide-ion
Cu'* koperion Co,'- ca rbonatio n
Fet* ijzer(ll)ion 5oo'- sulfaation
Mg'* magnesiumion 5o,'- sulfietion
Pb'* loodion 5io3'- silicaation
Hg'* kwikion HPOl'- waterstoffosfaation
5n- tinion 5,O,'- thiosulfaation
Zn'u zinkion
3+ A13* aluminiumion , Por- fosfaation
Fel* ijzer(lll)ion
Aur* goud(lll)ion
4+ Pb4* lood(lV)ion
Sno* tin(lV)ion
* Tabel 5.1 Belangríjke jonen; deze moetje kennen.
ln hoofdstuk z heb je geleerd hoe je verhoudingsformules Zouten bestaan uit ionen. De formules van de ionen
van zouten moet opstellen. Zo is de formule van alumini- uit tabel 5.r moet je uitJe hoofd kennen. Een zout is
umchloride AlCl, en van kaliumoxide K,O. Wat is de altijd elektrisch neutraal. De positieve en negatieve
verhoudingsformule van magnesiumnitraat? Dit zout ladingen van de ionen in het zout moeten elkaar
bevat een samengesteld ion, het nitraation. opheffen; dit geeft de verhoudingsformule.
ffi zo doe je dat
De verhoudingsformute van een zout met Voorbeetd
samengestetde ionen kun je het beste via Wat is de verhoudingsformule van de vaste stof
onderstaand stappenptan afteiden. mag nesiu mnitraat?
1 Ga na welke ionen in het zout aanwezig zijn. 1 Magnesiumnitraat bestaat uit Mg'* en NOr- ionen.
2 Bepaal de verhouding waarin de ionen aanwezig zijn 2 Voor een elektrisch neutraal zout zijn tweemaal
om een elektrisch neutraal zout te krljgen. zoveel NOr- als Mg'* ionen nodig:
Mg't:NOr-=112
3 Schrrjf de verhoudingsformule op met behulp van 3 Mg'-(NO,-).
indexcijfers. Dit zijn zo klein mogelijke, hele getallen. Opmerking: er moeten haakjes om het samenge-
4 De verhoudingsformule wordt zonder ladingen stelde ion, wanneer een samengesteld ion meer
gegeven. dan een keer voorkomt in de verhoudingsformule.
Vergeet niet dat de ionen gèladen zijn, het zout is a Mg(No,),(s)
altijd neutraal Je spreekt deze formule uit als mg- n-o-drie-tweemaal.
9B @ NoordhofÍ Uitgevers bv
