Epistemologie
Epistemologie is een tak van de filosofie die zich bezighoudt met de aard, oorsprong,
reikwijdte en geldigheid van kennis en het proces van kennisverwerving.
Epistemologische perspectieven
Redeneermethoden:
● Inductie: Afleiden van algemene principes uit specifieke waarnemingen.
● Deductie: Afleiden van specifieke conclusies uit algemene principes.
● Retroductie: Terugvoeren van fenomenen tot eerdere oorzaken of verklaringen.
● Abductie: Vormen van een hypothese om een waargenomen fenomeen te verklaren.
Theorieën van waarheid:
● Correspondentietheorie van de waarheid: Een uitspraak is waar als deze
overeenkomt met objectieve feiten.
● Coherentietheorie van de waarheid: Een uitspraak is waar als deze consistent is met
andere uitspraken binnen een systeem van overtuigingen.
● Pragmatische theorie van de waarheid: Een uitspraak is waar als deze praktisch nut
heeft of succesvol kan worden toegepast.
Modellen van wetenschappelijke kennis:
● Fundamentele of fallibilistische modellen: Wetenschappelijke kennis is voorlopig en
kan worden herzien op basis van nieuwe bevindingen.
Ontologie
Ontologie is een tak van de filosofie die zich bezighoudt met de studie van het zijn, bestaan
en de aard van de werkelijkheid. Het is gericht op het onderzoeken van de fundamentele
aard van dingen, inclusief hun eigenschappen, relaties en categorieën.
Ontologische perspectieven
Realisme:
● Naïef Realisme: De wereld bestaat zoals we die waarnemen. Iemand stelt dat de
realiteit direct en accuraat geobserveerd kan worden.
● Voorzichtig Realisme: Er is een externe realiteit, maar deze kan slechts ten dele
worden begrepen.
Materialisme: Alles bestaat uit materie, inclusief mentale fenomenen.
Idealisme:
● Collectief Idealisme: Ideeën en concepten bestaan onafhankelijk van individuele
geesten, maar worden gedeeld door een collectief bewustzijn. De sociale wereld
bestaat alleen uit representaties die geconstrueerd en gedeeld worden door mensen
in specifieke contexten.
● Radicaal Idealisme: De werkelijkheid wordt volledig geconstrueerd door de geest.
Epistemologie is een tak van de filosofie die zich bezighoudt met de aard, oorsprong,
reikwijdte en geldigheid van kennis en het proces van kennisverwerving.
Epistemologische perspectieven
Redeneermethoden:
● Inductie: Afleiden van algemene principes uit specifieke waarnemingen.
● Deductie: Afleiden van specifieke conclusies uit algemene principes.
● Retroductie: Terugvoeren van fenomenen tot eerdere oorzaken of verklaringen.
● Abductie: Vormen van een hypothese om een waargenomen fenomeen te verklaren.
Theorieën van waarheid:
● Correspondentietheorie van de waarheid: Een uitspraak is waar als deze
overeenkomt met objectieve feiten.
● Coherentietheorie van de waarheid: Een uitspraak is waar als deze consistent is met
andere uitspraken binnen een systeem van overtuigingen.
● Pragmatische theorie van de waarheid: Een uitspraak is waar als deze praktisch nut
heeft of succesvol kan worden toegepast.
Modellen van wetenschappelijke kennis:
● Fundamentele of fallibilistische modellen: Wetenschappelijke kennis is voorlopig en
kan worden herzien op basis van nieuwe bevindingen.
Ontologie
Ontologie is een tak van de filosofie die zich bezighoudt met de studie van het zijn, bestaan
en de aard van de werkelijkheid. Het is gericht op het onderzoeken van de fundamentele
aard van dingen, inclusief hun eigenschappen, relaties en categorieën.
Ontologische perspectieven
Realisme:
● Naïef Realisme: De wereld bestaat zoals we die waarnemen. Iemand stelt dat de
realiteit direct en accuraat geobserveerd kan worden.
● Voorzichtig Realisme: Er is een externe realiteit, maar deze kan slechts ten dele
worden begrepen.
Materialisme: Alles bestaat uit materie, inclusief mentale fenomenen.
Idealisme:
● Collectief Idealisme: Ideeën en concepten bestaan onafhankelijk van individuele
geesten, maar worden gedeeld door een collectief bewustzijn. De sociale wereld
bestaat alleen uit representaties die geconstrueerd en gedeeld worden door mensen
in specifieke contexten.
● Radicaal Idealisme: De werkelijkheid wordt volledig geconstrueerd door de geest.
