Week 1
HC - Volksgezondheid en preventie
Stappen op weg van preventie
● Vaststellen van effecten op volksgezondheid
○ Gezondheidsregistraties
○ Registraties over de ervaren overlast
○ Individuele waarnemingen van artsen
● Onderbouwen van effectiviteit van voorgestelde maatregel
○ Idealiter: bewijs op grond van RCT
○ Alternatieven:
■ Ervaringen buitenland
■ Natuurlijke experimenten
○ Jaarlijkse slachtoffers
● Verwerven van steun
○ Juiste framing van probleem
○ Vormen van coalities
■ Binnen sector zorg en welzijn
■ Met andere sectoren
○ Generen van steun
■ Naar de media
■ Casuïstiek en goede slogans
■ Peilingen naar steun
● Beïnvloeden van besluitvormers
○ Wie neemt uiteindelijk de besluiten?
○ Wie hebben tegenovergestelde belangen?
○ Wat zijn hun argumenten en frames?
● Aanhouden en geduld hebben
○ Preventie zaak van lange adem
○ Al of niet tevreden met
tussenstappen
○ Voorlichting geven
Lessen
● Voorkomen is beter dan genezen,
maar het is niet perse makkelijkers
● Meerdere partijen werken samen,
artsen spelen hierin een belangrijke
rol
1
, ● Bij elke preventieve actie, ook lokaal, zijn
5 stappen belangrijk
HC - Epidemie en preventie van dementie
Dementie → ziektespectrum
● Type 1 → neurodegeneratie (alleen
celverval)
○ Vooral op jonge leeftijd (45-65
jaar)
● Type 2 (mixed) → vasculair
Prevalentie van dementie
● De prevalentie zal in de toekomst ook toenemen in lage- en middeninkomenslanden,
omdat de levensverwachting daar stijgt
○ Door de levensverwachting stijgt, komen de inwoners van deze landen op de
leeftijd dat er dementie kan optreden
○ Populatie neemt ook erg toe
2
,Curatieve behandeling
● Aducanumab 2022 → monoclonaal antilichaam tegen beta-
amyloid
○ Het werkt wel, maar het helpt niet
PAF → populatie attributieve fractie
● Potentieel beïnvloedbare risicofactoren voor dementie
Risicofactoren voor dementie
● Niet-modificeerbaar
○ Leeftijd (belangrijke voorspeller)
○ Erfelijkheid
■ Autosomaal dominant
■ Risico allelen
● Modificeerbaar → 30-40%
○ Jonge leeftijd
■ Lage opleiding
○ Middelbare leeftijd
■ Traumatisch hersenletsel
■ Gehoorschade
■ Hypertensie
■ Obesitas
■ Roken
■ Fysieke inactiviteit
○ Oudere leeftijd
■ Diabetes mellitus
■ Sociale isolatie
■ Depressie
○ Vasculaire risicofactoren
■ Hypertensie
■ Dyslipidemie
■ Roken
■ Obesitas
■ Weinig beweging
■ Ongezonde voeding
○ Overige risicofactoren
■ Gehoorverlies
■ Hersentrauma's
■ Depressie
○ Omgevingsfactoren
■ Luchtvervuiling
■ Sociale deprivatie
■ Sociaal-economische status
3
, 90% van hart- en vaatziekten wordt verklaard door veranderbare risicofactoren
Multicomponente interventie
● Timing van de interventie → starten op middelbare leeftijd
○ Incidentie nog te laag voor een onderzoek dat lang duurt
○ Optimale leeftijd: 60-70 jaar
● Bloeddruk → 10% relatieve risicoreductie
○ Leefstijl, antihypertensiva
● Roken
○ Stoppen, adviezen
● Lichamelijke beweging
○ Advies, beweeg programma
● Overgewicht
○ BMI >25: advies
○ BMI>30: diëtiste
● Cholesterol
○ HVZ: statine
○ Geen HVZ: als TC/HDL >5: statine
● Glucose
○ Als >6,1 mmol/l: getrapt protocol
Preventie vanuit verschillende perspectieven:
● Huisartsen
○ Optimale toepassing van cardiovasculair risicomanagement bij patiënten
● GGD
○ Voorlichting geven, rol cardiovasculair risicomanagement van huisartsen
overnemen om deze te ontlasten
● Stichting Alzheimer NL
○ Voorlichtingscampagnes opzetten
● Overheid (op gemeentelijk en landelijk niveau)
○ Risicofactoren verminderen door strengere wetgeving toe te passen
○
4
HC - Volksgezondheid en preventie
Stappen op weg van preventie
● Vaststellen van effecten op volksgezondheid
○ Gezondheidsregistraties
○ Registraties over de ervaren overlast
○ Individuele waarnemingen van artsen
● Onderbouwen van effectiviteit van voorgestelde maatregel
○ Idealiter: bewijs op grond van RCT
○ Alternatieven:
■ Ervaringen buitenland
■ Natuurlijke experimenten
○ Jaarlijkse slachtoffers
● Verwerven van steun
○ Juiste framing van probleem
○ Vormen van coalities
■ Binnen sector zorg en welzijn
■ Met andere sectoren
○ Generen van steun
■ Naar de media
■ Casuïstiek en goede slogans
■ Peilingen naar steun
● Beïnvloeden van besluitvormers
○ Wie neemt uiteindelijk de besluiten?
○ Wie hebben tegenovergestelde belangen?
○ Wat zijn hun argumenten en frames?
● Aanhouden en geduld hebben
○ Preventie zaak van lange adem
○ Al of niet tevreden met
tussenstappen
○ Voorlichting geven
Lessen
● Voorkomen is beter dan genezen,
maar het is niet perse makkelijkers
● Meerdere partijen werken samen,
artsen spelen hierin een belangrijke
rol
1
, ● Bij elke preventieve actie, ook lokaal, zijn
5 stappen belangrijk
HC - Epidemie en preventie van dementie
Dementie → ziektespectrum
● Type 1 → neurodegeneratie (alleen
celverval)
○ Vooral op jonge leeftijd (45-65
jaar)
● Type 2 (mixed) → vasculair
Prevalentie van dementie
● De prevalentie zal in de toekomst ook toenemen in lage- en middeninkomenslanden,
omdat de levensverwachting daar stijgt
○ Door de levensverwachting stijgt, komen de inwoners van deze landen op de
leeftijd dat er dementie kan optreden
○ Populatie neemt ook erg toe
2
,Curatieve behandeling
● Aducanumab 2022 → monoclonaal antilichaam tegen beta-
amyloid
○ Het werkt wel, maar het helpt niet
PAF → populatie attributieve fractie
● Potentieel beïnvloedbare risicofactoren voor dementie
Risicofactoren voor dementie
● Niet-modificeerbaar
○ Leeftijd (belangrijke voorspeller)
○ Erfelijkheid
■ Autosomaal dominant
■ Risico allelen
● Modificeerbaar → 30-40%
○ Jonge leeftijd
■ Lage opleiding
○ Middelbare leeftijd
■ Traumatisch hersenletsel
■ Gehoorschade
■ Hypertensie
■ Obesitas
■ Roken
■ Fysieke inactiviteit
○ Oudere leeftijd
■ Diabetes mellitus
■ Sociale isolatie
■ Depressie
○ Vasculaire risicofactoren
■ Hypertensie
■ Dyslipidemie
■ Roken
■ Obesitas
■ Weinig beweging
■ Ongezonde voeding
○ Overige risicofactoren
■ Gehoorverlies
■ Hersentrauma's
■ Depressie
○ Omgevingsfactoren
■ Luchtvervuiling
■ Sociale deprivatie
■ Sociaal-economische status
3
, 90% van hart- en vaatziekten wordt verklaard door veranderbare risicofactoren
Multicomponente interventie
● Timing van de interventie → starten op middelbare leeftijd
○ Incidentie nog te laag voor een onderzoek dat lang duurt
○ Optimale leeftijd: 60-70 jaar
● Bloeddruk → 10% relatieve risicoreductie
○ Leefstijl, antihypertensiva
● Roken
○ Stoppen, adviezen
● Lichamelijke beweging
○ Advies, beweeg programma
● Overgewicht
○ BMI >25: advies
○ BMI>30: diëtiste
● Cholesterol
○ HVZ: statine
○ Geen HVZ: als TC/HDL >5: statine
● Glucose
○ Als >6,1 mmol/l: getrapt protocol
Preventie vanuit verschillende perspectieven:
● Huisartsen
○ Optimale toepassing van cardiovasculair risicomanagement bij patiënten
● GGD
○ Voorlichting geven, rol cardiovasculair risicomanagement van huisartsen
overnemen om deze te ontlasten
● Stichting Alzheimer NL
○ Voorlichtingscampagnes opzetten
● Overheid (op gemeentelijk en landelijk niveau)
○ Risicofactoren verminderen door strengere wetgeving toe te passen
○
4
