NEWSPAPER SHEET Population, Family and the Life Course (state-of-the-art)
Name student: Lise Truijen
Article 1
Title: Steeds meer mensen in ons land wonen alleen, klassiek gezin met kinderen wordt
een minderheid
Source and date of publication: VRT NWS, Heylen, K., 8/04/2023
Main statements, assumptions, arguments and conclusions:
Het artikel van Heylen (2023) stelt dat in negen op de 10 gemeenten in België alleenwonen de
norm is. De samenstelling van de huishoudens is hierdoor de laatste jaren veranderd. Het artikel
maakt gebruik van gegevens van Statbel (2023) die aangeven dat alleenwonenden, bestaande uit
één persoon, vandaag de dag met 36% de grootste groep huishoudens vormen, terwijl dit begin
jaren 90 minder dan 30 procent was. Het artikel haalt ook een voorspelling aan van het Federaal
Planbureau (2021) dat verwacht dat deze groep in 2070 maar liefst 41 procent van alle
huishoudens zal uitmaken.
Een tweede belangrijke conclusie van het artikel is dat het traditionele beeld van het gehuwde of
ongehuwde koppel met kinderen, dat lang de grootste groep vormde, de laatste jaren afneemt. In
de jaren 90 maakte deze groep namelijk nog meer dan 36 procent uit. Echter voorspelt het
Federaal Planbureau (2021) dat ze in 2070 nog maar 22 procent van alle huishoudens zou
uitmaken, waarbij getrouwde koppels met kinderen twee procent meer zullen zijn dan
ongetrouwde.
Daarnaast legt het artikel de link met vergrijzing en echtscheidingen. Zo beargumenteert het dat
vergrijzing en emancipatie belangrijke oorzaken zijn voor het toenemend aantal
eenpersoonshuishoudens. Door de toegenomen levensverwachting en het verlangen naar
zelfstandigheid, blijven veel ouderen na het overlijden van hun partner alleen wonen. Ook zijn
echtscheidingen en aflopende relaties een verklaring voor de toegenomen alleenwonenden,
ondanks de tijd dat ze alleen wonen kort blijkt te zijn.
Tot slot beargumenteert het artikel dat, ondanks de groeiende populatie van alleenwonenden, het
beleid niet afgestemd is op de behoeften van deze groep. Zo is er een tekort aan betaalbare opties
voor kleine huishoudens en het artikel concludeert dat alleenwonenden een hoger risico hebben
op armoede.
Article 2
Title: Bevolkingsgroei vertraagt in Vlaanderen, meer mensen wonen alleen
Source and date of publication: Het Nieuwsblad, BELGA, 11/05/2021
Main statements, assumptions, arguments and conclusions:
Het artikel van Belga (2021) toont aan dat de Belgische bevolking, en meer specifiek het Vlaams
Gewest, een minder sterke groei zal kennen tussen 2020 en 2030 dan tussen 2010 en 2020 het
geval was. Tot 2030 zou er slechts een groei van vier procent zijn, terwijl dit de voorgaande tien
jaar meer dan zes procent was. Het artikel stelt dat de afname van bevolkingsgroei toe te schrijven
is aan zowel migratie- als vruchtbaarheidscijfers. Ook wijst het op de coronacrisis als oorzaak,
waarbij er een oversterfte heeft plaatsgevonden.
Verder concludeert het artikel dat er een toename is van eenpersoonshuishoudens, wat leidt tot
een algemene groei van het aantal huishoudens in het Vlaamse Gewest tegen 2030 met zeven
1
, procent. Er zou een toename van vijftien procent zijn van personen die alleen wonen tussen de
achttien jaar en ouder, wat maakt dat deze groep 34 procent van alle huishoudens zou uitmaken.
Het artikel stelt dat deze toename van alleenwonenden zich vooral bevindt bij de oudere
bevolking boven de 67 jaar.
Bovendien vermeld het artikel dat de gemiddelde grootte van huishoudens naar verwachting licht
zal afnemen van 2,31 personen in 2020 naar 2,25 in 2030. Daarnaast wordt verwacht dat het
aantal personen dat samenwoont met een partner licht zal toenemen, vooral bij ouderen boven
de 67 jaar. Ook alleenstaande ouders met een kind zullen toenemen in de periode 2020 tot 2030
met zeven procent.
Tot slot kaart het artikel de vergrijzing aan als bevolkingstrend vandaag de dag die zal blijven
stijgen. Zo zal naar verwachting tussen 2020 en 2030 het aantal ouderen tussen de 67 en 84 jaar
met 22 procent toenemen, terwijl de jonge bevolking tot 17 jaar en de beroepsbevolking tot 66
jaar geen groei zal kennen.
Relation to course material:
- Which links to you see between the topic of the articles and the course material? Which
chapters are relevant to this topic and why?
Tijdens de lessen zijn een aantal thema’s besproken die ik kan linken met de artikels. Zo zou ik als
eerste een link kunnen leggen met de les ‘Demografische trends en sociale zekerheid’. Zowel in
deze les als in het rapport van Commission (2015) en in beide artikels komt vergrijzing naar boven
als belangrijk fenomeen in onze huidige samenleving.
In het hoofdstuk ‘Tweede demografische transitie’ wordt een onderscheid gemaakt tussen de
eerste en tweede demografische transitie, waarbij in de eerste onder andere sprake is van zowel
een sterfte- als de vruchtbaarheidsdaling. De tweede demografische transitie bevat belangrijke
veranderingen die gelinkt kunnen worden met de artikels, zoals de toename in echtscheidingen en
beëindigde relaties, maar ook de veranderende huishoudstructuren zoals de groei in aantal
alleenstaanden.
Uit het hoofdstuk ‘Gezinsvorming’ is de sociologische, ideationele theorie interessant om te linken
doordat het de demografische verschuivingen in de samenleving koppelt aan veranderingen in
waarden. Doordat individuele autonomie en zelfrealisatie centraler zijn komen te staan, leidt dit
tot een deregulering van levenslooptransities.
In het deel omtrent ‘Populatiestructuren’ wordt als argument voor de toenemende vergrijzing van
de bevolking niet alleen de stijgende levensverwachting benoemd, maar ook de lagere
vruchtbaarheidscijfers, aangezien vruchtbaarheid de belangrijkste determinant is voor de
leeftijdsstructuur van de bevolking. Ook wordt benoemd dat de huishoudstructuren veranderen,
zowel de grootte als het type huishoudens. Er is namelijk een sterke daling in de grootte van de
huishoudens, waarbij het aandeel eenpersoonshuishoudens toeneemt, en deze stijging zowel
onder jongvolwassenen als onder oudere volwassenen en 65-plussers te zien is.
Bovendien kunnen de artikels met het lesmateriaal rond de overgang naar volwassenheid gelinkt
worden. Het hoofdstuk ‘De-standaardisatie van de levensloop’ is relevant doordat hierin wordt
weergegeven dat levenslopen onder andere minder voorspelbaar worden, minder uniform zijn en
meer individualistisch worden. Er is een duidelijke de-standardisatie te merken op vlak van privé-
gezin, waarbij het traditionele beeld van vroeg huwen en kinderen krijgen verzwakt. Door
2
Name student: Lise Truijen
Article 1
Title: Steeds meer mensen in ons land wonen alleen, klassiek gezin met kinderen wordt
een minderheid
Source and date of publication: VRT NWS, Heylen, K., 8/04/2023
Main statements, assumptions, arguments and conclusions:
Het artikel van Heylen (2023) stelt dat in negen op de 10 gemeenten in België alleenwonen de
norm is. De samenstelling van de huishoudens is hierdoor de laatste jaren veranderd. Het artikel
maakt gebruik van gegevens van Statbel (2023) die aangeven dat alleenwonenden, bestaande uit
één persoon, vandaag de dag met 36% de grootste groep huishoudens vormen, terwijl dit begin
jaren 90 minder dan 30 procent was. Het artikel haalt ook een voorspelling aan van het Federaal
Planbureau (2021) dat verwacht dat deze groep in 2070 maar liefst 41 procent van alle
huishoudens zal uitmaken.
Een tweede belangrijke conclusie van het artikel is dat het traditionele beeld van het gehuwde of
ongehuwde koppel met kinderen, dat lang de grootste groep vormde, de laatste jaren afneemt. In
de jaren 90 maakte deze groep namelijk nog meer dan 36 procent uit. Echter voorspelt het
Federaal Planbureau (2021) dat ze in 2070 nog maar 22 procent van alle huishoudens zou
uitmaken, waarbij getrouwde koppels met kinderen twee procent meer zullen zijn dan
ongetrouwde.
Daarnaast legt het artikel de link met vergrijzing en echtscheidingen. Zo beargumenteert het dat
vergrijzing en emancipatie belangrijke oorzaken zijn voor het toenemend aantal
eenpersoonshuishoudens. Door de toegenomen levensverwachting en het verlangen naar
zelfstandigheid, blijven veel ouderen na het overlijden van hun partner alleen wonen. Ook zijn
echtscheidingen en aflopende relaties een verklaring voor de toegenomen alleenwonenden,
ondanks de tijd dat ze alleen wonen kort blijkt te zijn.
Tot slot beargumenteert het artikel dat, ondanks de groeiende populatie van alleenwonenden, het
beleid niet afgestemd is op de behoeften van deze groep. Zo is er een tekort aan betaalbare opties
voor kleine huishoudens en het artikel concludeert dat alleenwonenden een hoger risico hebben
op armoede.
Article 2
Title: Bevolkingsgroei vertraagt in Vlaanderen, meer mensen wonen alleen
Source and date of publication: Het Nieuwsblad, BELGA, 11/05/2021
Main statements, assumptions, arguments and conclusions:
Het artikel van Belga (2021) toont aan dat de Belgische bevolking, en meer specifiek het Vlaams
Gewest, een minder sterke groei zal kennen tussen 2020 en 2030 dan tussen 2010 en 2020 het
geval was. Tot 2030 zou er slechts een groei van vier procent zijn, terwijl dit de voorgaande tien
jaar meer dan zes procent was. Het artikel stelt dat de afname van bevolkingsgroei toe te schrijven
is aan zowel migratie- als vruchtbaarheidscijfers. Ook wijst het op de coronacrisis als oorzaak,
waarbij er een oversterfte heeft plaatsgevonden.
Verder concludeert het artikel dat er een toename is van eenpersoonshuishoudens, wat leidt tot
een algemene groei van het aantal huishoudens in het Vlaamse Gewest tegen 2030 met zeven
1
, procent. Er zou een toename van vijftien procent zijn van personen die alleen wonen tussen de
achttien jaar en ouder, wat maakt dat deze groep 34 procent van alle huishoudens zou uitmaken.
Het artikel stelt dat deze toename van alleenwonenden zich vooral bevindt bij de oudere
bevolking boven de 67 jaar.
Bovendien vermeld het artikel dat de gemiddelde grootte van huishoudens naar verwachting licht
zal afnemen van 2,31 personen in 2020 naar 2,25 in 2030. Daarnaast wordt verwacht dat het
aantal personen dat samenwoont met een partner licht zal toenemen, vooral bij ouderen boven
de 67 jaar. Ook alleenstaande ouders met een kind zullen toenemen in de periode 2020 tot 2030
met zeven procent.
Tot slot kaart het artikel de vergrijzing aan als bevolkingstrend vandaag de dag die zal blijven
stijgen. Zo zal naar verwachting tussen 2020 en 2030 het aantal ouderen tussen de 67 en 84 jaar
met 22 procent toenemen, terwijl de jonge bevolking tot 17 jaar en de beroepsbevolking tot 66
jaar geen groei zal kennen.
Relation to course material:
- Which links to you see between the topic of the articles and the course material? Which
chapters are relevant to this topic and why?
Tijdens de lessen zijn een aantal thema’s besproken die ik kan linken met de artikels. Zo zou ik als
eerste een link kunnen leggen met de les ‘Demografische trends en sociale zekerheid’. Zowel in
deze les als in het rapport van Commission (2015) en in beide artikels komt vergrijzing naar boven
als belangrijk fenomeen in onze huidige samenleving.
In het hoofdstuk ‘Tweede demografische transitie’ wordt een onderscheid gemaakt tussen de
eerste en tweede demografische transitie, waarbij in de eerste onder andere sprake is van zowel
een sterfte- als de vruchtbaarheidsdaling. De tweede demografische transitie bevat belangrijke
veranderingen die gelinkt kunnen worden met de artikels, zoals de toename in echtscheidingen en
beëindigde relaties, maar ook de veranderende huishoudstructuren zoals de groei in aantal
alleenstaanden.
Uit het hoofdstuk ‘Gezinsvorming’ is de sociologische, ideationele theorie interessant om te linken
doordat het de demografische verschuivingen in de samenleving koppelt aan veranderingen in
waarden. Doordat individuele autonomie en zelfrealisatie centraler zijn komen te staan, leidt dit
tot een deregulering van levenslooptransities.
In het deel omtrent ‘Populatiestructuren’ wordt als argument voor de toenemende vergrijzing van
de bevolking niet alleen de stijgende levensverwachting benoemd, maar ook de lagere
vruchtbaarheidscijfers, aangezien vruchtbaarheid de belangrijkste determinant is voor de
leeftijdsstructuur van de bevolking. Ook wordt benoemd dat de huishoudstructuren veranderen,
zowel de grootte als het type huishoudens. Er is namelijk een sterke daling in de grootte van de
huishoudens, waarbij het aandeel eenpersoonshuishoudens toeneemt, en deze stijging zowel
onder jongvolwassenen als onder oudere volwassenen en 65-plussers te zien is.
Bovendien kunnen de artikels met het lesmateriaal rond de overgang naar volwassenheid gelinkt
worden. Het hoofdstuk ‘De-standaardisatie van de levensloop’ is relevant doordat hierin wordt
weergegeven dat levenslopen onder andere minder voorspelbaar worden, minder uniform zijn en
meer individualistisch worden. Er is een duidelijke de-standardisatie te merken op vlak van privé-
gezin, waarbij het traditionele beeld van vroeg huwen en kinderen krijgen verzwakt. Door
2
