Klinische neuropsychologie
DEEL A: TE KENNEN H1-H3
- De hersenen: structuur, functie en studie: basiskennis uit gedragsneuro en algemene psychologie
- Wat is een NAH?
- Een aantal mogelijke gevolgen na een NAH (‘woordenboek’, termen die vaak gebruikt worden en die je
moet kennen)
ZENUWSTELSEL OP MICROSCOPISCH NIVEAU
Zenuwstelsel: cellen - neuronen/zenuwcellen
➔ Door hun communicatie of interactie met elkaar zijn wij in staat om iets te doen.
Tijdens de ontwikkeling van foetus tot volwassene zijn er in de hersenen processen aan de gang
- Ontstaan van nieuwe verbindingen (synaptogenese)
- Verwijderen van bepaalde verbindingen (pruning)
= belangrijk om zo een efficiënt mogelijk georganiseerd netwerk te vormen
Elk neuron bestaat uit verschillende delen
- Cellichaam= bevat genetische informatie (DNA)
- Dendrieten= ontvangen informatie van andere cellen
- Axon= verbindingsbaan die signalen van het cellichaam naar
andere cellen kan versturen. Je hebt hierbij een onderverdeling van
efferente ( CZS -> PZS) en afferente (PZS -> CZS) axonen.
- Myelineschede: wordt gebruikt om de prikkeloverdracht tussen
cellen te faciliteren. Signalen worden sneller en accurater doorgestuurd
hierdoor. (hierbij probleem: bv de hersenziekte MS)
- Knoop van Ranvier
- Axonheuvel (overgang van cellichaam naar axon)
- Axon uiteinden
- Synapsen
Communicatie/ prikkeloverdracht verloopt aan de hand van elektrische impulsen
- Informatie komt via sensorische neuronen binnen
- Neuron wordt geprikkeld
- Er wordt een drempel overschreden (actiepotentiaal) waardoor het signaal wordt doorgegeven
Binnen de neuron zelf loopt het signaal elektrisch maar vanaf de ene neuron naar de andere verloopt het
chemisch bij de synapsspleet.
- Elektrisch signaal zorgt dat er bij de axon blaasjes openbarsten waardoor een vocht
(neurotransmitters) vrijkomt
- Vocht wordt opgevangen door gespecialiseerde cellen aan de dendrieten die ervoor zorgen dat het
signaal opnieuw elektrisch wordt doorgegeven
- Zorgt ervoor dat de volgende neuron geactiveerd of geïnhibeerd wordt
Medicatie gaat vaak hier een rol spelen waarbij bepaalde neurotransmitters gaan afgeremd of
gestimuleerd worden
Sommige hersenziekten (bv Parkinson: dopamine wordt te weinig afgescheiden) vinden hier hun
oorzaak
Na adolescentie...
- Hersengewicht: ongeveer stabiel
- gewicht ≠ cognitief vermogen
- nog wel synaptogenese! (recente visie)
- hersenen nog steeds plastisch
→ nieuwe verbindingen bij uitdagingen
→ belangrijk concept bij revalidatie NAH
→ mogelijkheid opnieuw zaken aanleren
1
, Hersenen worden opgedeeld in een aantal regio’s:
- dorsaal: delen bovenaan de hersenen
- ventraal: onderaan gelegen in de hersenen
- mediaal: binnenzijde van de hersenen
- lateraal: buitenzijde, zijkanten van de hersenen
2
DEEL A: TE KENNEN H1-H3
- De hersenen: structuur, functie en studie: basiskennis uit gedragsneuro en algemene psychologie
- Wat is een NAH?
- Een aantal mogelijke gevolgen na een NAH (‘woordenboek’, termen die vaak gebruikt worden en die je
moet kennen)
ZENUWSTELSEL OP MICROSCOPISCH NIVEAU
Zenuwstelsel: cellen - neuronen/zenuwcellen
➔ Door hun communicatie of interactie met elkaar zijn wij in staat om iets te doen.
Tijdens de ontwikkeling van foetus tot volwassene zijn er in de hersenen processen aan de gang
- Ontstaan van nieuwe verbindingen (synaptogenese)
- Verwijderen van bepaalde verbindingen (pruning)
= belangrijk om zo een efficiënt mogelijk georganiseerd netwerk te vormen
Elk neuron bestaat uit verschillende delen
- Cellichaam= bevat genetische informatie (DNA)
- Dendrieten= ontvangen informatie van andere cellen
- Axon= verbindingsbaan die signalen van het cellichaam naar
andere cellen kan versturen. Je hebt hierbij een onderverdeling van
efferente ( CZS -> PZS) en afferente (PZS -> CZS) axonen.
- Myelineschede: wordt gebruikt om de prikkeloverdracht tussen
cellen te faciliteren. Signalen worden sneller en accurater doorgestuurd
hierdoor. (hierbij probleem: bv de hersenziekte MS)
- Knoop van Ranvier
- Axonheuvel (overgang van cellichaam naar axon)
- Axon uiteinden
- Synapsen
Communicatie/ prikkeloverdracht verloopt aan de hand van elektrische impulsen
- Informatie komt via sensorische neuronen binnen
- Neuron wordt geprikkeld
- Er wordt een drempel overschreden (actiepotentiaal) waardoor het signaal wordt doorgegeven
Binnen de neuron zelf loopt het signaal elektrisch maar vanaf de ene neuron naar de andere verloopt het
chemisch bij de synapsspleet.
- Elektrisch signaal zorgt dat er bij de axon blaasjes openbarsten waardoor een vocht
(neurotransmitters) vrijkomt
- Vocht wordt opgevangen door gespecialiseerde cellen aan de dendrieten die ervoor zorgen dat het
signaal opnieuw elektrisch wordt doorgegeven
- Zorgt ervoor dat de volgende neuron geactiveerd of geïnhibeerd wordt
Medicatie gaat vaak hier een rol spelen waarbij bepaalde neurotransmitters gaan afgeremd of
gestimuleerd worden
Sommige hersenziekten (bv Parkinson: dopamine wordt te weinig afgescheiden) vinden hier hun
oorzaak
Na adolescentie...
- Hersengewicht: ongeveer stabiel
- gewicht ≠ cognitief vermogen
- nog wel synaptogenese! (recente visie)
- hersenen nog steeds plastisch
→ nieuwe verbindingen bij uitdagingen
→ belangrijk concept bij revalidatie NAH
→ mogelijkheid opnieuw zaken aanleren
1
, Hersenen worden opgedeeld in een aantal regio’s:
- dorsaal: delen bovenaan de hersenen
- ventraal: onderaan gelegen in de hersenen
- mediaal: binnenzijde van de hersenen
- lateraal: buitenzijde, zijkanten van de hersenen
2