GER3 Hoorcollege 1
Hoorcollege 1: Inleiding
HOOFDSTUK 1: TENDENSEN EN INITIATIEVEN IN DE MAATSCHAPPIJ
1.1. A CTUELE TENDENSEN
1.1.1. VLAANDEREN VERGRIJST EN VERZILVERT
Exacte percentages niet kennen!
Tendens wel kennen!
groep ouderen stijgt
meer problemen
1.1.1.1. L EVENSVERWACHTING
Levensverwachting stijgt; vrouwen worden gemiddeld ouder
1.1.1.2. GEZOND OUDER WORDEN
De stijging van de levensverwachting en de vergrijzing van onze samenleving
belangrijke factoren in toename van aantal chronisch zieken
Leeftijd gerelateerde welzijns- en gezondheidsnoden
impact hebben op vraag naar welzijns- en gezondheidszorg
1.1.2. H OGER OPGELEID, VITALER EN MONDIGER
Hoe hoger iemand is opgeleid, hoe beter zijn gezondheid
Actief leven heeft een positieve impact op het welzijn en de gezondheid van mensen
1.1.3. GEZINSVERDUNNING EN TOENEMEND AANTAL ALLEENSTAANDEN
Vergrijzing stijging van 1 en 2 persoonshuishoudens
Tussen 2008 en 2028 komen er 160.000 alleenwonenden bij
Eenzaamheidsvraagstuk wordt groter, bedreiging psychische en sociale gezondheid van ouderen
1.1.3.1. MANTELZORG
Meer en meer alleenstaande ouderen
Oudere ouderen (vergrijzing, verzilvering)
1
, GER3 Hoorcollege 1
Mantelzorger (nog werkzaam of zelf ook al ouder)
Draagkracht en draaglast
Meer initiatieven nodig
Momenteel
o Tegemoetkoming zorg (mantelzorgpremie)
o Praatcafé’s, lotgenotencontact
o Centra voor kortverblijf
o Tijdskrediet of loopbaanonderbreking
o Palliatief verlof
o Verlof medische bijstand
1.1.3.2. DRUK OP DE MANTELZORG
Tweeverdienersmodel en verhoging pensioensleeftijd heeft impact op beschikbaarheid van
mantelzorger en sociale omkadering voor ouderen
Sandwichgeneratie = mensen die zelf nog werken, die thuis nog kinderen hebben maar ook ouders
hebben die in WZC zitten of hulp nodig hebben
1.1.3.3. ROLLEN
De vier rollen van de mantelzorger die het SOFA-model benoemt zijn
1. Mantelzorger als partner in zorg (Samenwerken)
2. Mantelzorger als hulpvrager bij overbelasting (Ondersteunen)
3. Mantelzorger als persoonlijke relatie van de cliënt (Faciliteren)
4. Mantelzorger als expert, weet alles van de cliënt (Afstemmen)
Kijk dia 16 voor voorbeeld
1.1.4. T OENEMENDE DIVERSITEIT EN INTERCULTURELE WERKEN
Het aandeel ouderen met buitenlandse origine nu slechts een kleine groep, maar zal evolueren naar
een aanzienlijke groep in de volgende generaties
Vraagt van het ouderen(zorg-)beleid bijzondere aandacht voor de wensen en behoeften van
specifieke doelgroepen bij ouderen
1.1.5. KANSARMOEDE BIJ OUDEREN
Personen ouder dan 65 jaar hebben groter risico op armoede*
Beschikbaar inkomen lager dan armoede-drempel (1 115 euro per maand)
Ouderen kampen vaker met H. gezondheidskosten en extra kosten voor thuiszorg en hulp
In 2023 loopt in België 15% van de ouderen een armoederisico
Armoederisicopercentage houdt geen rekening met eigendommen en spaartegoeden
H = hoger
*Te laat met pensioensparen of zelfs geen pensioen
2
Hoorcollege 1: Inleiding
HOOFDSTUK 1: TENDENSEN EN INITIATIEVEN IN DE MAATSCHAPPIJ
1.1. A CTUELE TENDENSEN
1.1.1. VLAANDEREN VERGRIJST EN VERZILVERT
Exacte percentages niet kennen!
Tendens wel kennen!
groep ouderen stijgt
meer problemen
1.1.1.1. L EVENSVERWACHTING
Levensverwachting stijgt; vrouwen worden gemiddeld ouder
1.1.1.2. GEZOND OUDER WORDEN
De stijging van de levensverwachting en de vergrijzing van onze samenleving
belangrijke factoren in toename van aantal chronisch zieken
Leeftijd gerelateerde welzijns- en gezondheidsnoden
impact hebben op vraag naar welzijns- en gezondheidszorg
1.1.2. H OGER OPGELEID, VITALER EN MONDIGER
Hoe hoger iemand is opgeleid, hoe beter zijn gezondheid
Actief leven heeft een positieve impact op het welzijn en de gezondheid van mensen
1.1.3. GEZINSVERDUNNING EN TOENEMEND AANTAL ALLEENSTAANDEN
Vergrijzing stijging van 1 en 2 persoonshuishoudens
Tussen 2008 en 2028 komen er 160.000 alleenwonenden bij
Eenzaamheidsvraagstuk wordt groter, bedreiging psychische en sociale gezondheid van ouderen
1.1.3.1. MANTELZORG
Meer en meer alleenstaande ouderen
Oudere ouderen (vergrijzing, verzilvering)
1
, GER3 Hoorcollege 1
Mantelzorger (nog werkzaam of zelf ook al ouder)
Draagkracht en draaglast
Meer initiatieven nodig
Momenteel
o Tegemoetkoming zorg (mantelzorgpremie)
o Praatcafé’s, lotgenotencontact
o Centra voor kortverblijf
o Tijdskrediet of loopbaanonderbreking
o Palliatief verlof
o Verlof medische bijstand
1.1.3.2. DRUK OP DE MANTELZORG
Tweeverdienersmodel en verhoging pensioensleeftijd heeft impact op beschikbaarheid van
mantelzorger en sociale omkadering voor ouderen
Sandwichgeneratie = mensen die zelf nog werken, die thuis nog kinderen hebben maar ook ouders
hebben die in WZC zitten of hulp nodig hebben
1.1.3.3. ROLLEN
De vier rollen van de mantelzorger die het SOFA-model benoemt zijn
1. Mantelzorger als partner in zorg (Samenwerken)
2. Mantelzorger als hulpvrager bij overbelasting (Ondersteunen)
3. Mantelzorger als persoonlijke relatie van de cliënt (Faciliteren)
4. Mantelzorger als expert, weet alles van de cliënt (Afstemmen)
Kijk dia 16 voor voorbeeld
1.1.4. T OENEMENDE DIVERSITEIT EN INTERCULTURELE WERKEN
Het aandeel ouderen met buitenlandse origine nu slechts een kleine groep, maar zal evolueren naar
een aanzienlijke groep in de volgende generaties
Vraagt van het ouderen(zorg-)beleid bijzondere aandacht voor de wensen en behoeften van
specifieke doelgroepen bij ouderen
1.1.5. KANSARMOEDE BIJ OUDEREN
Personen ouder dan 65 jaar hebben groter risico op armoede*
Beschikbaar inkomen lager dan armoede-drempel (1 115 euro per maand)
Ouderen kampen vaker met H. gezondheidskosten en extra kosten voor thuiszorg en hulp
In 2023 loopt in België 15% van de ouderen een armoederisico
Armoederisicopercentage houdt geen rekening met eigendommen en spaartegoeden
H = hoger
*Te laat met pensioensparen of zelfs geen pensioen
2
