Arbeidsrecht
7-2-2018
Samenvatni g hoorcolleies
Arbeidsrecg ht
Prijs: €6,00
Isaak Kerst
HOGESCHOOL LEIDEN
,Ing houd
Hoofdstuk 1: Oriëntateeintroducte.......................................................................................................2
Hoofdstuk 2: Cao en stakini...................................................................................................................6
Hoofdstuk 3: De ing houd van de arbeidsovereenkomst I.......................................................................10
Hoofdstuk 4: De ing houd van de arbeidsovereenkomst II......................................................................13
Hoofdstuk 5: Ontslairecg ht I..................................................................................................................16
Hoofdstuk 6: Ontslairecg ht II.................................................................................................................19
Hoofdstuk 7: Werkloosg heid..................................................................................................................21
1
,Hoofdstuk 1: Oriëntateeintroducte
Wet werk en zekerheid
Voormalii minister van Sociale zaken, L.F. Asscg her booi zicg h tidens kabinet Rute II over de
arbeidsmarkt in Nederland. De toenemende werkloosg heid en de infarct van vaste contracten ziin de
aanleidini ieweest om na te denken over een nieuwe wet. Uiteindeliik g heef dit ieresulteerd in een
g historiscg he wetswiiziiini per 1 ianuari 2015, 1 iuli 2015 en 1 ianuari 2016. Deze wet g heet de Wet
werk en zekerg heid (WWZ) en beooid zoveel moieliik mensen aan g het werk te kriiien en g hen middels
g het verstrekken van vaste contracten zekerg heid te bieden. De Wet werk en zekerg heid tref ie als
zodanii niet aan in ie wetenbundel, maar is verwerkt in Boek 7 van g het Burierliik Wetboek en in de
Werkloosg heidswet (WW). De Wet werk en zekerg heid g heef een aantal zaken iereield die zouden
moeten bewerkstelliien dat werknemers eerder een vast contract aanieboden kriiien. Zo is
ontslairecg ht versoepeld, is de duur van de WW verkort en moeten fexwerkers eerder een vast
contract kriiien.
Arbeidsrecht- systematiek arbeidsrecht
De arbeidsovereenkomst is een biizondere overeenkomst en vindt ziin iuridiscg he irondslai in Boek 7
van g het Burierliik Wetboek. Naast Boek 7 van g het Burierliik Wetboek is iurisprudente, verdraien en
iewoonte ook van belani waarin de recg hten en plicg hten van de werkievers en werknemers verder is
uitiewerkt. In g het arbeidsrecg ht is tot slot ook g het collecteve arbeidsovereenkomst (cao) van belani.
Omdat een arbeidsovereenkomst een verbintenis is tussen twee partien ziin boek 3 en boek 6 van
g het Burierliik Wetboek ook van toepassini. Zo is de wil- en verklarinisleer als bedoeld in art. 3:33
BW ook van toepassini in g het arbeidsrecg ht.
Beschermingssystematiek
Het arbeidsrecg ht kent een aparte systematek. In Boek 7 van g het Burierliik Wetboek ziin een aantal
reiels opienomen die de verstandg houdini tussen de werkiever en werknemer eniiszins ieliik
maakt. Veel reiels in Boek 7 ziin dwiniend recg ht, wat ing houdt dat daar niet van afieweken mai
worden. Wat we ook aantrefen in g het arbeidsrecg ht is g het driekwart-dwiniend recg ht. Afwiiken van
deze reiels kan alleen wanneer dit is afiesproken in de collecte arbeidsovereenkomst (cao). Tot slot
kent g het arbeidsrecg ht ook g het semi-driniend recg ht. Het semi-dwiniend recg ht is dwiniend van
karakter en kan alleen van worden afieweken middels een overeenkomst.
Voorbeelden van dwingend recht, driekwart-dwingend recht en semi-dwingend recht.
Dwingend recht
Art. 7:652 lid 1 BW
Indien partien een proefiid ooereenkomen, is deze ooor beide partien eliik.
Van een wetsbepalini dat van dwiniend recg ht is, kan niet worden afieweken. Elke overeenkomst
waarbii van dwiniend recg ht wordt afieweken is nieti.
Driekwart-dwingend recht
Art. 7:652 lid 5 BW
Bii het aan aan oan een arbeidsooereenkomst ooor bepaalde tid oan lan er dan zes
maanden kan een proefiid orden ooereen ekomen oan ten hoo ste:
2
, a. Een maand, indien de ooereenkomst is aan e aan ooor korter dan t ee iaren;
Art. 7:652 lid 7 BW
Van de leden 5, onderdeel a, en 6, kan slechts bii collecteoe arbeidsooereenkomst of bii
re elin door of namens een daartoe beooe d bestuursor aan orden af e eken ten nadele
oan de erknemer.
Zoals ie kunt lezen, kan er worden afieweken van lid 5 indien dit is opienomen in de cao. De
werkiever kan bii een iaarcontract dus een proefiid overeenkomen van twee maanden als
dit in de cao is bepaald.
Semi-dwingend recht
Art. 7:672 lid 4 BW
De door de erknemer in acht te nemen termiin oan opze in bedraa t één maand.
Art. 7:672 lid 7 BW
oan de termiin, bedoeld in lid 4, kan schrifeliik orden af e eken. De termiin oan opze in
ooor de erknemer ma bii oerlen in niet lan er ziin dan zes maanden en ooor de
erk eoer niet korter dan het dubbele oan die ooor de erknemer.
Zoals ie kunt lezen, kan er scg hrifeliik worden afieweken van lid 4. Dit moet dan in de
arbeidsovereenkomst worden opienomen.
Manieren van werken
Er ziin verscg hillende manieren van arbeid. De meest voorkomende en de wellicg ht bekendste manier
van werken is middels de arbeidsovereenkomst zoals bedoeld in art. 7:610 BW.
Art. 7:610 BW
1. De arbeidsooereenkomst is de ooereenkomst aarbii de ene parti, de erknemer, zich
oerbindt in dienst oan de andere parti, de erk eoer, te en loon edurende zekere tid
arbeid te oerrichten.
2. (…)
Een tweede manier van werk verricg hten voor iemand is de overeenkomst van opdracg ht zoals bedoeld
in art. 7:400 BW
Art. 7:400 BW
1. De ooereenkomst oan opdracht is de ooereenkomst aarbii de ene parti, de
opdrachtnemer, zich ie ens de andere parti, de opdracht eoer, oerbindt anders dan op
rond oan een arbeidsooereenkomst erkzaamheden te oerrichten die in iets anders
bestaan dan het tot stand bren en oan een erk oan stofeliike aard; het be aren oan
zaken, het uit eoen oan erken of het oerooeren of doen oerooeren oan personen of
zaken.
2. (...)
Veel zelfstandiien zonder personeel (zzp-ers) werken via een overeenkomst van opdracg ht. Je werkt
ook zelfstandii als ie werkt via aannemini van werk, de derde manier van arbeid verricg hten. Deze
manier van werk is iereield in art. 7:750 BW. Hierbii valt te denken aan de stratenmaker e.d.
Art. 7:750 BW
3
, 1. Aannemin oan erk is de ooereenkomst aarbii de ene parti, de aannemer, zich ie ens
de andere parti, de opdracht eoer, oerbindt om buiten dienstbetrekkin een erk oan
stofeliike aard tot stand te bren en en op te leoeren, te en een door de opdracht eoer
te betalen priis in eld.
2. (…)
Verder ziin er noi een aantal andere varianten van werk. Te denken valt aan:
- Flexwerkers
- Uitzendverg houdinieDetacg heren
- Op-afroepcontract (onderscg heid ‘voorovereenkomst’ versus ‘M.U.P.-contract’)
Verschillen werknemer en zzp-er nader bezien
Art. 7:610 BW ieef een defnite van de arbeidsovereenkomst. Uit dit artkel bliikt dat er sprake
moet ziin van:
1. Het verricg hten van arbeid;
2. Teien betalini van loon;
3. In dienst van een ander (iezaisverg houdini).
Als ie kiikt naar de overeenkomst van opdracg ht als bedoeld in art. 7:400 BW, dan zie ie dat er feiteliik
weinii verscg hil is tussen de arbeidsovereenkomst en de overeenkomst van opdracg ht. Net als bii de
arbeidsovereenkomst moet er sprake ziin van:
1. Arbeid (art. 7:400 BW)
2. Kan de opdracg htiever aanwiizinien ieven e iezaisverg houdini (art. 7:402 BW)
3. Teien betalini van loon (art. 7:405 BW)
Zelfstandige zonder personeel (ZZP)
Als ie op basis van een arbeidsovereenkomst in loondienst bent van een werkiever, ben ie verzekerd
teien arbeidsoniescg hiktg heid. Als ie ziek wordt g heb ie recg ht op twee iaar doorbetalini van ie loon en
daarna recg ht op een arbeidsoniescg hiktg heidsuitkerini. Een zzp-er moet zelf zori draien voor een
arbeidsoniescg hiktg heidsverzekerini. Omdat veel zzp-ers zicg h niet verzekerde teien
arbeidsoniescg hiktg heid, g heef de wetiever iets bedacg ht om g hen teiemoet te komen. Deze
teiemoetkomini staat in art. 7:610a BW.
Art. 7:610a BW
Hii die ten behoeoe oan een ander te en belonin door die ander edurende drie
opeenool ende maanden, ekeliiks dan el edurende ten minste t int uren per maand
arbeid oerricht, ordt oermoed deze arbeid te oerrichten krachtens arbeidsooereenkomst.
Een andere moieliikg heid die ie g hebt als zelfstandiie of fexwerker vind ie in art. 7:610b BW.
Art. 7:610b BW
Indien een arbeidsooereenkomst ten minste drie maanden heef eduurd, ordt de bedon en
arbeid in eni e maand oermoed een omoan te hebben eliik aan de emiddelde omoan oan
de arbeid per maand in de drie oooraf aande maanden.
Uit iurisprudente (Groen – Insttuut Groenscg hroevers) is een criteria ontstaan om kunnen vast te
stellen of er een recg htsvermoeden van een arbeidsovereenkomst bestaat.
4
7-2-2018
Samenvatni g hoorcolleies
Arbeidsrecg ht
Prijs: €6,00
Isaak Kerst
HOGESCHOOL LEIDEN
,Ing houd
Hoofdstuk 1: Oriëntateeintroducte.......................................................................................................2
Hoofdstuk 2: Cao en stakini...................................................................................................................6
Hoofdstuk 3: De ing houd van de arbeidsovereenkomst I.......................................................................10
Hoofdstuk 4: De ing houd van de arbeidsovereenkomst II......................................................................13
Hoofdstuk 5: Ontslairecg ht I..................................................................................................................16
Hoofdstuk 6: Ontslairecg ht II.................................................................................................................19
Hoofdstuk 7: Werkloosg heid..................................................................................................................21
1
,Hoofdstuk 1: Oriëntateeintroducte
Wet werk en zekerheid
Voormalii minister van Sociale zaken, L.F. Asscg her booi zicg h tidens kabinet Rute II over de
arbeidsmarkt in Nederland. De toenemende werkloosg heid en de infarct van vaste contracten ziin de
aanleidini ieweest om na te denken over een nieuwe wet. Uiteindeliik g heef dit ieresulteerd in een
g historiscg he wetswiiziiini per 1 ianuari 2015, 1 iuli 2015 en 1 ianuari 2016. Deze wet g heet de Wet
werk en zekerg heid (WWZ) en beooid zoveel moieliik mensen aan g het werk te kriiien en g hen middels
g het verstrekken van vaste contracten zekerg heid te bieden. De Wet werk en zekerg heid tref ie als
zodanii niet aan in ie wetenbundel, maar is verwerkt in Boek 7 van g het Burierliik Wetboek en in de
Werkloosg heidswet (WW). De Wet werk en zekerg heid g heef een aantal zaken iereield die zouden
moeten bewerkstelliien dat werknemers eerder een vast contract aanieboden kriiien. Zo is
ontslairecg ht versoepeld, is de duur van de WW verkort en moeten fexwerkers eerder een vast
contract kriiien.
Arbeidsrecht- systematiek arbeidsrecht
De arbeidsovereenkomst is een biizondere overeenkomst en vindt ziin iuridiscg he irondslai in Boek 7
van g het Burierliik Wetboek. Naast Boek 7 van g het Burierliik Wetboek is iurisprudente, verdraien en
iewoonte ook van belani waarin de recg hten en plicg hten van de werkievers en werknemers verder is
uitiewerkt. In g het arbeidsrecg ht is tot slot ook g het collecteve arbeidsovereenkomst (cao) van belani.
Omdat een arbeidsovereenkomst een verbintenis is tussen twee partien ziin boek 3 en boek 6 van
g het Burierliik Wetboek ook van toepassini. Zo is de wil- en verklarinisleer als bedoeld in art. 3:33
BW ook van toepassini in g het arbeidsrecg ht.
Beschermingssystematiek
Het arbeidsrecg ht kent een aparte systematek. In Boek 7 van g het Burierliik Wetboek ziin een aantal
reiels opienomen die de verstandg houdini tussen de werkiever en werknemer eniiszins ieliik
maakt. Veel reiels in Boek 7 ziin dwiniend recg ht, wat ing houdt dat daar niet van afieweken mai
worden. Wat we ook aantrefen in g het arbeidsrecg ht is g het driekwart-dwiniend recg ht. Afwiiken van
deze reiels kan alleen wanneer dit is afiesproken in de collecte arbeidsovereenkomst (cao). Tot slot
kent g het arbeidsrecg ht ook g het semi-driniend recg ht. Het semi-dwiniend recg ht is dwiniend van
karakter en kan alleen van worden afieweken middels een overeenkomst.
Voorbeelden van dwingend recht, driekwart-dwingend recht en semi-dwingend recht.
Dwingend recht
Art. 7:652 lid 1 BW
Indien partien een proefiid ooereenkomen, is deze ooor beide partien eliik.
Van een wetsbepalini dat van dwiniend recg ht is, kan niet worden afieweken. Elke overeenkomst
waarbii van dwiniend recg ht wordt afieweken is nieti.
Driekwart-dwingend recht
Art. 7:652 lid 5 BW
Bii het aan aan oan een arbeidsooereenkomst ooor bepaalde tid oan lan er dan zes
maanden kan een proefiid orden ooereen ekomen oan ten hoo ste:
2
, a. Een maand, indien de ooereenkomst is aan e aan ooor korter dan t ee iaren;
Art. 7:652 lid 7 BW
Van de leden 5, onderdeel a, en 6, kan slechts bii collecteoe arbeidsooereenkomst of bii
re elin door of namens een daartoe beooe d bestuursor aan orden af e eken ten nadele
oan de erknemer.
Zoals ie kunt lezen, kan er worden afieweken van lid 5 indien dit is opienomen in de cao. De
werkiever kan bii een iaarcontract dus een proefiid overeenkomen van twee maanden als
dit in de cao is bepaald.
Semi-dwingend recht
Art. 7:672 lid 4 BW
De door de erknemer in acht te nemen termiin oan opze in bedraa t één maand.
Art. 7:672 lid 7 BW
oan de termiin, bedoeld in lid 4, kan schrifeliik orden af e eken. De termiin oan opze in
ooor de erknemer ma bii oerlen in niet lan er ziin dan zes maanden en ooor de
erk eoer niet korter dan het dubbele oan die ooor de erknemer.
Zoals ie kunt lezen, kan er scg hrifeliik worden afieweken van lid 4. Dit moet dan in de
arbeidsovereenkomst worden opienomen.
Manieren van werken
Er ziin verscg hillende manieren van arbeid. De meest voorkomende en de wellicg ht bekendste manier
van werken is middels de arbeidsovereenkomst zoals bedoeld in art. 7:610 BW.
Art. 7:610 BW
1. De arbeidsooereenkomst is de ooereenkomst aarbii de ene parti, de erknemer, zich
oerbindt in dienst oan de andere parti, de erk eoer, te en loon edurende zekere tid
arbeid te oerrichten.
2. (…)
Een tweede manier van werk verricg hten voor iemand is de overeenkomst van opdracg ht zoals bedoeld
in art. 7:400 BW
Art. 7:400 BW
1. De ooereenkomst oan opdracht is de ooereenkomst aarbii de ene parti, de
opdrachtnemer, zich ie ens de andere parti, de opdracht eoer, oerbindt anders dan op
rond oan een arbeidsooereenkomst erkzaamheden te oerrichten die in iets anders
bestaan dan het tot stand bren en oan een erk oan stofeliike aard; het be aren oan
zaken, het uit eoen oan erken of het oerooeren of doen oerooeren oan personen of
zaken.
2. (...)
Veel zelfstandiien zonder personeel (zzp-ers) werken via een overeenkomst van opdracg ht. Je werkt
ook zelfstandii als ie werkt via aannemini van werk, de derde manier van arbeid verricg hten. Deze
manier van werk is iereield in art. 7:750 BW. Hierbii valt te denken aan de stratenmaker e.d.
Art. 7:750 BW
3
, 1. Aannemin oan erk is de ooereenkomst aarbii de ene parti, de aannemer, zich ie ens
de andere parti, de opdracht eoer, oerbindt om buiten dienstbetrekkin een erk oan
stofeliike aard tot stand te bren en en op te leoeren, te en een door de opdracht eoer
te betalen priis in eld.
2. (…)
Verder ziin er noi een aantal andere varianten van werk. Te denken valt aan:
- Flexwerkers
- Uitzendverg houdinieDetacg heren
- Op-afroepcontract (onderscg heid ‘voorovereenkomst’ versus ‘M.U.P.-contract’)
Verschillen werknemer en zzp-er nader bezien
Art. 7:610 BW ieef een defnite van de arbeidsovereenkomst. Uit dit artkel bliikt dat er sprake
moet ziin van:
1. Het verricg hten van arbeid;
2. Teien betalini van loon;
3. In dienst van een ander (iezaisverg houdini).
Als ie kiikt naar de overeenkomst van opdracg ht als bedoeld in art. 7:400 BW, dan zie ie dat er feiteliik
weinii verscg hil is tussen de arbeidsovereenkomst en de overeenkomst van opdracg ht. Net als bii de
arbeidsovereenkomst moet er sprake ziin van:
1. Arbeid (art. 7:400 BW)
2. Kan de opdracg htiever aanwiizinien ieven e iezaisverg houdini (art. 7:402 BW)
3. Teien betalini van loon (art. 7:405 BW)
Zelfstandige zonder personeel (ZZP)
Als ie op basis van een arbeidsovereenkomst in loondienst bent van een werkiever, ben ie verzekerd
teien arbeidsoniescg hiktg heid. Als ie ziek wordt g heb ie recg ht op twee iaar doorbetalini van ie loon en
daarna recg ht op een arbeidsoniescg hiktg heidsuitkerini. Een zzp-er moet zelf zori draien voor een
arbeidsoniescg hiktg heidsverzekerini. Omdat veel zzp-ers zicg h niet verzekerde teien
arbeidsoniescg hiktg heid, g heef de wetiever iets bedacg ht om g hen teiemoet te komen. Deze
teiemoetkomini staat in art. 7:610a BW.
Art. 7:610a BW
Hii die ten behoeoe oan een ander te en belonin door die ander edurende drie
opeenool ende maanden, ekeliiks dan el edurende ten minste t int uren per maand
arbeid oerricht, ordt oermoed deze arbeid te oerrichten krachtens arbeidsooereenkomst.
Een andere moieliikg heid die ie g hebt als zelfstandiie of fexwerker vind ie in art. 7:610b BW.
Art. 7:610b BW
Indien een arbeidsooereenkomst ten minste drie maanden heef eduurd, ordt de bedon en
arbeid in eni e maand oermoed een omoan te hebben eliik aan de emiddelde omoan oan
de arbeid per maand in de drie oooraf aande maanden.
Uit iurisprudente (Groen – Insttuut Groenscg hroevers) is een criteria ontstaan om kunnen vast te
stellen of er een recg htsvermoeden van een arbeidsovereenkomst bestaat.
4
