Kennisdoelen
Hoorcolleges Stem jaar 3
De student dient te voldoen aan de leerdoelen behorende bij het onderwijs stem uit jaar 1 en 2. Hieronder
worden enkel die doelen genoemd, die een uitbreiding zijn op de leerdoelen uit jaar 1 en 2.
1. De student beschrijft de overeenkomsten en verschillen tussen de organisch (neurologische)
stoornis spasmodische dysfonie en de niet-organische stoornis MTD voor wat betreft de
akoestische, fysiologische en gedragsmatige aspecten.
Overeenkomsten tussen SD en MTD:
– De perceptuele kenmerken
– Wiebelige stem
– Geknepen (extreem)
– Geforceerd
– Stemstotters
– Afone momenten
– Komt vaker voor bij vrouwen
– Gemiddelde leeftijd: 40 – 50 jaar
– Vermoeidheid
– Stem klinkt schor, eerder zwak dan krachtig, vaak laag en soms hees.
– Chaotische hyperactiviteit in de instrinsieke larynxspieren tijdens fonatie.
Verschillen tussen SD en MTD:
SD MTD
Neurologisch Functioneel (gedragsmatig)
De larynx ziet er normaal uit in rust. Niet zichtbaar op De larynx ziet er gespannen uit in rust. De
stemplooien stemplooien zijn iets meer richting elkaar getrokken.
Is taak-specifiek. Er is een significant verschil in Geen significant verschil. Niet taak-specifiek.
stemkwaliteit bij zinnen met stemloze klanken vs
zinnen met stemhebbende klanken.
Ontstaat plotseling Ontstaat geleidelijk
Geen pijn Wel pijn
Geen effect bij logopedische behandeling Wel effect bij logopedische behandeling
Geen globusgevoel Wel globusgevoel
Hogere VHI score
Chronisch Kan overgaan
Erfelijk Niet erfelijk
2. De student beschrijft op elke methodische wijze het onderscheid gemaakt kan worden tussen een
organische en niet-organische stemstoornis.
Organische stemstoornis:
= wel aantoonbaar letsel op laryngoscopisch beeld. Ze kunnen primair van aard zijn of secundair
veroorzaakt door bijvoorbeeld langdurig verkeerd stemgebruik.
De cliënt moet weten waar het probleem zich situeert. Probeer de relatie uit te leggen tussen dit letsel en de
stemproblemen die de patizënt hoort en ervaart.
Niet-organische stemstoornis: Functionele stemstoornis:
= geen aantoonbaar letsel op laryngoscopisch beeld.
Zijn veroorzaakt door foutief functioneren van het strottenhoofd. Ze vormen niet zelfden de basis van de
zogenaamde secundair organische afwijkingen. Soms spelen emotionele factoren een rol. Het komt
veelvuldig voor dat mensen hun stem verliezen of hees worden door emotionele stress.
Cliënt moet zich goed realiseren dat er geen (zichtbare) ziekte of afwijking is aan de stemplooien of het
strottenhoofd maar dat het probleem zich situeert in de werking vna het systeem: bijvoorbeeld onaangepaste
spanning in de spiertjes die betrokken zijn bij stemgeving. De patiënt moet weten dat die foutieve werking op
termijn kan leiden tot een organisch letsel.
Hoorcolleges Stem jaar 3
De student dient te voldoen aan de leerdoelen behorende bij het onderwijs stem uit jaar 1 en 2. Hieronder
worden enkel die doelen genoemd, die een uitbreiding zijn op de leerdoelen uit jaar 1 en 2.
1. De student beschrijft de overeenkomsten en verschillen tussen de organisch (neurologische)
stoornis spasmodische dysfonie en de niet-organische stoornis MTD voor wat betreft de
akoestische, fysiologische en gedragsmatige aspecten.
Overeenkomsten tussen SD en MTD:
– De perceptuele kenmerken
– Wiebelige stem
– Geknepen (extreem)
– Geforceerd
– Stemstotters
– Afone momenten
– Komt vaker voor bij vrouwen
– Gemiddelde leeftijd: 40 – 50 jaar
– Vermoeidheid
– Stem klinkt schor, eerder zwak dan krachtig, vaak laag en soms hees.
– Chaotische hyperactiviteit in de instrinsieke larynxspieren tijdens fonatie.
Verschillen tussen SD en MTD:
SD MTD
Neurologisch Functioneel (gedragsmatig)
De larynx ziet er normaal uit in rust. Niet zichtbaar op De larynx ziet er gespannen uit in rust. De
stemplooien stemplooien zijn iets meer richting elkaar getrokken.
Is taak-specifiek. Er is een significant verschil in Geen significant verschil. Niet taak-specifiek.
stemkwaliteit bij zinnen met stemloze klanken vs
zinnen met stemhebbende klanken.
Ontstaat plotseling Ontstaat geleidelijk
Geen pijn Wel pijn
Geen effect bij logopedische behandeling Wel effect bij logopedische behandeling
Geen globusgevoel Wel globusgevoel
Hogere VHI score
Chronisch Kan overgaan
Erfelijk Niet erfelijk
2. De student beschrijft op elke methodische wijze het onderscheid gemaakt kan worden tussen een
organische en niet-organische stemstoornis.
Organische stemstoornis:
= wel aantoonbaar letsel op laryngoscopisch beeld. Ze kunnen primair van aard zijn of secundair
veroorzaakt door bijvoorbeeld langdurig verkeerd stemgebruik.
De cliënt moet weten waar het probleem zich situeert. Probeer de relatie uit te leggen tussen dit letsel en de
stemproblemen die de patizënt hoort en ervaart.
Niet-organische stemstoornis: Functionele stemstoornis:
= geen aantoonbaar letsel op laryngoscopisch beeld.
Zijn veroorzaakt door foutief functioneren van het strottenhoofd. Ze vormen niet zelfden de basis van de
zogenaamde secundair organische afwijkingen. Soms spelen emotionele factoren een rol. Het komt
veelvuldig voor dat mensen hun stem verliezen of hees worden door emotionele stress.
Cliënt moet zich goed realiseren dat er geen (zichtbare) ziekte of afwijking is aan de stemplooien of het
strottenhoofd maar dat het probleem zich situeert in de werking vna het systeem: bijvoorbeeld onaangepaste
spanning in de spiertjes die betrokken zijn bij stemgeving. De patiënt moet weten dat die foutieve werking op
termijn kan leiden tot een organisch letsel.
