Samenvatting Overal Natuurkunde H5, 7, 9 & 10

Natuurkunde H4, H5, H7, H9 & H10
HOOFDSTUK 4
Paragraaf 1
Trilling = periodieke beweging
 Evenwichtsstand: midden van de periodieke beweging
 Uitwijking: afstand van het voorwerp tot de evenwichtsstand
 u ¿ ¿
 Amplitude: maximale uitwijking (altijd positief)
 Trillingstijd/periode: tijdsduur van 1 trilling (hoe meer, hoe nauwkeuriger)
 Frequentie: aantal trillingen per seconde (Hz)
 Fase: hoeveel trillingen er op een bepaald moment zijn uitgevoerd
Δt
 φ ¿
T
 In fase = gelijk, in tegenfase = ½ fase ertussen
 Gereduceerde fase = fase – gehele getal(len)
 Snelheid: de snelheid van de trilling op elk tijdstip d.m.v. een raaklijn
2π ∙ A
 v max ¿
T
Paragraaf 2
 Cardiogram: diagram met de spanning als functie van de tijd
 (u,t)-diagram: diagram waarin de uitwijking van een aantal tijdstippen van
een trillend voorwerp wordt weergegeven
Paragraaf 3
 Terugdrijvende kracht: de resulterende kracht die steeds terug naar de
evenwichtsstand beweegt
 Alle harmonische trillingen worden veroorzaakt door een resulterende,
terugdrijvende kracht waarbij de resulterende kracht F res en de uitwijking recht
evenredig met elkaar zijn
 F res ¿ −C ∙u
 De evenredigheidsconstante/krachtconstante = C
 Fres en u zijn tegengesteld, het zijn beide vectorgrootheden
Paragraaf 4
 Eigentrilling: trilling die een voorwerp van nature uitvoert, heeft ook een
eigenfrequentie
 Resonantie: het meetrillen van een voorwerp met een andere trilling
(dempers kunnen het verhelpen)

 Trillingstijd bij een massa-veersysteem: T


¿ 2π ∙
√ m
C
Hoe groter de veerconstante, hoe stugger de veer en hoe kleiner de
trillingstijd
 Je kan een wortelverband omzetten naar een lineair verband, moet je op 1 van
de assen de grootheid onder de wortel zetten

, HOOFDSTUK 5
Paragraaf 1
 Elektromagnetische straling: radiogolven, microgolven, infrarood,
zichtbaar licht, ultraviolet, röntgenstraling & gammastraling
 Fotonen: energiepakketjes waarin straling wordt overgedragen
 Als de energiepakketjes veel energie bevatten kunnen ze door je
lichaam heen
 Als de energie te hoog is kunnen ze ongewenste veranderingen in je
lichaamscellen veroorzaken
 Ioniseren: wanneer straling zorgt dat het atoom 1 of meer elektronen verliest
 Radioactief: stoffen die van nature ioniserende straling uitzenden
 Soorten straling:
1. -straling (heeft deeltjes met massa, licht geladen, fotonen beetje
energie)
2. -straling (heeft deeltjes met massa, zwaarder geladen, fotonen
beetje energie)
3. Gammastraling (heeft niet deeltjes met massa, ongeladen, fotonen
veel energie, komt uit kernen uit atomen van radioactief materiaal)
 Gm-teller: apparaat om straling mee te meten
 Eigenschappen van straling:
 Hoe groter de afstand tot de bron, hoe zwakker (omgekeerd
kwadratisch)
 Hoe vaker het ioniseert, hoe zwakker de straling
 Hoe groter de afstand door een stof, hoe zwakker de straling
 Doordringend vermogen: hoe diep de ioniserende straling door kan
dringen in een stof
 Ioniserend vermogen: hoe goed de straling in staat is atomen te
ioniseren
 Bronnen van ioniserende straling
 Natuurlijke bronnen: zenden straling uit die altijd in onze omgeving
aanwezig is
 Kunstmatige bronnen: door mensen gemaakt
 Achtergrondstraling: een permanente hoeveelheid straling die in je
omgeving aanwezig is
 Bestraling: blootgesteld worden aan een externe stralingsbron
 Besmetting: blootgesteld worden aan een interne stralingsbron (op/in je
lichaam)
 Veel gevaarlijker dan bestraling, je draagt de bron bij je
Paragraaf 2
 Kern van atoom bestaat uit protonen en neutronen, met daar omheen een
elektronenwolk
 Atoomnummer: aantal protonen in kern (Z)
 Massagetal: aantal kerndeeltjes, protonen + neutronen (A)
a
 A = N + Z -> z X
 Isotopen: hetzelfde element met andere aantal neutronen
 Veel isotopen zijn instabiel
 Halveringstijd: tijd waarop de helft van het aantal radioactieve kernen
vervalt (t1/2)