Uitwerking Tutor Medisch Biologisch, blok 2.2

TUT M, blok 2.2
Week 1
Studietaak 1.1: bestudering en beschrijving van het adempatroon
1. Wat is volgens de literatuur een normaal adempatroon? wat is een normale ademfrequentie?
 Normaal adempatroon: buckethandle en pumped handle
 Normale ademfrequentie: 10 – 15 keer ademhalen (Hillegass). Er zit best wel een grote range
tussen wat normaal is.
2. Hoe komen de verschillende deelpatronen tot stand en welke structuren zijn hier verantwoordelijk
voor?
PATROON MOGELIJKE OORZAAK
 Apnoe: tijdelijke afwezigheid van de ademhaling; kan   Mechanische obstructie van de
periodiek optreden. luchtwegen;
 Aandoeningen die het ademcentrum in
de hersenen beïnvloeden

 Hyperpnoe: diepe en licht versnelde ademhaling   Lichamelijke inspanning

 Tachypnoe: versnelde ademhaling   Koorts
 Longontsteking

 Cheyne-Stokes: snelle en diepe ademhalingen,   Verhoogde hersendruk
vervlakkend totdat een pauze (20-60 seconden)  Ernstige hartdecompensatie
intreedt  Nierinsufficiëntie
 Meningitis
 Overdosis medicijnen
 Zuurstofgebrek in de hersenen

 Kussmaul: snelle (>20/min), zeer diepe (op zuchten   Nierinsufficiëntie of
lijkende), moeizame ademhaling, zonder pauze stofwisselingsstoornissen
 Inademing: spieren (externus, diafragma, intercostales) scaleni, sternocleidomastoideus
 Uitademing: spieren (internus, diafragma, intercostales)
 Buckethandle: lateraal en craniaal
 Pumped handle : ventraal en craniaal
 Hillegass

3. Zal er een verandering optreden in het adempatroon wanneer iemand van stand naar ruglig gaat?
Zo ja, waarom. En zo nee, waarom niet?
 In lig heb je minder ruimte aan de achterkant, spieren zijn meer ontspannen, het diafragma
beweegt minder doordat hij niet mee gaat met de zwaartekracht. Pump handle tegen de
zwaartekracht in. Buikspieren hebben een rol bij het geforceerd uitademen.

Studietaak 1.2
Beantwoord de onderstaande vragen m.b.v. de literatuur.
1. Wat zijn de belangrijkste patho-anatomische en patho-fysiologische veranderingen in de longen,
als “we” gezond ouder worden? (Healthy Ageing) – Hillegass normal ageing
 Maximale functioneren neemt geleidelijk af

,  Afname maximale luchtstroom
 Gaswisseling
 Vitale capaciteit
 Afweermechanismen
 afname elasticiteit
 afname oppervlakte longblaasjes
 stuggere thorax
 Het aantal trilharen en de natuurlijke slijmvorming neemt af doordat het bronchusepiteel
geleidelijk atrofieert. Om deze reden zullen ouderen kwetsbaarder zijn voor het opdoen van
luchtweginfecties.
2. Wat zijn de belangrijkste patho-anatomische en patho-fysiologische veranderingen in de longen,
als “we” roken of in een rokerige omgeving werken of wonen?
 Bij de niet-roker leiden deze (zie vraag 1) met de leeftijd verband houdende veranderingen
zelden tot klachten. Bij rokers en ex-rokers met longemfyseem neemt de kortademigheid
echter met de leeftijd toe.
 Dyspneu, ademhalingsfrequentie, gebruik van ademhalingsspieren, inspiratietoestand van de
thorax
 Afname diffusie doordat teer in de alveoli gaat zitten. giftige stoffen hechten aan op de
hemoglobine waardoor er minder zuurstof gebonden kan worden. Trilhaartjes zijn aangedaan
door het roken door een ontstekingsreactie.

Studietaak 1.3: fysische eigenschappen van de long
1. Zoek in de betreffende literatuur informatie over de begrippen compliantie, elasticiteit en
retractiekracht in relatie tot gezonde longen.
2. zie ook: https://www.khanacademy.org/science/biology/human-
biology/circulatorypulmonary/v/the-lungs-and-pulmonary-system
3. https://www.khanacademy.org/science/health-and-medicine/human-anatomy-
andphysiology/lung-introduction/v/the-lungs-and-pulmonary-system
4. https://www.khanacademy.org/science/health-and-medicine/respiratory-system- gas-exchangejv

 Compliance
Is het tegenovergestelde van elasticiteit. Hoe rekbaar is het bindweefsel in de longen. Formule: C
= ∆V/∆P
o C = compliance
o ∆V = verandering in volume
o ∆P = verandering in druk
o Slappe long, hoge compliance
o Dus:
 Als er een grote verandering komt in volume, en weinig verandering in druk,
dan stijgt de compliance.
o Compliance in gezonde longen:

, o
 Intrapulmonare: luchtdruk in de bronchiën
 Intrapleurale: druk tussen longvlies en thoraxwand, die druk is negatief. Om
de elastische vezels op spanning te houden
 Drukverschil: transpulmonare druk
 Opgeblazen boterhamzakje, wordt uitgezet. Hoge compliance, weinig druk
om vel uit te zetten. Ballon: lage compliance, veel druk om een klein beetje
uit te zetten

 Elasticiteit
o Compliantie staat tegenover elasticiteit (de mate van terugveerbaarheid). Wanneer
iets heel erg elastisch is, zal de compliantie daarvan dus afnemen en wanneer iets erg
compliant is, neemt de elasticiteit daarvan af. Ballon die snel leegloopt
 Retractiekracht in relatie tot gezonde longen
o Wordt bepaald door:
 Elastische eigenschappen van de longvezels
 Oppervlaktespanning van de alveoli door middel van surfactant
 Vormverandering / volume toename van de long noemt men longcompliance
(rekbaarheid)
 Longen zien als een veer: retractiekracht is samentrekken

Studietaak 1.4: longvolumina
1. Bestudeer de dynamische en statische longvolumina.
 Dynamisch longvolume
o De dynamische volumes geven een indruk van de kwaliteit van de luchtwegen zelf.
Ze laten vooral zien of er belemmeringen zijn in de luchtstroom.
o Het dynamische longvolume is de hoeveelheid lucht die tijdens geforceerd
uitademen voortdurend (tijdens de beweging) wordt gemeten met een spirometer.
De statische volumes daarentegen geven alleen een momentopname.
o De dynamische longvolumes zijn:
 Het geforceerde uitademingsvolume in één seconde (FEV1). Deze metingen
geven aan of de luchtwegen verstopt zijn of steeds meer weerstand geven.
Bij longziekten zoals astma, COPD en longemfyseem is dat het geval;
 Het geforceerde inademingsvolume in één seconde (FIV1);
 het maximale ademminuutvolume (MAMV of ook MVV), de maximale
hoeveelheid lucht die een patiënt kan uitademen in één minuut. Meestal
wordt dit gedaan gedurende twintig seconden, waarbij de patiënt met een
frequentie van dertig per minuut zo diep mogelijk in- en uitademt. Wanneer
de MAMV laag is, zijn de ademhalingsspieren verzwakt.
 Statisch longvolume