Samenvatting Medisch-Biologisch, blok 2.1

MB college, blok 5
Week 1
Introducti e

80-90% van de volwassenen heeft langer dan 3 weken klachten aan de lage rug gehad. 90% herstelt
snel. De ernst van de pijn is geen indicatie voor hoeveel (dreigende) schade er nu is.

Potentiële bronnen van pijn
 Vaak veroorzaakt door
o Spieren
o Ligamenten
o Pezen
o Facetgewrichten
 Minder vaak veroorzaakt door, maar is wel een optie
o Botten
o Disci
o Zenuwen
o Dura mater
Soms is het handig om er tijdens de anamnese erachter te komen of je te maken hebt met een
ligamentair of spierprobleem etc. Het is van invloed op je behandelstrategie.

Anatomie
 Cervicaal – lordose
o Relatief klein wervellichaam en groot foramen
o Facetgewrichten ongeveer 45 graden
 Thoracaal – kyfose
o Verhouding wervellichaam en foramen ongeveer gelijk
o Facetgewrichten ongeveer 60 graden
 Lumbaal – lordose : hierdoor kan de mens sneller lopen, je bent in staat om grotere stappen
te nemen en een smaller gangspoor (hebben allebei invloed op snelheid)
o Relatief groot wervellichaam en klein foramen
o Facetgewrichten ongeveer 90 graden
 Hoe verticaler de facetgewrichten, hoe minder rotatie en meer flexie
 Niet of nauwelijks: scoliose. Afwijking in het frontale vlak. Iedereen heeft vrijwel een lichte
afwijking. Heeft bijvoorbeeld ook te maken met een voorkeursarm en –been. In de groeispurt
kunnen allerlei zijwaartse afwijkingen in de wervelkolom ontstaan.
 Alleen mensen hebben een lumbale lordose. Het voordeel van een lumbale lordose is dat we
sneller kunnen lopen, smal gangspoor. Je kunt verder kijken wanneer je rechtop staat.
Daarnaast kun je je handen ontwikkelen, om dingen te manipuleren.
 Rug is wat achtergebleven qua ontwikkeling. In het thoracale gebied zijn de ligamenten het
dikst en het sterkst, en bij lumbaal het dunst.
 Variaties: er zijn veel verschillende houdingen. Toch zijn deze houding ‘normaal’, ze hoeven
niet persé afwijkend te zijn. Ze hoeven niet meteen gerelateerd te worden aan meer of
minder rugpijn. Niet van de toekomstige patiënten een bepaald model aanleren, want dit
vermindert ook niet altijd de rugklachten die ze hebben.

Verschillende typen wervels

,Op de onderstaande afbeelding is de eerste wervel een cervicale wervel. Deze heeft twee foramina
voor de arteria vertebralis. Daarnaast heeft deze een driehoekige foramen voor het ruggenmerg.

De tweede wervel is een thoracale wervel. De derde wervel is een lumbale wervel.




Aspecten van een wervel
 De stand van de facetgewrichten verandert in de wervelkolom. Ze kunnen zowel roteren als
flecteren. Thoracaal zullen er vooral rotaties kunnen plaatsvinden. Lumbaal kun je lateroflexie
maken en flecteren. Cervicaal kunnen er rotaties plaatsvinden en ja-knikken.
 De positie van het gewrichtsoppervlak bepaalt de richting van de mogelijke bewegingen




 Proc essus
spinosus
 Lamina arcus vertebrae
 Articulatio zygopophysalis superior
 Processus transversus
 Pediculus arcus vertebrae
 Foramen intervertebrale
 Corpus vertebrae

Functionele eenheid van Junghans
 Het kleinste bewegende segment van de wervelkolom bestaat uit
o 2 corpus vertebralis
o 1 discus intervertebralis
o 2 facetgewrichten
o Verbindende ligamenten
o Zag facetgewrichten als scharnierpunt
o Discus een veer

, o Rotatie over y-as
o Lateroflexie over z-as
o Flexie-extensie over x-as






Lumbale wervel 
 Groot corpora
 Smalste ruggenmergkanaal
 Processus spinosus
o Direct naar achteren
o Breed
 Facetgewrichten
o Verticaal-dorsaal oriëntatie

Facetgewricht




 Worden vaak zwaar belast
 Degenereren makkelijk, dit geeft de mogelijkheid tot boetwoekeringen. Deze zorgen voor
vernauwing van de zenuwen.
 Kans op artrose is groot
 Hoe sterk zijn je spieren etc, is ook belangrijk voor de facetgewrichten – als je sterke spieren
hebt komt er een lagere belasting op de facetgewrichten
 Bij oudere mensen kan er snel degeneratie optreden
 Bij degeneratie kan er ook sprake zijn van osteofyten (botwoekeringen). Deze osteofyten
kunnen tegen de dura mater aandrukken waardoor pijn ontstaat.
 Er zijn vrij grote bewegingsuitslagen mogelijk. Het kapsel van een facetgewricht moet redelijk
ruim zijn, anders heb je die bewegingsmogelijkheden niet.

Ligamenten

,  Anterior + posterior longitudinale ligament:
o Lopen van de nek naar het sacrum
o Ze voorkomen hyperextensie en hyperflexie
 Lig. flavum: verbind de vertebrae met elkaar
 Lig. nuchea: loopt van het occiput naar C7
 Lig. interspinalis: deze liggen tussen de proc. spinosi en zijn aan de mediale zijde verbonden
met lig. flavum en aan de laterale zijde aan de lig. supraspinalis
 Lig. supraspinalis: verbind de topjes van de proc. spinosi aan elkaar
 Lig. alaria: verbind de zijkanten van de dens (C2) aan de mediale zijde van de tumberculums
van het occiput
 Lig. transversum: houdt de atlas op zijn plek
 Lig. iliolumbale: veroorzaakt vaak pijn in de wervelkolom

Discus
De buitenrand van de discus, annulus fibrosis. De vezels hebben een schuin verloop. Het diepere deel
heeft ook een schuin verloop, alleen dan juist de andere kant op. De discus is een sterk deel van de
wervelkolom. Als je rotaties gaat maken in de wervelkolom is de kans dat de discus wordt beschadigd
groter. Als vezels gelijkmatig onder druk worden gezet, dan wordt de discus juist sterker.

ligamenten van de cervicale wervelkolom
 Ligamentum transversum – houdt atlas op z’n plek.
 Ligamentum alaria – houdt de dens op de plek






Welke structuren zorgen voor lage rugpijn?