GC college, blok 2.1
Week 1
Motivatie / leergesprek
Chronische pijn: de cijfers
• 2.2 miljoen Nederlanders
• Kosten: 20 miljard euro
• Pijn: meest voorkomende klacht
• Daarnaast:
o Depressie
o Angstklachten
o Slaapstoornissen
De cijfers: EU
Breivik, 2006:
• 19 % volwassenen chronische pijn in EU, meer in noorden dan zuiden, iets vaker bij vrouwen
• 54% consulteerde 2 tot 6 verschillende dokters
• 31 % ervaart ondraaglijke pijn
• 21 % diagnose depressie
• 2% bij pijnspecialist geweest
Uitgangspunten leergesprek
• MDBB-model / bio-psycho-sociale model
• Motivatietheorieën
o ASE-model (TPB Fishbein & Ajzen)
o 6-stappenmodel
o Trans Theoretisch Model (Prochaska & DiClemente)
o Health Belief Model
Structuur leergesprek
- Wat is de klacht (inhoud en oorzaak)
- Belemmerende, onderhoudende factoren (MDBB)
- Therapie en rol fysiotherapeut/patiënt
- Prognose
Biomechanisch counselen. Sommige mensen moeten dingen laten, anderen moeten juist meer gaan
ondernemen. Veel factoren die een rol kunnen spelen. Een begeleidende en coachende rol van de
fysiotherapeut. Tot slot een behandelvoorstel doen met het stellen van doelen, maar daarnaast
bevat het ook educatie. Daarnaast wordt de pijn niet echt besproken.
• Wat is de klacht (inhoud en oorzaak)
o Leg duidelijk en simpel uit
o Probeer te visualiseren
o Controleer goed of de patiënt jouw verhaal daadwerkelijk heeft begrepen. Waarom:
http://www.youtube.com/watch?v=zG2DVoRP86g
• Belemmerende, onderhoudende factoren (MDBB)
o Psychosociale belasting
,▪ Stress (conflicten, werkdruk etc.): niet te snel erover ophouden, maar ook
niet teveel ermee bemoeien. Heeft iemand een goede cognitie over het
probleem? Mensen met profiel 1 kunnen best wel stress hebben, vaak werk-
gerelateerd.
• In relatie tot uzelf: tevreden of niet
o Gemoedstoestand(blij,boos,verdriet)
o Intern conflict
o Life-events(sterfgeval,verhuizing,etc)
• In relatie tot anderen: conflicten thuis of op het werk
o Werkdruk
o Keuze vrijheid om zaken te regelen
• Al deze aspecten kunnen leiden tot stress. Op zich is stress niet erg
mits het niet te lang aanhoudt. Langdurige stress, ook al is het niet
veel heeft twee dingen tot gevolg:
- toename mechanische belasting (je rust onvoldoende uit en je
denkt niet goed over de manier waarop je iets doet)
- afname van belastbaarheid (je conditie neemt af maar ook dooR
allerlei hormonen ontstaat een
• Distress – Eustress
o Er wordt adrenaline en cortisol aangemaakt, op korte
termijn is dit goed eustress (gezonde stress).
o Wanneer er te lang stress is gaat de cortisol nadelig werken
voor het herstel en concentratie disstress.
o Eustress is goede stress die je hebt voor een tentamen
bijvoorbeeld. Hogere arousal. Hierdoor maak je je toetsen
beter. Adrenaline, noradrenaline, cortisol.
o Als deze stress te lang blijft spreken we van distress. Dit is
een stress die niet meer gezond is. Ook het fysiek herstel
gaat hierdoor naar beneden.
o
• Stressreacties op verschillende gebieden
o Stemmingsgebied
▪ Humeurigheid
▪ Pessimisme
▪ Lusteloosheid
▪ Geagiteerdheid - ?
▪ Angst
▪ Schuldgevoelens
▪ Gespannenheid
o Psychologisch gebied
, ▪ Chaotisch denken
▪ Concentratiestoornissen
▪ Vergeetachtigheid
▪ Snel schrikken
▪ Afname van flexibiliteit
▪ Verlies van zelfwaardering
▪ Verlies van zelfvertrouwen
o Gedragsmatig gebied
▪ Rusteloosheid
▪ Chaotisch gedrag
▪ Perfectionisme
▪ Probleemvermijding en isolatie
▪ Medicijngebruik
▪ Middelengebruik
▪ Veiligheid kiezen boven creativiteit
▪ Versnelde spraak
▪ Uitbarstingen van woede (impulscontroleverlies)
o Lichamelijk gebied
▪ Slapeloosheid
▪ Vermoeidheid
▪ Transpiratie
▪ Lage rugpijn
▪ Spanningshoofdpijn
▪ Hypertone nek/schoudermusculatuur
▪ Duizeligheid
▪ Verhoogde bloeddruk
▪ Verhoogd cholesterol
▪ Seksuele ongeïnteresseerdheid
▪ Somatisatie
o Modellen voor stress-reductie
▪ Karasek
• Regelmogelijkheden
• Taakeisen
• Actief: omgeving stelt hoge eisen, patiënt
heeft veel regelmogelijkheden (stimulerend
werk)
• Passief: omgeving stelt lage eisen met
daarnaast beperkte regelruimte
(aangeleerde hulpeloosheid)
• Weinig spanning: lage eisen gecombineerd
met veel regelmogelijkheden
• Veel spanning: hoge eisen gecombineerd
met weinig regelmogelijkheden
• AFBEELDING TABEL
▪ Gaillard
• AFBEELDING TABEL
• Je moet niet alleen naar de omgeving kijken,
maar ook naar de persoon.
• Als fysiotherapeut kun je het volgende met stress doen
o Lichaamsgericht werken (bewustzijn lichaamssignalen
verhogen)
, o Autogene training Schultz
o Progressieve relaxatie Jacobson
o Massage
o Leergesprek
▪ Rouw (Kübler-Ross)
1. Ongeloof, verdoving en ontkenning
2. Opstandigheid en protest
3. Marchanderen – onderhandelen
4. Depressie
5. Intrapsychisch en maatschappelijk evenwicht, aanvaarding,
acceptatie
▪ Life-events (Holmes and Rahe-schaal bijvoorbeeld scheiding, verhuizing,
geboorte kind etc.)
o Psychosociale belastbaarheid
▪ Coping: emotie- of probleemgericht
• Verschillende soorten kennen!
▪ Locus of control
• Intern: ik bepaal mijn lot zelf
• Extern: de omgeving bepaalt mijn lot
▪ Attributie
• Intern: het komt door mij
• Extern: het komt door iemand/iets anders
▪ Persoonseigenschappen
• Big five: menselijke persoonlijkheid in 5 dimensies
o Extraversie vs. introversie
o Aangenaamheid (anderen helpen) – eigen interesse
o Consciëntieusheid (hogere therapietrouw) –
onzorgvuldigheid
o Emotionele stabiliteit – emotionele instabiliteit
o Openheid voor ervaringen – gesloten koppigheid
• Voorbeelden
o Hoge score op vijandigheid, hogere kans op klaaggedrag en
hartproblematiek
o Hoge score op consciëntieusheid, hogere oefentrouw en
opvolgen van adviezen fysiotherapeut
o Lage score op emotionele stabiliteit, meer somatische
klachten, normale fysiologische sensaties interpreteren als
ziekte
▪ Cognities
• Common Sense Model van Leventhal
Week 1
Motivatie / leergesprek
Chronische pijn: de cijfers
• 2.2 miljoen Nederlanders
• Kosten: 20 miljard euro
• Pijn: meest voorkomende klacht
• Daarnaast:
o Depressie
o Angstklachten
o Slaapstoornissen
De cijfers: EU
Breivik, 2006:
• 19 % volwassenen chronische pijn in EU, meer in noorden dan zuiden, iets vaker bij vrouwen
• 54% consulteerde 2 tot 6 verschillende dokters
• 31 % ervaart ondraaglijke pijn
• 21 % diagnose depressie
• 2% bij pijnspecialist geweest
Uitgangspunten leergesprek
• MDBB-model / bio-psycho-sociale model
• Motivatietheorieën
o ASE-model (TPB Fishbein & Ajzen)
o 6-stappenmodel
o Trans Theoretisch Model (Prochaska & DiClemente)
o Health Belief Model
Structuur leergesprek
- Wat is de klacht (inhoud en oorzaak)
- Belemmerende, onderhoudende factoren (MDBB)
- Therapie en rol fysiotherapeut/patiënt
- Prognose
Biomechanisch counselen. Sommige mensen moeten dingen laten, anderen moeten juist meer gaan
ondernemen. Veel factoren die een rol kunnen spelen. Een begeleidende en coachende rol van de
fysiotherapeut. Tot slot een behandelvoorstel doen met het stellen van doelen, maar daarnaast
bevat het ook educatie. Daarnaast wordt de pijn niet echt besproken.
• Wat is de klacht (inhoud en oorzaak)
o Leg duidelijk en simpel uit
o Probeer te visualiseren
o Controleer goed of de patiënt jouw verhaal daadwerkelijk heeft begrepen. Waarom:
http://www.youtube.com/watch?v=zG2DVoRP86g
• Belemmerende, onderhoudende factoren (MDBB)
o Psychosociale belasting
,▪ Stress (conflicten, werkdruk etc.): niet te snel erover ophouden, maar ook
niet teveel ermee bemoeien. Heeft iemand een goede cognitie over het
probleem? Mensen met profiel 1 kunnen best wel stress hebben, vaak werk-
gerelateerd.
• In relatie tot uzelf: tevreden of niet
o Gemoedstoestand(blij,boos,verdriet)
o Intern conflict
o Life-events(sterfgeval,verhuizing,etc)
• In relatie tot anderen: conflicten thuis of op het werk
o Werkdruk
o Keuze vrijheid om zaken te regelen
• Al deze aspecten kunnen leiden tot stress. Op zich is stress niet erg
mits het niet te lang aanhoudt. Langdurige stress, ook al is het niet
veel heeft twee dingen tot gevolg:
- toename mechanische belasting (je rust onvoldoende uit en je
denkt niet goed over de manier waarop je iets doet)
- afname van belastbaarheid (je conditie neemt af maar ook dooR
allerlei hormonen ontstaat een
• Distress – Eustress
o Er wordt adrenaline en cortisol aangemaakt, op korte
termijn is dit goed eustress (gezonde stress).
o Wanneer er te lang stress is gaat de cortisol nadelig werken
voor het herstel en concentratie disstress.
o Eustress is goede stress die je hebt voor een tentamen
bijvoorbeeld. Hogere arousal. Hierdoor maak je je toetsen
beter. Adrenaline, noradrenaline, cortisol.
o Als deze stress te lang blijft spreken we van distress. Dit is
een stress die niet meer gezond is. Ook het fysiek herstel
gaat hierdoor naar beneden.
o
• Stressreacties op verschillende gebieden
o Stemmingsgebied
▪ Humeurigheid
▪ Pessimisme
▪ Lusteloosheid
▪ Geagiteerdheid - ?
▪ Angst
▪ Schuldgevoelens
▪ Gespannenheid
o Psychologisch gebied
, ▪ Chaotisch denken
▪ Concentratiestoornissen
▪ Vergeetachtigheid
▪ Snel schrikken
▪ Afname van flexibiliteit
▪ Verlies van zelfwaardering
▪ Verlies van zelfvertrouwen
o Gedragsmatig gebied
▪ Rusteloosheid
▪ Chaotisch gedrag
▪ Perfectionisme
▪ Probleemvermijding en isolatie
▪ Medicijngebruik
▪ Middelengebruik
▪ Veiligheid kiezen boven creativiteit
▪ Versnelde spraak
▪ Uitbarstingen van woede (impulscontroleverlies)
o Lichamelijk gebied
▪ Slapeloosheid
▪ Vermoeidheid
▪ Transpiratie
▪ Lage rugpijn
▪ Spanningshoofdpijn
▪ Hypertone nek/schoudermusculatuur
▪ Duizeligheid
▪ Verhoogde bloeddruk
▪ Verhoogd cholesterol
▪ Seksuele ongeïnteresseerdheid
▪ Somatisatie
o Modellen voor stress-reductie
▪ Karasek
• Regelmogelijkheden
• Taakeisen
• Actief: omgeving stelt hoge eisen, patiënt
heeft veel regelmogelijkheden (stimulerend
werk)
• Passief: omgeving stelt lage eisen met
daarnaast beperkte regelruimte
(aangeleerde hulpeloosheid)
• Weinig spanning: lage eisen gecombineerd
met veel regelmogelijkheden
• Veel spanning: hoge eisen gecombineerd
met weinig regelmogelijkheden
• AFBEELDING TABEL
▪ Gaillard
• AFBEELDING TABEL
• Je moet niet alleen naar de omgeving kijken,
maar ook naar de persoon.
• Als fysiotherapeut kun je het volgende met stress doen
o Lichaamsgericht werken (bewustzijn lichaamssignalen
verhogen)
, o Autogene training Schultz
o Progressieve relaxatie Jacobson
o Massage
o Leergesprek
▪ Rouw (Kübler-Ross)
1. Ongeloof, verdoving en ontkenning
2. Opstandigheid en protest
3. Marchanderen – onderhandelen
4. Depressie
5. Intrapsychisch en maatschappelijk evenwicht, aanvaarding,
acceptatie
▪ Life-events (Holmes and Rahe-schaal bijvoorbeeld scheiding, verhuizing,
geboorte kind etc.)
o Psychosociale belastbaarheid
▪ Coping: emotie- of probleemgericht
• Verschillende soorten kennen!
▪ Locus of control
• Intern: ik bepaal mijn lot zelf
• Extern: de omgeving bepaalt mijn lot
▪ Attributie
• Intern: het komt door mij
• Extern: het komt door iemand/iets anders
▪ Persoonseigenschappen
• Big five: menselijke persoonlijkheid in 5 dimensies
o Extraversie vs. introversie
o Aangenaamheid (anderen helpen) – eigen interesse
o Consciëntieusheid (hogere therapietrouw) –
onzorgvuldigheid
o Emotionele stabiliteit – emotionele instabiliteit
o Openheid voor ervaringen – gesloten koppigheid
• Voorbeelden
o Hoge score op vijandigheid, hogere kans op klaaggedrag en
hartproblematiek
o Hoge score op consciëntieusheid, hogere oefentrouw en
opvolgen van adviezen fysiotherapeut
o Lage score op emotionele stabiliteit, meer somatische
klachten, normale fysiologische sensaties interpreteren als
ziekte
▪ Cognities
• Common Sense Model van Leventhal
