H9 Bloedsomloop
Biologie 9.1: Hart en bloedsomloop
Een hartslag
Fase 1: het vullen van de kamers. De boezems en kamers zijn ontspannen: diastole.
Het bloed stroomt door de boezems via de hartkleppen de kamers in.
Dan trekken de boezems samen (= boezemsystole) → de kamers raken zo volledig gevuld.
De hartkleppen zijn open en de slagaderkleppen gesloten. De druk in de kamers is hoog.
Fase 2: het leegpersen van de kamers. De kamers trekken samen, waardoor de hartkleppen sluiten
en de slagaderkleppen openen → het bloed wordt de slagaders ingepompt.
Fase 3: pauze. De boezems stromen weer vol en de kamers ook gedeeltelijk. De hartkleppen zijn
weer open en de slagaderkleppen gesloten. De druk in de kamers is laag.
Bloedsomloop
Kleine bloedsomloop: in de longen wordt het bloed O 2-rijk en CO2-arm (= stofwisseling).
Rechterkamer – longslagader – longhaarvaten – longader – linkerboezem
Grote bloedsomloop: de cellen worden voorzien van zuurstof en het bloed van afvalstoffen en CO 2.
Linkerkamer – aorta – slagader – haarvaten – ader – bovenste/onderste holle ader - rechterboezem
De mens heeft dus een dubbele gesloten bloedsomloop, gekoppeld door het hart. Bij dieren met een
enkele of open bloedsomloop gaat de O2-stofwisseling trager. De kransslagader voedt de hartspier.
De poortader vervoert zuurstofarm, voedingsstofrijk bloed van de darmen en maag naar de lever.
Embryonale bloedsomloop
Een foetus krijgt zuurstof via de navelstreng → half O 2-rijk bloed in de rechterkamer. Het meeste bloed
stroomt niet naar de longen, maar naar de linkerboezem via een opening: het ovale fenster → longen
spelen geen rol. Er zit ook een verbinding tussen de longslagader en de aorta = ductus Botalli.
Vier veranderingen na de geboorte:
1. Er stroomt meer bloed naar de longen.
2. De druk in de linkerhelft wordt hoger dan
in de rechter: het ovale fenster sluit.
3. De ductus Botalli sluit.
4. Het bloedvat tussen de navelstrengader
en de holle ader sluit, de bloedvaten verschrompelen.
, H9 Bloedsomloop
Biologie 9.2: Bloeddruk
Bloedgolven
Bij elke systole (= samentrekking) wordt er bloed in de slagaders geperst. Er is tijdelijk een verhoging
van de bloeddruk in de slagaders, de systolische druk of bovendruk.
De elasticiteit dempt de drukverhoging, maar verhoogt de druk na het sluiten van de slagaderkleppen.
Tijdens de diastole neemt de bloeddruk weer af, de diastolische druk of onderdruk.
In de loop van tijd verslijten de bloedvaten, waardoor er vetachtige stoffen aan de wand blijven kleven.
Dit leidt tot atherosclerose, een vernauwing van de bloedvaten. Gevolg: de vernauwing en littekens
zorgen voor een hogere bloeddruk.
Bloeddrukmeting
De arts pompt lucht in de manchet, waardoor de armslagader is dichtgedrukt. Hij verlaagt de
manchetdruk, waardoor bloed zich door de opening heen perst. De druk in de manchet is dan net iets
lager dan de druk in de linkerkamer tijdens de systole. Hij meet de bovendruk.
Daarna neemt de druk in de manchet verder af, waardoor het bloed weer normaal kan stromen.
Dan meet hij de onderdruk. De bovenarm is een geschikte plaats, want het ligt ter hoogte van het hart.
Hoe verder van het hart, hoe lager de bloeddruk.
Biologie 9.1: Hart en bloedsomloop
Een hartslag
Fase 1: het vullen van de kamers. De boezems en kamers zijn ontspannen: diastole.
Het bloed stroomt door de boezems via de hartkleppen de kamers in.
Dan trekken de boezems samen (= boezemsystole) → de kamers raken zo volledig gevuld.
De hartkleppen zijn open en de slagaderkleppen gesloten. De druk in de kamers is hoog.
Fase 2: het leegpersen van de kamers. De kamers trekken samen, waardoor de hartkleppen sluiten
en de slagaderkleppen openen → het bloed wordt de slagaders ingepompt.
Fase 3: pauze. De boezems stromen weer vol en de kamers ook gedeeltelijk. De hartkleppen zijn
weer open en de slagaderkleppen gesloten. De druk in de kamers is laag.
Bloedsomloop
Kleine bloedsomloop: in de longen wordt het bloed O 2-rijk en CO2-arm (= stofwisseling).
Rechterkamer – longslagader – longhaarvaten – longader – linkerboezem
Grote bloedsomloop: de cellen worden voorzien van zuurstof en het bloed van afvalstoffen en CO 2.
Linkerkamer – aorta – slagader – haarvaten – ader – bovenste/onderste holle ader - rechterboezem
De mens heeft dus een dubbele gesloten bloedsomloop, gekoppeld door het hart. Bij dieren met een
enkele of open bloedsomloop gaat de O2-stofwisseling trager. De kransslagader voedt de hartspier.
De poortader vervoert zuurstofarm, voedingsstofrijk bloed van de darmen en maag naar de lever.
Embryonale bloedsomloop
Een foetus krijgt zuurstof via de navelstreng → half O 2-rijk bloed in de rechterkamer. Het meeste bloed
stroomt niet naar de longen, maar naar de linkerboezem via een opening: het ovale fenster → longen
spelen geen rol. Er zit ook een verbinding tussen de longslagader en de aorta = ductus Botalli.
Vier veranderingen na de geboorte:
1. Er stroomt meer bloed naar de longen.
2. De druk in de linkerhelft wordt hoger dan
in de rechter: het ovale fenster sluit.
3. De ductus Botalli sluit.
4. Het bloedvat tussen de navelstrengader
en de holle ader sluit, de bloedvaten verschrompelen.
, H9 Bloedsomloop
Biologie 9.2: Bloeddruk
Bloedgolven
Bij elke systole (= samentrekking) wordt er bloed in de slagaders geperst. Er is tijdelijk een verhoging
van de bloeddruk in de slagaders, de systolische druk of bovendruk.
De elasticiteit dempt de drukverhoging, maar verhoogt de druk na het sluiten van de slagaderkleppen.
Tijdens de diastole neemt de bloeddruk weer af, de diastolische druk of onderdruk.
In de loop van tijd verslijten de bloedvaten, waardoor er vetachtige stoffen aan de wand blijven kleven.
Dit leidt tot atherosclerose, een vernauwing van de bloedvaten. Gevolg: de vernauwing en littekens
zorgen voor een hogere bloeddruk.
Bloeddrukmeting
De arts pompt lucht in de manchet, waardoor de armslagader is dichtgedrukt. Hij verlaagt de
manchetdruk, waardoor bloed zich door de opening heen perst. De druk in de manchet is dan net iets
lager dan de druk in de linkerkamer tijdens de systole. Hij meet de bovendruk.
Daarna neemt de druk in de manchet verder af, waardoor het bloed weer normaal kan stromen.
Dan meet hij de onderdruk. De bovenarm is een geschikte plaats, want het ligt ter hoogte van het hart.
Hoe verder van het hart, hoe lager de bloeddruk.
