Samenvatting urologie en gynaecologie

Semeiologie
1: dysurie: moeilijke mictie
- Tgv obstructie urethra: functioneel/anatomisch
- Tgv detrusor a/hypocontractiliteit: neurogeen/overrekking
 Hesitatie
 Residu
- Leeftijd + geslacht!
- Chronisch/acuut!
- IPSS: international prostate symptome score
o Residu
o Pollakisurie
o Intermittency
o Urgency
o Straalzwakte
o Hesitatie
o Nycturia
o 0-7: geen-licht
o 8-19: matig-mild
o 20-35: ernstig
- DD
o Benigne prostaathyperplasie/prostaatcarcinoom/prostatitis
o Infravesicale obstructie
o Blaasstenen
o Neurologisch
o Stress
o Medicatie
o Congenitaal
o Idiopatisch
- ICQ: urine-incontinentie
- LUTS: lower urinary tract symptoms
o Mictie- en vullingsgerelateerde symptomen
- Klinisch oz: inspectie + palpatie + rectaal oz
- Urine oz + PSA + creatinine
2: strangurie: pijnlijke mictie
- Tgv bacteriële kolonisatie
- Tgv inflammatie overgangsepitheel
- Tgv urine met lage pH
- Vrouw:
o Congenitaal (VUR)
o Blaasfunctiestoornis
o Hormonale/anatomische veranderingen
o Seksueel contact
o zs
- Man:
o Congenitaal

, o Afvloeistoornissen
o Blaasfunctiestoornissen
o SOA
- DD:
o Lage UWI
 Cystitis
 Urethritis
 PID
 Vaginitis + vulvitis
o Hoge UWI: parenchym
 Pyelonefritis
 Prostatitis
 Orchi-epididymitis
o Interstitiële cystitis
o Urolithiasis
o Radiocystitis
o Maligniteiten (TCC)
o Reiter syndroom
o Appendicitis
o Torsio testis
o Psychogeen
- Urine oz + kweek (voor AB!)
- WBC + CRP + PSA + creatinine
3: urinaire incontinentie: elke stoornis in de normale
vullings/ledigingscyclus
- 2 of meer keer per maand
- Probleem urinewegen
- Neurogeen
- Mobiliteitsstoornis
- Omg factoren
- Vrouw > man, leeftijd ↗
- Stress/urge(OAB)/overloop(detrusor)/functioneel/reflex(dwarslaesies)
- DD:
o Urologisch
o Gynaecologisch
o Neurogeen
o Gm
o Psychologisch/cognitief/mobiliteit/omg factoren
- Voorgeschiedenis!
- Vrouw: gynaecologisch oz, mannen: prostaat oz
- Urine oz, hoesten bij volle blaas, urodynamisch oz, uroflow, echografie SSEP EMG,
cystoscopie (blaas + urethra)
4: hematurie
- Enkel begin/einde: lagere uw
- Volledige plas: hogere uw
- Silentieus: pijnloos: tumor!

, - Nefrologisch: glomerulaire filter
- Urologisch: acanthocyten
- Hoger in de tractus: homogene hematurie
- DD:
o Tumoren
o Lithiasis
o Infecties: pyelonefritis, cystitis, urethritis
o Trauma
o Vasculair: nutcracker syndrome
o instrumentatie
- rode bieten!
- Andere (urologische) klachten?
- Abdominale palpatie
- Genitale inspectie
- Vrouw: gynaecologisch oz, man: prostaat oz
- Urine sediment, urine kweek (infectie), CT scan, cystoscopie
5: ejaculatiestoornissen
- Ejaculaat = spermatozoïden + prostaatvocht
- Anejaculatie: geen ejaculatie
o Geen prostaat/zaadblaasjes
o Obstructie ducti ejaculatorii
- Hematospermie: microscopisch bloed in ejaculaat
- Hemospermie: zichtbaar bloed in ejaculaat
o Banaal
o Na prostaatbiopsie
o Prostatitis/prostaatkanker
- Retrograde ejaculatie
o Prostaatingrepen/alfablokkers/neurologische aand
o Ejaculaat naar blaas
o Kan geen kwaad, eliminatie via mictie

6: erectiestoornissen
- Stim hersencentra door (dihydro)testosteron
- Erectiele dysfunctie: erectie onvold rigiditeit en/of duur
- Kromme erectie tgv kort frenulum/fimosis/aangeboren/verworven kromming
- IIEF: international index of erectile function
7: acute buikpijn
- Nefritis/nierkoliek
o Bewegingsdrang
o Vagale reactie
o Braken
o Blanco Rx abdomen: calciumhoudende stenen in UW
- Appendicitis: peritoneale prikkeling
- Hoge flank: nier
o Pyelonefritis: koorts
o Slagpijn nierloges

, - Uitstralend naar blaas en nier: ureter
- Lage buik: blaas
- Perineaal: prostaat
o Koorts
- Obstructie: hydronefrose, hydro-ureteronefrose, retentie
- Infectie: pyelonefritis, cystitis, prostatitis
- Trauma: nier, blaas
- Tumor: nier, ureter, blaas
- Urine oz, echografie uw, CT scan abdomen
- Hoog abdom pijn
o Niergezwellen of nierobstructie

Fysiek onderzoek
Specifieke tekens
- Grote niermassa: tumor/polycystische nier
- Slagpijn nierloge: acute pyelonefritis (koorts)/acute hydronefrose (niersteenkoliek)
o Recid stenen: Ca, P, parathormoon, urinezuur
- Globus: acute urineretentie
- Blaasextrofie: blaas + urethra open thv onderbuik
Man
- Zwelling liezen
o Liesbreuk
o Zaadstrengcyste
o Niet ingedaalde testis
o Lymfeklierzwelling
o Abces
- Zwelling scrotum: pijnloos
o Hydrocoele: cystische zwellingen in tunica vaginalis
o Varicoele (vermindert bij neerliggen) !v. spermatica
 Dilatatie vv. spermatica thv bovenpool testis (vnl L) => insuff
 Tgv veneuze reflux, insuff kleppen, compressie venen bij kruising met AMI,
abdominale massa
 Infertiliteit
 Palpatie zachte massa boven testis (Valsalva)
 Behandeling: ligatuur/flebografische sclerosering indien
 Infertiliteit met bewezen oligospermie/onvold beweeglijkheid
 Graad 3-4 op jonge leeftijd met pijn/sec hypotrofie testis
o Testistumor (onregelm zwelling)
 Alfafoetoproteïne + bèta-HCG
o Spermatocoele = epididymiscyste
 Cystische massa thv bovenpool epididymis
 Verstopping kanaaltjes bijbal => ophoping vocht met spermacellen
- Zwelling scrotum: pijnlijk
o Infectie
o Trauma
 Zelden ernstige schade
 Hechten bij ruptuur