“De Tijd van de Televisie en Computer”
Algemene informatie over het Tijdvak:
De tijd van de televisie en computer duurt van 1950 tot het heden. De televisie en computer zijn
twee symbolen voor de welvaartsgroei in de westerse wereld en de informatie maatschappij die in
deze periode ontstaan. De koude oorlog loopt als een rode draad door dit tijdvak. Deze
wapenwedloop tussen twee blokken hield de gehele wereld jarenlang in zijn grijp. Enkele keren was
de wereld maar millimeters verwijderd van een totale vernietigende kernoorlog. Verdere
onderwerpen die aanbod komen zijn de dekolonisatie, de eenwording van Europa en het ontstaan
van een pluriforme samenleving.
Paragraaf 1. – Dekolonisatie
Kenmerkend aspect paragraaf: “De dekolonisatie die een eind maakte aan de
westerse hegemonie in de wereld.”
In de zomer van 1946 braken er rellen uit tussen moslims en hindoes in Brits-Indië, de kroonkolonie
van Groot-Brittannië. De Britten wilden wel af van de kolonie, de kosten werden te groot en de
Amerikanen en Russen drongen aan op dekolonisatie. Amerika, zelf ontstaan uit een opstand tegen
het kolonialisme zag zichzelf als voorvechter van vrijheid en onafhankelijkheid. Communistisch
Rusland zag zichzelf als de helper van alle onderdrukte volkeren. Naast deze ideologische motieven
hadden de VS en Sovjet-Unie ook machtspolitieke motieven om dekolonisatie te steunen. Met het
steunen van antikoloniale bewegingen hoopten ze invloed te krijgen in het bestuur van de nieuwe
staten.
In juni 1947 werd Brits-Indië verdeeld; de moslims kregen Pakistan en Bangladesh, de hindoes India.
Hieruit ontstonden als gevolg grote rellen waar honderdduizenden in stierven. Miljoenen mensen
vluchtten de nieuwe grenzen over; Hindoes naar India, moslims naar Pakistan en Bangladesh.
Nederlands was in tegenstelling tot GB niet van plan zijn kolonie Nederlands-Indië op te geven.
Echter hadden enkele factoren een Indonesische onafhankelijkheidsverklaring bevorderd. Zo was in
de Tweede-Wereldoorlog de machtspositie van Nederland verslechterd en hadden de Japanners
tijdens hun bezetting van Indonesië het gehele koloniale bestuurssysteem verwaarloosd. Op 17
augustus 1945 twee dagen na de Japanse capitulatie riep Soekarno de onafhankelijke republiek
Indonesië uit. Nederland probeerde de orde te herstellen en begon tijdelijk diplomatiek overleg met
de Indonesische leiders. Dit mislukte waarna Nederland koos voor het gebruik van geweld, met een
groot leger heroverde het in twee politionele acties grote delen van Java en Sumatra. De
Nederlandse troepen werden doelwit van guerrillastrijders die zich schuilhielden tussen de normale
bevolking. Aan beide kanten vonden veel schendingen van de mensrechten plaats, een bekend
voorbeeld is kapitein westerling die met zijn speciale commando’s zonder pardon strijders
executeerden. Begin 1949 besloot Nederland Indonesië op te geven onder dwang van de VS en VN.