Samenvatting bedrijfsfiscaliteit

Bedrijfsfiscaliteit
Deel 1: Algemeen
Belang van het opleidingsonderdeel
3 functies van belastingen
1) Financiële functie
 Belastingen worden geïndexeerd door de overheid
 In een grote pot waar ‘alle’ overheidsuitgaven mee gefinancierd worden:
o Sociaal vangnet
o Wegen
o Ziekenhuizen
o …
 Nu: overheidsfuncties zijn gestegen in vergelijking met vroeger
o Meer investeringen in sociaal vangnet, scholen, …
o Dus de belastingontvangsten stijgen
 In België: veel belastingen (voor zowel ondernemingen als gezinnen)?
o Volgens OESO: België staat op 3e plek van hoogste belastingen
 Denenmarken en Frankrijk nog hoger
 Hoger dan het OESO gemiddelde
 Nederland ook boven OESO gemiddelde, maar wel onder België
o België heeft hoogste belastingdruk ter wereld
 We geven ± 52,6% af
 Vele hoger dan OESO gemiddelde
 Nederland ook boven OESO gemiddelde, maar ver onder België
 Belastingen kunnen niet zomaar naar beneden (voor ondernemingen)
o Dus: taks shift
 = Belastingen naar andere dingen verschuiven
o Welke andere dingen?
 Btw verhogen?
 Vermogensbelasting invoeren? (België heeft geen zuiver systeem
van vermogensbelasting)
 = Elk jaar aangifte doen van de waarde van je vermogen, en
daarop belastingen betalen
 Ecofiscaliteit? (Nederland doet het hier vele beter dan België)
 Wordt gebruikt om ondernemingen te ontraden om minder
milieuvervuilend te zijn door dit te belasten (en ondernemingen
die hun best doen voor het milieu voordelen te geven)
 Overwinstbelasting
 (Nu: energiebedrijven) overwinsten extra belasten




1

, 2) Instrumentele/economische functie
 Belastingen worden gebruikt om gedrag te sturen
o Goed gedrag belonen: belastingvrijstelling, …
o Slecht gedrag extra belasten
 Vennootschapsbelasting stuurt het gedrag van ondernemingen
o O&O: innovatieaftrek
 85% van de winst (die voorkomt uit uitvindingen met patent) niet
belastbaar
 Nieuwe geneesmiddelen, software, …

3) Herverdelende/sociale functie
 Overheid wil op deze manier meer inkomensgelijkheid creëren
o Mensen die minder verdienen, betalen verhoudingsgewijs minder
belastingen
o Belastingvrijesom: 1e schijf van de inkomsten is niet belastbaar
o Progressiefbelastingtarief: (tot 50%)  meer inkomsten is meer
belastingen

Belastingen in het bedrijfsleven
 Ondernemingen willen de belastingen verminderen/onderdrukken
o = Fiscale planning
 Hoe doen multinationals aan fiscale planning?
o Kijken naar de fiscale voordelen per land
 In welk land moeten we het minste belastingen betalen?
 Moeilijk evenwicht: kiezen we voor lage belastingen of voor O&O?
o Verschuiven van de winsten naar locaties waar de belastingdruk laag is
 Luxembourg Leaks:
 Bevindingen waarin multinationals op een zeer agressieve
manier aan fiscale planning doen samen met Luxemburgse
belastingadministratie
 Multinationals maakten geheime afspraken met deze
belastingadministratie die nergens gepubliceerd werd
 Gelekt door journalisten
 Panama:
 Belastingparadijs
 Advocatenkantoor zorgde ervoor dat multinationals hun winsten
naar Panama konden verhuizen zodat ze geen belastingen
moeten betalen
 Gelekt door hackers
 Bahamas Leaks:
 Dezelfde situatie als Panama
 Gelekt door ex-werknemer van een multinational die aan fiscale
planning deed




2

, Begrippen en beginselen
Begrippen
 Belasting
o Kenmerken:
 Dwingend karakter
 Je moet belastingen betalen, je komt er ‘niet onderuit’
 Financieel doel
 Belastingen worden in een grote pot gestoken en daar wordt
hun plaats bepaald
 Afwezigheid van rechtstreekse en individuele tegenreactie
 Je moet de belasting betalen, maar dat betekent niet dat je
moet kunnen genieten van de tegenprestatie van de overheid
 Vb.: ik rijd niet met de auto en heb de wegen dus niet nodig,
dus ik moet geen belasting betalen die naar het wegennetwerk
gaat
o Andere heffingen
 Vergoedingsretributies
 Je moet betalen in ruil voor een overheidsdienst (dus: dit is
geen belasting)
 Sociale zekerheidsbijdragen
 Komt niet in de grote pot van de belastingen terecht, maar
enkel in het stelsel van sociale zekerheid (specifieke
aanwending)
 Belastingheffende instanties
o In België: ongelooflijk complex
o Federale belastingen  door de federale staat
 Personenbelasting, vennootschapsbelasting, …
o Regionale belastingen  door de gewesten
 Onroerende voorheffing, milieubelasting, opcentiemen van
personenbelasting (= extra heffing bovenop personenbelasting van
federale staat), …
o Lokale belastingen  door provincies en gemeenten
 Leegstand van gebouwen, belasting op (grote) ondernemingen, …
o In België: 3 niveaus krijgen op basis van de grondwet volledige autonome
belastingbevoegdheid (doen bijna alles wat ze willen)
 Niet goed
 Iedereen mag alles belasten
 In Duitsland: veel beter verdeeld (door de grondwet)
 Ruling
o Dienst voorafgaande beslissingen
 Voorafgaande beslissingen over hoe de wet wordt toegepast op een
bijzondere situatie of verrichting die nog geen uitwerking heeft
gehad
 Procedure: schriftelijke, gemotiveerde aanvraag
 Vlaamse Belastingdienst (Vlabel): belastingen waarvan de inning
gebeurt door de Vlaamse overheid (erfbelastingen)

3

, Beginselen
 Legaliteitsbeginsel
o “No taxation without representation”
o Enkel een democratisch orgaan mag over belastingen beslissen
 Wetgever mag niet alleen belastingen heffen
 Belangen van iedereen beschermen
 Rechtvaardige belasting heffen
o Heeft geleid tot revoluties
 VS toen het nog een kolonie was van GB
 België toen het nog Zuid-Holland was
 Zuid-Holland moest veel meer belastingen betalen dan Noord-
Holland
 Gelijkheidsbeginsel
o Staat in de grondwet
o Komt neer op 3 regels:
 Gelijke situaties moeten gelijk worden behandeld
 Belastingen moeten belastingplichtige gelijk behandelen
 Verschillende situaties moeten verschillend worden behandeld
 Afwijking van deze 2 regels moet gebaseerd zijn op:
 Objectief criterium dat pertinent is in het licht van de bedoeling
van de wetgever
 Doel van de wetgever: als die de innovatieaftrek heeft
ingevoerd, is het doel om ondernemingen aan te zetten
om grote onderzoekscentra te bouwen
 Moet proportioneel zijn
 Op niveau van OESO is er een informeel akkoord om dit
toe te laten, tot 85% (speelt mee om dat bij ons ook toe
te laten)
 Bij discussie zal een rechter geval per geval moeten
bekijken en beoordelen
o Vb.: in Zelzate is er een extra belasting ingevoerd voor multinational
 Multinational is naar de rechter gestapt
 Beweerde dat dit in strijd was met het gelijkheidsbeginsel
 Multinational heeft ongelijk gekregen
 Gelijke situaties moeten gelijk behandeld worden  wanneer is
een situatie gelijk? (Is de multinational gelijk aan de bakker om
de hoek?)
 Rechter vond dat ze niet gelijk waren
 Multinational is groter en rijker
 Dus de belasting mocht blijven




4