DIGITALE EN PROFESSIONELE COMMUNICATIE
HOOFDSTUK 1: COMMUNICATIE
je kan niet niet communiceren: signalen afgeven door vb. kledingkeuze, blozen, aan/afwezigheid
DIGITALISERING
- Socials:
o Tot jaren ’00: eenrichtingsreclame (consument kan niet reageren)
o Nu: conversational human voice (bedrijf gedraagt zich als mens in interactie met klant)
- E-commerce:
o Nultolerantie van klant: we eisen snelle levering & track en trace van pakketjes
online & offline communicatie lopen door elkaar: vb. eten in restaurant & foto plaatsen op instagram
TRENDS BINNEN COMMUNICATIE
DATA DRIVEN & REAL TIME
- Big data: informatie geven aan bedrijven -> hiermee inspelen op wensen van klant -> persoonlijker
- Computer technologie: gedemocratiseerd: alle data wordt bewaard en kan gebruikt worden
o Vb: Chinese social credit systeem: miljoenencamera’s houden burgers in de gaten
o Vb: gepersonaliseerde reclame (je bestelt drinkbus -> reclame voor accessoires van drinkbus)
Relatie met media:
vroeger: passieve consument (keek tv, las de krant) <-> nu: consument post of deelt zelf filmpjes van bedrijf
EMOTIE EN SOCIALE CONTEXT
Vroeger: communicatie gebaseerd op ratio en individu (consument overtuigen dat product A de beste is)
Nu: meer inspelen op emotie & sociale omgeving
Vb: cola kopen = stukje geluk kopen, idool gebruikt bepaald product: moet wel goed zijn
We worden in ons handelen vooral bepaald door wat anderen doen, minder wat we zelf doen
VAN TEKST NAAR BEELD
Oude reclames: veel tekst & uitleg over product <-> nu: afbeelding centraal, korte slogan
TRANSPARANTIE EN OPEN COMMUNICEREN
Organisaties: niet langer controle over communicatie belang van oprecht zijn, doen wat ze zeggen
Iedereen kan communiceren over bepaald bedrijf: klacht plaatsen op vb. twitter
Kritiek op vb. greenwashing: bedrijf A stort veel geld voor mileuorganisatie maar heeft veel uitstoot
1
,DUURZAAMHEID EN MVO
- Vroeger: weinig concurrentie, bedrijven konden doen wat ze willen
- Nu: veel meer keuze, klanten kiezen vaak voor duurzamere optie
o Vb: tony chocolonely -> oprichter ontdekte dat er geen slavenarbeidvrije chocolade bestond
MVO = maatschappelijk verantwoordelijke organisatie
ACCOUNTABILITY EN MEETBAAR MAKEN
Accountability = het meetbaar maken van het rendement van de communicatie
Communicatieprofessional neem verantwoordelijkheid voor bedrijf & moet zich verantwoorden
Investeringen van bedrijf in communicatie moeten winst opbrengen
google/facebook: laten zien hoeveel geinvesteerde geld in advertenties heeft opgebracht
= meetbare communicatie (veel andere vormen zijn moeilijk meetbaar)
NETWERKMAATSCHAPPIJ
- Veel bedrijven actief op sociale media <-> niet altijd goede zaak voor deze bedrijven
o vb. bashtags: oorspronkelijk positieve hashtag van bedrijf gebruikt door haters om
commentaar te geven
- Nieuwe klanten werven door bestaande klanten
o vb. Mobile Vikings: je krijgt 5 euro korting op abonnement door nieuwe klant te werven
TAKEN COMMUNICATIEMEDEWERKER
Taak Uitleg
Reputatie Reputatie bouwen en beschermen
= som van alle imago-indrukken intern en extern aan de organisatie
Belangrijk voor vertrouwen in de organisatie: hier heb je niet altijd controle over
Regie De juiste toon en timing
= communicatiever maken van organisatie, goed nadenken over heldere boodschappen
opstellen van media planning: welke media kanalen gebruiken en wanneer?
Realisatie Creatieve kant van het vak
= uitvoering: onderscheidende concepten die verwoorden, verbeelden en het verschil maken
Communicatie niet enkel extern: ook binnen bedrijf (intern) moet je communiceren
KERNTAKEN VOLGENS LOGEION
Taak Uitleg
Analyseren Vaststellen van organisatieprobleem, opzetten & uitvoeren van onderzoek (vb trends in de
markt en maatschappij)
Adviseren Bepalen van communicatie-aanpak & middelen: adviseren over identiteit, reputatie,..
Versterken van interne communicatie
Integreren Realiseren van communicatie, aansturen en samenwerking met andere professionals
Creëren Bedenken van campagnes & concepten, maken van content (vb brochures)
Begeleiden Coachen van communicatie van anderen, communicatief ondersteunen van projecten
Organiseren Verzorgen van events (persconferentie, bedrijfsfeest), realiseren van advertenties
HOOFDSTUK 2: BASICS OVER COMMUNICATIE
2
,HET EENVOUDIGE COMMUNICATIEMODEL
Zender: vb. prof
Boodschap: vb. lesinhoud
Medium: vb. door lucht van aula
Ontvanger: vb. studenten
Ruis: vb. drilboor naast aula
DE BOODSCHAP
Aspect Uitleg Voorbeeld
Zakelijk Beschrijving van feiten, gegeven informatie Het stoplicht staat op groen
Expressief Gevoel/emotie die zender via de boodschap uit B: Ik wil opschieten
Relationeel Verhouding van zender en ontvanger tot elkaar B: ik vind je soms een trage
Appellerend Het beroep op de ontvanger om iets te doen B: rij nu eens door
Situatie: A zit achter het stuur en B in passagiersstoel. Het licht springt op groen, B zegt ‘het is groen!’
BEPERKINGEN
communicatie = proces van tweerichtingsverkeer
interactie is essentieel
1) ontvanger is nooit passief en geeft een eigen betekenis
2) zender en ontvanger wisselen voortuderend van rol
COMMUNICATIE KAN MISLOPEN
- Encoderen: zender die zijn gedachten omzet in een voor de ontvanger begrijpelijke boodschap
- Decoderen: ontvanger moet boodschappen ontcijferen & interpreteren
o Hier loopt het mis: je kan geen gedachten lezen, interpretatie hangt af van referentiekader
RUIS
- Interne ruis: communicatie verstoord door factoren binnen communicatieproces
o Vb: zender kan boodschap niet goed onder woorden brengen
- Externe ruis: communicatie verstoord door factoren buiten communicatieproces
o Vb: geluid van boormachine verstoord vergadering
Categorie Uitleg
Fysieke ruis Vb: drilboor
Mechanische Vb. opnames van les mislukken
Psychologische Interne gedachten gaan interfereren
Vb: tijdens les belt school van kind, prof kan niet langer focussen: is er iets aan de hand?
Fysiologische Fysieke toestand: vb. na 10 uur lesgeven ben je moe
Semantische Partijen hanteren verschillende codes: vb. zender en opntvanger spreken andere taal
3
, fysieke & mechanische ruis: verstoring van fysieke transmissie van signaal
kan bestreden worden:
Signaal versterken: vb. luider gaan praten op café
Signaal beter richten: vb. mond naar oor richten
Meerdere signalen gebruiken voor dezelfde boodschap: vb. handgebaren
REDUNDANTIE EN REFERENTIEKADER
Redundantie Overtollige informatie, kan ook nuttig zijn:
vb. bij einde van speech kernzaken nog eens opnoemen geheugen publiek opfrissen
Referentiekader = geheel van gewoonten, regels, ervaringen, normen en waarden waarop de ontvanger
zijn denken en handelen baseert
SOORTEN COMMUNICATIE
Vocaal/auditief Non-vocaal/visueel
Verbaal Het gesproken woord Het geschreven/gedrukte woord
Non-verbaal Intonatie, timbre, pauze Gebarentaal, lichaamshouding, beweging, kledij
COMMUNICATIETHEORIEËN
STIMULUS-RESPONS
= injectienaaldtheorie: ontvangers accepteren wat zender hen voorschotelt zonder vragen te stellen
ontvanger = passief
vb: nazi propaganda, vb: mensen geloven dat gewelddadige games -> gewelddadig karakter
TWO STEP FLOW
Mensen laten zich meer sturen door anderen dan door media
Eerst: aantal opinieleiders beïnvloed -> deze zijn intermediair tussen zender en grotere doelgroep
Opinieleiders: klassiek vooral journalisten & celebrities, nu vooral influencers
USES AND GRATIFICATIONS
Nadruk op actieve rol van ontvanger in het communicatieproces
Ontvanger maakt zelf keuzes over welke media hij gebruikt en welke boodschappen hij wil ontvangen
o Vb. netflix gebruikers: sommige kijken heel frequent, anderen zelden
Basisgedachte: wat doen mensen met media <-> NIET wat doet media met mensen
<-> kiezen we wel nog zelf? Algoritmes bepalen wat we zien, we zitten in een bubbel
Echo chamber: omgeving waarin je enkel je eigen mening hoort
AGENDASETTING
Media bepaalt wat belangrijk is op bepaald moment, maar niet hoe we daarover denken
vb. aardbevingen in Tanzania komen niet in het nieuws, die in Turkije wel
NETWERKMODELLEN
4
HOOFDSTUK 1: COMMUNICATIE
je kan niet niet communiceren: signalen afgeven door vb. kledingkeuze, blozen, aan/afwezigheid
DIGITALISERING
- Socials:
o Tot jaren ’00: eenrichtingsreclame (consument kan niet reageren)
o Nu: conversational human voice (bedrijf gedraagt zich als mens in interactie met klant)
- E-commerce:
o Nultolerantie van klant: we eisen snelle levering & track en trace van pakketjes
online & offline communicatie lopen door elkaar: vb. eten in restaurant & foto plaatsen op instagram
TRENDS BINNEN COMMUNICATIE
DATA DRIVEN & REAL TIME
- Big data: informatie geven aan bedrijven -> hiermee inspelen op wensen van klant -> persoonlijker
- Computer technologie: gedemocratiseerd: alle data wordt bewaard en kan gebruikt worden
o Vb: Chinese social credit systeem: miljoenencamera’s houden burgers in de gaten
o Vb: gepersonaliseerde reclame (je bestelt drinkbus -> reclame voor accessoires van drinkbus)
Relatie met media:
vroeger: passieve consument (keek tv, las de krant) <-> nu: consument post of deelt zelf filmpjes van bedrijf
EMOTIE EN SOCIALE CONTEXT
Vroeger: communicatie gebaseerd op ratio en individu (consument overtuigen dat product A de beste is)
Nu: meer inspelen op emotie & sociale omgeving
Vb: cola kopen = stukje geluk kopen, idool gebruikt bepaald product: moet wel goed zijn
We worden in ons handelen vooral bepaald door wat anderen doen, minder wat we zelf doen
VAN TEKST NAAR BEELD
Oude reclames: veel tekst & uitleg over product <-> nu: afbeelding centraal, korte slogan
TRANSPARANTIE EN OPEN COMMUNICEREN
Organisaties: niet langer controle over communicatie belang van oprecht zijn, doen wat ze zeggen
Iedereen kan communiceren over bepaald bedrijf: klacht plaatsen op vb. twitter
Kritiek op vb. greenwashing: bedrijf A stort veel geld voor mileuorganisatie maar heeft veel uitstoot
1
,DUURZAAMHEID EN MVO
- Vroeger: weinig concurrentie, bedrijven konden doen wat ze willen
- Nu: veel meer keuze, klanten kiezen vaak voor duurzamere optie
o Vb: tony chocolonely -> oprichter ontdekte dat er geen slavenarbeidvrije chocolade bestond
MVO = maatschappelijk verantwoordelijke organisatie
ACCOUNTABILITY EN MEETBAAR MAKEN
Accountability = het meetbaar maken van het rendement van de communicatie
Communicatieprofessional neem verantwoordelijkheid voor bedrijf & moet zich verantwoorden
Investeringen van bedrijf in communicatie moeten winst opbrengen
google/facebook: laten zien hoeveel geinvesteerde geld in advertenties heeft opgebracht
= meetbare communicatie (veel andere vormen zijn moeilijk meetbaar)
NETWERKMAATSCHAPPIJ
- Veel bedrijven actief op sociale media <-> niet altijd goede zaak voor deze bedrijven
o vb. bashtags: oorspronkelijk positieve hashtag van bedrijf gebruikt door haters om
commentaar te geven
- Nieuwe klanten werven door bestaande klanten
o vb. Mobile Vikings: je krijgt 5 euro korting op abonnement door nieuwe klant te werven
TAKEN COMMUNICATIEMEDEWERKER
Taak Uitleg
Reputatie Reputatie bouwen en beschermen
= som van alle imago-indrukken intern en extern aan de organisatie
Belangrijk voor vertrouwen in de organisatie: hier heb je niet altijd controle over
Regie De juiste toon en timing
= communicatiever maken van organisatie, goed nadenken over heldere boodschappen
opstellen van media planning: welke media kanalen gebruiken en wanneer?
Realisatie Creatieve kant van het vak
= uitvoering: onderscheidende concepten die verwoorden, verbeelden en het verschil maken
Communicatie niet enkel extern: ook binnen bedrijf (intern) moet je communiceren
KERNTAKEN VOLGENS LOGEION
Taak Uitleg
Analyseren Vaststellen van organisatieprobleem, opzetten & uitvoeren van onderzoek (vb trends in de
markt en maatschappij)
Adviseren Bepalen van communicatie-aanpak & middelen: adviseren over identiteit, reputatie,..
Versterken van interne communicatie
Integreren Realiseren van communicatie, aansturen en samenwerking met andere professionals
Creëren Bedenken van campagnes & concepten, maken van content (vb brochures)
Begeleiden Coachen van communicatie van anderen, communicatief ondersteunen van projecten
Organiseren Verzorgen van events (persconferentie, bedrijfsfeest), realiseren van advertenties
HOOFDSTUK 2: BASICS OVER COMMUNICATIE
2
,HET EENVOUDIGE COMMUNICATIEMODEL
Zender: vb. prof
Boodschap: vb. lesinhoud
Medium: vb. door lucht van aula
Ontvanger: vb. studenten
Ruis: vb. drilboor naast aula
DE BOODSCHAP
Aspect Uitleg Voorbeeld
Zakelijk Beschrijving van feiten, gegeven informatie Het stoplicht staat op groen
Expressief Gevoel/emotie die zender via de boodschap uit B: Ik wil opschieten
Relationeel Verhouding van zender en ontvanger tot elkaar B: ik vind je soms een trage
Appellerend Het beroep op de ontvanger om iets te doen B: rij nu eens door
Situatie: A zit achter het stuur en B in passagiersstoel. Het licht springt op groen, B zegt ‘het is groen!’
BEPERKINGEN
communicatie = proces van tweerichtingsverkeer
interactie is essentieel
1) ontvanger is nooit passief en geeft een eigen betekenis
2) zender en ontvanger wisselen voortuderend van rol
COMMUNICATIE KAN MISLOPEN
- Encoderen: zender die zijn gedachten omzet in een voor de ontvanger begrijpelijke boodschap
- Decoderen: ontvanger moet boodschappen ontcijferen & interpreteren
o Hier loopt het mis: je kan geen gedachten lezen, interpretatie hangt af van referentiekader
RUIS
- Interne ruis: communicatie verstoord door factoren binnen communicatieproces
o Vb: zender kan boodschap niet goed onder woorden brengen
- Externe ruis: communicatie verstoord door factoren buiten communicatieproces
o Vb: geluid van boormachine verstoord vergadering
Categorie Uitleg
Fysieke ruis Vb: drilboor
Mechanische Vb. opnames van les mislukken
Psychologische Interne gedachten gaan interfereren
Vb: tijdens les belt school van kind, prof kan niet langer focussen: is er iets aan de hand?
Fysiologische Fysieke toestand: vb. na 10 uur lesgeven ben je moe
Semantische Partijen hanteren verschillende codes: vb. zender en opntvanger spreken andere taal
3
, fysieke & mechanische ruis: verstoring van fysieke transmissie van signaal
kan bestreden worden:
Signaal versterken: vb. luider gaan praten op café
Signaal beter richten: vb. mond naar oor richten
Meerdere signalen gebruiken voor dezelfde boodschap: vb. handgebaren
REDUNDANTIE EN REFERENTIEKADER
Redundantie Overtollige informatie, kan ook nuttig zijn:
vb. bij einde van speech kernzaken nog eens opnoemen geheugen publiek opfrissen
Referentiekader = geheel van gewoonten, regels, ervaringen, normen en waarden waarop de ontvanger
zijn denken en handelen baseert
SOORTEN COMMUNICATIE
Vocaal/auditief Non-vocaal/visueel
Verbaal Het gesproken woord Het geschreven/gedrukte woord
Non-verbaal Intonatie, timbre, pauze Gebarentaal, lichaamshouding, beweging, kledij
COMMUNICATIETHEORIEËN
STIMULUS-RESPONS
= injectienaaldtheorie: ontvangers accepteren wat zender hen voorschotelt zonder vragen te stellen
ontvanger = passief
vb: nazi propaganda, vb: mensen geloven dat gewelddadige games -> gewelddadig karakter
TWO STEP FLOW
Mensen laten zich meer sturen door anderen dan door media
Eerst: aantal opinieleiders beïnvloed -> deze zijn intermediair tussen zender en grotere doelgroep
Opinieleiders: klassiek vooral journalisten & celebrities, nu vooral influencers
USES AND GRATIFICATIONS
Nadruk op actieve rol van ontvanger in het communicatieproces
Ontvanger maakt zelf keuzes over welke media hij gebruikt en welke boodschappen hij wil ontvangen
o Vb. netflix gebruikers: sommige kijken heel frequent, anderen zelden
Basisgedachte: wat doen mensen met media <-> NIET wat doet media met mensen
<-> kiezen we wel nog zelf? Algoritmes bepalen wat we zien, we zitten in een bubbel
Echo chamber: omgeving waarin je enkel je eigen mening hoort
AGENDASETTING
Media bepaalt wat belangrijk is op bepaald moment, maar niet hoe we daarover denken
vb. aardbevingen in Tanzania komen niet in het nieuws, die in Turkije wel
NETWERKMODELLEN
4
