Met opmerkingen [nn1]: Niet vergeten PPT te leren
Functieleer 1 en notities eerste lessen
2022-2023
,INHOUDSOPGAVE
, HF 1: SITUERING PSCYHOLOGIE EN FUNCTIELEER
1.1 OORSPRONKELIJKE DEFINITIE
Psychologie ontstaan door samenvoeging van Griekse begrippen:
- Psyche (= ziel, geest)
- Logos (= woord/verhandeling)
➔ ZIELKUNDE/ WETENSCHAP VAN DE GEEST
Geest werd al langgeleden gescheiden van lichaam
• Plato: Geest en Lichaam niet onderhevig aan dezelfde wetten → want er bestaat VRIJE WIL
• Descartes: res cognitas vs. Res extensa ; lichaam en geest duidelijk onderscheiden → dualisme
Dualisme:
• Lichaam en geest van elkaar gescheiden
MAAR: mind-body problem: er vindt toch interactie plaats tussen beide identiteiten? Hoe kan dat als
ze niet met elkaar samenleven?
• Descartes: interactie gebeurt t.h.v. klier ( pijnappelklier, Epifyse) centraal gelegen in kleine
hersenen
o In epifyse: zenuwprikkels geest ( veroorzaakt door externe stimulatie); bevelen; door
motorische zenuwbanen omgezet tot zichtbare acties lichaam
o Maar: ondertussen weten we Epifyse verantwoordelijk vr productie melatonine
(slaap-waakritme/ biologische klok)
• Voorbeeld;
o Pupil grote
▪ Basis van lichtinval: fysisch proces
▪ Basis van interesse: psychisch proces
• Naaktfoto’s
• Mondriaan schilderijen
Monisme:
• Geest en lichaam niet op te vatten als 2 afzonderlijke entiteiten
o MAAR ALS: 2 aspecten van 1 entiteit
2 versies:
- Materialisme:
o Nadruk: ontologische aspect (aard van het zijn); alleen het fysische bestaat echt
o Epistemologisch ( wat we kunnen kennen) ; alleen het fysische echt wetenschappelijk te
bestuderen
o Leidt tot REDUCTIONISME: alles wordt tot 1 soort werkelijkheid herleid
- Idealisme:
o Nadruk: Epistemologisch aspect; we kennen de werkelijkheid enkel door eigen zintuigen
en denken
▪ Soort solipsisme; elke geest in zijn eigen bubbel met werkelijkheid
o Ontologische versie → leidt tot PANPSYCHISME : alles in de natuur heeft een ziel
o Voorstander: Fechner ( rare vogel, humoristische stukken/ gedichten,
chemische/fysische papers, ook leven en dood, panpsychist
▪ Cirkel: binnenuit gekeken cirkel hol; buiten uit gekeken cirkel bol → blijft
dezelfde cirkel
• Hetzelfde met denken; van binnenuit de geest, het zelf; van buitenuit
Functieleer 1 en notities eerste lessen
2022-2023
,INHOUDSOPGAVE
, HF 1: SITUERING PSCYHOLOGIE EN FUNCTIELEER
1.1 OORSPRONKELIJKE DEFINITIE
Psychologie ontstaan door samenvoeging van Griekse begrippen:
- Psyche (= ziel, geest)
- Logos (= woord/verhandeling)
➔ ZIELKUNDE/ WETENSCHAP VAN DE GEEST
Geest werd al langgeleden gescheiden van lichaam
• Plato: Geest en Lichaam niet onderhevig aan dezelfde wetten → want er bestaat VRIJE WIL
• Descartes: res cognitas vs. Res extensa ; lichaam en geest duidelijk onderscheiden → dualisme
Dualisme:
• Lichaam en geest van elkaar gescheiden
MAAR: mind-body problem: er vindt toch interactie plaats tussen beide identiteiten? Hoe kan dat als
ze niet met elkaar samenleven?
• Descartes: interactie gebeurt t.h.v. klier ( pijnappelklier, Epifyse) centraal gelegen in kleine
hersenen
o In epifyse: zenuwprikkels geest ( veroorzaakt door externe stimulatie); bevelen; door
motorische zenuwbanen omgezet tot zichtbare acties lichaam
o Maar: ondertussen weten we Epifyse verantwoordelijk vr productie melatonine
(slaap-waakritme/ biologische klok)
• Voorbeeld;
o Pupil grote
▪ Basis van lichtinval: fysisch proces
▪ Basis van interesse: psychisch proces
• Naaktfoto’s
• Mondriaan schilderijen
Monisme:
• Geest en lichaam niet op te vatten als 2 afzonderlijke entiteiten
o MAAR ALS: 2 aspecten van 1 entiteit
2 versies:
- Materialisme:
o Nadruk: ontologische aspect (aard van het zijn); alleen het fysische bestaat echt
o Epistemologisch ( wat we kunnen kennen) ; alleen het fysische echt wetenschappelijk te
bestuderen
o Leidt tot REDUCTIONISME: alles wordt tot 1 soort werkelijkheid herleid
- Idealisme:
o Nadruk: Epistemologisch aspect; we kennen de werkelijkheid enkel door eigen zintuigen
en denken
▪ Soort solipsisme; elke geest in zijn eigen bubbel met werkelijkheid
o Ontologische versie → leidt tot PANPSYCHISME : alles in de natuur heeft een ziel
o Voorstander: Fechner ( rare vogel, humoristische stukken/ gedichten,
chemische/fysische papers, ook leven en dood, panpsychist
▪ Cirkel: binnenuit gekeken cirkel hol; buiten uit gekeken cirkel bol → blijft
dezelfde cirkel
• Hetzelfde met denken; van binnenuit de geest, het zelf; van buitenuit
