Minor Rechtspsychologie
HOORCOLLEGE 11: LIEGEN EN LEUGENDETECTIE
Onderwerpen:
Detectiemethoden;
Criteria Based Content Analysis (CBCA);
Reality Monitoring (RM);
Scientific Content Analysis (SCAN);
Bedreigingen of iets waar is of niet;
Het verhoren van kinderen;
Hoe gaat de rechter om met geloofwaardigheid?;
Afsluiting.
Detectiemethoden
Detectiemethoden, vier afzonderlijke aanpakken onder te verdelen in:
Verbaal (inhoudelijk) Gewoonweg de bewijzen vergelijken
Een checklist, zoals de Criteria Based Content Analysis (CBCA)
Non-verbaal (hoe gedraagt Observeerbare indicatoren (inclusief stemhoogte)
iemand zich) Gebruik van een polygraaf (de leugendetector)
Methoden om leugens te detecteren [zie tabel hiernaast voor de betrouwbaarheid]:
CQT: de sensitiviteit van de controlevraag is goed met een percentage van 85% (85% van de
leugenaars wordt dus aangewezen als
leugenaar), de selectiviteit is echter
onvoldoende met een percentage van 60%
(slechts 60% van de waarheden wordt
gedetecteerd, oftewel: veel vals positieve
beslissingen);
CIT: Sterk, omdat hij vrij gevoelig is voor
leugens, maar vooral goed in het
detecteren van waarheden (93%). Dit
tezamen maakt dat hij een grote
diagnostische waarde heeft;
Non-verbale indicatoren: Niemand kan
verbieden dat je naar je gesprekspartner kijkt, en op basis daarvan een mening vormt (ook
over de accuratesse van de persoon). Dit geldt dus ook voor rechters. Rechters zullen echter
nooit opschrijven dat de verdachte er onbetrouwbaar uitzag. In gesprekken, informeel,
kunnen ze wel zeggen dat dit er bij zit.
Intermezzo: Een verdachte weigert een verklaring af te leggen, omdat hij bang zegt te zijn.
Hoe waarschijnlijk is het dat het klopt wat deze verdachte zegt?
1
HOORCOLLEGE 11: LIEGEN EN LEUGENDETECTIE
Onderwerpen:
Detectiemethoden;
Criteria Based Content Analysis (CBCA);
Reality Monitoring (RM);
Scientific Content Analysis (SCAN);
Bedreigingen of iets waar is of niet;
Het verhoren van kinderen;
Hoe gaat de rechter om met geloofwaardigheid?;
Afsluiting.
Detectiemethoden
Detectiemethoden, vier afzonderlijke aanpakken onder te verdelen in:
Verbaal (inhoudelijk) Gewoonweg de bewijzen vergelijken
Een checklist, zoals de Criteria Based Content Analysis (CBCA)
Non-verbaal (hoe gedraagt Observeerbare indicatoren (inclusief stemhoogte)
iemand zich) Gebruik van een polygraaf (de leugendetector)
Methoden om leugens te detecteren [zie tabel hiernaast voor de betrouwbaarheid]:
CQT: de sensitiviteit van de controlevraag is goed met een percentage van 85% (85% van de
leugenaars wordt dus aangewezen als
leugenaar), de selectiviteit is echter
onvoldoende met een percentage van 60%
(slechts 60% van de waarheden wordt
gedetecteerd, oftewel: veel vals positieve
beslissingen);
CIT: Sterk, omdat hij vrij gevoelig is voor
leugens, maar vooral goed in het
detecteren van waarheden (93%). Dit
tezamen maakt dat hij een grote
diagnostische waarde heeft;
Non-verbale indicatoren: Niemand kan
verbieden dat je naar je gesprekspartner kijkt, en op basis daarvan een mening vormt (ook
over de accuratesse van de persoon). Dit geldt dus ook voor rechters. Rechters zullen echter
nooit opschrijven dat de verdachte er onbetrouwbaar uitzag. In gesprekken, informeel,
kunnen ze wel zeggen dat dit er bij zit.
Intermezzo: Een verdachte weigert een verklaring af te leggen, omdat hij bang zegt te zijn.
Hoe waarschijnlijk is het dat het klopt wat deze verdachte zegt?
1
