14.2
Koolhydraten of sachariden(suikers) zijn verbindingen met de
algemene formule: CnH2mOm. Ze worden onder invloed va
zonlicht gevormd in groene planten uit koolstofdioxide en water.
Monosachariden zijn suikers die meestal in een ringstructuur
voorkomen en dan bestaan uit éénringvormige eenheid van 5 of
6 atomen. De meest voorkomende monosacharide is glucose,
ook wel druivensuiker genoemd.
hexose, een molecuul met 6 Catomen. Een
Glucose is een
monosacharide waarvan de moleculen 5 Catomen hebben
heten pentose, bv Dribose.
De koolstofatomen in de ringstructuur van glucose zijn
asymmetrisch. Glucose komt voor 99,9% als een ringstructuur
voor. Zie figuur hiernaast hoe het gaat.
Dglucose kan in een lineaire ‘open’ ketenstructuur makkelijk
reageren als reductor en als oxidator dooe de aldehydegroep
aan Catoom nummer 1. Glucose wordt door de aldehydegroep
ldose g
in de lineaire structuur ook wel een a enoemd
Dfructose kan in de lineaire ‘open’ ketenstructuur alleen als
oxidator reageren door de ketongroep aan Catoom nummer 2.
Fructose wordt door de ketongroep in de lineaire structuur ook
wel een ketose genoemd.
De disacharide is opgebouwd uit 2 monosacharideeenheden. De
molecuulformule is C12H22O11. Een disacharide kan door hydrolyse weer worden
omgezet in 2 monosacahriden:
2 C6H12O6 → C12H22O11 + H2O
Polysachariden zijn polymeren van monosacharidemoleculen. Voorbeelden van
biopolymeren van glucose zijn(BT67F3):
❖ Cellulose: geeft stevigheid aan de celwanden van planten, is chemisch stabiel en
wordt moeilijk afgebroken. De moleculen zijn lineair en bestaan uit twee tot
vierduizend eenheden. Het monomeer is ßDglucose. Voor structuurformule zie
Binas
❖ Zetmeel: zetmeelmoleculen bestaan uit twee componenten: a mylose en
amylopectine.Het onomeer is hier αDglucose. A mylose i s opgebouwd uit twee tot
vierduizend eenheden. Amylopectine i s uit hetzelfde monomeer opgebouwd als
mylose, maar bestaat uit veel meer eenheden en is vertakt. (verder zie Binas)
❖ Glycogeen: glycogeenmoleculen zijn zeer grote vertakte polymeren van αDglucose.
Koolhydraten zijn energiebronnen. In het menselijk lichaam worden koolhydraten
gehydrolyseerd tot glucose en fructose:
(C6H10O5)n + (n1)H2O → n C6H12O6
Koolhydraten of sachariden(suikers) zijn verbindingen met de
algemene formule: CnH2mOm. Ze worden onder invloed va
zonlicht gevormd in groene planten uit koolstofdioxide en water.
Monosachariden zijn suikers die meestal in een ringstructuur
voorkomen en dan bestaan uit éénringvormige eenheid van 5 of
6 atomen. De meest voorkomende monosacharide is glucose,
ook wel druivensuiker genoemd.
hexose, een molecuul met 6 Catomen. Een
Glucose is een
monosacharide waarvan de moleculen 5 Catomen hebben
heten pentose, bv Dribose.
De koolstofatomen in de ringstructuur van glucose zijn
asymmetrisch. Glucose komt voor 99,9% als een ringstructuur
voor. Zie figuur hiernaast hoe het gaat.
Dglucose kan in een lineaire ‘open’ ketenstructuur makkelijk
reageren als reductor en als oxidator dooe de aldehydegroep
aan Catoom nummer 1. Glucose wordt door de aldehydegroep
ldose g
in de lineaire structuur ook wel een a enoemd
Dfructose kan in de lineaire ‘open’ ketenstructuur alleen als
oxidator reageren door de ketongroep aan Catoom nummer 2.
Fructose wordt door de ketongroep in de lineaire structuur ook
wel een ketose genoemd.
De disacharide is opgebouwd uit 2 monosacharideeenheden. De
molecuulformule is C12H22O11. Een disacharide kan door hydrolyse weer worden
omgezet in 2 monosacahriden:
2 C6H12O6 → C12H22O11 + H2O
Polysachariden zijn polymeren van monosacharidemoleculen. Voorbeelden van
biopolymeren van glucose zijn(BT67F3):
❖ Cellulose: geeft stevigheid aan de celwanden van planten, is chemisch stabiel en
wordt moeilijk afgebroken. De moleculen zijn lineair en bestaan uit twee tot
vierduizend eenheden. Het monomeer is ßDglucose. Voor structuurformule zie
Binas
❖ Zetmeel: zetmeelmoleculen bestaan uit twee componenten: a mylose en
amylopectine.Het onomeer is hier αDglucose. A mylose i s opgebouwd uit twee tot
vierduizend eenheden. Amylopectine i s uit hetzelfde monomeer opgebouwd als
mylose, maar bestaat uit veel meer eenheden en is vertakt. (verder zie Binas)
❖ Glycogeen: glycogeenmoleculen zijn zeer grote vertakte polymeren van αDglucose.
Koolhydraten zijn energiebronnen. In het menselijk lichaam worden koolhydraten
gehydrolyseerd tot glucose en fructose:
(C6H10O5)n + (n1)H2O → n C6H12O6
