Thema les blok 4
Inclusie: ongelijkheid en uitsluiting
Belangrijke vaktermen: meritocratie, emancipatie en gentrificatie
Hoorcollege 1 – lesweek 1 (artikel: van Levitas, 2007)
Uitsluiting
Social exclusion is a complex and multi-dimensional process. It involves the lack or denial of resources, rights,
goods and services, and the inability to participate in the normal relationships and activities, available to the
majority of people in a society, whether in economic, social, cultural or political arenas.
- Uitsluiting is meer dan alleen armoede, niet alleen om middelen maar ook om niet effectief kunnen meedoen in de
maatschappij op sociaal of collectief niveau. Wat er dan gebeurt is dat je afstand krijgt tot de maatschappij.
Valkuilen definities
1. Maatschappelijke processen en structuren vs. Individuele ervaring; mensen die buiten of buiten de
definitie vallen.
2. Abstract gesteld; bijvoorbeeld economic processes. Iedereen vult het anders in.
3. Exclusion from activities that are normal, hier zit een waardeoordeel in.. wat is normaal?
4. Je wordt uitgesloten of het is niet mogelijk voor je om mee te doen.
5. Armoede in relatie tot social uitsluiting.
Werkbare definitie
- Sociale exclusie is complex en multidimensionaal proces.
- Het merendeel van de mensen zit in de maatschappij, dus kunnen mee doen. Uitsluiting heeft effect op
kwaliteit van leven van het individu. Als er veel mensen worden uitgesloten heeft dat ook invloed op de
sociale cohesie van de maatschappij.
- Het is goed om bij uitsluiting te kijken naar wat het voor invloed heeft op de individu maar ook op
maatschappij.
Negatieve vrijheid = geen externe belemmeringen om te handelen.
Positieve vrijheid = gaat ook om de benodigde vaardigheden en middelen om deze mogelijk/vrijgheid uit te
voeren.
Uitsluiting dimensies
1. Economisch
2. Sociaal
3. Politiek
4. Buurt/wijk
5. Individueel
6. Ruimtelijk
7. Groep
Het voordeel van midden in de maatschappij staan
- je hebt mogelijkheden, werk, hobby’s, je hebt geld om naar de bios te gaan. Toegang tot healthcare,
geen slachtoffer van discriminatie, stemrecht.
- Armoede in relatie tot sociale uitsluiting.
- Uitsluiting gaat om veel meer dan armoede, het heeft met veel meer andere dimensies te staan. Het
gaat ook om dingen zoals, status, zelfvertrouwen en verwachtingen.
,Social exclusion
Exclusion from the prevailing social system and its rights and privileges, typically as a result of poverty or the fact
of belonging to a minority social group.
Deep exclusion
Deep exclusion refers to exclusion across more than one domain or dimension of disadvantage, resulting in
severe negative consequences for quality of life, well-being and future life chances.
- Mensen die uitgesloten worden op basis van meerdere dimensies.
Wide exclusion
Wide exclusion refers to those deprived on a single indicator
- Iemand wordt buitengesloten vanwege één dimensie. Bijvoorbeeld alleen psychische problemen, maar
heeft verder geen andere indicatoren waarop hij buitengesloten wordt (denk aan financiële problemen
etc.)
Drie macro-drivers
Sturende kracht 1: Demografische factoren
Vergrijzing, we krijgen steeds meer uitsluiting.
Gezinnen die uit elkaar worden gehaald door bijvoorbeeld oorlogen. Denk aan vluchtelingen.
Mensen die geen mogelijkheid hebben tot bijvoorbeeld een rustige studieomgeving door covid (en de les
niet online kunnen volgen).
Sturende kracht 2: Arbeidsmarkt
De crisis, opeens daardoor je baan kwijt raken, hierbij komt ook schuld en schaamte kijken.
Automatiseren neemt veel banen weg doordat je baan door een robot wordt overgenomen.
Door bijvoorbeeld Corona hebben sommige mensen meer kans om hun baan te verliezen.
Meer flexcontracten dan vaste contracten. ZZP’ers kunnen bijvoorbeeld niet snel een huis kopen.
Sturende kracht 3: Politiek beeld
Mensen die in de problemen zitten op mentaal gebied duurt heel lang voordat zij hulp krijgen.
Studiefinanciering is afgeschaft, stap is dan groter om te gaan studeren, vooral voor mensen die geen
geld hebben, dit geld voor in en uitsluiting.
Denk aan decentralisatie; Decentralisatie houdt in dat de macht in Nederland over verschillende
overheden is verspreid. In het Nederlandse staatsrecht kent men een zogenaamde scheiding van de
machten. De drie machten in dit model zijn de wetgevende macht, de uitvoerende macht en de
rechterlijke macht.
Sturende kracht = krachten die leiden tot in- en of uitsluiting. Krachten op macroniveau waar je zelf, als individu,
geen invloed op hebt, maar het heeft wel invloed op jou als individu.
, https://www.gripvzw.be/nl/artikel/157/wat-is-het-verschil-tussen-inclusie-integratie-segregatie-en-uitsluiting
Inclusie = je hoort bij de meerderheid van een groep. De dominante groep helpt mee met de aanpassing van de
niet dominante groep.
Uitsluiting = het gaat niet alleen om armoede, het gaat niet alleen om het materieel dat je beperkt wordt in het
mee doen met de meerderheid van de groep.
- Bijvoorbeeld een student die buitengesloten wordt vanwege een functiebeperking.
Segregatie= verschillende groepen die binnen de eigen groep met elkaar omgaan, maar de verschillende
groepen gaan niet/nauwelijks met elkaar om.
- Bijvoorbeeld studenten van HAVO gaan niet, of nauwelijks, om met studenten van het VMBO maar wel met elkaar
binnen de groep van het HAVO of VMBO.
Integratie = dit is de opname in een groter geheel, de groep kan mee met het grote geheel maar is toch een
aparte groep. De niet dominante groep moet zich ZELF aanpassen.
- Bijvoorbeeld vluchtelingen.
Structurele uitsluiting = blijvend uitgesloten worden op essentiële gebieden, waar andere mensen wél toegang tot
hebben. Denk aan arbeidsmarkt, onderwijs, huisvesting, gezondheidszorg en sociale zekerheid (vaak op
combinatie van meerdere gebieden).
- Bijvoorbeeld mensen met een ‘’buitenlandse’’ achternaam worden blijvend niet gevraagd om op
sollicitatie te komen (arbeidsmarkt).
Inclusie: ongelijkheid en uitsluiting
Belangrijke vaktermen: meritocratie, emancipatie en gentrificatie
Hoorcollege 1 – lesweek 1 (artikel: van Levitas, 2007)
Uitsluiting
Social exclusion is a complex and multi-dimensional process. It involves the lack or denial of resources, rights,
goods and services, and the inability to participate in the normal relationships and activities, available to the
majority of people in a society, whether in economic, social, cultural or political arenas.
- Uitsluiting is meer dan alleen armoede, niet alleen om middelen maar ook om niet effectief kunnen meedoen in de
maatschappij op sociaal of collectief niveau. Wat er dan gebeurt is dat je afstand krijgt tot de maatschappij.
Valkuilen definities
1. Maatschappelijke processen en structuren vs. Individuele ervaring; mensen die buiten of buiten de
definitie vallen.
2. Abstract gesteld; bijvoorbeeld economic processes. Iedereen vult het anders in.
3. Exclusion from activities that are normal, hier zit een waardeoordeel in.. wat is normaal?
4. Je wordt uitgesloten of het is niet mogelijk voor je om mee te doen.
5. Armoede in relatie tot social uitsluiting.
Werkbare definitie
- Sociale exclusie is complex en multidimensionaal proces.
- Het merendeel van de mensen zit in de maatschappij, dus kunnen mee doen. Uitsluiting heeft effect op
kwaliteit van leven van het individu. Als er veel mensen worden uitgesloten heeft dat ook invloed op de
sociale cohesie van de maatschappij.
- Het is goed om bij uitsluiting te kijken naar wat het voor invloed heeft op de individu maar ook op
maatschappij.
Negatieve vrijheid = geen externe belemmeringen om te handelen.
Positieve vrijheid = gaat ook om de benodigde vaardigheden en middelen om deze mogelijk/vrijgheid uit te
voeren.
Uitsluiting dimensies
1. Economisch
2. Sociaal
3. Politiek
4. Buurt/wijk
5. Individueel
6. Ruimtelijk
7. Groep
Het voordeel van midden in de maatschappij staan
- je hebt mogelijkheden, werk, hobby’s, je hebt geld om naar de bios te gaan. Toegang tot healthcare,
geen slachtoffer van discriminatie, stemrecht.
- Armoede in relatie tot sociale uitsluiting.
- Uitsluiting gaat om veel meer dan armoede, het heeft met veel meer andere dimensies te staan. Het
gaat ook om dingen zoals, status, zelfvertrouwen en verwachtingen.
,Social exclusion
Exclusion from the prevailing social system and its rights and privileges, typically as a result of poverty or the fact
of belonging to a minority social group.
Deep exclusion
Deep exclusion refers to exclusion across more than one domain or dimension of disadvantage, resulting in
severe negative consequences for quality of life, well-being and future life chances.
- Mensen die uitgesloten worden op basis van meerdere dimensies.
Wide exclusion
Wide exclusion refers to those deprived on a single indicator
- Iemand wordt buitengesloten vanwege één dimensie. Bijvoorbeeld alleen psychische problemen, maar
heeft verder geen andere indicatoren waarop hij buitengesloten wordt (denk aan financiële problemen
etc.)
Drie macro-drivers
Sturende kracht 1: Demografische factoren
Vergrijzing, we krijgen steeds meer uitsluiting.
Gezinnen die uit elkaar worden gehaald door bijvoorbeeld oorlogen. Denk aan vluchtelingen.
Mensen die geen mogelijkheid hebben tot bijvoorbeeld een rustige studieomgeving door covid (en de les
niet online kunnen volgen).
Sturende kracht 2: Arbeidsmarkt
De crisis, opeens daardoor je baan kwijt raken, hierbij komt ook schuld en schaamte kijken.
Automatiseren neemt veel banen weg doordat je baan door een robot wordt overgenomen.
Door bijvoorbeeld Corona hebben sommige mensen meer kans om hun baan te verliezen.
Meer flexcontracten dan vaste contracten. ZZP’ers kunnen bijvoorbeeld niet snel een huis kopen.
Sturende kracht 3: Politiek beeld
Mensen die in de problemen zitten op mentaal gebied duurt heel lang voordat zij hulp krijgen.
Studiefinanciering is afgeschaft, stap is dan groter om te gaan studeren, vooral voor mensen die geen
geld hebben, dit geld voor in en uitsluiting.
Denk aan decentralisatie; Decentralisatie houdt in dat de macht in Nederland over verschillende
overheden is verspreid. In het Nederlandse staatsrecht kent men een zogenaamde scheiding van de
machten. De drie machten in dit model zijn de wetgevende macht, de uitvoerende macht en de
rechterlijke macht.
Sturende kracht = krachten die leiden tot in- en of uitsluiting. Krachten op macroniveau waar je zelf, als individu,
geen invloed op hebt, maar het heeft wel invloed op jou als individu.
, https://www.gripvzw.be/nl/artikel/157/wat-is-het-verschil-tussen-inclusie-integratie-segregatie-en-uitsluiting
Inclusie = je hoort bij de meerderheid van een groep. De dominante groep helpt mee met de aanpassing van de
niet dominante groep.
Uitsluiting = het gaat niet alleen om armoede, het gaat niet alleen om het materieel dat je beperkt wordt in het
mee doen met de meerderheid van de groep.
- Bijvoorbeeld een student die buitengesloten wordt vanwege een functiebeperking.
Segregatie= verschillende groepen die binnen de eigen groep met elkaar omgaan, maar de verschillende
groepen gaan niet/nauwelijks met elkaar om.
- Bijvoorbeeld studenten van HAVO gaan niet, of nauwelijks, om met studenten van het VMBO maar wel met elkaar
binnen de groep van het HAVO of VMBO.
Integratie = dit is de opname in een groter geheel, de groep kan mee met het grote geheel maar is toch een
aparte groep. De niet dominante groep moet zich ZELF aanpassen.
- Bijvoorbeeld vluchtelingen.
Structurele uitsluiting = blijvend uitgesloten worden op essentiële gebieden, waar andere mensen wél toegang tot
hebben. Denk aan arbeidsmarkt, onderwijs, huisvesting, gezondheidszorg en sociale zekerheid (vaak op
combinatie van meerdere gebieden).
- Bijvoorbeeld mensen met een ‘’buitenlandse’’ achternaam worden blijvend niet gevraagd om op
sollicitatie te komen (arbeidsmarkt).
