Samenvatting Inleiding Privaatrecht HBO Rechten Inholland jaar 1

Samenvatting Privaatrecht

Hoofdstuk 1

Het verschil tussen publiekrecht en privaatrecht:
- het publiekrecht is het recht dat geldt tussen de overheid en de burger
 de rechtsgebieden die hieronder vallen zijn:
a. het staatsrecht
 hierbij staat de organisatie van de overheid centraal en de
bevoegdheden die daarbij horen
 de belangrijkste regelingen met betrekking tot de organisatie van de
overheid zijn het Statuut en de Grondwet
 voor de lagere overheid is de Gemeentewet een belangrijke regeling
b. het bestuursrecht
 het bestuursrecht heeft een duidelijke link met het staatsrecht
 het is namelijk voortgekomen uit het staatsrecht en heeft als
doel regels te geven voor organen van de overheid en
andere organen die met openbaar gezag zijn bekleed
 het besturen komt tot uitdrukking in besluiten die worden
genomen ten aanzien van burgers
 de bevoegdheid om deze besluiten te maken ontleent de gemeente
aan de Algemene wet bestuursrecht
c. het strafrecht
 hierin worden bepaalde gedragingen strafbaar gesteld
 hierin is geregeld hoe de strafprocedure verloopt: van opsporing
van strafbare feiten, het onderzoek ter terechtzitting tot de
tenuitvoerlegging van de straf
 de belangrijkste regelingen hierbij zijn het Wetboek van Strafrecht
en het Wetboek van Strafvordering
 de overheid wordt in het strafrecht vertegenwoordigd door het
Openbaar Ministerie
- het privaatrecht beschrijft hoe natuurlijke personen en rechtspersonen met
elkaar moeten omgaan
 natuurlijke personen zijn mensen van vlees en bloed
 rechtspersonen zijn juridische constructies waarbij natuurlijke personen
ingezet worden om de doelstelling van het bedrijf te verwezenlijken
 deze bedrijven hebben rechtspersoonlijkheid
 de meeste regels zijn terug te vinden in het Burgerlijk Wetboek
 voor de privaatrechtelijke procedures staan de regels in het wetboek van
Rechtsvordering
- de organen van de overheid zijn belast met publiekrechtelijke taken, zoals het
vergeven van vergunningen
 dit zijn bevoegdheden die alleen de overheid bezit
- ook heeft de overheid vermogen dat met name wordt binnengebracht door
belastingheffing
 om dit vermogen te beheren, dienen deze organen over rechtspersoonlijkheid
te beschikken
 rechtspersoonlijkheid bestaat als men door middel van een
juridisch constructie aan het rechtsverkeer deelneemt

, - het is niet altijd aan het overheidsorgaan om een keuze te maken tussen de
publiekrechtelijke weg en de privaatrechtelijke weg
 Windmill-arrest

Onderverdeling in personenrecht en vermogensrecht
- het grote verschil is dat het vermogensrecht over op geld waardeerbare rechten
en plichten gaat en het personenrecht over de personen in kwestie zelf
- het personenrecht is gericht op de persoon:
 de natuurlijke persoon en de rechtspersoon
 de rechten en plichten van deze personen worden uitgewerkt in Boek 1 BW
en Boek 2 BW
 het personen- en familierecht geeft regels ten aanzien van
minderjarigheid, voor- en achternaam, afstamming en gezag en
huwelijk en geregistreerd partnerschap
- het rechtspersonenrecht gaat over de regels betreffende de naamloze
vennootschap, de besloten vennootschap, de stichting, de coöperatie en de
onderlinge waarborgmaatschappij
- het vermogensrecht is gericht op het vermogen van de natuurlijke persoon en de
rechtspersoon
 het vermogensrecht is terug te vinden in de Boeken 3 t/m 8 van het Burgerlijk
Wetboek
 de definitie van vermogen is een geheel van op geld waardeerbare rechten en
plichten die iemand op een bepaald moment tot zijn beschikking heeft
 te verdelen in:
a. goederenrecht
 het goederenrecht is geregeld in de boeken 3 en 5 van het BW
 geeft regels voor de relatie tussen een persoon en een goed
b. verbintenissenrecht
 het verbintenissenrecht staat in de boeken 6 tot en met 8 van BW
 gaat over de rechtsverhouding tussen personen
 de regels gaan voornamelijk over overeenkomsten en wanneer er
recht op een schadevergoeding bestaat
 een verbintenis is een rechtsverhouding waarbij de ene partij een
prestatie verschuldigd is aan de andere partij
 een verbintenis werkt alleen ten opzichte van een bepaalde
persoon met wie je een verbintenisrechtelijke verhouding hebt

Beginselen en uitgangspunten van het privaatrecht
- ontstane rechtsbronnen:
1. wet
2. jurisprudentie
3. gewoonte
4. verdrag
- beginselen die ten grondslag liggen aan het recht:
 in het strafrecht is “ne bis in idem”-beginsel
 dit betekent dat een persoon niet tweemaal gestraft mag worden voor
dezelfde feiten
 in het bestuursrecht wordt gebruikgemaakt van de algemene beginselen van
behoorlijk bestuur

,  de drie belangrijkste beginselen van het privaatrecht:
1. contractsvrijheid
 een ieder is vrij om een overeenkomst al dan niet aan te gaan, te kiezen
met welke wederpartij hij of zij handelt en wat de inhoud is van de
overeenkomst
 de basis ligt in de vrije keuze
 er zijn echter wel wat uitzonderingen op deze vrijheid
 deze uitzonderingen geven een beperking of juist een
aanvulling op de inhoud van de overeenkomst
 de beperkingen en aanvullingen zijn terug te vinden in de
wet, gewoonterechtelijke regels, eisen van redelijkheid en
billijkheid en goede zeden of openbare orde
2. vormvrijheid
 vormvrijheid is gericht op de totstandkoming van de overeenkomst
 het uitgangspunt is dat de overeenkomst geen speciale vorm heeft
waarin de handelingen moeten worden verricht, art. 3:37 lid 1 BW
 het is verstandig om de overeenkomst schriftelijk vast te leggen
3. pacta sunt servanda
 overeenkomsten moeten worden nagekomen of belofte maakt
schuld, art. 6:248 lid 1 BW
 naast deze beginselen zijn er nog een aantal beginselen:
1. redelijkheid en billijkheid
2. bijzonder gaat voor algemeen
3. relativiteit
4. dwingend en regelend recht

Feiten en handelingen
- feiten zijn gebeurtenissen, omstandigheden, handelingen en verloop van tijd
 handelingen zijn dus een onderdeel van feiten en worden verricht door
mensen
- feiten kunnen verdeeld worden in:
1. feiten met een rechtsgevolg
 een rechtsfeit heeft wel een rechtsgevolg
 met als gevolg dat er wettelijke regels van toepassing worden gesteld
 een rechtsfeit is te verdelen in:
a. blote rechtsfeiten
 zijn op een bepaald moment ontstaan, maar er is niet echt sprake
van een handeling
b. menselijke handelingen
 zijn ook op een bepaald moment ontstaan, maar hieraan ligt een
menselijke handeling ten grondslag
 onder te verdelen in:
I. rechtshandelingen
 zijn menselijke handelingen met een beoogd
rechtsgevolg
 het idee van een dergelijke handeling is om bepaalde
juridische gevolgen in het leven te roepen
 rechtshandelingen kunnen eenzijdig of meerzijdig
zijn: