Medicijnen en nutricijnen 1 samenvatting

GASTRO-INTESTINAAL STELSEL

• Gastro-intestinaal stelsel = tractus digestivus
• Van mond tot anus
• maagdarmproblemen (opgeblazen, snelle verzadiging, diarree, constipatie)
meestal tijdelijk
• Andere aandoeningen (maagzweren, ontstekingen …) wel langdurig

3 categorieën maagklachten:

 Reflux: terugvloeien van zure maaginhoud in slokdarm
 Reflux-like
 Motiliteitsproblemen: misselijkheid, opgeblazen gevoel en snelle
verzadiging
 Dysmotility-like
 Epigastrische pijn: pijn in bovenbuik vaak uitgelokt/vermindert door
voedselinname
 Ulcer-like

1. REFLUX


Reflux = terugvloeien van zure maaginhoud naar slokdarm
 Sporadisch: weinig gevolgen
 Frequent: irritatie slokdarmwand
 Vaak gevolg: oesofagitis (slokdarmontsteking)

1. OORZAKEN

• Disfunctie van onderste slokdarmsfincter
 Belangrijkste barrière tegen terugvloeien maaginhoud
 Normaal: opent om ingeslikt voedsel door te laten
 Abnormaal: opent spontaan
• Onvoldoende slokdarmperistaltiek
 Zuur langere tijd in slokdarm
• Maaghernia
 LES bevindt zich normaal in buikholte onder het middenrif
 Hernia: LES in borstkas, dus maagzuur zit boven middenrif
 Belemmert zuurmaagklaring

,2. KLACHTENPATROON EN DIAGNOSE

• Branderig gevoel in de maag/borststreek
• Irritatie van slokdarmslijmvlies
• Oesofagitisletsels
 Zeer karakteristiek
 Meest uitgesproken boven de overgang tussen slokdarm- en
maagslijmvlies
 Onderverdeeld in graden (volgens Savary-Miller)



INDELING VAN REFLUXLETSELS VOLGENS SAVARY-MILLER
GRAAD Endoscopisch geen letsels van slokdarmslijmvlies waargenomen
0
GRAAD I Lijnvormige oppervlakkige beschadigingen van slokdarmepitheel die niet
samenvloeien
GRAAD Lijnvormige oppervlakkige beschadigingen van slokdarmepitheel die soms
II samenvloeien
GRAAD Slokdarmletsels die over groot deel van slokdarmomtrek/volledig circulair
III samenvloeien
GRAAD Aanwezigheid van graad III-letsels + complicaties (ulceratie,
IV littekenvorming, Barret slokdarm, metaplasie)




Metaplasie = bekleding van slokdarm verandert naar die van de maag
Dysfagie = slikstoornis door vernauwing slokdarm
 Vanaf graad III
• Gastro-oesfoagale refluxziekte: patiënten met voornamelijk zuurbranden
 Ook hoest, abdominale pijn, astma en niet-cardiale thoracale pijn
• Refluxpatiënten met zuurbranden kunnen:
 Endoscopisch aangetoonde oesofagitis hebben
 Normaal endoscopisch beeld van slokdarm hebben

, • Functionele dyspepsie: geen reflux, wel andere maagklachten
 Maagklachten: snel verzadigd, vol gevoel na maaltijd, branderig
gevoel maagstreek
 Geen letsels tijdens endoscopisch onderzoek
 Precieze oorzaak niet gekend



3. PREVENTIEVE MAATREGELEN

• Sporadisch: dieetmaatregelen + hygiënetips
• Doel: levenskwaliteit verbeteren
• Geen specifieke behandelingsmethode



Dieettips en leefregeladvies

- Goed kauwen en langzaam eten
- Overvloedige en vetrijke maaltijden vermijden
- Meer frequente maaltijden (5 kleine maaltijden)
- Niet te laat eten
- Gezond gewicht
- Niet gaan liggen/vooroverbuigen na het eten
- Uitlokkende VM vermijden: chocolade, pepermunt, koffie, thee, alcohol,
sinaasappelsap, tomaten, sterk gekruide voeding, koolzuurhoudende
dranken, te koud/te warm eten
- Zware inspanningen na maaltijd vermijden
- Bij nachtelijke refluxklachten: hoofdeinde verhogen (blokjes onder poten)
 Extra kussen niet: extra druk in maag verhogen



4. BEHANDELING

• Antacida, alginaten, prokinetica, slijmvlies-of mucosaversterkers en
protonpompinhibitoren
• OTC: over the counter/zonder voorschrift
 Enkel bij sporadische en/of intermittende klachten aangeraden
 Vooral jonge mensen doen dit
• Soms doorverwijzen arts
 Bij zuigelingen en kinderen < 12 jaar
 Bij patiënten ouder dan 45 jaar die voor het eerst refluxklachten

, hebben
 Bij zwangerschap
 Bij langdurige/frequent recidiverende maagklachten
 Bij uitstralende pijn naar arm(en), wangen of rug
 Bij recidiverende/persistente refluxklachten
 Bij alarmsymptomen (ongewenste & onverklaarbare vermagering,
slikklachten,
heesheid, bloedbraken)
 Bij chronisch gebruik van NSAID’s
 Indien OTC-geneesmiddelen (antacida/gastroprokinetica) na 1 week
helpen

Antacida en alginaten

- Antacida: beïnvloeden maag-pH door partiële neutralisatie
- Belangrijkste antacida:
 Aluminiumverbindingen
o Aluminiumoxidehydraat (algeldraat)
o Aluminiumhydroxide

 Magnesiumverbindingen

o Magnesiumcarbonaat
o Magnesiumhydrotalciet
o Magnesiumhydroxide
o Magnesiumoxide
o Magnesiumperoxide
o Magnesiumtrisilicaat

 Carbonaten

o Natriumwaterstofcarbonaat


- Alginaten: hydrofiele polymeren uit zeewier
 Vormen beschermende gel in de maag
 Door toevoeging van natriumbicarbonaat drijft beschermende gel op
maaginhoud
 Fysische barrière tussen zure maaginhoud en slokdarm